۵۳۷
ویرایش
کاربر:Poori/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سازمان مردمنهاد؛''' سمن Non-Governmental Organization (NGO) نهادهایی مستقل، غیرانتفاعی و داوطلبانه هستند که خارج از ساختار دولتی فعالیت میکنند و نقشی کلیدی در حمایت از حقوق بشر، حفاظت از محیط زیست، ارائه خدمات و توسعه پایدار دارند. ریشههای این سازمانها به جنبشهای ضد بردهداری و تلاشهای صلحجویانه قرنهای گذشته بازمیگردد، اما رشد چشمگیر آنها پس از جنگ جهانی دوم و با جهانیشدن شدت گرفت. NGOها به دلیل استقلال، غیرخشونتآمیزی و هدفمحوری، از دولت و بخش خصوصی متمایزند و در سطوح محلی، ملی و بینالمللی عمل میکنند. | [[پرونده:انجیاوهای مشهور جهان.jpg|جایگزین=برخی از سمنهای معتبر جهان-۱|بندانگشتی|برخی از سمنهای معتبر جهان-۱]]'''سازمان مردمنهاد؛''' سمن Non-Governmental Organization (NGO) نهادهایی مستقل، غیرانتفاعی و داوطلبانه هستند که خارج از ساختار دولتی فعالیت میکنند و نقشی کلیدی در حمایت از حقوق بشر، حفاظت از محیط زیست، ارائه خدمات و توسعه پایدار دارند. ریشههای این سازمانها به جنبشهای ضد بردهداری و تلاشهای صلحجویانه قرنهای گذشته بازمیگردد، اما رشد چشمگیر آنها پس از جنگ جهانی دوم و با جهانیشدن شدت گرفت. NGOها به دلیل استقلال، غیرخشونتآمیزی و هدفمحوری، از دولت و بخش خصوصی متمایزند و در سطوح محلی، ملی و بینالمللی عمل میکنند. | ||
این سازمانها خدماتی مانند آموزش و بهداشت ارائه میدهند، از سیاستها حمایت میکنند، بر نهادهای قدرتمند نظارت دارند و مشارکت شهروندی را تقویت میکنند. ساختار آنها متنوع است، اما موفقیتشان به شفافیت، پاسخگویی و رعایت استانداردهای اخلاقی وابسته است. با این حال، چالشهایی نظیر وابستگی مالی، محدودیتهای دولتی، و انتقاداتی درباره مشروعیت و کارایی، عملکردشان را تهدید میکند. | این سازمانها خدماتی مانند آموزش و بهداشت ارائه میدهند، از سیاستها حمایت میکنند، بر نهادهای قدرتمند نظارت دارند و مشارکت شهروندی را تقویت میکنند. ساختار آنها متنوع است، اما موفقیتشان به شفافیت، پاسخگویی و رعایت استانداردهای اخلاقی وابسته است. با این حال، چالشهایی نظیر وابستگی مالی، محدودیتهای دولتی، و انتقاداتی درباره مشروعیت و کارایی، عملکردشان را تهدید میکند. | ||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
در سطح جهانی، NGOها در شکلدهی به قوانین بینالمللی و همکاریهای فراملی نقش دارند و بهعنوان بخشی از جامعه مدنی جهانی شناخته میشوند. برای مثال، در هند تعدادشان از مدارس و مراکز بهداشتی فراتر رفته است. در نهایت، NGOها با وجود موانع، بهعنوان پل ارتباطی بین مردم و قدرت، عامل تغییر و توسعهاند و با تقویت حکمرانی و شفافیت، میتوانند نقشی ماندگار در جهانی عادلانهتر ایفا کنند.<ref name=":0">[https://www.investopedia.com/ask/answers/13/what-is-non-government-organization.asp What Is a Non-Governmental Organization (NGO)]</ref> <ref name=":1">[https://learning.candid.org/resources/knowledge-base/ngo-definition-and-role/ Candid Learning. (n.d.). ''NGO (Non-Governmental Organization)'']</ref> <ref name=":2">[https://www.staff.city.ac.uk/p.willetts/CS-NTWKS/NGO-ART.HTM What is a Non-Governmental Organization?]</ref> | در سطح جهانی، NGOها در شکلدهی به قوانین بینالمللی و همکاریهای فراملی نقش دارند و بهعنوان بخشی از جامعه مدنی جهانی شناخته میشوند. برای مثال، در هند تعدادشان از مدارس و مراکز بهداشتی فراتر رفته است. در نهایت، NGOها با وجود موانع، بهعنوان پل ارتباطی بین مردم و قدرت، عامل تغییر و توسعهاند و با تقویت حکمرانی و شفافیت، میتوانند نقشی ماندگار در جهانی عادلانهتر ایفا کنند.<ref name=":0">[https://www.investopedia.com/ask/answers/13/what-is-non-government-organization.asp What Is a Non-Governmental Organization (NGO)]</ref> <ref name=":1">[https://learning.candid.org/resources/knowledge-base/ngo-definition-and-role/ Candid Learning. (n.d.). ''NGO (Non-Governmental Organization)'']</ref> <ref name=":2">[https://www.staff.city.ac.uk/p.willetts/CS-NTWKS/NGO-ART.HTM What is a Non-Governmental Organization?]</ref> | ||
اما در ایران تحت حکومت جمهوری اسلامی با وضع قانونهایی پیچیده و خاص، عملا جایی برای استقلال این سازمانها یا حتی تاسیس نهاد مستقل جدیدی باقی نمیماند؛ سمنهای موجود هم عملا باید وفاداری و وابستگی یا دستکم بیخطر بودنشان برای رژیم سیاسی حاکم را به اثبات برسانند. | اما در ایران تحت حکومت جمهوری اسلامی با وضع قانونهایی پیچیده و خاص، عملا جایی برای استقلال این سازمانها یا حتی تاسیس نهاد مستقل جدیدی باقی نمیماند؛ سمنهای موجود هم عملا باید وفاداری و وابستگی یا دستکم بیخطر بودنشان برای رژیم سیاسی حاکم را به اثبات برسانند. | ||
== سازمانهای مردمنهاد (NGO): ستون پنجم جامعه مدنی جهانی == | == سازمانهای مردمنهاد (NGO): ستون پنجم جامعه مدنی جهانی == | ||
در چشمانداز پیچیده جهانی امروز، سازمانهای مردمنهاد (Non-Governmental Organizations - NGOs) به عنوان بازیگرانی حیاتی و تاثیرگذار ظهور کردهاند. این سازمانها که خارج از ساختار رسمی دولتی فعالیت میکنند، نقشی کلیدی در شکلدهی به جوامع، حمایت از حقوق بشر، حفاظت از محیط زیست، ارائه خدمات ضروری و پیشبرد اهداف توسعه پایدار ایفا میکنند. <ref name=":0" /> یک سازمان مردمنهاد، اساساً نهادی غیرانتفاعی و مستقل از کنترل مستقیم دولت است که توسط شهروندان عادی و به صورت داوطلبانه برای رسیدگی به یک نیاز یا دغدغه اجتماعی مشترک تشکیل میشود. <ref name=":0" /> <ref name=":1" /> این سازمانها با انگیزههای بشردوستانه، ایدئولوژیک، مذهبی یا توسعهمحور فعالیت کرده و طیف وسیعی از اهداف، از ارائه کمکهای فوری در بحرانها گرفته تا تلاش برای تغییرات سیستمی بلندمدت را دنبال میکنند. <ref name=":2" /> اهمیت روزافزون NGO ها در توانایی آنها برای پر کردن خلاءهای ناشی از عملکرد دولتها، بسیج منابع مردمی، ارائه دیدگاههای جایگزین و تقویت جامعه مدنی نهفته است. <ref name=":1" /> | [[پرونده:انجیاوهای مشهور جهان۲.jpg|جایگزین=برخی از سمنهای معتبر جهان-۲|بندانگشتی|برخی از سمنهای معتبر جهان-۲]]در چشمانداز پیچیده جهانی امروز، سازمانهای مردمنهاد (Non-Governmental Organizations - NGOs) به عنوان بازیگرانی حیاتی و تاثیرگذار ظهور کردهاند. این سازمانها که خارج از ساختار رسمی دولتی فعالیت میکنند، نقشی کلیدی در شکلدهی به جوامع، حمایت از حقوق بشر، حفاظت از محیط زیست، ارائه خدمات ضروری و پیشبرد اهداف توسعه پایدار ایفا میکنند. <ref name=":0" /> یک سازمان مردمنهاد، اساساً نهادی غیرانتفاعی و مستقل از کنترل مستقیم دولت است که توسط شهروندان عادی و به صورت داوطلبانه برای رسیدگی به یک نیاز یا دغدغه اجتماعی مشترک تشکیل میشود. <ref name=":0" /> <ref name=":1" /> این سازمانها با انگیزههای بشردوستانه، ایدئولوژیک، مذهبی یا توسعهمحور فعالیت کرده و طیف وسیعی از اهداف، از ارائه کمکهای فوری در بحرانها گرفته تا تلاش برای تغییرات سیستمی بلندمدت را دنبال میکنند. <ref name=":2" /> اهمیت روزافزون NGO ها در توانایی آنها برای پر کردن خلاءهای ناشی از عملکرد دولتها، بسیج منابع مردمی، ارائه دیدگاههای جایگزین و تقویت جامعه مدنی نهفته است. <ref name=":1" /> | ||
== نگاهی به تاریخچه و سیر تکامل NGO ها == | == نگاهی به تاریخچه و سیر تکامل NGO ها == | ||
اگرچه اصطلاح "سازمان مردمنهاد" پس از تأسیس سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ و با اشاره به سازمانهای غیردولتی دارای وضعیت مشورتی در منشور سازمان ملل (ماده ۷۱) رواج یافت، ریشههای این گونه سازمانها به قرنها پیش بازمیگردد. جنبشهای ضد بردهداری در قرن هجدهم و نوزدهم، سازمانهای امدادرسان بینالمللی مانند کمیته بینالمللی صلیب سرخ (تاسیس ۱۸۶۳) و تلاشها برای صلح و خلع سلاح، نمونههای اولیهای از فعالیتهای سازمانیافته جامعه مدنی در سطح فراملی هستند. با این حال، رشد انفجاری تعداد و نفوذ NGO ها پدیدهای مربوط به دهههای اخیر، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم و با شدت گرفتن فرآیندهای جهانی شدن، گسترش دموکراسی، پیشرفت فناوریهای ارتباطی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به مسائل جهانی است. <ref name=":2" /> عواملی چون پایان جنگ سرد، افزایش بحرانهای انسانی و زیستمحیطی و گاه ناکارآمدی دولتها در پاسخگویی به نیازهای شهروندان، به گسترش چشمگیر این بخش کمک کرده است.<ref name=":3">[https://www.prospectmagazine.co.uk/essays/55396/the-backlash-against-ngos Plesch, D. (2021, July 14). ''The backlash against NGOs''. Prospect Magazine]</ref> به رسمیت شناختن اهمیت این بخش با اعلام روز جهانی NGO ها در ۲۷ فوریه همراه بوده است که فرصتی برای تجلیل از فعالیتها و افزایش آگاهی عمومی در مورد نقش آنها فراهم میکند. <ref name=":4">[https://web.archive.org/web/20160805225839/http://www.finnbay.com/media/news/world-ngo-day-international-celebration-recognition/ World NGO Day - International Celebration and Recognition]</ref> | اگرچه اصطلاح "سازمان مردمنهاد" پس از تأسیس سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ و با اشاره به سازمانهای غیردولتی دارای وضعیت مشورتی در منشور سازمان ملل (ماده ۷۱) رواج یافت، ریشههای این گونه سازمانها به قرنها پیش بازمیگردد. جنبشهای ضد بردهداری در قرن هجدهم و نوزدهم، سازمانهای امدادرسان بینالمللی مانند کمیته بینالمللی صلیب سرخ (تاسیس ۱۸۶۳) و تلاشها برای صلح و خلع سلاح، نمونههای اولیهای از فعالیتهای سازمانیافته جامعه مدنی در سطح فراملی هستند. با این حال، رشد انفجاری تعداد و نفوذ NGO ها پدیدهای مربوط به دهههای اخیر، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم و با شدت گرفتن فرآیندهای جهانی شدن، گسترش دموکراسی، پیشرفت فناوریهای ارتباطی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به مسائل جهانی است. <ref name=":2" /> عواملی چون پایان جنگ سرد، افزایش بحرانهای انسانی و زیستمحیطی و گاه ناکارآمدی دولتها در پاسخگویی به نیازهای شهروندان، به گسترش چشمگیر این بخش کمک کرده است.<ref name=":3">[https://www.prospectmagazine.co.uk/essays/55396/the-backlash-against-ngos Plesch, D. (2021, July 14). ''The backlash against NGOs''. Prospect Magazine]</ref> به رسمیت شناختن اهمیت این بخش با اعلام روز جهانی NGO ها در ۲۷ فوریه همراه بوده است که فرصتی برای تجلیل از فعالیتها و افزایش آگاهی عمومی در مورد نقش آنها فراهم میکند. <ref name=":4">[https://web.archive.org/web/20160805225839/http://www.finnbay.com/media/news/world-ngo-day-international-celebration-recognition/ World NGO Day - International Celebration and Recognition]</ref> | ||