۹٬۱۷۷
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین2: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(جایگزینی صفحه با 'بندانگشتی|1043x1043px') برچسبها: جایگزین شد ویرایشگر دیداری |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|1148x1148px]]'''جرجی زیدان'''، (متولد سال ۱۸۶۱ م، بیروت،لبنان – درگذشته ۱۹۱۴ م، قاهره، مصر) ادیب، مورخ، روزنامه‌نگار و رمان‌نویس لبنانی مسیحی ارتدوکس، از پیشگامان نهضت احیای ادبی و تاریخی عرب در قرن نوزدهم بود. او در ۱۴ دسامبر ۱۸۶۱ م، در بیروت متولد شد و در خانواده‌ای فقیر رشد یافت. پدرش، جورجیوس زیدان، صاحب رستورانی کوچک بود و جرجی تحصیلات ابتدایی را در مدارس محلی گذراند. در سال ۱۸۷۶، به مدرسه پروتستان وارد شد و زبان انگلیسی آموخت، اما به دلیل مشکلات مالی ترک تحصیل کرد. او در سال ۱۸۸۱، به مصر مهاجرت کرد و در قاهره ساکن شد، جایی که با جنبش‌های فکری آشنا گردید. | ||
جرجی زیدان در سال ۱۸۸۳، به لبنان بازگشت و در جنگ داخلی سال ۱۸۶۰، شرکت کرد، اما شکست خورد و دوباره به مصر رفت. او در سال ۱۸۸۴، در دارالعلوم قاهره به تحصیل پرداخت و در سال ۱۸۸۶، به عنوان مترجم در لشکر انگلیسی به سودان اعزام شد. پس از بازگشت، در روزنامه‌نگاری فعال شد و در سال ۱۸۹۲، مجله «الهلال» را تأسیس کرد که تا امروز ادامه دارد. او بیش از ۲۳ رمان تاریخی نوشت، از جمله «الامین و المأمون»، «عذراء کعبة»، و «شارلمانی»، که تاریخ اسلام را با سبک رمانتیک روایت می‌کرد. اثر برجسته‌اش «تاریخ تمدن اسلامی» در پنج جلد منتشر شد و به روش‌شناسی علمی در تاریخ‌نگاری عرب کمک کرد. | |||
زیدان بر احیای زبان عربی و تاریخ عرب تأکید داشت و از روش‌های اروپایی در تاریخ‌نگاری الهام گرفت. او در سال ۱۹۱۴، در قاهره درگذشت و میراثش در ترویج آگاهی تاریخی و ادبی عرب ماندگار است.<ref name=":0">[https://ketabrah.com/author/67351-%D8%AC%D8%B1%D8%AC%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86 زندگینامه جرجی زیدان - کتابراه]</ref><ref name=":1">[https://rch.ac.ir/article/Details/9657?%D8%AC%D8%B1%D8%AC%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86 جرجی زیدان - دانشنامه جهان اسلام]</ref><ref name=":2">[https://tahoor.com/FA/Article/View/27273?term=%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%20%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B3 جرجی زیدان - دائرةالمعارف طهور]</ref><ref name=":3">[https://ensani.ir/fa/article/46586/%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%89-%D8%AC%D8%B1%D8%AC%D9%89-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%89 روششناسى جرجى زیدان در نگارش تاریخ تمدن اسلامى - پرتال جامع علوم انسانی]</ref><ref name=":4">[https://www.ibna.ir/news/308643/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA نویسنده و روزنامه‌نگار مسیحی که «تاریخ تمدن اسلام» را نوشت - ایبنا]</ref><ref name=":5">[https://olama-orafa.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D8%AC%D9%89-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/ زندگینامه جرجى زیدان«ادیب، مورخ و روزنامه‌نگار لبنانی» - علما و عرفا]</ref> | |||
== زندگینامه اولیه و تحصیلات == | |||
جرجی زیدان در ۱۴ دسامبر ۱۸۶۱ م در بیروت، در خانواده‌ای مسیحی ارتدوکس متولد شد. پدرش، جورجیوس زیدان، صاحب رستورانی کوچک بود و خانواده در شرایط مالی ضعیف زندگی می‌کردند. جرجی از کودکی به مطالعه علاقه نشان داد و در محیط فرهنگی بیروت رشد یافت. | |||
=== تحصیلات ابتدایی و ترک تحصیل === | |||
جرجی زیدان تحصیلات ابتدایی را در مدارس محلی بیروت گذراند و در سال ۱۸۷۶، به مدرسه پروتستان وارد شد، جایی که زبان انگلیسی آموخت. اما به دلیل مشکلات مالی خانواده، در سال ۱۸۸۱، ترک تحصیل کرد و به کار پرداخت.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> | |||
== مهاجرت به مصر و فعالیت‌های اولیه == | |||
در سال ۱۸۸۱، جرجی زیدان به مصر مهاجرت کرد و در قاهره ساکن شد. او در این دوره با جنبش‌های فکری و سیاسی مصر آشنا گردید و به مطالعه زبان‌های خارجی پرداخت. در سال ۱۸۸۳، به لبنان بازگشت و در جنگ داخلی سال ۱۸۶۰، شرکت کرد، اما با شکست نیروهایش، دوباره به مصر گریخت. این تجربیات سیاسی، دیدگاه او را نسبت به مسائل اجتماعی شکل داد. | |||
=== تحصیل در دارالعلوم و اعزام به سودان === | |||
جرجی زیدان در سال ۱۸۸۴، در دارالعلوم قاهره به تحصیل پرداخت و دانش خود را در علوم انسانی گسترش داد. در سال ۱۸۸۶، به عنوان مترجم در لشکر انگلیسی به سودان اعزام شد و در این سفر با فرهنگ‌های مختلف آشنا گردید. پس از بازگشت به قاهره، به روزنامه‌نگاری روی آورد و در نشریات محلی مقاله نوشت.<ref name=":1" /><ref name=":2" /> | |||
== فعالیت‌های روزنامه‌نگاری و ادبی == | |||
=== تأسیس مجله الهلال === | |||
جرجی زیدان در سال ۱۸۹۲، مجله «الهلال» را در قاهره تأسیس کرد که به موضوعات علمی، ادبی و تاریخی می‌پرداخت. این مجله تا امروز ادامه دارد و نقش مهمی در احیای ادبیات عرب ایفا کرد. زیدان در الهلال مقالات متعددی درباره تاریخ اسلام و تمدن عرب نوشت و نویسندگان جوان را تشویق کرد.<ref name=":4" /> | |||
=== آغاز رمان‌نویسی تاریخی === | |||
جرجی زیدان از سال ۱۸۹۱، رمان‌نویسی را آغاز کرد و بیش از ۲۳ رمان تاریخی نوشت. رمان‌های او، مانند «الامین و المأمون» (۱۸۹۲ م)، «عذراء کعبة» (۱۸۹۳ م)، «استبداد المماليک» (۱۸۹۴ م)، و «شارلمانی» (۱۹۰۵ م)، تاریخ اسلام را با سبک رمانتیک و آموزشی روایت می‌کردند. او در رمان‌ها از منابع تاریخی معتبر استفاده می‌کرد و هدفش آموزش تاریخ به عموم بود.<ref name=":0" /> | |||
==== روش‌شناسی در رمان‌ها ==== | |||
جرجی زیدان در رمان‌نویسی، روشی علمی اتخاذ کرد و از منابع عربی و اروپایی بهره برد. او تاریخ را با عناصر دراماتیک ترکیب می‌کرد تا خواننده را جذب کند، اما به دقت تاریخی پایبند بود. این روش، رمان تاریخی عرب را پایه‌گذاری کرد.<ref name=":3" /> | |||
== اثر برجسته «تاریخ تمدن اسلامی» == | |||
جرجی زیدان اثر اصلی خود، «تاریخ التمدن الإسلامی» را در پنج جلد بین سال‌های ۱۹۰۲ تا ۱۹۰۶ م در قاهره منتشر کرد. این کتاب تاریخ تمدن اسلامی را از صدر اسلام تا عصر عثمانی پوشش می‌دهد و به موضوعاتی چون علوم، ادبیات، هنر، و نهادهای اجتماعی می‌پردازد. زیدان این اثر را بر اساس منابع عربی، اروپایی، و مشاهدات شخصی نوشت و هدفش احیای آگاهی تاریخی عرب بود.<ref name=":3" /> | |||
=== روش‌شناسی تاریخی === | |||
جرجی زیدان در این کتاب از روش علمی اروپایی الهام گرفت و تاریخ را به صورت موضوعی (نه گاه‌شمارانه صرف) سازماندهی کرد. او تمدن اسلامی را به عنوان بخشی از تمدن جهانی دید و بر دستاوردهای علمی مسلمانان تأکید داشت. زیدان منابع را نقد می‌کرد و از آمار و نقشه‌ها استفاده نمود، که این روش نوین در تاریخ‌نگاری عرب بود.<ref name=":2" /> | |||
==== تأثیر بر خوانندگان ==== | |||
این کتاب به زبان‌های متعدد ترجمه شد و در احیای نهضت عربی نقش داشت. زیدان با زبان ساده، تاریخ را برای عموم قابل دسترس کرد و بر وحدت فرهنگی عرب تأکید نمود.<ref name=":4" /> | |||
== لیست آثار جرجی زیدان == | |||
جرجی زیدان بیش از ۵۰ اثر شامل رمان تاریخی، کتاب‌های تاریخی، زبانی، و ترجمه نوشت. آثار او عبارتند از: | |||
=== رمان‌های تاریخی (۲۳ رمان، از ۱۸۹۱ تا ۱۹۱۴ م): === | |||
* المملوک الشارد (۱۸۹۱ م) | |||
* أسرار القصر (۱۸۹۲ م) | |||
* الامین و المأمون (۱۸۹۲ م) | |||
* عذراء کعبة (۱۸۹۳ م) | |||
* استبداد المماليک (۱۸۹۴ م) | |||
* جهاد المعشوقین (۱۸۹۵ م) | |||
* غادة کربلاء (۱۸۹۶ م) | |||
* تاریخ الإسلام (۱۸۹۷ م، رمان) | |||
* الإنقلاب العثمانی (۱۸۹۸ م) | |||
* شارلمانی (۱۹۰۵ م) | |||
* صلاح‌الدین الأیوبی (۱۹۰۶ م) | |||
* عبدالرحمن الناصر (۱۹۰۷ م) | |||
* الخليفة المأمون (۱۹۰۸ م) | |||
* فتاة غسان (۱۹۰۹ م) | |||
* الإستبداد (۱۹۱۰ م) | |||
* أحمد بن طولون (۱۹۱۱ م) | |||
* الرابع عشر من رمضان (۱۹۱۲ م) | |||
* فتاة قيس (۱۹۱۳ م) | |||
* أبو مسلم الخراسانی (۱۹۱۴ م) | |||
* الطاغية (۱۹۱۴ م، ناتمام) | |||
* الشيخ حسن (۱۹۱۴ م) | |||
* الإمام علي (۱۹۱۴ م) | |||
* الفتاة الغريبة (۱۹۱۴ م) | |||
=== کتاب‌های تاریخی و تمدنی: === | |||
* تاریخ التمدن الإسلامی (۵ جلد، ۱۹۰۲–۱۹۰۶ م) | |||
* تاریخ مصر الحديثة (۲ جلد، ۱۸۸۹ م) | |||
* طبقات الأمم (۱۹۱۲ م) | |||
=== کتاب‌های زبانی و ادبی: === | |||
* تاریخ آداب اللغة العربیة (۴ جلد، ۱۹۱۱–۱۹۱۴ م) | |||
* التعریب و المعرب (۱۹۰۴ م) | |||
==== ترجمه‌ها و دیگر آثار: ==== | |||
* ترجمه آثار اروپایی به عربی (مانند کتاب‌های علمی و تاریخی) | |||
* مقالات متعدد در مجله الهلال (از ۱۸۹۲ م)<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":5" /> | |||
== فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی == | |||
==== نقش در احیای زبان عربی ==== | |||
زیدان زیدان از پیشگامان نهضت احیای ادبی عرب (النهضة) بود و در مجله الهلال، مقالات درباره زبان عربی فصیح منتشر کرد. او بر ضرورت آموزش زبان عربی و حفظ میراث ادبی تأکید داشت و کتاب‌هایی مانند «تاریخ آداب اللغة العربیة» (چهار جلد، ۱۹۱۱–۱۹۱۴ م) نوشت که تاریخ زبان عربی را بررسی می‌کند. | |||
==== فعالیت‌های آموزشی و ترجمه ==== | |||
جرجی زیدان در مدارس قاهره تدریس کرد و آثار اروپایی را به عربی ترجمه نمود. او بر آموزش زنان و مدرن‌سازی نظام آموزشی عرب تأکید داشت و در انجمن‌های فرهنگی شرکت کرد.<ref name=":5" /><ref name=":1" /> | |||
== مرگ و میراث == | |||
جرجی زیدان در ۲۱ ژوئیه ۱۹۱۴ م در قاهره، در سن ۵۳ سالگی، بر اثر بیماری درگذشت. او تا آخرین لحظات به نوشتن ادامه داد و خانواده‌اش مجله الهلال را ادامه دادند.<ref name=":0" /> | |||
میراث جرجی زیدان در پایه‌گذاری رمان تاریخی عرب، تاریخ‌نگاری علمی، و احیای تمدن اسلامی ماندگار است. آثار او منبع مهمی برای مطالعات عربی هستند و بر نویسندگان نسل بعد تأثیر گذاشت. زیدان به عنوان مسیحی که تاریخ اسلام را نوشت، نماد همزیستی فرهنگی است.<ref name=":3" /><ref name=":3" /> | |||
== منابع: == | |||