تیم ملی فوتبال ایران
درسپتامبر۱۹۴۱، تیم ملی فوتبال ایران اولین بازی رسمی خود را در برابر افغانستان و درکابل برگزار کرد، مسابقه ای که به تساوی بدون گل انجامید. اساس تشکیلنخستین تیم ملی رسمی کشورمان به سال ۱۹۴۰ بازمیگردد.[۱]تا پشت سر گذاشتن سالهای ابتدایی بعد از انقلاب اندک اندک بازیکنان بااستعدادی قدم به عرصه فوتبال ملی گذاشتند و جایگزین بازیکنان اسطورهای قبل از انقلاب شدند. در این دوران بازیکنانی نظیر: بهروز سلطانی، اصغر حاجیلو، شاهین بیانی، شاهرخ بیانی، رضا احدی، جعفر مختاریفر، حمید درخشان، سید مهدی ابطحی، عبدالعلی چنگیز، ناصر محمدخانی و حمید علیدوستی فرصتی برای عرضه تواناییهای خود یافتند به نحوی که در دیدارهای مقدماتی جام ملتهای آسیا در سال ۱۹۸۴ با ۲۲ گل زده بهترین نتایج را به دست آوردند، اما در مرحله نهایی با پذیرش شکست در مقابل عربستان با گل خودی توسط شاهین بیانی ناکامی در مقابل اعراب تداوم یافت.[۲]فوتبال از آغاز بازیهای آسیایی که در سال ۱۹۵۱ در هند برگزار شد جزو رشتههای شرکتکننده بود و تیم ملی ایران هم غیر از یک دوره در سال ۱۹۷۰ در تمامی دورهها شرکت داشته که در مجموع توانسته هفت مدال (۴ طلا، ۲ نقره و یک برنز) بدست آورد.[۳]حضور در مسابقات جام ملتهای آسیا ۱۲ بار بودهاست که درطی حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام ملتهای آسیا اولین حضور آن در سال ۱۹۶۸ بوده. ایران در کل سه قهرمانی داشته که در سالهای ۱۹۶۸٬۱۹۷۲٬۱۹۷۶ اتفاق افتادهاست.[۴]فوتبال باشگاهی در آسیا از سال ۱۹۶۷ در قالب مسابقاتی با عنوان جام باشگاههای آسیا آغاز شد. تیمهای باشگاهی ایران سه قهرمانی (استقلال دو بار و پاس یک بار) درجام باشگاههای آسیا داشتهاند.[۵]تیم ملی فوتبال ایران تا به حال ۱۲۵ بار در مقدماتی جام جهانی حاضر بوده ودر بازیها ی متوالی به شمارههای زیر بازنده شدهاست.[۶]تیم ملی فوتبال ایران در مجموع در ۹ دوره مرحله انتخابی جام جهانی شرکت کردهاست که در نهایت در چهار دوره موفق به راهیابی به این پیکارها شدهاست.[۷]
تاریخچه
قبل از انقلاب
درسپتامبر۱۹۴۱، تیم ملی فوتبال ایران اولین بازی رسمی خود را در برابر افغانستان و درکابل برگزار کرد، مسابقه ای که به تساوی بدون گل انجامید. اساس تشکیلنخستین تیم ملی رسمی کشورمان به سال ۱۹۴۰ بازمیگردد.[۱]
بعد از انقلاب
وقوع انقلاب سال ۱۳۵۷ ورزش را دستخوش تغییر عمده کرد و بدیهی است که فوتبال در جایگاه محبوبترین و پر افتخارترین ورزش کشور تحت تأثیر دگرگونیهای اجتماعی قرار گرفت. برخلاف هنرهای مختلف که در بدو انقلاب بر بسیاری از آنان خط بطلان کشیده شد مقابله با ورزش و به تبع آن فوتبال برای مسئولان چندان ساده نبود. با تشکیل حکومت موقت تصدی امور ورزشی به آقای شاهحسینی سپرده شد که بیشتر یک شخصیت سیاسی بود تا یک شخصیت ورزشی. در همان دوران کسانی بودند که فوتبال را ابزاری در دست رژیم سابق برای سرگرم کردن و عاملی برای به بیراهه بردن و تحمیق مردم میدانستند و خیلی زود رودرروی فوتبال ایستادند. در اسفندماه ۱۳۵۸ تیم ملی برای حضور در بازیهای آسیایی اردویی را در بوشهر تدارک دید که حسن حبیبی از سوی ناصر نوآموز رئیس فدراسیون به عنوان مربی آن تعیین شده بود و بازیکنان نامداری چون علی پروین، ناصر حجازی، حسن روشن و… در آن عضویت داشتند.
اردوی تیم ملی خیانت است به ملت این عنوان اعلامیه انجمن تبلیغاتی انقلاب اسلامی بوشهر بود که خیلی زود به اردوی تیم ملی خاتمه داد و بازیکنان و مربیان شبانه راه تهران را در پیش گرفتند. در آن جمع و نزد بسیاری از اهالی فوتبال کسانی پی بردند که مسایل به سادگی حل نخواهد شد بخصوص که مصطفی داودی رئیس جدید سازمان تربیت بدنی مدعی شد که رئیس قبلی سازمان یعنی شاهحسینی رفتاری مشابه مسئولان رژیم گذشته داشته و به مسابقات و سفر خارجی اهمیت میدادهاست. این امر نشان میداد که داودی در زمره متعهدان و نه متخصصان قرار داشت، چرا که اهمیت بدیهیترین اصل ورزش یعنی ارزش برگزاری مسابقات را درک نمیکرد و گمان داشت که چاره کار انجام مسابقات دوستانه است.
در دوران پیش از انقلاب ایران قدرتمندترین تیم فوتبال آسیا را داشت و همین قدرت عاملی برای توافق با کنفدراسیون فوتبال آسیا بود، اما اهالی کنفدراسیون با مشاهده شرایط حاکم بر ورزش و فوتبال ایران به سمت دیگر کشورهای آسیایی تمایل پیدا کردند و این همزمان با دورانی بود که با بالا رفتن قیمت نفت در سطح جهان کشورهای عرب خاورمیانه امکانات تازهای برای حضور فعال در صحنه فوتبال آسیا را به دست آوردند.
در بُعد داخلی شروع جنگ دستاویزی برای مسئولان ورزش شد تا از انجام مسابقات جلوگیری کنند. حتی مسابقاتی که برای کسب درآمد به نفع شهرها و انسانهای آسیب دیده از جنگ تدارک دیده شده بود با مخالفت ضمنی مواجه شد. در اسفند ۱۳۵۹ برگزاری یک مسابقه بین تیمهای پرسپولیس و ارتش در حضور رئیس جمهور وقت یک روز پیش از انجام لغو شد و به دنبال آن عنوان شد که مسابقات چهارجانبه که به همت باشگاه آرارات و با حضور تیمهای استقلال، پرسپولیس و پاس برگزار شود به همان سرنوشت دچار و لغو شد. سرانجام وزیر کشور اعلام کرد که با توجه به شرایط حاکم بر کشور و مسایل مربوط به جنگ برگزاری هر مسابقه میتواند مورد استفاده مخالفان قرار گیرد.
از سویی ایجاد تشنج و تبدیل میدان مسابقه به جایگاه اعتراض و درگیری امری عادی شد. مواردی چند از این درگیریها عبارت بودند از:
۱ـ عدم حضور تیم پاس در زمین پرتماشاگر مقابل راهآهن به دلیل محرومیت حسین فرکی به وسیله فدراسیون در آبان ۱۳۵۸.
۲ـ هجوم تماشاگران به میدان مسابقه بین دو تیم استقلال و سرباز در پاییز ۱۳۵۸.
۳ـ در ۲۵ آبان ۱۳۵۸ دو تیم استقلال و پرسپولیس برای بزرگداشت علی داناییفرد مسابقهای را آغاز کردند که در دقیقه ۷۵ که نتیجه ۱–۰ به سود پرسپولیس بود تماشاگران به میدان هجوم بردند و همین موضوع باعث توقف مسابقات شد.
۴ـ در آذرماه ۱۳۶۰ دیدار دو تیم پرسپولیس و اکباتان به بهانه همزمانی با تظاهرات بر علیه طرح فهد ظاهراً به تعویق افتاد اما در واقع لغو شد.
۵ـ دیدار پرسپولیس و هما در ۱۵ اسفند ۱۳۶۱ در جریان جام حذفی به آشوب کشیده شد و درگیریها به خیابانهای اطراف ادامه یافت که همین امر موجب نیمه کاره ماندن مسابقات به دلایل امنیتی شد.
۶ـ در ۱۷ مهر۱۳۶۳جمعیتی دو برابر ظرفیت ورزشگاه به تماشای مسابقه پرسپولیس و پاس رفتند و همه چیز به اغتشاش کشید. تماشاگران به زمین مسابقه ریختند و پس از تخریب دروازهها و به آتش کشیدن تشکهای پرش درصدد تخریب رختکنها بودند که مداخله نیروهای انتظامی موجب زخمی شدن حداقل ۱۹ تماشاگر شد و به دنبال آن روابط عمومی سازمان تربیت بدنی با انتشار اعلامیه دیدارهای دسته اول باشگاههای تهران را تعطیل کرد.
با پشت سر گذاشتن سالهای ابتدایی بعد از انقلاب اندک اندک بازیکنان بااستعدادی قدم به عرصه فوتبال ملی گذاشتند و جایگزین بازیکنان اسطورهای قبل از انقلاب شدند. در این دوران بازیکنانی نظیر: بهروز سلطانی، اصغر حاجیلو، شاهین بیانی، شاهرخ بیانی، رضا احدی، جعفر مختاریفر، حمید درخشان، سید مهدی ابطحی، عبدالعلی چنگیز، ناصر محمدخانی و حمید علیدوستی فرصتی برای عرضه تواناییهای خود یافتند به نحوی که در دیدارهای مقدماتی جام ملتهای آسیا در سال ۱۹۸۴ با ۲۲ گل زده بهترین نتایج را به دست آوردند، اما در مرحله نهایی با پذیرش شکست در مقابل عربستان با گل خودی توسط شاهین بیانی ناکامی در مقابل اعراب تداوم یافت.
در آن سالها اتفاقی نادر در فوتبال ایران رخ داد و آن استعفای ۱۴ بازیکن از تیم ملی بود. پیش از این در مورد راهیابی تیم ملی به مسابقات جام جهانی ۱۹۷۸ نوشتیم که آخرین دیدار تیم ملی به دلیل کسب امتیازهای لازم جنبه تشریفاتی یافت و به همین دلیل در آن مسابقه تیم دوم ملی به کویت عزیمت کرد که توانست با نتیجه ۲–۱ به پیروزی دست پیدا کند. ستاره آن تیم مرحوم حبیب خبیری بود که میتوان او را یکی از پدیدههای نادر فوتبال ایران دانست. حبیب خبیری در جمع بازیکنان تیم هما یک بازیکن استثنایی بود و برخی بر این باورند که وی از عوامل اصلی درخشش آن تیم در سالهای ابتدایی بعد از انقلاب بود. در محافل فوتبال عنوان شد که استعفای بازیکنان تیم ملی در اعتراض به اعدام حبیب خبیری بود که به اتهام حمایت از یک گروه سیاسی خاص با آن سرنوشت مواجه شد. پرویز دهداری مربی نامدار فوتبال ایران در مقابل این حرکت بازیکنان با جمعی بازیکن جوان و ناشناس قدم به مسابقات مقدماتی المپیک در اسفند ۱۳۶۵ گذاشت.[۲]
شرکت در مسابقات
بازیهای آسیایی
فوتبال از آغاز بازیهای آسیایی که در سال ۱۹۵۱ در هند برگزار شد جزو رشتههای شرکتکننده بود و تیم ملی ایران هم غیر از یک دوره در سال ۱۹۷۰ در تمامی دورهها شرکت داشته که در مجموع توانسته هفت مدال (۴ طلا، ۲ نقره و یک برنز) بدست آورد.
تیم فوتبال ایران در ۷ دوره با مربی خارجی و ۵ دوره نیز با مربی ایرانی در بازیهای آسیایی حضور یافتهاست. مربیان خارجی ۲ طلا، یک نقره و یک برنز بدست آورده و مربیان ایرانی نیز ۲ طلا و یک نقره کسب کردهاند.
فرانک اوفارل، علی پروین، منصور پورحیدری و برانکو ایوانکوویچ مربیانی هستند که مدال طلای این تورنمنت بزرگ آسیایی را برای کشورمان به دست آوردهاند.
مصطفی سلیمی و گئورگی سوچ مدال نقره و رنه سیموئز نیز یک مدال برنز با تیم ملی ایران بدست آوردهاند. ایران در این مسابقات ۶۰ بازی انجام داده که ۳۸ برد، ۹ تساوی و ۱۳ باخت حاصل آن بودهاست.
آخرین بازی ایران در این رقابتها، در مرحله ردهبندی سال ۲۰۱۰ مقابل کره جنوبی بود که باشکست تیم ملی کشورمان همراه بود. پیروزی ۱۰–۱ مقابل افغانستان در بازیهای آسیایی ۲۰۰۲ بهترین پیروزی فوتبال ایران و شکست ۵- صفر مقابل کره جنوبی در بازیهای آسیایی ۱۹۵۸ بدترین نتیجه فوتبال ایران محسوب میشود.
تیم ایران مجموعاً در این مسابقات ۱۱۴ گل به ثمر رساند و ۴۴ گل نیز دریافت کرد. بیشترین گل به ثمر رسیده در یک دوره مربوط به بازیهای آسیایی ۱۹۹۸ است که تیم ملی در ۸ بازی ۲۴ گل به ثمر رساند[۳]
جام ملتهای آسیا
حضور در مسابقات جام ملتهای آسیا ۱۲ بار بودهاست که درطی حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام ملتهای آسیا اولین حضور آن در سال ۱۹۶۸ بوده و تعداد بازیهای آن ۵۴ و تعداد برد تیم ۳۱ میباشد، تعداد گل زده نیز ۱۰۶ است.
ایران در کل سه قهرمانی داشته که در سالهای ۱۹۶۸٬۱۹۷۲٬۱۹۷۶ اتفاق افتادهاست[۴]
جام باشگاههای آسیا
فوتبال باشگاهی در آسیا از سال ۱۹۶۷ در قالب مسابقاتی با عنوان جام باشگاههای آسیا آغاز شد، که تیم اسرائیلی هاپوئل فاتح دو دوره نخست این رقابتها شد. تاج (استقلال سابق) در سومین دوره این جام در دیدار نهایی ۲ بر یک هاپوئل را شکست داد و نخستین تیم ایرانی لقب گرفت که این جام را بالای سر بردهاست. چهارمین دوره هم با قهرمان باشگاه مکابی اسرائیل به پایان رسید.
در حالیکه جام پنجم قرار بود با حضور تیمهای رنجرز هنگ کنگ، تاج (استقلال) ایران، مکابی اسرائیل، القادسیه کویت و هومنت من لبنان برگزار شود، با انصراف تیمهای رنجرز، القادسیه و هومنت من به دلیل حضور نماینده اسرائیل، مسابقات لغو شد.
البته پس از لغو این دوره از مسابقات تا سال ۱۹۸۵ رقابتهای فوتبال باشگاهی در قاره کهن برگزار نشد اما از سال ۱۹۸۵ این مسابقات در قاره آسیا مجدداً آغاز شد که تیم «دوو رویالز» کره جنوبی با برتری ۳ بر یک برابر الاهلی عربستان در دیدار نهایی این جام، نخستین قهرمان رقابتها لقب گرفت.
طی ۱۷ سال برگزاری این جام، کره جنوبی با ۶ عنوان قهرمانی (سوون بلووینگز و پوهانگ استیلرز هر کدام ۲ بار و دوو رویالز و ایلهواچونما هر کدام یک بار) عنوان پرافتخارترین کشور در این مسابقات را از آن خود کرد که سوون سامسونگ این کشور هم آخرین قهرمان جام باشگاههای آسیا لقب گرفت.
تیمهای باشگاهی ایران با سه قهرمانی (استقلال دو بار و پاس یک بار)، ژاپن (یومیوری، فروکاوا و جوبیلوایواتا هرکدام یک بار)، اسرائیل (هاپوئل ۲ بار و مکابی یک بار) در ردههای بعدی قرار دارند. تیمهای باشگاهی عربستان (الهلال ۲ بار) و تایلند (تای فارمرز بانک ۲ بار) این جام را فتح کردند و تیمهای باشگاهی لیائوبنگ چین و السد قطر نیز هرکدام یک مرتبه به قهرمانی این مسابقات دست یافتهاند.[۵]
مسابقات مقدماتی جام جهانی
تیم ملی فوتبال ایران در بهار ۱۳۵۲ برای اولین بار در مقدماتی جام جهانی شرکت کرد. ایران در سال ۱۹۷۴ برابر استرالیا وسوریه، در سال ۱۹۹۰ برابر چین، در سال ۱۹۹۴ برابر کره جنوبی، عراق وعربستان، در سال ۱۹۹۸ مقابل عربستان، قطر وژاپن، در سال ۲۰۰۲ روبروی بحرین وایرلند، در سال ۲۰۰۶ برابر اردن وژاپن، سال ۲۰۱۰ برابر عربستان وبالاخره در سال ۲۰۱۴ مقابل تیمهای لبنان وازبکستان بازنده بودیم اما برخی از این باختها در فواصل طولانی برایمان ثبت شدهاست.
- سال ۱۹۷۴: هشت بازی باخت در بازیهای شماره ۶ و۷
- سال ۱۹۷۸: یازده بازی / بدون باخت
- سال ۱۹۹۰:شش بازی / باخت در بازی شماره ۵(بعد از ۱۶ بازی بی شکست)
- سال ۱۹۹۴:یازده بازی / باخت در بازی شماره ۷(بعد از۷بازی بی شکست) وباخت در بازیهای شماره ۹ و۱۱
- سال ۱۹۹۸:هفده بازی/ باخت در بازیهای شماره ۱۲(بعد از ۱۱ بازی بی شکست) وبازیهای ۱۴ و ۱۵
- سال ۲۰۰۲:چهارده بازی/ باخت در بازیهای شماره ۱۰ (بعد از ۱۱ بازی بی شکست) وبازی شماره ۱۳
- سال ۲۰۰۶:دوازده بازی/ باخت در بازیهای شماره۳ و ۱۲(بعد از ۸ بازی بی شکست)
- سال ۲۰۱۰:چهارده بازی/ باخت در بازی شماره ۱۱(بعد از ۱۰ بازی بی شکست)
- سال ۲۰۱۴:شانزده بازی/ باخت در بازیهای شماره۱۱(بعد از ۱۳ بازی بی شکست) وبازی شماره ۱۳
- سال ۲۰۱۸:تا امروز ۱۴ بازی/ باخت نداشته وتعداد بازیهای بی شکستمان به ۱۸ بازی رسیدهاست.
تیم ملی فوتبال ایران تا به حال ۱۲۵ بار در مقدماتی جام جهانی حاضر بوده ودر بازیها ی متوالی به شمارههای زیر بازنده شدهاست.
- شماره ۶:سوریه
- شماره ۷:استرالیا
- شماره ۲۴:چین
- شماره ۳۲:کره جنوبی
- شماره ۳۴:عراق
- شماره ۳۶:عربستان
- شماره ۴۸:عربستان
- شماره ۵۰:قطر
- شماره ۵۱:ژاپن
- شماره ۶۳:بحرین
- شماره ۶۶:ایرلند
- شماره ۷۰:اردن
- شماره ۷۹:ژاپن
- شماره ۹۰:عربستان
- شماره ۱۰۴:لبنان
- شماره ۱۰۶:ازبکستان[۶]
جام جهانی
تیم ملی فوتبال ایران در مجموع در ۹ دوره مرحله انتخابی جام جهانی شرکت کردهاست که در نهایت در چهار دوره موفق به راهیابی به این پیکارها شدهاست.
درزیر نحوه چهار دوره حضور تیم ملی فوتبال ایران در جامهای جهانی آمدهاست:
۱۹۷۸ آرژانتین
تیم ملی فوتبال ایران با هدایت حشمت مهاجرانی در مرحله مقدماتی جام جهانی حضور یافت و با کسب ۱۰ پیروزی و دو تساوی، با اقتدار به عنوان تنها نماینده قاره آسیا راهی بویندس آیرس شد.
ملی پوشان فوتبال ایران در آخرین دیدار خود در مرحله مقدماتی، در نوامبر سال ۱۹۷۷ به مصاف تیم ملی استرالیا رفتند که در نهایت در حضور بیش از ۹۰ هزار تماشاگر ورزشگاه آزادی حریف خود را با یک گل بدرقه کردند و برای نخستین بار جشن صعود به جام جهانی بر پا کردند.
ناصر حجازی، ایرج دانایی فرد، علی پروین، آندرانیک اسکندریان، حسن روشن و غفور جهانی بازیکنان تأثیر گذار تیم ملی فوتبال ایران در مرحله مقدماتی جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین بودند.
۱۹۹۸ فرانسه
تیم ملی فوتبال ایران بعد از درخشش در جام ملتهای آسیا با هدایت محمد مایلی کهن، راهی مرحله انتخابی جام جهانی شد اما نتایج ضعیف در مرحله دوم مقدماتی باعث شد تا والدیر ویه را برزیلی سکان هدایت تیم ملی را بر عهده گیرد.
تیم ایران در مرحله پایانی حذفی (پلی اف)، دوباره مقابل تیم ملی استرالیا قرار گرفت که در نهایت به لطف گل زده در خانه حریف، برای دومین بار جواز حضور در جام جهانی را کسب کرد.
در بازی برگشت که در شهر ملبورن استرالیا برگزار شد، تیم ایران در نیمه نخست با دو گل از میزبان عقب افتاد اما در نیمه دوم با گلهای کریم باقری و خداداد عزیزی بازی را به تساوی کشاند و گام به جام جهانی فرانسه گذاشت.
احمدرضا عابد زاده، مهدی مهدوی کیا، کریم باقری، خداداد عزیزی، علی دایی و حمید استیلی، بازیکنان صاحب نام تیم ملی فوتبال ایران در این مرحله از رقابتها بودند.
۲۰۰۶ آلمان
تیم ملی فوتبال ایران در مرحله نخست مقدماتی با تیمهای اردن، قطر و لائوس همگروه بود اما شکست مقابل اردن در ورزشگاه آزادی موجب شد تا برانکو ایوانکوویچ کروات جانشین همایون شاهرخی در راس کادر فنی شود.
ملی پوشان در دور برگشت با کسب سه پیروزی متوالی به مرحله دوم مقدماتی صعود کردند. در این مرحله از مسابقهها با تیمهای ژاپن، کره شمالی و بحرین همگروه شدند که با کسب امتیازات لازم در بازی پنجم خود با گل محمد نصرتی در ورزشگاه آزادی، راهی جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان شدند.
وحید طالب لو، مهدی مهدوی کیا، جواد نکونام، علی دایی، وحید هاشمیان و علی کریمی بازیکنان سرشناس تیم ملی ایران در مرحله مقدماتی بودند.
۲۰۱۴ برزیل
فدراسیون فوتبال بعد از چهار سال ناکامی در عرصههای مختلف، با کارلوس کی روش پرتغالی به توافق رسید تا بتواند با بهرهگیری از تجربیات این مربی، برای چهارمین بار راهی جام جهانی شود.
تیم ملی فوتبال ایران در مرحله اول انتخابی در مجموع با ۵ گل تیم ملی مالدیو را پشت سر گذاشت و راهی مرحله بعدی شد.
تیم ایران در مرحله اول گروهی، با تیمهای قطر، بحرین و اندونزی همگروه شد که در نهایت با کسب ۱۱ امتیاز به عنوان تیم نخست به مرحله بعد صعود کرد.
ملی پوشان فوتبال ایران در مرحله دوم، با تیمهای کره جنوبی، ازبکستان، قطر و لبنان در گروه نخست قرار گرفت.
تیم ایران با کسب دو پیروزی، یک تساوی و یک شکست به کار خود در دور رفت پایان داد اما
امیدهای این تیم برای راهیابی به جام جهانی با شکست مقابل ازبکستان در تهران کم رنگ شد.
کارلوس کی روش پرتغالی بعد از این شکست، تحت فشارهای فراوانی قرار گرفت اما با تغییراتی که در شیوه بازی و ترکیب تیم به وجود آورد، سفید پوشان توانستند به دو پیروزی متوالی برابر تیمهای ملی قطر و لبنان دست یابند تا در آستانه صعود قرار گیرند.
ملی پوشان فوتبال ایران درآخرین دیدار خود در مرحله انتخابی نیز در اولسان دست به کار بزرگی زدند و با ارائه یک بازی فکورانه، منطقی و درگیرانه به یک پیروزی دلچسب دست یافتند تا ایران بلیت سفر به جام جهانی برزیل را رزور کنند.
سید مهدی رحمتی، سید جلال حسینی، جواد نکونام، مجتبی جباری و رضا قوچان نژاد و اشکان دژاگه، بازیکنان تأثیرگذار تیم ملی فوتبال ایران در مرحله از رقابتها بودند.[۷]
۲۰۱۸روسیه
نخستین تیم راهیافته از قاره آسیا و دومین تیم راهیافته به جام جهانی بعد از برزیل، تیم ملی فوتبال ایران بود. ایران با تنها دو گل خورده و بسته نگهداشتن دروازهاش تا رسیدن به جام جهانی رکورددار شد. تیم ملی ایران در مرحله گروهی با ۶ برد و ۴ مساوی و بدون باخت موفق به کسب ۲۲امتیاز شد و با هدایت کارلوس کیروش پرتغالی به روسیه رسید.
نتایج تیم ملی در این مسابقات باعث شد تا برای نخستین بار در تاریخ فوتبال ایران در سیدبندی جام جهانی به سید سوم برسد.[۸]
المپیک
المپیک ۱۹۷۲مونیخ
بازیهای المپیک در سال ۱۹۷۲ و در مونیخ آلمان برگزار شد. فوتبال در این دوره برای نخستین بار به المپیک وارد شد. هدایت تیم برعهده محمد رنجبر بود. تیم ملی ایران در این مسابقات در مرحله مقدماتی در دو مسابقه خود مقابل مجارستان و دانمارک شکست خورد، اما یک پیروزی رؤیایی مقابل برزیل رقم زد و در این دیدار با نتیجه یک بر صفر به برتری رسید.[۹]
المپیک ۱۹۷۶مونترال
ایران در بازیهای المپیک ۱۹۷۶ مونترال یکی از بزرگترین کاروانهای خود را در مسابقات شرکت کرد. فوتبال در این دوره زیر نظر حشمت مهاجرانی به المپیک رفت و در مرحله مقدماتی با یک پیروزی مقابل کوبا و یک شکست مقابل هلند به مرحله یکچهارم راه یافت، اما در این مرحله ۲ بر یک شکست خورد و حذف شد[۹]
بازیکنان
- جواد نکونام (حضور در تیم ملی از سال ۲۰۰۰، ۱۳۶ بازی ملی، ۳۷ گل)
- حسن روشن (۱۹۷۴ تا ۱۹۸۰، ۴۸ بازی ملی، ۱۳ گل)
- احمدرضا عابدزاده (۱۹۸۸ تا ۱۹۹۸، ۷۹ بازی ملی، بدون گل زده)
- ناصر حجازی (۱۹۶۸–۱۹۸۰، ۶۲ بازی ملی، بدون گل زده)
- کریم باقری (از ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۰، ۸۷ بازی ملی، ۵۰ گل ملی)
- خداداد عزیزی (از ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۶، ۴۷ بازی ملی، ۱۱ گل)
- علی پروین (از ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰، ۷۶ بازی ملی، هشت گل)
- مهدی مهدوی کیا (از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۹، ۱۱۱ بازی ملی، ۱۳ گل)
- علی کریمی (از ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۳، ۱۲۷ بازی ملی، ۳۸ گل)
- علی دایی (از ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۶، ۱۴۹ بازی ملی، ۱۰۹ گل)[۱۰]
بازیکنان فوتبال که وارد سیاست شدند
حبیب خبیری
هما هم با تجمیع ستارگان تیم ملی جوانان و باشگاه دارایی در دهه ۵۰ مثل حمید علیدوستی و حسین فداکار و حضور احمد سجادی، سهام میرفخرایی، حبیب خبیری، احمد نقوی، هادی نراقی، محمود نقوی و… قهرمان مسابقات تهران شد.[۱۱]خبر اعدام حبیب خبیری عضو تیم ملی فوتبال ایران و طرفدار سازمان مجاهدین خلق ایران، در ضمیمهٔ شمارهٔ ۲۶۱ نشریهٔ مجاهد، سازمان مجاهدین خلق ایران، به تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۶۴ انتشار یافت. حبیب خبیری یکی از۲۸۲ نفری نیز هست که نامش در گزارش سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران به تاریخ ۱۳ نوامبر ۱۹۸۵منتشر شدهاست. این گزارش حاوی لیستی است تحت عنوان :"اشخاصی که گفته میشود خودسرانه یا بدون محاکمه در جمهوری اسلامی اعدام شدهاند: ۱۹۸۴–۱۹۸۵".[۱۲]
علا عترتی کوشالی
علا عترتی (کوشالی) یکی از چهرههای برتر در ورزش ایران است. علا که متولد سال ۳۲ خورشیدی بود مشابه سایر ورزشکاران خدمت سربازی را در ارتش با عضویت در تیم سرباز تهران گذراند. قبولی در کنکور ورودی برای او کسب جواز شرکت و عضویت در تیم دارایی تهران بود. علا یک سال برای ملوان بندر پهلوی بازی کرد و در رقابتی که بین پرسپولیسیها و مدیریت تیم دارایی تهران درگرفت، او به خواست خود به تیم دارایی پیوست. پرسپولیس از او دلیل خواست. علا به سادگی همیشگی لب گشود و گفت من تیمی را برگزیدم که در آن ۱۷ دانشجو، دانش آموز و فارغالتحصیل دانشگاهها فعالیت میکنند! او به پول، امکانات و معروفیت نه گفت. علا که دوست صومیها یعنی مربیان تیم سپیدرود رشت بود همواره با وفا ماند و برایشان توپ زد.
مربیان
- علی پروین
- منصور پورحیدری
- امیر قلعه نوعی
- فیروز کریمی.
- بیژن ذوالفقارنسب
- مجید جلالی
- بهمن صالح نیا
- حسن حبیبی
- فرهاد کاظمی[۱۳]
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ سایت آکا ایران [۱]
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ شهروند تاریخ ۱می ۲۰۱۴[۲]
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ سایت طرفداری [۳]
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ باشگاه خبرنگار جوان تاریخ ۱۵ دی ۱۳۹۳[۴]
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ سایت تبیان [۵]
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ سایت فرتاک ورزشی تاریخ۱۶فرودین ۱۳۹۶[۶]
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ سایت شفاف اتاق شیشهای خبر تاریخ ۲۹خرداد۱۳۹۲[۷]
- ↑ پایگاه خبری تحلیلی قزوین خبر تاریخ ۲۷ مهر ۱۳۹۶
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ مشرق تاریخ ۲۲تیر۱۳۹۵[۸]
- ↑ خبر گزاری دانشجویان ایران (ایسنا)[۹]
- ↑ روزنامه مشرق [۱۰]
- ↑ بنیاد برومند [۱۱]
- ↑ سایت تحلیلی خبری ایران [۱۲]