تحریم علی خامنهای
تحریم علی خامنهای رهبر عالی حکومت ایران یکی از وقایع کم سابقه در تاریخ سیاسی جهان میباشد. روز دوشنبه ۳ تیرماه ۱۳۹۸ پرزیدنت دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحدهٔ آمریکا، اعلام کرد که علی خامنهای رهبر عالی رژیم ایران و تمامی دستگاهها و نهادهای وابسته به او را مورد تحریم قرار میدهد. دونالد ترامپ از دفتر خود (Oval Office) درکاخ سفید همچنین تحریمهایی را علیه هشت نفر از فرماندهان نظامی ایران اعلام کرد.
ترامپ در سخنان خود این تحریمها را کوبنده - «hard-hitting» - نامید که منابع مالی علی خامنهای را هدف قرار میدهد. ترامپ گفت:
تا لحظاتی دیگر من دستور اجرایی برای اعمال تحریمهای کوبندهای علیه ولی فقیه ایران و دفتر ولی فقیه و بسیاری دیگر را امضا میکنم.[۱]
خبرگزاری رویتر در یک خبر فوری این تحریمها را بیسابقه توصیف کرد.[۲]
این تحریمها دامنهٔ گستردهای دارد، علاوه بر خامنهای و دفترش که مورد تحریم قرار گرفتند، هر فردی که توسط خامنهای و یا دفترش به عنوان مقام رسمی تعیین شده باشد، در مشورت وزیر خزانهداری آمریکا با وزیر خارجه آمریکا میتواند مورد تحریم واقع شود. هم چنین روسای نهادهای مختلف چه در داخل ایران و یا خارج ایران، که توسط خامنهای یا دفترش منصوب شده باشند، میتوانند مورد تحریم قرار بگیرند.[۳]
وزارت خزانهداری آمریکا همچنین ۸ نفر از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران را تحریم کرد. علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران، امیرعلی حاجیزاده فرمانده هوا فضای سپاه پاسداران و محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران در ردیف پاسداران تحریم شده هستند.
تعداد دیگری از فرماندهان سپاه پاسداران مورد تحریم قرار گرفتند که عبارتند از:
عباس غلامشاهی فرمانده منطقه اول دریایی نیروی دریایی سپاه
رمضان زیراهی فرمانده منطقه دوم دریایی نیروی دریایی سپاه
یدالله بادین فرمانده منطقه سوم دریایی نیروی دریایی سپاه
منصور روانکار فرمانده منطقه چهارم دریایی نیروی دریایی سپاه
علی عظمایی فرمانده منطقه پنجم دریایی نیروی دریایی سپاه
البته کلیت سپاه پاسداران در تاریخ ۱۳ اکتبر ۲۰۱۷ بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ توسط دفتر کنترل داراییهای خارجی و در تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۱۹ توسط وزیر خارجه بعنوان سازمان تروریست خارجی لیست گذاری شده بود.[۴]
تحریمهای آمریکا علیه حکومت ایران
از زمان روی کار آمدن پرزیدنت دونالد ترامپ در آمریکا، تا تاریخ ۱۳ فروردین ۱۳۹۸ (۲ آوریل ۲۰۱۹) آمریکا ۲۶ دور تحریم علیه رژیم ایران اعمال کرد. تا این تاریخ دولت آمریکا، بیش از ۹۷۰ نهاد و فرد را که به دولت ایران وابسته بودند؛ لیست گذاری کرد.[۵]
برایان هوک نماینده آمریکا در امور ایران در خصوص تحریمهای ایالات متحده آمریکا علیه ایران گفت:
«تحریمهای ما طیفی از تهدیدات را هدف قرار دادهاست بویژه حمایت ایران از تروریسم، گسترش موشکی، برنامه هسته ای آن، نقض حقوق بشر و سایر موضوعات. بعنوان بخشی از این فشار ما بیش از ۷۰ مؤسسه مالی وابسته به ایران و شعبههای خارجی و داخلی آن را تحریم کردهایم. سیستم پیامرسان مالی سوئیفت بسیاری از این لیست گذاریها را تطبیق داد و هر کدام از بانکهای تحریم شده در ایران را از شبکه خود قطع کرد. در ماه نوامبر، سوئیفت حتی بانک مرکزی ایران را از سیستم خود قطع کرد. ما شبکههای غیرقانونی نقل و انتقال نفت ایران را هدف قرار دادهایم که رژیم وحشی اسد و نیروهای نیابتی تروریست مانند حزبالله را ثروتمند میکند. ما گامهای بیسابقهای برمیداریم تا همکاریمان با متحدین و شرکا را تعمیق کنیم به این منظور که با تروریسم و تجاوزات تحت حمایت ایران مقابله کنیم. تیمهای مشترک وزارتخانههای خارجه و خزانهداری تاکنون از بیش از ۵۰ کشور در سراسر جهان بازدید کردهاند. برای اینکه در خصوص سیاست جدید مان این کشورها را به روز کنند و نسبت به خطرات و ریسکهای مربوط به اعتبار کشورها در خصوص تجارت با ایران هشدار بدهند. تقریباً یک سال بعد از اینکه ایالات متحده مشارکت خود در توافقنامه هستهای ایران را پایان داد و پنج ماه بعد از اعمال مجدد کامل تحریمهایمان، این واضح است که اقدامات ما در حال محدود کردن جریان پول نقد ایران است. این اقدامات توانایی آنها برای عمل کردن آزادانه در منطقه را محدود میکند».[۶]
البته این تحریمها روند صعودی پیدا کرد و دولت ایران با تحریمهای سختتری مواجه شد.
ایالات متحده آمریکا در راستای سیاست «فشار حداکثری» خود به حکومت ملاها در ایران، سپاه پاسداران، بازوی اصلی علی خامنهای را بعنوان یک سازمان خارجی تروریستی (FTO) بر اساس ماده ۲٫۱۹ [دو ممیز نوزده] قانون مهاجرت آمریکا لیست گذاری کرد.
مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا اعلام کرد:
«ایالت متحده امروز به بالا بردن کارزار فشار حداکثر خود علیه رژیم ایران ادامه میدهد. من امروز تصمیم اتخاذ شده مبنی بر نامگذاری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، شامل نیروی قدس وابسته به آن، بعنوان یک سازمان خارجی تروریستی را بر اساس ماده ۲٫۱۹ [دو ممیز نوزده] قانون مهاجرت آمریکا اعلام میکنم».[۷]
درتاریخ ۸ می ۲۰۱۹ آمریکا بخشهای آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران را تحریم کرد.
رئیسجمهور آمریکا در این باره گفت: من امروز یک فرمان اجرایی را امضا میکنم برای اینکه تحریمهایی در رابطه با بخشهای آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران اعمال کنم که بزرگترین منبع درآمد صادرات غیرنفتی رژیم ایران میباشد.
ایالات متحده طی ماه گذشته چند گام برداشته است برای اینکه اثرگذاری کارزارمان را افزایش دهیم. ما سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را بعنوان یک سازمان تروریست خارجی لیست گذاری کردیم و از طریق اعمال کامل تحریمهای آمریکا علیه صادرات نفت ایران فشار بر ایران را ده برابر کردیم. اقدام امروز درآمد ایران از صدور فلزات صنعتی را هدف قرار میدهد که ده در صد اقتصاد صادرات آن است و به کشورهای دیگر هشدار میدهد که اجازه دادن به ورود فولاد و سایر فلزات ایران به بنادرتان، دیگر تحمل نخواهد شد.[۸]
در ادامهٔ تحریمهای آمریکا علیه حکومت ایران، وزارت خزانهداری آمریکا بزرگترین گروه پتروشیمی ایران، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، را تحریم کرد.
وزیر خارجه آمریکا در یک بیانیه مطبوعاتی در تاریخ ۷ ژوئن ۲۰۱۹ اعلام کرد:
امروز، ایالات متحده کارزار اعمال فشار اقتصادی حداکثر به رژیم ایران را گسترش داد. وزارت خزانه داری آمریکا بزرگترین گروه پتروشیمی ایران، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، را بخاطر حمایت از قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء لیست گذاری کرد. این قرارگاه شرکت مهندسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که سازمان ملل آن را لیست گذاری کردهاست. آمریکا همچنین شبکه شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس متشکل از ۳۹ شرکت پتروشیمی تابعه و نمایندگیهای فروش آنها را لیست گذاری کرد. این اقدام، سپاه پاسداران را از درآمدهای حیاتی محروم خواهد کرد.[۹]
سیگال مندلکر، معاون وزیر خزانه داری برای امور تروریسم و اطلاعات مالی، گفت:
«سپاه پاسداران بطور سیستماتیک در بخشهای کلیدی اقتصاد ایران نفوذ میکند به منظور اینکه ثروت اندوزی کند در حالی که درگیر مجموعه ای از سایر فعالیتهای شرورانه نیز هست».[۱۰]
شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شامل ۳۹ شرکت بزرگ پتروشیمی در ایران است. این شرکت بزرگترین شرکتی است که در زمینه پتروشیمی فعالیت میکند. در نتیجه تحریم آن ضربة بزرگی به دولت ایران بود.
شرکتهای زیر شعبات شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس مستقر در ایران هستند که دفتر کنترل داراییهای خارجی مطابق فرمان اجرایی ۱۳۳۸۲ آنها را به دلیل تحت مالکیت یا کنترل شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس بودن، لیست گذاری میکند:
شرکت پتروشیمی اروند
شرکت پتروشیمی آب نیرو بندرامام
شرکت پتروشیمی بسپاران بندر امام
شرکت پتروشیمی فرآورش بندر امام
شرکت پتروشیمی خوارزمی بندر امام
شرکت پتروشیمی کیمیا بندر امام
شرکت پتروشیمی بندر امام
شرکت پتروشیمی بوعلیسینا
شرکت پتروشیمی فجر
شرکت پتروشیمی هنگام
شرکت کود شیمیایی اوره هرمز
شرکت سرمایهگذاری صنایع پتروشیمی ایران
شرکت مدیریت توسعه سرمایهگذاری پتروشیمی ایران
شرکت پتروشیمی کارون
شرکت پتروشیمی خوزستان
شرکت کود شیمیایی اوره لردگان
شرکت پتروشیمی مبین
شرکت مدبران اقتصاد
شرکت پتروشیمی نوری
شرکت پتروشیمی پارس
شرکت عملیات غیرصنعتی پاسارگاد
شرکت پتروشیمی آپادانا خلیج فارس
شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس
شرکت تجارت صنعت خلیج فارس
شرکت پالایش گاز یادآوران خلیج فارس
شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی
شرکت راهآوران فنون پتروشیمی
شرکت پتروشیمی شهید تندگویان
شرکت پتروشیمی ارومیه
شرکت پتروشیمی همت
شرکت عملیات غیرصنعتی و خدمات صنایع پتروشیمی[۱۱]
در ادامهٔ این تحریمها، وزارت خزانهداری آمریکا یک شرکت به نام «کمپانی منابع ثروت جنوب» (SWRC) را تحریم کرد. این شرکت یک کانال مالی نیروی قدس سپاه پاسداران مستقر در عراق بود.[۱۲]
در اطلاعیهٔ وزارت خزانه داری آمریکا آمدهاست:
نیروی قدس سپاه پاسداران که در تاریخ ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷ مطابق فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ لیست گذاری شده بود، شعبه سپاه پاسداران است که مسئول عملیات برون مرزی است و از گروههای تروریستی متعددی از جمله طالبان، حزبالله لبنان، حماس و جهاد اسلامی فلسطین پشتیبانی مادی کردهاست و آن را تبدیل به یک جزء کلیدی فعالیتهای بیثباتکننده منطقهای ایران کردهاست. سازمان مادر نیروی قدس سپاه، یعنی سپاه پاسداران در تاریخ ۱۳ اکتبر ۲۰۱۷ مطابق فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ لیست گذاری شده بود و در تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۱۹ توسط وزارت خارجه در فهرست سازمانهای تروریستی خارجی درج شد.[۱۳]
تحریم خامنهای و دفترش
در ادامهٔ روند تحریمهای آمریکا علیه دولت ایران، در تاریخ ۳ تیرماه ۱۳۹۸ ایالات متحده آمریکا در یک ضربهٔ سنگین علی خامنهای رهبر عالی حکومت ایران و دفترش را تحریم کرد.
براساس این تحریم علی خامنهای و دفترش هدف قرار گرفتند.
در بخش اول فرمان ریاست جمهوری برای تحریم علی خامنهای، این موضوع به روشنی توضیح داده شدهاست.
بخش ۱.
(الف) تمام اموال موجود اشخاص نامبرده در زیر و منافع در اموال که در ایالات متحده هستند و یا بعداً در داخل ایالات متحده قرار میگیرند و یا در آینده یا بعد از آن تحت اختیار یا کنترل هر یک از افراد ایالات متحده قرار میگیرند، مسدود گشته و اجازه به انتقال، یا پرداخت، یا صدور، یا بیرون کشید یا دخل و تصرف به هر صورت دیگر در آنها داده نمیشود:
(i) رهبر عالی جمهوری اسلامی ایران و دفتر رهبر عالی ایران (SLO)؛ یا
(ii) هر شخصی که توسط وزیر خزانهداری در مشورت با وزیر امور خارجه تعیین میشود:
(A) فردی که توسط رهبر عالی ایران یا SLO بهعنوان مقام رسمی ایران تعیین شده باشد یا بهعنوان رئیس هر نهاد مستقر در ایران یا هر نهاد دیگری که در خارج از ایران واقع شده و متعلق به یک یا چند نهاد در ایران میباشد؛
(B) شخصی که بهعنوان مقام دولتی ایران یا بهعنوان رئیس هر نهاد مستقر در ایران یا هر نهاد دیگری که در خارج از ایران مستقر است که متعلق به و یا تحت کنترل یک یا چند نهاد در ایران که توسط رهبر عالی ایران یا SLO منصوب شده باشد؛
(C) بهطور مادی اقدام به کمک، پشتیبانی و یا ارائه خدمات مالی، مادی، یا تکنولوژیکی، یا کالا یا خدمات به حمایت از هر فردی که دارایی و منافع آن در املاک بر طبق این بخش مسدود شده باشد؛
(D) متعلق به یا تحت کنترل و یا بهنمایندگی از جانب کسی یا متعهد بهعمل از جانب کسی که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم دارایی و منافع او در اموال تحت این بخش مسدود شدهاست؛ یا
(E) عضو هیئت مدیره یا مدیر ارشد اجرایی هر فردی که دارایی و منافع او در اموال در این بخش مسدود شده باشد.
(ب) ممنوعیتها در بخش (الف) این بخش اعمال میشود بجز مواردی که در قانون، یا مقررات، و احکام، و دستورالعملها یا مجوزهایی که ممکن است پیرو این فرمان و صرفنظر از هر گونه قرارداد وارد شده و یا هر مجوز یا پروانه صادر شده قبل از تاریخ این فرمان صادر شده باشد.[۱۴]
این تحریم از نظر سیاسی بسیار کم سابقه است، و به نسبت تحریمهای اقتصادی اهمیت بیشتری دارد.
این تحریم که ستون خیمة سیاست و مذهب نظام را نشانه گرفتهاست، میتواند عواقب تعیینکنندهای را در آینده مد نظر قرار دهد. تحریم خامنهای از نظر اقتصادی هم بسیار مهم است؛ چرا که خامنهای و بیت وی یکی از ارکان اصلی الیگارشی مالی و اقتصادی در نظام پولی و ارزی ایران هستند.[۱۵]
بعد از اعلام خبر تحریم علی خامنهای، حسن روحانی رئیس جمهور حکومت ایران ثروت علی خامنهای را ناچیز قلمداد کرد.
وی گفت: اموال رهبری یک حسینیه است اونجا و یک خانه ساده رهبران ما که مثل رهبران بقیه کشورها نیستند که در حسابهای خارجیشان میلیاردها پول داشته باشند.[۱۶]
مایکل روبین پژوهشگر ارشد مؤسسه آمریکن اینترپرایز و از ناظران ارشد مسائل ایران، دربارهٔ تحریمهای جدید علیه علیه خامنهای گفت:
برای مدت چهل سال، مشکل، نه مردم ایران، بلکه رهبری جمهوری اسلامی ایران بودهاست و از این رو، این گامی است که باید مدتها پیش برداشته میشد. پرسش درستتر باید این باشد که در شرایطی که بسیاری از ایرانیان برای تهیه خوراکشان با مشکلات بسیاری دست به گریبان هستند، چگونه خامنه ای و افراد حاضر در حلقه داخلی او میلیاردر شدهاند.[۱۷]
خبرگزاری جوان آنلاین وابسته به سپاه پاسداران در خصوص این تحریم نوشت:
دقایقی بعد از امضای فرمان اجرایی پرزیدنت ترامپ، «استیو منوشین [منوچین]» وزیر خزانهداری آمریکا در جمع خبرنگاران گفت: تحریمهای تازه، «میلیاردها دلار» از داراییهای ایران را مسدود میکند.»[۱۸]
داراییهای خامنهای
بعد از تحریم علی خامنهای برخی مقامات حکومت ایران اعلام کردند که علی خامنهای جز یک خانه و حسینیه، ثروت دیگری ندارد.
مصطفی علما امام جمعه کرمانشاه:
تحریم مقام معظم رهبری توسط آمریکا، مقام معظم رهبری به غیر از یک خانه کلنگی، هیچ چیز دیگر ندارند.[۱۹]
حسن روحانی هم ثروت خامنهای را یک خانه و حسینیه برشمرد. اما برخلاف این اظهار نظرها ثروت علی خامنهای یک ثروت نجومی است، هر چند که دستیابی به عددی دقیق دراین باره کاری غیرممکن است.
در این خصوص سفارت آمریکا در عراق با انتشار گزارشی اعلام کرد، ثروت علی خامنه ای ۲۰۰ میلیارد دلار است. این سفارت همچنین اعلام کرد چهل سال پس از «حکومت آخوندها» و در زمانی که بسیاری از افراد ملت ایران به دلیل اوضاع اقتصادی ناگوار در زیر خط فقر زندگی میکنند، داراییهای رهبر ایران به تنهایی ۲۰۰ میلیارد دلار برآورد میشود.[۲۰]
خبرگزاری رویترز در تحقیقی که ۶ ماه به طول انجامید، اعلام کرد: خامنهای یک امپراتوری ۹۵ میلیارد دلاری را کنترل میکند، این امپراتوری «ستاد اجرایی فرمان خمینی» نامیده میشود.
«رقم ۹۵میلیارد دلاری امپراتوری مالی خامنه ای چیزی حدود چهل درصد بیشتر از صادرات نفتی ایران در سال ۱۳۹۱است» و این امپراتوری اقتصادی را تنها یک نفر کنترل و اداره میکند و آن خود خامنهای است.[۲۱]
وبسایت صدای آمریکا دربارهٔ ثروت ۲۰۰ میلیارد دلاری علی خامنهای مینویسد:
در سالهای اخیر گزارشهای متعددی در مورد ثروت رهبر جمهوری اسلامی و نهادهایی که مستقیماً به دفتر او مربوط هستند، منتشر شدهاست اما یکی از کاملترین آنها گزارش خبرگزاری رویترز بود که کمتر از ۶ سال پیش از حکمرانی آیت الله خامنه ای بر یک «امپراتوری ۹۵ میلیارد دلاری» خبر داده بود.
بر اساس آن گزارش، بخش عمده ثروت تحت کنترل رهبر جمهوری اسلامی مربوط به «ستاد اجرایی فرمان امام» است که در بخشهای مختلف تولیدی و خدماتی، از صنعت نفت، امور مالی و بانکداری گرفته تا تولید قرصهای ضدبارداری، و حتی پرورش شتر مرغ فعالیت دارد و سالانه میلیاردها دلار درآمد کسب میکند.[۲۲]
خامنهای با سیاستی که از دهه ۷۰ بکار گرفت دست به ثروت اندوزی زد. سه سیاست عمدهای که خامنهای به این منظور به کار گرفت، عبارتند از: تصرف بنگاههای دولتی، دستاندازی بر بازار پولی و حذف یارانهها.[۲۳]
بنگاههای اقتصادی ایران صرف نظر از آنچه که در قلمرو دولت است، در ۱۴ قطب تقسیمبندی شده و امپراتوری مالی عظیم علی خامنهای را تشکیل میدهد.
۱- ستاد اجرایی فرمان امام
۲- بنیاد مستضعفان
۳- آستان قدس رضوی
۴- بنیاد شهید
۵- کمیته امداد
۶- بنیاد تعاونی سپاه پاسداران
۷- قرارگاه خاتمالانبیا
۸- بنیاد تعاونی بسیج
۹- شرکت سرمایهگذاری غدیر
۱۰- سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح (ساتا)
۱۱- قرارگاه خاتمالاوصیا
۱۲- بنیاد تعاون نیروی انتظامی (ناجا)
۱۳- بنیاد تعاون ارتش (بتاجا)
۱۴-بنیاد تعاون ستاد کل نیروهای مسلح (ودجا)[۲۴]
لازم است ذکر شود که هر کدام از این قطبهای ۱۴ گانه بواقع امپراتوریهای مالی هستند که صدها و هزاران شرکت تولیدی و لیزینگ و هلدینگ را شامل میشوند.
فرمان اجرایی پرزیدنت ترامپ در تحریم خامنهای
روز دوشنبه ۳ تیرماه ۱۳۹۸، پرزیدنت ترامپ با یک فرمان اجرایی تحریمهایی علیه علی خامنهای رهبر عالی حکومت ایران اعمال کرد.
پرزیدنت ترامپ در لحظهٔ امضای این تحریمها گفت:
ما نمیخواهیم منابع مالی صرف حمایت از ترور شود، و آنها (دولت ایران) بزرگترین حامی تروریسم در جهان هستند.[۲۵]
در بخشی از این فرمان اجرایی آمدهاست:
بنا بر اختیاراتی که از سوی قانون اساسی و قوانین دیگر ایالات متحده آمریکا، از جمله قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بینالمللی(.50U.S.C. 1701 et seq) (آیایایپیاِی- IEEPA)، قانون فوریتهای ملی (.50U.S.C. 1601 et seq)، بخش ۲۱۲ (اف) از قانون مهاجرت و تابعیت ۱۹۵۲ ((8 U.S.C. 1182(f) و بند ۳۰۱ ماده ۳ مجموعه قوانین ایالات متحده، به من به عنوان رئیس جمهوری [ایالات متحده] اعطا شدهاست، من، دونالد جی. ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، به این وسیله دستور میدهم:
بخش ۱.
(آ) همه داراییها و منافع در داراییهای متعلق به اشخاص زیر، چنانچه [این داراییها] در ایالات متحده باشند، در آینده وارد ایالات متحده شوند، و یا تحت تملک و یا کنترل یک شخص ایالات متحدهای قرار داشته و یا در آینده قرار گیرند، مسدود شده و قابل جابهجایی، پرداخت، صدور، برداشت، و یا هرگونه دادوستد نخواهند بود:
۱) رهبر جمهوری اسلامی ایران و دفتر رهبر جمهوری اسلامی ایران (SLO).
۲) هر شخصی که توسط وزیر خزانهداری با مشورت وزیر خارجه [ایالات متحده] به عنوان دارنده مشخصات زیر تعیین شده باشد:
a. شخصی که توسط رهبر ایران و یا دفتر رهبر ایران به هر سمتی به عنوان یک مقام رسمی دولتی ایران و یا رئیس یک نهاد واقع در ایران و یا نهادی واقع در خارج از ایران که تحت تملک یا کنترل یک یا چند نهاد در ایران قرار دارد، منصوب شده باشد؛
b. شخصی که به هر سمتی به عنوان یک مقام رسمی دولتی ایران و یا رئیس یک نهاد واقع در ایران و یا نهادی واقع در خارج از ایران که تحت تملک یا کنترل یک یا چند نهاد در ایران قرار دارد، توسط شخصی که خودش توسط رهبر ایران و یا دفتر رهبر ایران منصوب شدهاست، منصوب شده باشد؛
c. [شخصی که] برای پشتیبانی از هر یک از اشخاصی که داراییهایشان و منافعشان در داراییها به موجب این بخش مسدود شدهاست، کمک مادی ارائه کرده، از آنها حمایت کند، و یا به حمایت مالی، مادی، فناوری، و یا ارائه کالا یا خدمات به آنها، یا در حمایت از آنها، پرداخته باشد؛
d. به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تملک یا کنترل شخصی باشد که اموال و منافع او در اموال به موجب این بخش مسدود شده باشد و یا برای چنین شخصی اقدام کرده یا به این منظور تلاش کرده باشد؛ یا
e. عضو هیئت مدیره یا از مدیران اجرایی ارشد هر شخصی [نهادی] که منافع آن در اموال بر اساس این بند مسدود شدهاست، باشد.
بخش ۱. (ب) ممنوعیتهای مطروحه در زیربخش (آ) این بخش در همه موارد، مگر آنجا که در قوانین، و یا در مقررات، فرمانها، احکام، یا مجوزهایی که ممکن است بنا بر این فرمان صادر شوند مشخص شده باشد، و به رغم هر قراردادی که پیش از تاریخ صدور این فرمان منعقد شده و یا هر مجوز یا پروانهای که پیش از تاریخ این فرمان اعطا شده باشد، لازمالاجرا است.
بخش ۲.
(آ) وزیر خزانهداری در مشورت با وزیر خارجه به این وسیله اجازه اعمال تحریمهای شرح داده شده در زیربخش (ب) این بخش بر یک نهاد مالی خارجی را، به محض این که مشخص شود آن نهاد مالی خارجی آگاهانه هر گونه تراکنش مالی چشمگیری را برای یا به نمایندگی از سوی هر یک از اشخاصی که اموال یا منافع آنها در اموال بنا بر بخش ۱ این فرمان مسدود شده باشد، اجرا یا تسهیل کند، صادر میکند.
(ب) در رابطه با هر نهاد مالی خارجی که وزارت خزانهداری، بر اساس این بند، آن را به عنوان نهادی که مشمول ملاحظات ذکر شده در زیربخش (آ) این بند است تعیین کند، وزارت خزانهداری میتواند گشایش حساب یا یک حساب ویژه پرداخت وجه برای چنین مؤسسه مالی خارجی را ممنوع کرده و نیز نگهداری از [چنین حسابی] را ممنوع کرده و یا شرایط و مقررات بسیار شدیدی را بر آن وضع نماید.
(ج) ممنوعیتهای مطروحه در زیربخش (ب) این بخش در همه موارد، مگر آنجا که در قوانین، و یا در مقررات، فرمانها، احکام، یا مجوزهایی که ممکن است بنا بر این فرمان صادر شوند مشخص شده باشد، و به رغم هر قراردادی که پیش از تاریخ صدور این فرمان منعقد شده و یا هر مجوز یا پروانهای که پیش از تاریخ این فرمان اعطا شده باشد، لازمالاجرا است.
بخش ۳.
من به این وسیله اعلام میکنم که پرداخت هدیه یا اعانه از انواع مشخص شده در بخش ۲۰۳(ب)(۲) قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بینالمللی (50 U.S.C. 1701(b)(۲)) توسط، به، یا برای منافع هر شخصی که اموال یا منافع او در اموال بنا بر بخش ۱ این فرمان مسدود شده باشد، توانایی رئیسجمهوری برای پرداختن به وضعیت اضطراری ملی اعلام شده در فرمان اجرایی ۱۲۹۵۷ را به طور جدی مختل میکند، و من به این وسیله پرداخت هدایا و اعانات تعیین شده در بند ۱ این فرمان را ممنوع میکنم.
بخش ۴. ممنوعیتهای بخش ۱ این فرمان شامل:
(آ) پرداخت هر گونه کمک یا تأمین وجوه، کالاها، یا خدمات توسط، به، یا برای خدمت به منافع هر شخصی که اموال و منافع او در اموال بنا بر این فرمان مسدود شده باشد؛ و
(ب) دریافت هرگونه کمک یا وجوه، کالاها، یا خدمات که توسط چنین شخصی ارائه شده باشد.
در بخش ۷ و ۸ فرمان اجرایی رئیس جمهور آمریکا آمدهاست: بخش ۷.
(آ) هر تراکنشی که [تحریمها] را دور زده یا از آنها پرهیز کند، هدف از آن دور زدن یا پرهیز از تحریمها باشد، و موجب تخلف و یا تلاش برای تخلف از هر یک از موارد تعیین شده در این فرمان شود، ممنوع است.
(ب) هر توطئهای که به قصد تخلف از هر یک از ممنوعیتهای تعیین شده در این فرمان طراحی شود، ممنوع است.
بخش ۸. در این فرمان:
(آ) اصطلاح «شخص» به معنای یک فرد یا نهاد است؛
(ب) اصطلاح «نهاد» به معنای یک مشارکت، انجمن، صندوق امانی، سرمایهگذاری مشترک، شرکت بزرگ، گروه، زیرگروه، یا هر سازمان دیگر است.
(پ) اصطلاح «مؤسسه مالی خارجی» به معنای هر نهاد خارجی است که در کار پذیرش سپرده، تهیه، اعطا، انتقال، نگهداری، یا واسطهگری وام یا اعتبار، یا خرید یا فروش اسعار خارجی، اوراق بهادار، معاملات آتی یا گزینههای کالا، و یا پیدا کردن خریداران و فروشندگان آن به عنوان مدیر یا نماینده فعالیت میکند. این اصطلاح شامل موسسات سپردهگذاری، بانکها، بانکهای پسانداز، شرکتهای خدمات پولی، شرکتهای امانی، کارگزاران و فروشندگان اوراق بهادار، کارگزاران و فروشندگان معاملات آتی یا گزینههای کالا، پیمانهای آتی، و بازرگانان اسعار خارجی، مبادلات اوراق بهادار و کالاها، شرکتهای تأیید [قراردادها]، شرکتهای سرمایهگذاری، برنامههای مزایای کارکنان، تاجران فلزات گرانبها، سنگها، یا جواهرات، و شرکتهای نگهدار، وابسته، یا شرکتهای تابعه هر یک از موارد مذکور، و بسیاری موارد دیگر، میباشد. این اصطلاح نهادهای مالی بینالمللی معرفی شده در 22 U.S.C. 262r(c)(۲)، صندوق بینالمللی توسعه کشاورزی، بانک توسعه آمریکای شمالی، و یا هر مؤسسه مالی بینالمللی دیگری که از سوی وزیر خزانهداری مشخص شده باشد، را شامل نمیشود؛
(ت) اصطلاح «آگاهانه» در رابطه با عملکرد، شرایط، و یا نتیجه به این معنا است که فرد از دانش واقعی نسبت به عملکرد، وضعیت، یا نتیجه برخوردار بوده و یا میبایست برخوردار بوده باشد.
(ث) اصطلاح «شخص ایالات متحدهای» به معنای هر شهروند ایالات متحده، هر تبعه بیگانه دارای اقامت دائم [ایالات متحده]، نهادی که تحت قوانین ایالات متحده سازمان یافته باشد، و یا هر حوزه قضایی واقع در ایالات متحده (از جمله شعب خارجی) و یا هر شخص در ایالات متحده است.[۲۶]
تحریم هشت تن از سران سپاه پاسداران توسط آمریکا
وزارت خزانهداری آمریکا همچنین ۸ نفر از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران را تحریم کرد.
علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران،
امیرعلی حاجیزاده فرمانده هوا فضای سپاه پاسداران
محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران
عباس غلامشاهی فرمانده منطقه اول دریایی نیروی دریایی سپاه
رمضان زیراهی فرمانده منطقه دوم دریایی نیروی دریایی سپاه
یدالله بادین فرمانده منطقه سوم دریایی نیروی دریایی سپاه
منصور روانکار فرمانده منطقه چهارم دریایی نیروی دریایی سپاه
علی عظمایی فرمانده منطقه پنجم دریایی نیروی دریایی سپاه
البته کلیت سپاه پاسداران در تاریخ ۱۳ اکتبر ۲۰۱۷ بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ توسط دفتر کنترل داراییهای خارجی و در تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۱۹ توسط وزیر خارجه بعنوان سازمان تروریست خارجی لیست گذاری شده بود.[۴]
تحریم بیت خامنهای
تحریم بیت خامنهای توسط وزارت خزانهداری آمریکا روز دوشنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۸، شامل ۹ شخص حقیقی مرتبط با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، و همچنین ستاد کل نیروهای مسلح رژیم ایران، تحریم شدند. این تحریم همزمان با چهلمین سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران انجام گرفت. بر اساس این بیانیه، داراییها و منافع افراد تحریم شده در خاک ایالات متحده، ضبط شد و افراد و شرکتهای آمریکایی از هرگونه معامله با آنها منع شدند.[۲۷] این ۹ شخص عبارتند از:[۲۸]
- غلامعلی حداد عادل
سیاستمدار اصولگرا، پدر عروس علی خامنهای، مشاور عالی و از چهرههای بسیار نزدیک به او است. غلامعلی حداد عادل در بسیاری از بنیادها و نهادهای فرهنگی جمهوری اسلامی از جمله فرهنگستان زبان فارسی، بنیاد سعدی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، دایره المعارف اسلامی، فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مجمع جهانی اهل بیت و چندین مرکز دیگر از اعضای اصلی و تصمیم گیرنده است. در سالهای اخیر دریافت بودجههای کلان برای بنیادهایی که او مسئولیت آنها را دارد خبرساز شده است.
- علی اکبر ولایتی
از افراد بسیار نزدیک به علی خامنهای، مشاور عالی بینالمللی و عضو شورای راهبردی سیاست خارجی است. ولایتی با مدرک پزشک کودکان، ۱۶سال وزير خارجه دولتهاى میرحسین موسوی و اکبر هاشمی رفسنجانی بود. او خط سیاسی علی خامنه ای را دنبال کرد و هموارکننده سیاستهای او در منطقه بود. وی همچنین رئیس هیئت امنای دانشگاه آزاد، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است.
- مجتبی خامنهای
دومین پسر علی خامنهای و همسر دختر غلامعلی حداد عادل است. او که تحصیلات حوزوی دارد تنها عضو خانواده رهبر جمهوری اسلامی است که از سالها قبل نامش در سیاست مطرح شده است. مجتبی خامنهای به ظاهر هیچ سمت رسمی ندارد، ولی عملا بر حوزه امنیتی بیت خامنهای نظارت و نفوذ دارد. مهدی کروبی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ او را متهم به دخالت در آرا و کمک به پیروزی محمود احمدی نژاد کرد. او از چهرههای شاخص دفتر آیت الله خامنه ای است و بسیاری او را فرد بسیار قدرتمند پشت پرده می دانند که در انتخاب چهره های امنیتی منصوب رهبری نقش دارد.
- وحید حقانیان
وحید حقانیان معروف به سردار وحید، معاون امور ویژه و معاون اجرایی دفتر علی خامنهای، و از فرماندهان سابق سپاه پاسداران است. وی به عنوان یک چهره بسیار بانفوذ و قدرتمند وظیفه ابلاغ تصمیمات و نقطه نظرات علی خامنهای به دستگاههای مختلف سیاسی، امنیتی و نظامی و ایجاد هماهنگی بین آنها را برعهده دارد. وحید حقانیان همچنین به اسحاق جهانگیری که از کیفیت خانه های مسکن مهر پس از زلزله کرمانشاه انتقاد کرده بود، حمله لفظی کرد.
رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی و از چهرههای مورد علاقه علی خامنهای است. او پیش از ریاست بر دستگاه قضایی، از سوی علی خامنهای به سمت تولیت آستان قدس رضوی منصوب شد. پیش از آن نیز رئیسی برای حدود سه دهه در سمتهای عالی دستگاه قضایی حضور داشت. نام ابراهیم رئیسی به نقض حقوق بشر در دستگاه قضایی و به ویژه به عضویت در هئیت قضایی اعدامهای سال ۶۷، معروف به هیئت مرگ، گره خورده است. با حضور او در دستگاه قضایی، روندهای قضایی مورد انتقاد فعالان حقوق بشر، از جمله مجازاتهای سنگدلانه، بازداشتهای غیرقانونی، شکنجه و بدرفتاری همچنان به شیوه گذشته ادامه یافت.
- محمد محمدی گلپایگانی
رئیس دفتر آیت الله خامنه ای و نماینده او در بسیاری از مراسم و برنامه های مهم حکومتی است. ازدواج پسر او با دختر آیت الله خامنه ای همزمان با سه دهه ریاست او بر دفتر رهبری، پیوند او با رهبر جمهوری اسلامی را مستحکم کرده است. با این حال او قدرتمندترین فرد دفتر رهبری محسوب نمی شود و افرادی چون مجتبی خامنه ای، وحید حقانیان و علی اصغر حجازی نفوذ و قدرت بیشتری دارند. محمدی گلپایگانی به نقل روایات متعدد از آیت الله خامنه ای معروف است و با وجود حکمرانی رهبری و دفتر او بر ثروتمندترین نهادهای اقتصادی ایران، بارها گفته است که رهبری از نظر مالی تنگدست است.
- محمد باقری
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، عالی ترین مقام نظامی جمهوری اسلامی است. او که از فرماندهان سابق سپاه پاسداران محسوب می شود در تمام تصمیم گیری های عالی نظامی جمهوری اسلامی، از حضور در کشورهای منطقه گرفته تا توسعه موشکی، نقش تعیین کننده ای دارد؛ هر چند که تصمیم نهایی در این زمینه ها را عمدتا آیت الله خامنه ای می گیرد. او پیش از منصوب شدن به ریاست ستاد کل نیروهای مسلح، معاون این ستاد و همزمان معاون قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه بود که مهمترین قرارگاه در هماهنگی عملیاتی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی است.
- حسین دهقان
سردار سپاه و وزیر دفاع جمهوری اسلامی در دولت اول حسن روحانی بود. وی در حال حاضر مشاور علی خامنهای در حوزه صنایع دفاعی و پشتیبانی از نیروهای مسلح است. حسین دهقان نقش مهمی در تولیدات نظامی ایران، به ویژه در صنایع موشکی دارد. وی در دوران محمد خاتمی معاون وزیر دفاع بود. حسین دهقان همچنین از نفرات اصلی در گروگانگیری و حمله به سفارت آمریکا در تهران بود. همزمان با گروگانگیری، در فرماندهی ردههای مختلف سپاه پاسداران در دوران جنگ ایران و عراق بود. حسین دهقان نخستین فرمانده سپاه پس از انقلاب اسلامی در لبنان و از موسسان حزبالله لبنان بوده است. وی همچنین از فرماندهان اصلی حمله به مقر نیروهای آمریکا در بیروت بوده که طی حمله به این مرکز ۲۴۱ آمریکایی کشته شدند.
- غلامعلی رشید
سرلشگر غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا، و فرماندهی جنگ کل کشور است. این قرارگاه در هماهنگی عملیاتی بین نیروهای مسلح نقش دارد و در گذشته نیز در جنگ ایران با عراق مسئولیت طراحی برخی از عملیات ایران علیه عراق را بر عهده داشت. او پیش از اینکه ریاست قرارگاه خاتم را از رهبر جمهوری اسلامی دریافت کند، مدتی جانشین ستاد کل نیروهای مسلح بود. وی همچنین از عناصر فرماندهی سپاه لبنان نیز بوده است.
نقش اپوزیسیون ایران در تحریم خامنهای
تحریم علی خامنهای که در نقش ولیفقیه حکومت ایران ستون اصلی در برپایی این حکومت است، اهمیت زیادی دارد، چون رکن اصلی این حکومت را هدف قرار دادهاست. شورای ملی مقاومت اپوزیسیون با سابقه این حکومت، بارها خواستار تحریم علی خامنهای و دفاتر و دستگاههای زیر دستش شده بود.
مریم رجوی رئیس جمهور برگزیده شورای ملی مقاومت ایران بلافاصله بعد از تحریم علی خامنهای در حساب توییتر رسمی خود گفت:
تحریم خامنهای و بیتالعنکبوت وی بهترین و ضروریترین تحریم است، دستگاه خامنهای بزرگترین مرکز جنایت و فساد و ترور در ایران است. این تحریم باید به گشتاپوی دینی یعنی وزارت اطلاعات آخوندها که مانع قیام به سوی ایران آزاد است تعمیم یابد.[۲۹]
مریم رجوی، در تاریخ ۲۱ بهمن ۱۳۹۶ در پاسخ به خامنهای که گفته بود: «فساد مثل اژدهای هفتسر افسانههاست»، تأکید کرد که «بله، فساد رژیم ولایتفقیه مثل اژدهای هفتسر است؛ اما سر اصلی این اژدها در بیت خامنهایست». رئیسجمهور برگزیدة شورای ملی مقاومت ایران در ۲۴ آذر ۱۳۹۷(۱۵ دسامبر ۲۰۱۸) خطاب به دولتهای اروپایی و آمریکا تصریح کرد:
«بگذارید دست این حکومت جنایتکار از درآمد نفت ایران ـ که سرمایة ملی کشور ماست ـ قطع شود؛ زیرا هر بشکه نفتی که این رژیم بفروشد، شلاق یا گلولهایست بر پیکر مردم ایران و پیکر مردم منطقه؛ بنابراین تأکید میکنیم که سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات و ماشین تبلیغات حکومتی باید در لیست سازمانهای تروریستی خارجی آمریکا و لیست تروریستی اتحادیه اروپا قرار بگیرند».[۳۰]
مریم رجوی در همان تاریخ و در ادامة ضرورت تحریم نفتی، بر ضرورت تحریم شخص خامنهای و بیت وی بهعنوان یکی از تأمینکنندگان ماشین ترور و جنایت، تأکید کرد:
«شریانهای مالی رژیم یعنی راه تأمین مالی بیت خامنهای و سپاه پاسداران و نیروی تروریستی قدس و گشتاپوی دینی باید مسدود شود».
خانم رجوی در همین پیام گفت:
«پرونده جنایتهای ادامهدار رژیم علیه بشریت، باید به شورای امنیت ملل متحد ارجاع شود و خامنهای، روحانی و دیگر سران رژیم باید در برابر عدالت قرار بگیرند».[۳۱]
در خصوص تحریم علی خامنهای مسعود رجوی در پیام شمارة ۱۲ خود در تاریخ ۱۹ فروردین، بعد از لیستگذاری سپاه پاسداران ۱۳۹۸ گفت:
«لیستگذاری سپاه پاسداران البته آغاز فصل جدید در رابطه آمریکا و لاجرم تمام جامعة بینالمللی در قبال رژیم آخوندی است. از علائم دوران آمادهباش سرنگونی است. حاصل کارزار پر رنج و خون علیه این نیروی سرکوبگر در داخل میهن اشغال شده و در منطقه و در عرصة بینالمللی است. باید همچنانکه رئیسجمهور برگزیدة مقاومت به کرات گفتهاست، با لیستگذاری اطلاعات آخوندها و بیتالعنکبوت خامنهای تکمیل شود».[۳۲]
پانویس
- ↑ تلویزیون سیانان۲۴ ژوئن۲۰۱۹
- ↑ خبرگزاری رویتر- ۲۵ ژوئن ۲۰۱۹
- ↑ بخش a از قسمت اول فرمان اجرایی پرزیدنت ترامت- سایت کاخ سفید
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ سایت وزارت خزانه داری آمریکا 24 ژوئن 2019
- ↑ سایت وزارت خارجه آمریکا – بریفینگ مطبوعاتی برایان هوک و رابرت پالادینو
- ↑ سایت وزارت خارجه آمریکا – بریفینگ مطبوعاتی برایان هوک و رابرت پالادینو
- ↑ سایت وزارت خارجه آمریکا ۸ آوریل ۲۰۱۹
- ↑ سایت کاخ سفید ۸ می ۲۰۱۹
- ↑ سایت وزارت خارجه آمریکا ۷ ژوئن ۲۰۱۹
- ↑ سایت وزارت خزانه داری ۷ ژوئن ۲۰۱۹
- ↑ سایت وزارت خزانه داری آمریکا 7 ژوئن 2019
- ↑ سایت وزارت خزانه داری آمریکا ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹
- ↑ سایت وزارت خزانه داری آمریکا ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹
- ↑ سایت کاخ سفید - ۲۴ ژوئن ۲۰۱۹
- ↑ وبسایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ تلویزیون دولتی ایران شبکه خبر- ۴ تیرماه ۱۳۹۸
- ↑ صدای آمریکا ۴ تیرماه ۱۳۹۸
- ↑ جوان آنلاین ـ ۵ تیر ۹۸
- ↑ خبرگزاری دولتی فارس ۸ تیر ۱۳۹۸
- ↑ توییتر رسمی سفارت آمریکا در عراق و وبسایت شبکه تلویزیونی العربیه- ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸
- ↑ خبرگزاری رویترز
- ↑ وبسایت صدای آمریکا ۳ تیرماه ۱۳۹۸
- ↑ وبسایت سازمان مجاهدین خلق ایران- مقاله آینده اقتصاد اشغال شده
- ↑ وبسایت سازمان مجاهدین خلق ایران- مقاله آینده اقتصاد اشغال شده
- ↑ سخنان پرزیدنت ترامپ در لحظه امضای تحریم علی خامنهای
- ↑ سایت کاخ سفید - ۲۴ ژوئن ۲۰۱۹
- ↑ آمریکا مجتبی خامنهای و حلقه اطراف رهبر ایران را تحریم کرد
- ↑ ۹ چهره نزدیک به خامنهای که تحریم شدند، چه کسانی هستند
- ↑ حساب توییتر رسمی مریم رجوی
- ↑ وبسایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ وبسایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ وبسایت سازمان مجاهدین خلق ایران