رزا لوگزامبورگ: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده|نام=رزا لوکزامبورگ|تصویر=لوکزامبورگ.JPG|توضیح تصویر=|نام اصلی=|زمینه فعالیت=|ملیت=لهستانی‌الاصل|تاریخ تولد=۵ مارس ۱۸۷۰|محل تولد=لهستان|والدین=|خواهر و برادران=|تاریخ مرگ=۱۵ ژانویه ۱۹۱۹|محل مرگ=آلمان|علت مرگ=قتل توسط نیروهای امنیتی آلمانی|محل زندگی=لهستان، سویس و نهایتا آلمان|مختصات محل زندگی=|مدفن=|در زمان حکومت=|اتفاقات مهم=|نام دیگر=|لقب=|بنیانگذار=اتحادیه اسپارتاکیست و حزب کمونیست آلمان|پیشه=انقلابی، نظریه‌پرداز و مبارز تئوریسین مارکسیست|سال‌های نویسندگی=|سبک نوشتاری=|کتاب‌ها=انباشت سرمایه، اصلاح یا انقلاب، نامه‌های زندان، اقتصاد سیاسی|مقاله‌ها=|نمایشنامه‌ها=|فیلم‌نامه‌ها=|دیوان اشعار=|تخلص=|فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)=|همسر=|شریک زندگی=|وب گاه=|فرزندان=|تحصیلات=|دانشگاه=|حوزه=|شاگرد=|استاد=|علت شهرت=|تأثیرگذاشته بر=مبارزان و نفی کنندگان استثمار|تأثیرپذیرفته از=مارکس و لنین|وبگاه=|imdb_id=|جوایز=|گفتاورد=|امضا=}}
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده|نام=رزا لوکزامبورگ|تصویر=لوکزامبورگ.JPG|توضیح تصویر=|نام اصلی=|زمینه فعالیت=|ملیت=لهستانی‌الاصل|تاریخ تولد=۵ مارس ۱۸۷۰|محل تولد=لهستان|والدین=|خواهر و برادران=|تاریخ مرگ=۱۵ ژانویه ۱۹۱۹|محل مرگ=آلمان|علت مرگ=قتل توسط نیروهای امنیتی آلمانی|محل زندگی=لهستان، سویس و نهایتا آلمان|مختصات محل زندگی=|مدفن=|در زمان حکومت=|اتفاقات مهم=|نام دیگر=|لقب=|بنیانگذار=اتحادیه اسپارتاکیست و حزب کمونیست آلمان|پیشه=انقلابی، نظریه‌پرداز و مبارز تئوریسین مارکسیست|سال‌های نویسندگی=|سبک نوشتاری=|کتاب‌ها=انباشت سرمایه، اصلاح یا انقلاب، نامه‌های زندان، اقتصاد سیاسی|مقاله‌ها=|نمایشنامه‌ها=|فیلم‌نامه‌ها=|دیوان اشعار=|تخلص=|فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)=|همسر=|شریک زندگی=|وب گاه=|فرزندان=|تحصیلات=|دانشگاه=|حوزه=|شاگرد=|استاد=|علت شهرت=|تأثیرگذاشته بر=مبارزان و نفی کنندگان استثمار|تأثیرپذیرفته از=مارکس و لنین|وبگاه=|imdb_id=|جوایز=|گفتاورد=|امضا=}}


'''رزا لوکزامبورگ،''' (زاده ۵ مارس ۱۸۷۰ در شهر زاموش لهستان، درگذشته‌ی ۱۵ژانویه  ۱۹۱۹ در برلین)، انقلابی و رهبر سوسیالیست و کمونیست آلمانی، بود. رزا لوکزامبورگ یهودی لهستانی‌تبار که به تابعیت آلمان در آمده بود، یکی از اثرگذار‌ترین نظریه پردازان و انقلابیون مارکسیست اواخر قرن نوزده و اوایل قرن بیستم است. او  که ابتدا از اصلی‌ترین بنیان‌گذاران حزب سوسیال‌دموکرات پادشاهی لهستان و لیتوانی و اتحادیه اسپارتاکیست در آلمان بود بعدها حزب کمونیست آلمان را بنیان نهاد.                 
'''رزا لوکزامبورگ،''' (زاده ۵ مارس ۱۸۷۰ در شهر زاموش لهستان، درگذشته‌ی ۱۵ژانویه  ۱۹۱۹ در برلین)، انقلابی و رهبر سوسیالیست و کمونیست آلمانی، بود. رزا لوکزامبورگ یهودی لهستانی‌تبار که به تابعیت آلمان در آمده بود، یکی از اثرگذار‌ترین نظریه‌پردازان و انقلابیون مارکسیست اواخر قرن نوزده و اوایل قرن بیستم است. او  که ابتدا از اصلی‌ترین بنیان‌گذاران حزب سوسیال‌ دموکرات پادشاهی لهستان و لیتوانی و اتحادیه اسپارتاکیست در آلمان بود بعدها حزب کمونیست آلمان را بنیان نهاد.                 


روزا لوکزامبورگ در ۱۸ سالگی بدلیل خطر دستگیری بخاطر فعالیت‌های سیاسی مجبور به ترک لهستان و نقل مکان به زوریخ سوئيس شد. وی در زوریخ هم زمان با فعالیت‌های سیاسی موفق به اخذ دکترای خود در رشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی اقتصاد سیاسی حقوق شد.
روزا لوکزامبورگ در ۱۸ سالگی بدلیل خطر دستگیری بخاطر فعالیت‌های سیاسی مجبور به ترک لهستان و نقل مکان به زوریخ سوئيس شد. وی در زوریخ هم زمان با فعالیت‌های سیاسی موفق به اخذ دکترای خود در رشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی اقتصاد سیاسی حقوق شد.


لوکزامبورگ پس از انشعاب در حزب سوسیال دمکرات  کارگری روسیه، با بسیاری از سوسیال دمکرات‌های روسی از جمله شخصیت‌های برجسته‌ای همچون پلخانف و پاول اکسلرود دیدار کرد هرچند بعدها اختلاف نظر شدیدی میان وی و حزب مذکور (بر سر موضوع حق تعیین سرنوشت لهستان که تحت سلطه روسیه بود)، پدید آمد. اختلاف‌نظری که باعث شد رزا لوگزامبورک از هر دو حزب سوسیال دمکرات روسیه  و سوسیالیست لهستان جدا شود. لوکزامبورگ در ۱۸۹۸ زوریخ را به مقصد برلین ترک کرد و پس از استقرار در این شهر به حزب سوسیال دمکرات کارگری آلمان پیوست. از جمله فعالیت‌های وی در آلمان مخالفت بر علیه جنبش تجدیدنظر طلبی در نظریه مارکس بود. رزالوکزامبورگ در کتابی تحت عنوان «اصلاح یا انقلاب» به مخالفت با این نظریه پرداخت.  
لوکزامبورگ پس از انشعاب در حزب سوسیال دمکرات  کارگری روسیه، با بسیاری از سوسیال دمکرات‌های روسی از جمله شخصیت‌های برجسته‌ای همچون پلخانف و پاول اکسلرود دیدار کرد هرچند بعدها اختلاف نظر شدیدی میان وی و حزب مذکور (بر سر موضوع حق تعیین سرنوشت لهستان که تحت سلطه روسیه بود)، پدید آمد. اختلاف‌نظری که باعث شد رزا لوگزامبورک از هر دو حزب سوسیال دمکرات روسیه  و سوسیالیست لهستان جدا شود. لوکزامبورگ در ۱۸۹۸ زوریخ را به مقصد برلین ترک کرد و پس از استقرار در این شهر به حزب سوسیال دمکرات کارگری آلمان پیوست. از جمله فعالیت‌های وی در آلمان مخالفت بر علیه حرکت‌های تجدید نظرطلبانه در نظریه [[کارل مارکس]] بود. رزالوکزامبورگ در کتابی تحت عنوان «اصلاح یا انقلاب» به مخالفت با این نظریه پرداخت.  


لوکزامبورگ با وقوع انقلاب ۱۹۰۵ روسیه دوباره نسبت به این کشور تمایل پیدا کرده و به جنبش سوسیالیستی در امپراطوری روسیه جلب شد زیرا به نظر وی پرولتاریای روسی برای نخستین بار به صورت یک طبقه در صحنه سیاسی ظاهر شده بود. وی که جهت حمایت از رهبری پرولتاریای روسیه در انقلاب سوسیالیستی عازم ورشو شده بود بخاطر فعالیت‌های سیاسی دستگیر و زندانی شد.<ref name=":0">کتاب اصلاح یا انقلاب از رزا لوکزامبورگ</ref>
لوکزامبورگ با وقوع انقلاب ۱۹۰۵ روسیه دوباره نسبت به این کشور تمایل پیدا کرده و به جنبش سوسیالیستی در امپراطوری روسیه جلب شد زیرا به نظر وی پرولتاریای روسی برای نخستین‌بار به صورت یک طبقه در صحنه سیاسی ظاهر شده بود. وی که جهت حمایت از رهبری پرولتاریای روسیه در انقلاب سوسیالیستی عازم ورشو شده بود بخاطر فعالیت‌های سیاسی دستگیر و زندانی شد.<ref name=":0">کتاب اصلاح یا انقلاب از رزا لوکزامبورگ</ref>


رزالوکزامبورگ در مخالفت با سیاست‌ ناسیونال شووینیستی سوسیالست‌ها که از تجاوز آلمان به سایر ممالک و الحاق آنها به این کشور،‌حمایت می‌کردند، به همراه دوست و هم‌فکر خود کارل لیبکنشت از حزب سوسیالیست خارج شد و با تاسیس اتحادیه‌ای بنام اسپارتاکیست به تبلیغ این ایده که سربازان آلمانی باید سلاح‌هایشان را به سمت دولت آلمان برگردانند و آن‌را سرنگون کنند، پرداخت. فعالیتی که به زندانی شدن روزا لوکزامبورگ انجامید. لوکزامبورگ در ۱۹۱۸ پس از آزادی از زندان فعالیت‌های انقلابی را از سر گرفت و درحالی که خیابان‌های برلین صحنه‌ی درگیری‌های مسلحانه در پشتیبانی از اتحادیه اسپارتاکیست شده بود، به اتفاق کارل لیبکنشت حزب کمونیست آلمان را بنیان‌گذاری کرد.
رزالوکزامبورگ در مخالفت با سیاست‌ ناسیونال شووینیستی سوسیالست‌ها که از تجاوز آلمان به سایر ممالک و الحاق آنها به این کشور،‌حمایت می‌کردند، به همراه دوست و هم‌فکر خود کارل لیبکنشت از حزب سوسیالیست خارج شد و با تاسیس اتحادیه‌ای بنام اسپارتاکیست به تبلیغ این ایده که سربازان آلمانی باید سلاح‌هایشان را به سمت دولت آلمان برگردانند و آن‌را سرنگون کنند، پرداخت. فعالیتی که به زندانی شدن روزا لوکزامبورگ انجامید. لوکزامبورگ در ۱۹۱۸ پس از آزادی از زندان فعالیت‌های انقلابی را از سر گرفت و درحالی که خیابان‌های برلین صحنه‌ی درگیری‌های مسلحانه در پشتیبانی از اتحادیه اسپارتاکیست شده بود، به اتفاق کارل لیبکنشت حزب کمونیست آلمان را بنیان‌گذاری کرد.


رزا سر انجام پس از فعالیت‌های‌ انقلابی و فراز و نشیب‌های متعدد مبارزاتی در ۱۵ ژانویه ۱۹۱۹ در محلۀ «ویلمرسدورف» در برلین، به همراه کارل لیبکنشت (از رهبران حزب کمونیست آلمان) دستگیر شد. آنها را به هتل مجلل «ادن»، جائیکه روز بعد لشکر گارد سواره ‌نظام، مرکز فرماندهی خود را در آنجا مستقر کرد، بردند. با قنداق تفنگ به جان رزا لوکزامبورگ افتادند سپس به شقیقه‌اش شلیک کردند و پیکرش به کانالی افکنده شد.<ref name=":0" />
رزا سر انجام پس از فعالیت‌های‌ انقلابی و فراز و نشیب‌های متعدد مبارزاتی در ۱۵ ژانویه ۱۹۱۹ در محلۀ «ویلمرسدورف» در برلین، به همراه کارل لیبکنشت (از رهبران حزب کمونیست آلمان) دستگیر شد. آنها را به هتل مجلل «ادن» بردند، (این محل روز بعد محل استقرار فرماندهی لشکر گارد سواره ‌نظام شد) با قنداق تفنگ به جان رزا لوکزامبورگ افتادند سپس به شقیقه‌اش شلیک کردند و پیکرش به کانالی افکنده شد.<ref name=":0" />
[[پرونده:رزا ۳.JPG|بندانگشتی|'''رزا لوکزامبورگ''']]
[[پرونده:رزا ۳.JPG|بندانگشتی|'''رزا لوکزامبورگ''']]
دربیانیه‌های رسمی اعلام کردند، هنگام فرار به او تیراندازی شده است. مطبوعات نوشتند کارل لیبکنشت هنگام فرار مورد اصابت گلوله قرار گرفته و رزا لوکزامبورگ را یکی از اراذل و اوباش به قتل رسانده است. نوسکه وزیر سوسیال دموکرات شخصاً حکم تبرئه افسرانی را که در قتل دست داشتند، امضا کرد. والدمار پابست، رئیس «لشکر گارد سواره ‌نظام» که فرمان قتل‌ها را صادر کرده بود، بعدا در رژیم نازی‌ها و بعد از آن در جمهوری فدرال به خدمت خود ادامه داد.  
دربیانیه‌های رسمی اعلام کردند، هنگام فرار به او تیراندازی شده است. مطبوعات نوشتند کارل لیبکنشت هنگام فرار مورد اصابت گلوله قرار گرفته و رزا لوکزامبورگ را یکی از اراذل و اوباش به قتل رسانده است. نوسکه وزیر سوسیال دموکرات شخصاً حکم تبرئه افسرانی را که در قتل دست داشتند، امضا کرد. والدمار پابست، رئیس «لشکر گارد سواره ‌نظام» که فرمان قتل‌ها را صادر کرده بود، بعدا در رژیم نازی‌ و بعد از آن در جمهوری فدرال به خدمت خود ادامه داد.  


== تاریخچه زندگی رزا لوکزامبورگ ==
== تاریخچه زندگی رزا لوکزامبورگ ==
خط ۲۲: خط ۲۲:
دو سال بعد در ۱۸۸۹ ناچار به فرار به زوریخ شد. در سویس، لوکزامبورگ با رهبران سوسیالیست آلمان، کارل لوبِک، Karl Lubeck، کارل کائوتسکی، Karl Kautsky، ویلهلم لیبکنشت، Wilhelm Liebknecht، اگوست ببل، August Bebel و ادوارد برنشتاین، Eduard Bernstein که از تعقیب قانون ضد سوسیالیستی آلمان فرار کرده و در تبعید به‌سر می‌بردند، و نیز انقلابیون مارکسیست مشهور روس، مانند، گئورگی پلخانف، Georgii Plekhanov، وِرا زاسولیچ، Vera Zasulich و پاوِل اکسلرود، Pavel Axelrod آشنا شد.
دو سال بعد در ۱۸۸۹ ناچار به فرار به زوریخ شد. در سویس، لوکزامبورگ با رهبران سوسیالیست آلمان، کارل لوبِک، Karl Lubeck، کارل کائوتسکی، Karl Kautsky، ویلهلم لیبکنشت، Wilhelm Liebknecht، اگوست ببل، August Bebel و ادوارد برنشتاین، Eduard Bernstein که از تعقیب قانون ضد سوسیالیستی آلمان فرار کرده و در تبعید به‌سر می‌بردند، و نیز انقلابیون مارکسیست مشهور روس، مانند، گئورگی پلخانف، Georgii Plekhanov، وِرا زاسولیچ، Vera Zasulich و پاوِل اکسلرود، Pavel Axelrod آشنا شد.


او پس از انشعاب در حزب سوسیال دموکرات روسیه در ۱۹۰۳ و خروج لنین از سردبیری نشریه‌ی ایسکرا، به دعوت منشویک‌ها در این روزنامه مقاله می‌نوشت؛ نقد کتاب یک گام به‌پیش و دو گام به‌پس لنین، علیه ایده‌ی اهمیت روشنفکران در به حرکت درآوردن طبقه‌ی کارگر و حزب متشکل از انقلابیون حرفه‌ای تمام‌وقت، از آن‌جمله بود. تأکید لوکزامبورگ، بر عمل مستقیم توده‌ها و تشکیل شورا‌ها در تمام شرکت‌های صنعتی و کشاورزی، تحت رهبری یک کمیته‌ی اجرایی، با قدرت قانونی و اجرایی برای تنظیم شرایط کار و کنترل تولید بود.
او پس از انشعاب در حزب سوسیال دموکرات روسیه در ۱۹۰۳ و خروج [[لنین]] از سردبیری نشریه‌ی ایسکرا، به دعوت منشویک‌ها در این روزنامه مقاله می‌نوشت؛ نقد کتاب یک گام به‌پیش و دو گام به‌پس لنین، علیه ایده‌ی اهمیت روشنفکران در به حرکت درآوردن طبقه‌ی کارگر و حزب متشکل از انقلابیون حرفه‌ای تمام‌وقت، از آن‌جمله بود. تأکید لوکزامبورگ، بر عمل مستقیم توده‌ها و تشکیل شورا‌ها در تمام شرکت‌های صنعتی و کشاورزی، تحت رهبری یک کمیته‌ی اجرایی، با قدرت قانونی و اجرایی برای تنظیم شرایط کار و کنترل تولید بود.


=== دوران فعالیت در سویس ===
=== دوران فعالیت در سویس ===
خط ۴۰: خط ۴۰:
در ۱۹۱۳ از اولین مارکسیست‌هایی بود که طرح‌ انباشت سرمایه‌ی مارکس را در کتابش تحت عنوان انباشت سرمایه به نقد کشید. لوکزامبورگ کوشید در کتاب خود نشان بدهد که در انباشت سرمایه‌داری گرایشی ذاتی وجود دارد که از توانایی بازارها برای خرید کالاها و خدمات تولیدشده فزونی بگیرد. به نظر او، این نشان می‌دهد که سرمایه‌داری می‌تواند گرفتار بحران شود و این‌طور هم خواهد شد.<ref>[https://www.marxists.org/archive/luxemburg/1913/accumulation-capital/ Luxemburg The Accumulation of capital 1913]</ref>
در ۱۹۱۳ از اولین مارکسیست‌هایی بود که طرح‌ انباشت سرمایه‌ی مارکس را در کتابش تحت عنوان انباشت سرمایه به نقد کشید. لوکزامبورگ کوشید در کتاب خود نشان بدهد که در انباشت سرمایه‌داری گرایشی ذاتی وجود دارد که از توانایی بازارها برای خرید کالاها و خدمات تولیدشده فزونی بگیرد. به نظر او، این نشان می‌دهد که سرمایه‌داری می‌تواند گرفتار بحران شود و این‌طور هم خواهد شد.<ref>[https://www.marxists.org/archive/luxemburg/1913/accumulation-capital/ Luxemburg The Accumulation of capital 1913]</ref>


روزا لوگرامبورگ به دليل شرکت در يک تظاهرات ضد جنگ در اول ماه می سال ۱۹۱۶ در پوستدامر پلاتس (Potsdamer Platz) دستگیر و محکوم به دونيم سال زندان شد.<ref>[https://fa.iranfreedom.org/%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%9B-%D8%B2%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%88/ سایت ایران آزادی]</ref>
رزا لوگرامبورگ به دليل شرکت در يک تظاهرات ضد جنگ در اول ماه می سال ۱۹۱۶ در پوستدامر پلاتس (Potsdamer Platz) دستگیر و محکوم به دونيم سال زندان شد.<ref>[https://fa.iranfreedom.org/%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%9B-%D8%B2%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%88/ سایت ایران آزادی]</ref>


با شروع جنگ جهانی اول، اختلافات درونی حزب سوسیال دمکرات به اوج خود رسیده بود. جناح راست حزب، از جنگ حمایت کرد و نمایندگان حزب در رایشتاگ، به‌استثنای لیبکنشت، به اعتبارات جنگی رأی مثبت دادند. رهبری حزب دست به اخراج اعضای ضد جنگ زد، و اعضای ضد جنگ همراه با جناح چپ که به اسپارتاکیست‌ها معروف بودند، همراه با طرفداران برنشتاین، و سانتریست‌های طرفدار کائوتسکی، از حزب سوسیال دمکرات انشعاب کردند، و حزب سوسیال دمکرات مستقل آلمان را ایجاد کردند. با پایان جنگ و سقوط امپراتوری آلمان، انقلاب ۱۹۱۸، و به قدرت رسیدن حزب سوسیال دمکرات با ائتلاف موقت مستقل‌ها، اختلافات جناحی و بین حزبی ادامه یافت. رزا و لیبکنشت که با سقوط امپراتوری از زندان آزاد شده بودند، نقش مهمی در رهبری حرکات سیاسی به عهده گرفتند. در آخرین روزهای ۱۹۱۸، جناح چپ مستقل‌ها همراه با اسپارتاکیست‌ها، حزب کمونیست آلمان را ایجاد کردند. در کنفرانس مؤسس حزب، برنامه‌ی حزب را رزا ارائه داد و در سخنرانی خود، بر ضرورت انقلاب بلافاصله‌ی سوسیالیستی و انتقال قدرت به شورا‌ها تأکید کرد. جالب آن که علی‌رغم این موضع رادیکال، رزا برخلاف نظر اکثریت کنفرانس خواستار شرکت حزب کمونیست در انتخابات مجلس ملی بود که قرار بود به‌زودی برگزار شود. اما موفق نشد که کنفرانس را قانع کند، و حزب انتخابات را تحریم کرد.
با شروع جنگ جهانی اول، اختلافات درونی حزب سوسیال دمکرات به اوج خود رسیده بود. جناح راست حزب، از جنگ حمایت کرد و نمایندگان حزب در رایشتاگ، به‌استثنای لیبکنشت، به اعتبارات جنگی رأی مثبت دادند. رهبری حزب دست به اخراج اعضای ضد جنگ زد، و اعضای ضد جنگ همراه با جناح چپ که به اسپارتاکیست‌ها معروف بودند، همراه با طرفداران برنشتاین، و سانتریست‌های طرفدار کائوتسکی، از حزب سوسیال دمکرات انشعاب کردند، و حزب سوسیال دمکرات مستقل آلمان را ایجاد کردند. با پایان جنگ و سقوط امپراتوری آلمان، انقلاب ۱۹۱۸، و به قدرت رسیدن حزب سوسیال دمکرات با ائتلاف موقت مستقل‌ها، اختلافات جناحی و بین حزبی ادامه یافت. رزا و لیبکنشت که با سقوط امپراتوری از زندان آزاد شده بودند، نقش مهمی در رهبری حرکات سیاسی به عهده گرفتند. در آخرین روزهای ۱۹۱۸، جناح چپ مستقل‌ها همراه با اسپارتاکیست‌ها، حزب کمونیست آلمان را ایجاد کردند. در کنفرانس مؤسس حزب، برنامه‌ی حزب را رزا ارائه داد و در سخنرانی خود، بر ضرورت انقلاب بلافاصله‌ی سوسیالیستی و انتقال قدرت به شورا‌ها تأکید کرد. جالب آن که علی‌رغم این موضع رادیکال، رزا برخلاف نظر اکثریت کنفرانس خواستار شرکت حزب کمونیست در انتخابات مجلس ملی بود که قرار بود به‌زودی برگزار شود. اما موفق نشد که کنفرانس را قانع کند، و حزب انتخابات را تحریم کرد.


در هفته‌ی اول ژانویه‌ی ۱۹۱۹، تظاهرات متعددی صورت گرفت، و در برلین یک کمیته‌ی انقلابی تشکیل شد. رزا در آن مقطع قیام را زودرس می‌دانست، اما کمیته‌ی انقلابی در میان هرج‌ومرج و آشوب‌هایی که از کنترل حزب خارج شده بود، عجولانه بیانه‌ای را ازجمله با امضای لیبکنشت صادر کرد و برکناری دولت را اعلام نمود. دولت و جناح‌ راست هم از قبل، از ترس تکرار تجربه‌ی انقلاب روسیه، مهیا بود و شبه‌نظامیان دست‌راستی فرای کورپ را آماده‌ی سرکوب تظاهرات کرد.
در هفته‌ی اول ژانویه‌ی ۱۹۱۹، تظاهرات متعددی صورت گرفت، و در برلین یک کمیته‌ی انقلابی تشکیل شد. رزا در آن مقطع قیام را زودرس می‌دانست، اما کمیته‌ی انقلابی در میان هرج‌ومرج و آشوب‌هایی که از کنترل حزب خارج شده بود، عجولانه بیانیه‌ای را ازجمله با امضای لیبکنشت صادر کرد و برکناری دولت را اعلام نمود. دولت و جناح‌ راست هم از قبل، از ترس تکرار تجربه‌ی انقلاب روسیه، مهیا بود و شبه‌نظامیان دست‌راستی فرای کورپ را آماده‌ی سرکوب تظاهرات کرد.
 
=== سرانجام رزا ===
در ۱۵ ژانویه ۱۹۱۹ در محل اختفایش در محلۀ «ویلمرسدورف» در برلین که لو رفته بود، به همراه کارل لیبکنشت (از رهبران حزب کمونیست آلمان) دستگیر شد. آنها را به هتل مجلل «ادن»، جائیکه روز بعد لشکر گارد سواره ‌نظام، مرکز فرماندهی خود را در آنجا مستقر کرد، بردند. با قنداق تفنگ به جان رزا لوکزامبورگ افتادند سپس به شقیقه‌اش شلیک کردند و پیکرش به کانال لاندور در برلین افکنده شد. ماه‌ها بعد، آب جسد او را که ديگر قابل شناسايی نبود، به کناری راند. روزا لوکزامبورگ تنها به وسیله‌ی دست‌کش و عکسی کوچک در قابی که بهمراه داشت شناسايی شد.


=== ویژگی برجسته رزا لوکزامبورگ ===
=== ویژگی برجسته رزا لوکزامبورگ ===
خط ۵۳: خط ۵۰:


=== نامه‌ی رزا از زندان ===
=== نامه‌ی رزا از زندان ===
روزا لوکزامبورگ در سال ۱۹۱۷ در نامه‌ای از زندان به خانم متيلده ياکوب منشی خود نوشت:<blockquote>«عزيز ترينم متيلده ... به سنگ گورم بايد فقط دو هجا حک شوند: سِوی- سِوی، اين آواز پرندگان کوچکی است که من آن را چنان به خوبی تقليد می‌کنم که آن‌ها به زودی به سويم می‌آيند… آواز این پرنده‌گان طليعۀ جنبش بهاری هستند، باوجود برف و يخبندان و تنهايی، ما، (اين پرندگان و من) به بهاری که می‌آید باور داريم! چه زمانی من با شما و ميميی در زودينده (Südende) خواهیم نشست تا برای شما هردو بار ديگر از آثار گوته بخوانم؟ ... شما و ميمی را با شوق زيادی به آغوش می‌کشم. روزا لوکزامبورگ شما»<ref>[https://www.dw.com/fa-af/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%8A-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%8A-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AB%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D سایت دویچه وله فارسی]</ref></blockquote>
روزا لوکزامبورگ در سال ۱۹۱۷ در نامه‌ای از زندان به خانم متيلده ياکوب منشی خود نوشت:<blockquote>«عزيزترينم متيلده ... به سنگ گورم بايد فقط دو هجا حک شوند: سِوی- سِوی، اين آواز پرندگان کوچکی است که من آن را چنان به خوبی تقليد می‌کنم که آن‌ها به زودی به سويم می‌آيند… آواز این پرنده‌گان طليعۀ جنبش بهاری هستند، باوجود برف و يخبندان و تنهايی، ما، (اين پرندگان و من) به بهاری که می‌آید باور داريم! چه زمانی من با شما و ميميی در زودينده (Südende) خواهیم نشست تا برای شما هردو بار ديگر از آثار گوته بخوانم؟ ... شما و ميمی را با شوق زيادی به آغوش می‌کشم. روزا لوکزامبورگ شما»<ref>[https://www.dw.com/fa-af/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%8A-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%8A-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AB%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D سایت دویچه وله فارسی]</ref></blockquote>


== گاهشمار زندگی رزا لوکزامبورگ ==
== گاهشمار زندگی رزا لوکزامبورگ ==
* روزا لوکزامبورگ در ۵ مارس ۱۸۷۱در لهستان متولد شد.
* روزا لوکزامبورگ در ۵ مارس ۱۸۷۱در لهستان متولد شد.
* در هفده سالگی هنگامی که مشغول تحصیل در ورشو بود به گروه (پرولتاریا) پیوست.
* در هفده سالگی هنگامی که مشغول تحصیل در ورشو بود به گروه (پرولتاریا) پیوست.
* در سال ۱۸۸۹و در سن هجده سالگی به سوییس رفت تا هم به تحصیل در انجا بپردازد و هم خود را از خطر دستگیری در ورشو نجات داده باشد .
* در سال ۱۸۸۹و در سن هجده سالگی به سوییس رفت تا هم به تحصیل در آنجا بپردازد و هم خود را از خطر دستگیری در ورشو نجات داده باشد .
* تز خود را با عنوان (توسعه‌ی صنعتی لهستان) نوشت و  دکترای خود را  در سال ۱۸۹۸ از دانشگاه زوریخ گرفت و پس از ان به برلین مهاجرت کرد و پس از ازدواج با یک کارگر المانی دارای تابعیت المان شد و به (حزب سوسیال دمکرات المان) پیوست.
* تز خود را با عنوان (توسعه‌ی صنعتی لهستان) نوشت و  دکترای خود را  در سال ۱۸۹۸ از دانشگاه زوریخ گرفت و پس از ان به برلین مهاجرت کرد و پس از ازدواج با یک کارگر آلمانی دارای تابعیت آلمان شد و به (حزب سوسیال دمکرات آلمان) پیوست.


* در همان اوایل عضویت در این حزب به مخالفت با دیدگاه‌های رهبری حزب پرداخت و با کمک کارل کائوتسکی  به مبارزات درون حزبی خود ادامه داد و سرانجام موفق شد دیدگاه‌های خود را بر رهبری حزب مسلط نماید کتاب (اصلاح یا انقلاب) را در همان زمان نوشت.
* در همان اوایل عضویت در این حزب به مخالفت با دیدگاه‌های رهبری حزب پرداخت و با کمک کارل کائوتسکی  به مبارزات درون حزبی خود ادامه داد و سرانجام موفق شد دیدگاه‌های خود را بر رهبری حزب مسلط نماید کتاب (اصلاح یا انقلاب) را در همان زمان نوشت.
خط ۶۹: خط ۶۶:
* پس از ازدی از زندان به آلمان برگشت و کتاب انباشت سرمایه را به چاب رساند و به کار در مدرسه‌ی حزب سوسیال دموکرات آلمان در برلین پرداخت.
* پس از ازدی از زندان به آلمان برگشت و کتاب انباشت سرمایه را به چاب رساند و به کار در مدرسه‌ی حزب سوسیال دموکرات آلمان در برلین پرداخت.


* در سال ۱۹۱۴ همزمان با شروع جنگ جهانی اول در مخالفت شدید با نقطه نظرهای رهبری حزب سوسیال دمکرات آلمان دست به تشکیل فراکسیون در داخل حزب زد و اتحادیه‌ی اسپارتاکیست را بنیان گذاشت که  بعدا  همین فراکسیون مبنای بنیانگذاری حزب کمونیست آلمان توسط رزا و کارل لیبکنشت گردید.
* در سال ۱۹۱۴ همزمان با شروع جنگ جهانی اول در مخالفت شدید با نقطه‌نظرهای رهبری حزب سوسیال دمکرات آلمان دست به تشکیل فراکسیون در داخل حزب زد و اتحادیه‌ی اسپارتاکیست را بنیان گذاشت که  بعدا  همین فراکسیون مبنای بنیانگذاری حزب کمونیست آلمان توسط رزا و کارل لیبکنشت گردید.


* رزا در اختلاف با رهبری حزب سوسیال دمکرات آلمان، معتقد بود سربازان آلمانی باید با دولت آلمان بجنگنند و دولت آلمان را سرنگون کنند نه اینکه با مردم سایر کشورها به جنگ بپردازند.
* رزا در اختلاف با رهبری حزب سوسیال دمکرات آلمان، معتقد بود سربازان آلمانی باید با دولت آلمان بجنگند و دولت آلمان را سرنگون کنند نه اینکه با مردم سایر کشورها به جنگ بپردازند.


* مخالفت رزا با جنگ موجب شد که او توسط دولت آلمان دستگیر و زندانی شود و با پایان گرفتن جنگ او را از زندان آزاد کردند.  
* مخالفت رزا با جنگ موجب شد که او توسط دولت آلمان دستگیر و زندانی شود و با پایان گرفتن جنگ او را از زندان آزاد کردند.  
خط ۸۵: خط ۸۲:
* آزادی همواره، دست‌کم آزادی کسی است که دیگرگونه می‌اندیشد.
* آزادی همواره، دست‌کم آزادی کسی است که دیگرگونه می‌اندیشد.
* باید جهان را از ریشه دگرگون کرد اما، هر اشکی که می‌ریزد، تا زمانی‌که بتوانند آن را از دیدگان پاک کنند، رسوا‌گر است و هر انسانی در شتاب برای انجام یک کار سترگ و سخت از سر بی‌مسئولیتی افراد ضعیف و بی‌دفاع را زیر دست و پای خود له می‌کند یک جنایتکار است.
* باید جهان را از ریشه دگرگون کرد اما، هر اشکی که می‌ریزد، تا زمانی‌که بتوانند آن را از دیدگان پاک کنند، رسوا‌گر است و هر انسانی در شتاب برای انجام یک کار سترگ و سخت از سر بی‌مسئولیتی افراد ضعیف و بی‌دفاع را زیر دست و پای خود له می‌کند یک جنایتکار است.
* ﻫﺮ ﺍﺷﮑﯽﮐﻪ ﺟﺎﺭﯼ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮﯼ ﺑﺎﺷﺪ، ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻭﮐﯿﻔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺘﯽ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻫﺮ ﺁﻧﮑﺲ ﮐﻪ با ﺑﯽ ﺭﺣﻤﯽ عمدی ﮐﺮﻡ ﺧﺎﮐﯽ ﺑﯿﭽﺎﺭه اﯼ ﺭﺍ ﻟﻪ ﮐﻨﺪ ، ﻣﺠﺮﻡ ﺍست.
* ﻫﺮ ﺍﺷﮑﯽﮐﻪ ﺟﺎﺭﯼ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮﯼ ﺑﺎﺷﺪ، ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻭﮐﯿﻔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺘﯽ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻫﺮ ﺁﻧﮑﺲ ﮐﻪ با ﺑﯽ ﺭﺣﻤﯽ عمدی ﮐﺮﻡ ﺧﺎﮐﯽ ﺑﯿﭽﺎﺭه‌اﯼ ﺭﺍ ﻟﻪ ﮐﻨﺪ ، ﻣﺠﺮﻡ ﺍست.
* آن هایی که حرکت نمی‌کنند، متوجه زنجیرهایشان نمی‌شوند.
* آن‌هایی که حرکت نمی‌کنند، متوجه زنجیرهایشان نمی‌شوند.
* من در این اواخر مانند فولاد آب‌دیده سخت گشته‌ام.
* من در این اواخر مانند فولاد آب‌دیده سخت گشته‌ام.
* من از هیچ چیز نمی‌ترسم.
* من از هیچ چیز نمی‌ترسم.
* «مارکسیسم شامل تعدادی از اشخاص نیست که خودشان به خودشان جواز «تخصص» بدهند که توده‌ها باید در برابر آنها تعظیم کرده همه چیز را بپذیرند همانند آن چه که در مذاهب ناموفق انجام می‌گیرد. مارکسیسم دورنمایی انقلابی درباره‌ی جهان است و باید همیشه به دنبال دانش و نوآوری‌های تازه باشد… نیروی زنده‌ی آن تنها در برخورد روشنفکران در فرایند انتقاد از خود و در میان رعدوبرقی که از تاریخ می‌آید می‌تواند حفظ شود».<ref>[https://pecritique.com/2021/03/11/%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF-%D8%AF%D8%B1-150-%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%84-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B2/ سایت نقد اقتصاد سیاسی مقاله رزا لوکزامبورگ]</ref>[[پرونده:مزار رزا.JPG|بندانگشتی|'''مزار رزا لوکزامبورگ''']]
* «مارکسیسم شامل تعدادی از اشخاص نیست که خودشان به خودشان جواز «تخصص» بدهند که توده‌ها باید در برابر آنها تعظیم کرده همه چیز را بپذیرند همانند آن چه که در مذاهب ناموفق انجام می‌گیرد. مارکسیسم دورنمایی انقلابی درباره‌ی جهان است و باید همیشه به دنبال دانش و نوآوری‌های تازه باشد… نیروی زنده‌ی آن تنها در برخورد روشنفکران در فرایند انتقاد از خود و در میان رعدوبرقی که از تاریخ می‌آید می‌تواند حفظ شود».<ref>[https://pecritique.com/2021/03/11/%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF-%D8%AF%D8%B1-150-%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%84-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B2/ سایت نقد اقتصاد سیاسی مقاله رزا لوکزامبورگ]</ref>[[پرونده:مزار رزا.JPG|بندانگشتی|'''مزار رزا لوکزامبورگ''']]


* بکوش تا یک موجود انسانی بمانی. به تحقیق،اصل کار همین است و این بدان معناست که محکم، روشن‌بین و سرزنده باشی؛ آری سرزنده به رغم هرچه جز این است... یک موجود انسانی ماندن، یعنی اگر نیاز باشد تمام زندگی خود را شادمانه برترازوی بزرگ سرنوشت افکندن اما در همان حال از هر روز آفتابی از هر ابر زیبا به وجد آمدن... دنیا  به‌رغم همه‌ی دهشت‌هایش چنین زیباست و باز هم زیباتر می‌توانست باشد اگر بر روی زمین موجودات زبون و سست عنصر وجود نمی‌داشتند.<ref>ماکس گالو، کتاب زن شورشی</ref>
* بکوش تا یک موجود انسانی بمانی. به تحقیق، اصل کار همین است و این بدان معناست که محکم، روشن‌بین و سرزنده باشی؛ آری سرزنده به رغم هرچه جز این است... یک موجود انسانی ماندن، یعنی اگر نیاز باشد تمام زندگی خود را شادمانه برترازوی بزرگ سرنوشت افکندن اما در همان حال از هر روز آفتابی از هر ابر زیبا به وجد آمدن... دنیا  به‌رغم همه‌ی دهشت‌هایش چنین زیباست و باز هم زیباتر می‌توانست باشد اگر بر روی زمین موجودات زبون و سست عنصر وجود نمی‌داشتند.<ref>ماکس گالو، کتاب زن شورشی</ref>


* نظم در برلین حاکم است. گزمه‌های احمق! «نظم» شما بر شن بنا شده است. از همین فردا انقلاب از نو با سر و صدای بسیار قامت راست خواهد کرد تا شما را بیش از هر زمان بترساند و در شیپور خود خواهد دمید که: بودم، هستم، خواهم بود."
* نظم در برلین حاکم است. گزمه‌های احمق! «نظم» شما بر شن بنا شده است. از همین فردا انقلاب از نو با سر و صدای بسیار قامت راست خواهد کرد تا شما را بیش از هر زمان بترساند و در شیپور خود خواهد دمید که: بودم، هستم، خواهم بود."
خط ۱۱۲: خط ۱۰۹:


=== تروتسکی ===
=== تروتسکی ===
تروتسکی لوکزامبورگ را <blockquote>«زنی کوچک‌اندام، شکننده، بیمارگونه، اما با چهره‌ای نجیب و زیبا که هوش از آن می‌تراوید و انسان را با جسارت، اندیشه و کاراکتر خود مجذوب می‌کرد» </blockquote>توصیف کرده بود.<ref>لئون تروتسکی، زندگی من ص ۱۵۷</ref>
<blockquote>«زنی کوچک‌اندام، شکننده، بیمارگونه، اما با چهره‌ای نجیب و زیبا که هوش از آن می‌تراوید و انسان را با جسارت، اندیشه و کاراکتر خود مجذوب می‌کرد» </blockquote>توصیف کرده بود.<ref>لئون تروتسکی، زندگی من ص ۱۵۷</ref>


=== کائوتسکی ===
=== کائوتسکی ===
کائوتسکی، در معرفی رزا برای تدریس در مدرسه‌ی حزب سوسیال دمکرات او را یکی «از بهترین مغز‌های آلمان» خواند.
کائوتسکی، در معرفی رزا برای تدریس در مدرسه‌ی حزب سوسیال دمکرات او را یکی «از بهترین مغز‌های آلمان» خواند.
== سرانجام رزا لوکزامبورگ ==
رزا لوکزامبورگ، در ۱۵ ژانویه ۱۹۱۹ در محل اختفایش در محلۀ «ویلمرسدورف» در برلین که لو رفته بود، به همراه کارل لیبکنشت (از رهبران حزب کمونیست آلمان) دستگیر شد. آنها را به هتل مجلل «ادن»، جائیکه روز بعد لشکر گارد سواره ‌نظام، مرکز فرماندهی خود را در آنجا مستقر کرد، بردند. با قنداق تفنگ به جان رزا لوکزامبورگ افتادند سپس به شقیقه‌اش شلیک کردند و پیکرش به کانال لاندور در برلین افکنده شد. ماه‌ها بعد، آب جسد او را که ديگر قابل شناسايی نبود، به کناری راند. روزا لوکزامبورگ تنها به وسیله‌ی دست‌کش و عکسی کوچک در قابی که بهمراه داشت شناسايی شد.


== منابع ==
== منابع ==
<references /><references />
<references /><references />
۱۳٬۱۲۰

ویرایش