کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین معرفی کتاب: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:کتاب جامعه‌شناسی هنر.jpg|جایگزین=کتاب جامعه‌شناسی هنر|بندانگشتی|300x300پیکسل|کتاب جامعه‌شناسی هنر]]
{{جعبه اطلاعات مقام ایرانی
'''جامعه‌شناسی هنر،''' نوشته‌ی امیرحسین آریانپور، اثری تحلیلی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی فرهنگ است که به بررسی نسبت میان ساختارهای اجتماعی و تولیدات هنری می‌پردازد. نویسنده با بهره‌گیری از نظریه‌های کلاسیک و معاصر، هنر را پدیده‌ای اجتماعی، نمادین و تاریخی می‌داند و تأثیر طبقه، قدرت، نهادهای فرهنگی و ایدئولوژی را بر فرآیند خلق و مصرف هنری تحلیل می‌کند. کتاب علاوه بر طرح مبانی نظری، نمونه‌هایی از هنرهای تجسمی، ادبیات و موسیقی را در زمینهٔ اجتماعی‌شان توضیح می‌دهد.  
| نام = علی ربیعی
| تصویر = [[پرونده:Ali Rabiei recent.jpg|۲۳۰پیکسل]]
| کپشن = علی ربیعی در سمت دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور (۱۴۰۳)
| تاریخ تولد = {{تاریخ تولد و سن|۱۳۳۴|۹|۱۴}}
| محل تولد = [[تهران]]، [[ایران]]
| حزب = [[حزب اسلامی کار]] • [[خانه کارگر]]
| سمت = دستیار رئیس‌جمهور در امور اجتماعی
| رئیس جمهور = [[مسعود پزشکیان]]
| آغاز تصدی = ۱۴ مهر ۱۴۰۳
| پیشین = ایجاد جایگاه جدید
| سمت۱ = سخنگوی دولت ایران
| رئیس جمهور۱ = [[حسن روحانی]]
| آغاز تصدی۱ = ۹ خرداد ۱۳۹۸
| پایان تصدی۱ = ۱۲ مرداد ۱۴۰۰
| پیشین۱ = [[محمدباقر نوبخت]]
| جانشین۱ = [[علی بهادری جهرمی]]
| سمت۲ = وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
| رئیس جمهور۲ = [[حسن روحانی]]
| آغاز تصدی۲ = ۲۴ مرداد ۱۳۹۲
| پایان تصدی۲ = ۱۷ مرداد ۱۳۹۷
| پیشین۲ = [[اسدالله عباسی]]
| جانشین۲ = [[محمد شریعتمداری]]
| سمت۳ = مشاور رئیس‌جمهور - رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک
| رئیس جمهور۳ = [[حسن روحانی]]
| آغاز تصدی۳ = ۹ اردیبهشت ۱۴۰۰
| پایان تصدی۳ = ۱ آبان ۱۴۰۰
| پیشین۳ = [[حسام‌الدین آشنا]]
| جانشین۳ = [[محمدصادق خیاطیان]]
| تحصیلات = دکترای مدیریت استراتژیک
| دانشگاه = [[دانشگاه تهران]]
| وبگاه =
}}
president.irirna.irhamshahrionline.ir


== معرفی ==
جامعه‌شناسی هنر نوشته‌ی امیرحسین آریانپور یکی از آثار پژوهشی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی هنر و فرهنگ است که کوشیده است رابطه‌ی پیچیده‌ی میان ساختار اجتماعی، تولید هنری و تجربه‌ی زیبایی‌شناختی را توضیح دهد. کتاب با تکیه بر نظریه‌های کلاسیک و معاصر، هنر را نه امری فردی و صرفاً زیبایی‌شناختی، بلکه محصول تعامل تاریخی، طبقاتی، اقتصادی و نمادین میان گروه‌های اجتماعی می‌داند. مؤلف در این اثر تلاش کرده است خواننده را با چشم‌اندازی پیوسته میان هنر و جامعه مواجه سازد؛ چشم‌اندازی که در آن آثار هنری همچون اسناد تاریخی و فرهنگی فهم می‌شوند و معنا و ارزش آن‌ها در شبکه‌ای از نیروهای اجتماعی شکل می‌گیرد.


== چارچوب نظری ==
'''علی ربیعی''' (زاده ۱۴ آذر ۱۳۳۴ در تهران؛ معروف به نام مستعار «عباد» در منابع مخالف) سیاستمدار ایرانی نزدیک به جناح اصلاح‌طلب است که سابقه طولانی در نهادهای امنیتی، کارگری، اطلاعاتی و دولتی دارد.[[۱]][[۲]][[۳]] او از مهر ۱۴۰۳ دستیار رئیس‌جمهور [[مسعود پزشکیان]] در امور اجتماعی است و بر تقویت وفاق اجتماعی، شنیدن صدای بی‌صدایان و تقویت نهادهای مدنی تأکید دارد.[[۴]][[۵]]
آریانپور در این کتاب بر پایه‌ی رویکردهای بنیادین جامعه‌شناسی هنر، همچون نظریات ماکس وبر، امیل دورکیم، پی‌یر بوردیو و هربرت رید، نشان می‌دهد که هنر همواره در دل جامعه زاده می‌شود و از آن تأثیر می‌پذیرد. او با تأکید بر ساختارهای طبقاتی، میدان‌های هنری و نهادهای تولیدکننده‌ی ارزش فرهنگی، تداوم هنر را در پیوند مستقیم با قدرت نمادین تحلیل می‌کند. از نظر نویسنده، «هنر» پدیده‌ای است که هم از مناسبات اقتصادی تأثیر می‌پذیرد و هم در شکل‌دهی به ایدئولوژی‌های اجتماعی نقش دارد؛ از این‌رو باید آن را در بستر جامعه مطالعه کرد، نه فقط در حوزه‌ی نقد هنری یا تاریخ هنر.
ربیعی پیش‌تر در دولت‌های یازدهم و دوازدهم [[حسن روحانی]] وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی (۱۳۹۲–۱۳۹۷)، سخنگوی دولت (۱۳۹۸–۱۴۰۰) و مشاور رئیس‌جمهور بود.[[۶]][[۷]] او به عنوان پژوهشگر و استاد دانشگاه در حوزه جامعه‌شناسی سیاسی و اقتصادی فعالیت می‌کند و بیش از ۵۰ مقاله علمی و چندین کتاب دارد.[[۸]]
از سوی رسانه‌های نزدیک به [[سازمان مجاهدین خلق ایران]]، ربیعی به نقش در سرکوب مخالفان در دهه ۱۳۶۰، شکنجه و نقض حقوق بشر متهم شده است.[[۹]][[۱۰]] این اتهامات شامل نقل قول‌هایی از مقامات سابق مانند [[روح‌الله حسینیان]] و ادعای نقش در پرونده‌سازی قضایی در فرانسه است، اما توسط منابع رسمی تأیید نشده و عمدتاً از سوی مخالفان مطرح می‌گردند.[[۱۱]] ربیعی خود به تحلیل جامعه‌شناختی افول سازمان مجاهدین خلق پرداخته است.[[۱۲]]
(حدود ۹۰۰ کلمه تا اینجا – بخش بعدی: زندگی اولیه و شخصی)
اگر آماده‌اید، بخش بعدی را می‌فرستم!7.2sعالیبخش دوم: زندگی اولیه و شخصی (با تصاویر)
hamshahrionline.irsetaresobh.iryjc.ir


== ساختار کتاب ==
کتاب از فصل‌هایی تشکیل شده که هر یک جنبه‌ای از جامعه‌شناسی هنر را تشریح می‌کند؛ از جمله:


* مبانی و مفاهیم بنیادین جامعه‌شناسی هنر
علی ربیعی در ۱۴ آذر ۱۳۳۴ در خانواده‌ای کارگری در محله جوادیه جنوب تهران زاده شد.[[۱]][[۲]][[۱۳]] کودکی و نوجوانی او در محیطی سخت و پر از چالش‌های اقتصادی گذشت که بعدها بر دیدگاه‌های اجتماعی و کارگری‌اش تأثیر عمیقی گذاشت. او از همان جوانی با مسائل کارگران آشنا بود و این تجربه پایه‌ای برای فعالیت‌های آینده‌اش شد.
* نقش ساختار اجتماعی در شکل‌گیری آثار هنری
پیش از انقلاب ۱۳۵۷، ربیعی به عنوان تکنیسین ماهر در کارخانه‌های بزرگ مانند جنرال موتورز ایران، ارج و قرقره پرستو اشتغال داشت.[[۱۱]][[۱۲]] در آن دوره، او یکی از رهبران اعتصابات کارگری بود؛ به ویژه در اعتصاب شهرک اکباتان و کارخانه محل کارش نقش کلیدی ایفا کرد که منجر به برخورد مستقیم با ساواک و بازداشت شد.[[۱۹]] این تجربیات پیش از انقلاب، او را به عنوان چهره‌ای مبارز در میان کارگران معرفی کرد.
* نهادهای هنری و میدان‌های تولید فرهنگ
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، ربیعی زندگی شخصی خود را نیز شکل داد. او در سال ۱۳۵۹ ازدواج کرد و صاحب چهار فرزند شد.[[۱۳]] زندگی خانوادگی او با تراژدی‌هایی همراه بود: همسرش در سال ۱۳۸۵ بر اثر بیماری سرطان درگذشت و فرزند آخرش، محمدجواد، در سال ۱۳۸۶ فوت کرد.[[۱۴]][[۱۵]] این فقدان‌ها تأثیر عمیقی بر دیدگاه‌های ربیعی در مسائل اجتماعی و رفاهی گذاشت و او بارها در مصاحبه‌ها به آن‌ها اشاره کرده است.
* زیبایی‌شناسی اجتماعی
ربیعی تحصیلات عالی خود را پس از انقلاب ادامه داد. او مدرک دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه تهران گرفت و به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه‌هایی مانند پیام نور و تهران فعالیت کرد.[[۵]][[۸]] پژوهش‌های او عمدتاً در حوزه جامعه‌شناسی سیاسی، اقتصادی و مدیریت اجتماعی متمرکز است و بیش از ۵۰ مقاله علمی، چندین کتاب و طرح پژوهشی دارد. او خود را جامعه‌شناسی می‌داند که مسائل واقعی جامعه را مطالعه می‌کند، نه صرفاً تئوری‌پرداز.[[۲۷]]
* تحول تاریخی معناهای هنری
(حدود ۱۲۰۰ کلمه تجمعی تا اینجا)
* رابطه‌ی هنر با هویت، قدرت و ایدئولوژی
بخش سوم: سوابق اولیه سیاسی، کارگری و امنیتی (با تصاویر)
bbc.combbc.comtasnimnews.com


نثر کتاب تحلیلی است و تلاش شده نمونه‌های تاریخی، فرهنگی و هنری در متن جاگذاری شوند تا مباحث نظری ملموس‌تر شوند.


== هنر به‌عنوان پدیده‌ای اجتماعی ==
ربیعی از روزهای نخستین انقلاب در فعالیت‌های کارگری و سیاسی فعال بود. او به عنوان نماینده کارگران در شورای عالی کار حضور داشت، مسئول شاخه کارگری حزب جمهوری اسلامی در دهه ۱۳۶۰ شد و از مؤسسان خانه کارگر است که همچنان عضو شورای مرکزی آن است.[[۱۶]][[۱۷]] همچنین مدیر مسئول روزنامه «کار و کارگر» بود که صدای کارگران محسوب می‌شد.
یکی از محورهای اصلی کتاب این است که هنر را باید «پدیده‌ای اجتماعی» دانست. از دید آریانپور، هر اثر هنری در بستری از روابط اجتماعی شکل می‌گیرد:
در سال‌های اولیه انقلاب، ربیعی به نهادهای انقلابی پیوست و عضو سپاه پاسداران شد. او ۶۵ ماه در جبهه‌های جنگ ایران و عراق (عمدتاً در غرب کشور) حضور داشت و مسئول اطلاعات سپاه در مناطق شمالی و آذربایجان شرقی بود.[[۱۸]] این دوره از زندگی او با عملیات‌های امنیتی علیه گروه‌های مسلح همراه بود.
از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۲، ربیعی معاون حقوقی و پارلمانی وزارت اطلاعات در دوره وزارت محمد ری‌شهری و علی فلاحیان بود.[[۱۹]] پس از آن، تا سال ۱۳۸۴ مسئول اجرایی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی (در دوره دبیری حسن روحانی) و رئیس کمیته تبلیغات آن شورا شد.[[۲۰]] این سمت‌ها او را در مرکز تصمیم‌گیری‌های امنیتی کشور قرار داد.
اتهامات مرتبط با سابقه امنیتی و نقض حقوق بشر
یکی از جنجالی‌ترین بخش‌های زندگی ربیعی، اتهامات مطرح‌شده از سوی مخالفان، به ویژه رسانه‌های نزدیک به سازمان مجاهدین خلق است. این منابع او را با نام مستعار «عباد» معرفی می‌کنند و ادعا می‌کنند که در دهه ۱۳۶۰ نقش مستقیم در بازجویی‌ها، شکنجه و سرکوب مخالفان سیاسی داشته است.[[۹]][[۱۰]]
نقل قول‌هایی از روح‌الله حسینیان (مقام سابق قضایی) آورده شده که ربیعی را «صدبار وحشی‌تر از محسنی اژه‌ای» توصیف کرده و ادعا می‌کند اژه‌ای به دلیل شدت خشونت ربیعی از سمتش استعفا داد.[[۹]] ادعاهای دیگری مانند دستور قرار دادن ۱۸ زندانی سیاسی آذربایجانی در تابوت و میخ‌زدن درها (منجر به مرگ خفگی) و نقش در کشتارهای تابستان ۱۳۶۷ مطرح شده است.[[۱۰]]
این منابع همچنین ربیعی را به نقش در پرونده قضایی علیه مجاهدین خلق در فرانسه (پرونده ۱۷ ژوئن ۲۰۰۳) متهم می‌کنند، از جمله درخواست بودجه یک میلیون دلاری برای پیگیری قضایی و پرونده‌سازی.[[۹]][[۱۰]]
این اتهامات عمدتاً از سوی مخالفان جمهوری اسلامی مطرح شده و توسط هیچ دادگاه بین‌المللی یا منبع مستقل بی‌طرف بررسی و تأیید نشده‌اند.[[۸]] منابع رسمی ایران این ادعاها را رد می‌کنند یا به آن‌ها پاسخ نمی‌دهند. ربیعی خود به عنوان جامعه‌شناس، به تحلیل دلایل زوال سازمان مجاهدین خلق پرداخته و در مصاحبه‌هایی مانند روایت عملیات مرصاد، دیدگاه‌هایش را بیان کرده است.[[۱۲]][[۲۱]]
(حدود ۲۲۰۰ کلمه تجمعی)
بخش چهارم: فعالیت در دوره اصلاحات، دولت روحانی و سمت‌های اخیر (با تصاویر)
irna.ireghtesadnews.comensafnews.comjamaran.newspresident.irirna.ir


* شرایط اقتصادیِ هنرمند
* گروه‌های مرجع و مخاطبان
* میزان سرمایهٔ فرهنگی
* ساختارهای قدرت
* نهادهای ارزش‌گذار


این عوامل تعیین می‌کنند که چه چیزی به‌عنوان «هنر» شناخته می‌شود و چه چیزی در حاشیه یا بیرون از رسمیت قرار می‌گیرد. چنین تحلیلی، به‌ویژه با ارجاع به نظریات بوردیو دربارهٔ میدان هنری، در کتاب اهمیت ویژه یافته است.


== نظام تولید و توزیع هنر ==
نویسنده بخشی از کتاب را به اقتصاد و چرخه‌ی تولید هنر اختصاص داده است. در این بخش، او توضیح می‌دهد که چگونه بازار، گالری‌ها، نمایشگاه‌ها، ناشران و نهادهای فرهنگی در ساختِ ارزش و اعتبار هنری دخیل‌اند. هنر، هرچند دارای جنبه‌ی خلاقانه است، اما در نهایت وارد گردش اجتماعی می‌شود و مانند هر کالای نمادین، ارزش‌گذاری و مصرف می‌شود. اثر هنری در این چرخه، معنایی دوگانه می‌یابد: معنای زیبایی‌شناختی برای مخاطب و معنای اقتصادی برای نهادهای فرهنگی.


== هنر و هویت ==
یکی از فصل‌های مهم کتاب به بررسی نسبت هنر با هویت فردی و جمعی می‌پردازد. آریانپور توضیح می‌دهد که هنر در جوامع گوناگون، ابزاری برای تثبیت یا بازتعریف هویت‌های فرهنگی، قومی، جنسیتی و طبقاتی بوده است. هنر به‌مثابه زبان نمادین، می‌تواند مقاومت اجتماعی را بیان کند یا در خدمت بازتولید نظم موجود قرار گیرد. بنابراین درک هنر بدون توجه به زمینهٔ فرهنگی و هویتی جامعه، تحلیلی ناقص خواهد بود.


== اهمیت و جایگاه کتاب ==
در دوره ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی (۱۳۷۶–۱۳۸۴)، ربیعی مشاور اجتماعی رئیس‌جمهور بود و در سیاست‌گذاری‌های اجتماعی نقش داشت.[[۲۲]] او در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ یکی از اعضای اصلی ستاد میرحسین موسوی بود و در کنفرانس خبری اعلام پیروزی موسوی (پیش از پایان رأی‌گیری) حضور داشت، اما پس از اعلام نتایج رسمی، موضع تندی علیه نتیجه نگرفت.[[۲۳]]
کتاب جامعه‌شناسی هنر آریانپور، چه به‌عنوان منبعی دانشگاهی و چه برای خوانندگان علاقه‌مند به پیوند هنر و جامعه، ارزشمند است. این اثر با زبانی علمی و البته قابل‌فهم، چشم‌اندازی میان‌رشته‌ای ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که فهم هنر بدون توجه به بستر اجتماعی آن امکان‌پذیر نیست.
با آغاز دولت یازدهم حسن روحانی در ۱۳۹۲، ربیعی به عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی شد و با رأی بالا اعتماد گرفت.[[۲۴]] تمرکز اصلی او بر مبارزه با فساد سیستماتیک، تقویت کارآفرینی، اصلاح نظام رفاهی و پوشش بیمه همگانی بود.[[۲۵]][[۲۸]] با این حال، با چالش‌هایی مانند کارت زرد چندین‌باره از مجلس نهم و دهم مواجه شد.
در دولت دوازدهم ادامه وزارت داشت، اما در اسفند ۱۳۹۶ استیضاح شد (که دفاع کرد) و نهایتاً در مرداد ۱۳۹۷ با ۱۲۹ رأی موافق استیضاح برکنار گردید.[[۲۶]] انتقادات اصلی شامل سیاست‌های perceived ضدکارگری، افزایش بیکاری، مشکلات صندوق‌های بازنشستگی و فساد در زیرمجموعه‌ها (مانند شستا) بود. برخی منابع مخالف این برکناری را نتیجه فشارهای داخلی می‌دانند.
از خرداد ۱۳۹۸ تا مرداد ۱۴۰۰، ربیعی سخنگوی دولت روحانی بود و در نشست‌های خبری منظم، به ویژه در دوران بحران‌هایی مانند کرونا و تحریم‌ها، نقش کلیدی در ارتباطات عمومی داشت.[[۳]][[۷]] پس از آن، مشاور رئیس‌جمهور و رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک شد.
در دولت مسعود پزشکیان (از ۱۴ مهر ۱۴۰۳)، ربیعی به عنوان دستیار رئیس‌جمهور در امور اجتماعی منصوب شد.[[۴]][[۵]] او در این سمت بر تقویت نهادهای مدنی، افزایش وفاق اجتماعی، شنیدن صدای حاشیه‌نشینان و عبور از بحران‌ها از طریق همدلی و گفتگوی ملی تأکید دارد. ربیعی معتقد است که ایران در لحظه‌ای حساس تاریخی قرار دارد و نیاز به سیاست‌های اجتماعی امنیت‌محور دارد.
بخش پنجم: دیدگاه‌ها، عملکرد شاخص و منابع (پایان مقاله)
55online.newsinn.irborna.news


اهمیت دیگر کتاب در ارائه‌ی چارچوبی است که خواننده را قادر می‌سازد آثار هنری را نه فقط از منظر زیبایی‌شناختی، بلکه از جنبهٔ نمادین، تاریخی، اجتماعی و سیاسی تحلیل کند.


== منبع ==
ربیعی به عنوان جامعه‌شناس، دغدغه اصلی‌اش مسائل اجتماعی مانند کاهش سرمایه اجتماعی، شکاف طبقاتی، بحران اعتماد عمومی و تأثیر تغییرات جمعیتی بر سیاست‌گذاری است.[[۲۷]] او اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶ را «شکستن مارپیچ سکوت» و آژیر خطر برای نظام توصیف کرد و هشدار داد که بدون توجه به علل ریشه‌ای (مانند نارضایتی اقتصادی و اجتماعی)، ممکن است تکرار شود.[[۱۰]][[۲۱]]
آریانپور. ''جامعه‌شناسی هنر''. انتشار ایران‌کتاب، ۱۴۰۱
در حوزه اقتصادی، ربیعی مخالف پرداخت یارانه نقدی مستقیم به همه بود و پیشنهاد می‌کرد منابع آن به ایجاد اشتغال هدفمند اختصاص یابد.[[۲۹]] او ادعاهایی مانند رتبه بالای ایران در بهداشت خانواده یا حتی اختراع موبایل توسط ایرانیان مطرح کرد که مورد تمسخر رسانه‌ها قرار گرفت.
در دوره وزارت، اقداماتی مانند انتصاب پزشکان به ریاست تأمین اجتماعی (برخلاف توصیه‌ها) و ادغام نهادهای رفاهی انتقادبردار بود.[[۳۰]] با این حال، طرفدارانش او را وزیر مبارزه با فساد و حامی کارگران می‌دانند.
== منابع ==
https://president.ir/fa/154436 - انتصاب دستیار اجتماعی (۱۴۰۳)
https://www.irna.ir/news/85617739 - خبر انتصاب (ایرنا)
https://fa.wikipedia.org/wiki/علی_ربیعی - ویکی‌پدیا فارسی
https://www.bbc.com/persian/iran-features-40992273 - بیوگرافی بی‌بی‌سی
https://en.wikipedia.org/wiki/Ali_Rabiei - ویکی‌پدیا انگلیسی
https://article.mojahedin.org/i/علی-ربیعی-کیست؟ - مقاله مجاهدین خلق (منبع اصلی اتهامات)
https://news.mojahedin.org/i/اذعان-علی-ربیعی... - اذعان به اعتراضات ۱۳۹۶ (مجاهدین)
https://www.hamshahrionline.ir/news/227153 - زندگینامه همشهری
https://www.tabnak.ir/fa/news/610339 - روایت مرصاد
https://www.yjc.ir/fa/news/6388602 - زندگی شخصی
https://www.bbc.com/persian/iran/2013/09/130919_l51_labour_ministry_rabiee_profile - پروفایل وزارت
https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3154684 - فوت خانواده
https://www.alef.ir/news/3970523097.html - فرزندان
https://www.isna.ir/news/98030904010 - سخنگویی
https://khanekargar.com/fa/page/100 - خانه کارگر
https://www.mashreghnews.ir/news/1210638 - انتخابات ۱۳۸۸
https://ilna.ir/news/news.cfm?id=95625 - مبارزه با فساد
https://www.asriran.com/fa/news/289884 - رأی اعتماد
https://www.iran-newspaper.com/newspaper/item/477616 - استیضاح
https://www.irna.ir/news/80878707 - یارانه‌ها
https://www.entekhab.ir/fa/news/155784 - پیشنهاد یارانه

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۳۵

الگو:جعبه اطلاعات مقام ایرانی president.irirna.irhamshahrionline.ir


علی ربیعی (زاده ۱۴ آذر ۱۳۳۴ در تهران؛ معروف به نام مستعار «عباد» در منابع مخالف) سیاستمدار ایرانی نزدیک به جناح اصلاح‌طلب است که سابقه طولانی در نهادهای امنیتی، کارگری، اطلاعاتی و دولتی دارد.۱۲۳ او از مهر ۱۴۰۳ دستیار رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان در امور اجتماعی است و بر تقویت وفاق اجتماعی، شنیدن صدای بی‌صدایان و تقویت نهادهای مدنی تأکید دارد.۴۵ ربیعی پیش‌تر در دولت‌های یازدهم و دوازدهم حسن روحانی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی (۱۳۹۲–۱۳۹۷)، سخنگوی دولت (۱۳۹۸–۱۴۰۰) و مشاور رئیس‌جمهور بود.۶۷ او به عنوان پژوهشگر و استاد دانشگاه در حوزه جامعه‌شناسی سیاسی و اقتصادی فعالیت می‌کند و بیش از ۵۰ مقاله علمی و چندین کتاب دارد.۸ از سوی رسانه‌های نزدیک به سازمان مجاهدین خلق ایران، ربیعی به نقش در سرکوب مخالفان در دهه ۱۳۶۰، شکنجه و نقض حقوق بشر متهم شده است.۹۱۰ این اتهامات شامل نقل قول‌هایی از مقامات سابق مانند روح‌الله حسینیان و ادعای نقش در پرونده‌سازی قضایی در فرانسه است، اما توسط منابع رسمی تأیید نشده و عمدتاً از سوی مخالفان مطرح می‌گردند.۱۱ ربیعی خود به تحلیل جامعه‌شناختی افول سازمان مجاهدین خلق پرداخته است.۱۲ (حدود ۹۰۰ کلمه تا اینجا – بخش بعدی: زندگی اولیه و شخصی) اگر آماده‌اید، بخش بعدی را می‌فرستم!7.2sعالیبخش دوم: زندگی اولیه و شخصی (با تصاویر) hamshahrionline.irsetaresobh.iryjc.ir


علی ربیعی در ۱۴ آذر ۱۳۳۴ در خانواده‌ای کارگری در محله جوادیه جنوب تهران زاده شد.۱۲۱۳ کودکی و نوجوانی او در محیطی سخت و پر از چالش‌های اقتصادی گذشت که بعدها بر دیدگاه‌های اجتماعی و کارگری‌اش تأثیر عمیقی گذاشت. او از همان جوانی با مسائل کارگران آشنا بود و این تجربه پایه‌ای برای فعالیت‌های آینده‌اش شد. پیش از انقلاب ۱۳۵۷، ربیعی به عنوان تکنیسین ماهر در کارخانه‌های بزرگ مانند جنرال موتورز ایران، ارج و قرقره پرستو اشتغال داشت.۱۱۱۲ در آن دوره، او یکی از رهبران اعتصابات کارگری بود؛ به ویژه در اعتصاب شهرک اکباتان و کارخانه محل کارش نقش کلیدی ایفا کرد که منجر به برخورد مستقیم با ساواک و بازداشت شد.۱۹ این تجربیات پیش از انقلاب، او را به عنوان چهره‌ای مبارز در میان کارگران معرفی کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، ربیعی زندگی شخصی خود را نیز شکل داد. او در سال ۱۳۵۹ ازدواج کرد و صاحب چهار فرزند شد.۱۳ زندگی خانوادگی او با تراژدی‌هایی همراه بود: همسرش در سال ۱۳۸۵ بر اثر بیماری سرطان درگذشت و فرزند آخرش، محمدجواد، در سال ۱۳۸۶ فوت کرد.۱۴۱۵ این فقدان‌ها تأثیر عمیقی بر دیدگاه‌های ربیعی در مسائل اجتماعی و رفاهی گذاشت و او بارها در مصاحبه‌ها به آن‌ها اشاره کرده است. ربیعی تحصیلات عالی خود را پس از انقلاب ادامه داد. او مدرک دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه تهران گرفت و به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه‌هایی مانند پیام نور و تهران فعالیت کرد.۵۸ پژوهش‌های او عمدتاً در حوزه جامعه‌شناسی سیاسی، اقتصادی و مدیریت اجتماعی متمرکز است و بیش از ۵۰ مقاله علمی، چندین کتاب و طرح پژوهشی دارد. او خود را جامعه‌شناسی می‌داند که مسائل واقعی جامعه را مطالعه می‌کند، نه صرفاً تئوری‌پرداز.۲۷ (حدود ۱۲۰۰ کلمه تجمعی تا اینجا) بخش سوم: سوابق اولیه سیاسی، کارگری و امنیتی (با تصاویر) bbc.combbc.comtasnimnews.com


ربیعی از روزهای نخستین انقلاب در فعالیت‌های کارگری و سیاسی فعال بود. او به عنوان نماینده کارگران در شورای عالی کار حضور داشت، مسئول شاخه کارگری حزب جمهوری اسلامی در دهه ۱۳۶۰ شد و از مؤسسان خانه کارگر است که همچنان عضو شورای مرکزی آن است.۱۶۱۷ همچنین مدیر مسئول روزنامه «کار و کارگر» بود که صدای کارگران محسوب می‌شد. در سال‌های اولیه انقلاب، ربیعی به نهادهای انقلابی پیوست و عضو سپاه پاسداران شد. او ۶۵ ماه در جبهه‌های جنگ ایران و عراق (عمدتاً در غرب کشور) حضور داشت و مسئول اطلاعات سپاه در مناطق شمالی و آذربایجان شرقی بود.۱۸ این دوره از زندگی او با عملیات‌های امنیتی علیه گروه‌های مسلح همراه بود. از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۲، ربیعی معاون حقوقی و پارلمانی وزارت اطلاعات در دوره وزارت محمد ری‌شهری و علی فلاحیان بود.۱۹ پس از آن، تا سال ۱۳۸۴ مسئول اجرایی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی (در دوره دبیری حسن روحانی) و رئیس کمیته تبلیغات آن شورا شد.۲۰ این سمت‌ها او را در مرکز تصمیم‌گیری‌های امنیتی کشور قرار داد. اتهامات مرتبط با سابقه امنیتی و نقض حقوق بشر یکی از جنجالی‌ترین بخش‌های زندگی ربیعی، اتهامات مطرح‌شده از سوی مخالفان، به ویژه رسانه‌های نزدیک به سازمان مجاهدین خلق است. این منابع او را با نام مستعار «عباد» معرفی می‌کنند و ادعا می‌کنند که در دهه ۱۳۶۰ نقش مستقیم در بازجویی‌ها، شکنجه و سرکوب مخالفان سیاسی داشته است.۹۱۰ نقل قول‌هایی از روح‌الله حسینیان (مقام سابق قضایی) آورده شده که ربیعی را «صدبار وحشی‌تر از محسنی اژه‌ای» توصیف کرده و ادعا می‌کند اژه‌ای به دلیل شدت خشونت ربیعی از سمتش استعفا داد.۹ ادعاهای دیگری مانند دستور قرار دادن ۱۸ زندانی سیاسی آذربایجانی در تابوت و میخ‌زدن درها (منجر به مرگ خفگی) و نقش در کشتارهای تابستان ۱۳۶۷ مطرح شده است.۱۰ این منابع همچنین ربیعی را به نقش در پرونده قضایی علیه مجاهدین خلق در فرانسه (پرونده ۱۷ ژوئن ۲۰۰۳) متهم می‌کنند، از جمله درخواست بودجه یک میلیون دلاری برای پیگیری قضایی و پرونده‌سازی.۹۱۰ این اتهامات عمدتاً از سوی مخالفان جمهوری اسلامی مطرح شده و توسط هیچ دادگاه بین‌المللی یا منبع مستقل بی‌طرف بررسی و تأیید نشده‌اند.۸ منابع رسمی ایران این ادعاها را رد می‌کنند یا به آن‌ها پاسخ نمی‌دهند. ربیعی خود به عنوان جامعه‌شناس، به تحلیل دلایل زوال سازمان مجاهدین خلق پرداخته و در مصاحبه‌هایی مانند روایت عملیات مرصاد، دیدگاه‌هایش را بیان کرده است.۱۲۲۱ (حدود ۲۲۰۰ کلمه تجمعی) بخش چهارم: فعالیت در دوره اصلاحات، دولت روحانی و سمت‌های اخیر (با تصاویر) irna.ireghtesadnews.comensafnews.comjamaran.newspresident.irirna.ir



در دوره ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی (۱۳۷۶–۱۳۸۴)، ربیعی مشاور اجتماعی رئیس‌جمهور بود و در سیاست‌گذاری‌های اجتماعی نقش داشت.۲۲ او در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ یکی از اعضای اصلی ستاد میرحسین موسوی بود و در کنفرانس خبری اعلام پیروزی موسوی (پیش از پایان رأی‌گیری) حضور داشت، اما پس از اعلام نتایج رسمی، موضع تندی علیه نتیجه نگرفت.۲۳ با آغاز دولت یازدهم حسن روحانی در ۱۳۹۲، ربیعی به عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی شد و با رأی بالا اعتماد گرفت.۲۴ تمرکز اصلی او بر مبارزه با فساد سیستماتیک، تقویت کارآفرینی، اصلاح نظام رفاهی و پوشش بیمه همگانی بود.۲۵۲۸ با این حال، با چالش‌هایی مانند کارت زرد چندین‌باره از مجلس نهم و دهم مواجه شد. در دولت دوازدهم ادامه وزارت داشت، اما در اسفند ۱۳۹۶ استیضاح شد (که دفاع کرد) و نهایتاً در مرداد ۱۳۹۷ با ۱۲۹ رأی موافق استیضاح برکنار گردید.۲۶ انتقادات اصلی شامل سیاست‌های perceived ضدکارگری، افزایش بیکاری، مشکلات صندوق‌های بازنشستگی و فساد در زیرمجموعه‌ها (مانند شستا) بود. برخی منابع مخالف این برکناری را نتیجه فشارهای داخلی می‌دانند. از خرداد ۱۳۹۸ تا مرداد ۱۴۰۰، ربیعی سخنگوی دولت روحانی بود و در نشست‌های خبری منظم، به ویژه در دوران بحران‌هایی مانند کرونا و تحریم‌ها، نقش کلیدی در ارتباطات عمومی داشت.۳۷ پس از آن، مشاور رئیس‌جمهور و رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک شد. در دولت مسعود پزشکیان (از ۱۴ مهر ۱۴۰۳)، ربیعی به عنوان دستیار رئیس‌جمهور در امور اجتماعی منصوب شد.۴۵ او در این سمت بر تقویت نهادهای مدنی، افزایش وفاق اجتماعی، شنیدن صدای حاشیه‌نشینان و عبور از بحران‌ها از طریق همدلی و گفتگوی ملی تأکید دارد. ربیعی معتقد است که ایران در لحظه‌ای حساس تاریخی قرار دارد و نیاز به سیاست‌های اجتماعی امنیت‌محور دارد. بخش پنجم: دیدگاه‌ها، عملکرد شاخص و منابع (پایان مقاله) 55online.newsinn.irborna.news


ربیعی به عنوان جامعه‌شناس، دغدغه اصلی‌اش مسائل اجتماعی مانند کاهش سرمایه اجتماعی، شکاف طبقاتی، بحران اعتماد عمومی و تأثیر تغییرات جمعیتی بر سیاست‌گذاری است.۲۷ او اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶ را «شکستن مارپیچ سکوت» و آژیر خطر برای نظام توصیف کرد و هشدار داد که بدون توجه به علل ریشه‌ای (مانند نارضایتی اقتصادی و اجتماعی)، ممکن است تکرار شود.۱۰۲۱ در حوزه اقتصادی، ربیعی مخالف پرداخت یارانه نقدی مستقیم به همه بود و پیشنهاد می‌کرد منابع آن به ایجاد اشتغال هدفمند اختصاص یابد.۲۹ او ادعاهایی مانند رتبه بالای ایران در بهداشت خانواده یا حتی اختراع موبایل توسط ایرانیان مطرح کرد که مورد تمسخر رسانه‌ها قرار گرفت. در دوره وزارت، اقداماتی مانند انتصاب پزشکان به ریاست تأمین اجتماعی (برخلاف توصیه‌ها) و ادغام نهادهای رفاهی انتقادبردار بود.۳۰ با این حال، طرفدارانش او را وزیر مبارزه با فساد و حامی کارگران می‌دانند.

منابع

https://president.ir/fa/154436 - انتصاب دستیار اجتماعی (۱۴۰۳) https://www.irna.ir/news/85617739 - خبر انتصاب (ایرنا) https://fa.wikipedia.org/wiki/علی_ربیعی - ویکی‌پدیا فارسی https://www.bbc.com/persian/iran-features-40992273 - بیوگرافی بی‌بی‌سی https://en.wikipedia.org/wiki/Ali_Rabiei - ویکی‌پدیا انگلیسی https://article.mojahedin.org/i/علی-ربیعی-کیست؟ - مقاله مجاهدین خلق (منبع اصلی اتهامات) https://news.mojahedin.org/i/اذعان-علی-ربیعی... - اذعان به اعتراضات ۱۳۹۶ (مجاهدین) https://www.hamshahrionline.ir/news/227153 - زندگینامه همشهری https://www.tabnak.ir/fa/news/610339 - روایت مرصاد https://www.yjc.ir/fa/news/6388602 - زندگی شخصی https://www.bbc.com/persian/iran/2013/09/130919_l51_labour_ministry_rabiee_profile - پروفایل وزارت https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3154684 - فوت خانواده https://www.alef.ir/news/3970523097.html - فرزندان https://www.isna.ir/news/98030904010 - سخنگویی https://khanekargar.com/fa/page/100 - خانه کارگر https://www.mashreghnews.ir/news/1210638 - انتخابات ۱۳۸۸ https://ilna.ir/news/news.cfm?id=95625 - مبارزه با فساد https://www.asriran.com/fa/news/289884 - رأی اعتماد https://www.iran-newspaper.com/newspaper/item/477616 - استیضاح https://www.irna.ir/news/80878707 - یارانه‌ها https://www.entekhab.ir/fa/news/155784 - پیشنهاد یارانه