ناپلئون بناپارت
ناپلئون بناپارت،(Napoleon Bonaparte) (زاده ۱۷۶۹– درگذشت ۱۸۲۱) فرمانده نظامی و سیاستمدار فرانسوی، یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار و محوری در تاریخ اروپا در دوره پس از انقلاب فرانسه است. او از یک خانواده اشرافی کورسیکایی برخاست و به مدرسه نظامی فرانسه راه یافت. پس از انجام خدمات نظامی، توانست با استفاده از استعداد و مهارت‌های خود، مقامات سیاسی بالایی را در فرانسه به دست آورد و سرانجام در سال ۱۸۰۴ خود را امپراتور فرانسه اعلام کرد. در دوران حکومت ناپلئون، فرانسه به یک قدرت بزرگ و تأثیرگذار در اروپا تبدیل شد، اما در نهایت شکست او در جنگ‌های متعدد و تبعید به جزیره البا، پایان دوران فرمانروایی او را رقم زد. این مقاله به بررسی جزئیات زندگی، فعالیت‌ها و دستاوردهای ناپلئون بناپارت می‌پردازد.
| ناپلئون بناپارت | |
|---|---|
 ناپلئون بناپارت امپراتور فرانسه | |
| زادروز | ۱۵ اوت ۱۷۶۹ جزیره کورسیکا |
| درگذشت | ۵ مه ۱۸۲۱ جزیره سنت هلنا |
| علت مرگ | مسمومیت غذایی (تاریخ نگاران نظرات مختلفی در این باره دارند) |
| محل زندگی | جزیره کورسیکا- فرانسه- جزیره سنت هلنا |
| ملیت | فرانسوی |
| تابعیت | فرانسوی |
| تحصیلات | تحصیلات نظامی در مدارس نظامی فرانسه |
| از دانشگاه | مدرسه نظامی پاریس |
| سال‌های فعالیت | قبل از امپراتوری ۱۷۹۳ تا ۱۸۰۴ - زمان امپراتوری۱۸۰۴ تا ۱۸۱۴ |
| شناخته‌شده برای | مردم دنیا |
| نقش‌های برجسته | فرمانده نظامی - امپراتور فرانسه |
| تأثیرپذیرفتگان | جورج واشینگتن - کودتاگران فرانسوی |
| مخالفان | بریتانیا - روسیه - اتریش- پروس |
| مذهب | کاتولیک |
| منصب | امپراتور فرانسه |
| همسر | ژوزفین بوآرنایس-ماری لوئیز اتریش |
| فرزندان | ناپلئون دوم و اسکولاستیکا بناپارت |
| والدین | کارلو بناپارت (Carlo Buonaparte) و لتیتیا رامیولی (Letizia Ramolino) |
سرگذشت یک فرمانده نظامی و حاکم برجسته
مقدمه
ناپلئون بناپارت اول (۱۵ اوت ۱۷۶۹ - ۵ مه ۱۸۲۱) یکی از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین رهبران در تاریخ فرانسه و اروپا بود. او با استعداد فرماندهی و رهبری خود، توانست جمهوری فرانسه را به امپراتوری قدرتمندی تبدیل کند و قلمرو حکومت خود را به اغلب کشورهای اروپایی گسترش دهد. در این مقاله، زندگی و دستاوردهای ناپلئون بناپارت به طور مفصل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
خانواده و خاستگاه
ناپلئون بناپارت در ۱۵ اوت ۱۷۶۹ در شهر آژاکیو در جزیره کورسیکا به دنیا آمد. او در خانواده‌ای با پیشینه سیاسی به دنیا آمد. پدرش کارلو بناپارت یک وکیل و سیاستمدار کورسیکایی بود و مادرش لتیسیا رامولینو نیز از خانواده‌ای با سابقه سیاسی برخوردار بود. ناپلئون در کودکی خود را در کورسیکا پرورش داد و از همان ابتدا به مطالعه تاریخ و ادبیات علاقه‌مند بود. وی همچنین به زبان ایتالیایی، که زبان مادری خانواده‌اش بود، تسلط کامل داشت.
تحصیلات
در سال ۱۷۸۴، ناپلئون به مدرسه نظامی پاریس اعزام شد و در رشته توپخانه تخصص یافت. او در این مدرسه به سرعت پیشرفت کرد و در سال ۱۷۸۵ به درجه سرهنگی نائل آمد. عزم و اراده ناپلئون در آموزش نظامی و علاقه‌مندی وی به مطالعات تاریخی و ادبی، زمینه‌ساز ظهور و نبوغ وی در آینده شد. همچنین، آشنایی وی با آخرین تحولات نظامی و تاکتیک‌های جدید جنگی، در موفقیت‌های نظامی آتی وی نقش بسزایی داشت.
آغاز فعالیت نظامی
در سال ۱۷۹۳، در آغاز انقلاب فرانسه، ناپلئون به عنوان افسر توپخانه در جنگ با نیروهای روحانی و سلطنت‌طلب طرفدار پادشاه لویی شانزدهم شرکت کرد. در این جنگ، او با استراتژی‌های نوآورانه و تاکتیک‌های جسورانه خود موفق به کسب پیروزی‌های چشمگیری شد و به مقام سرهنگی ارتقا یافت. پس از آن، ناپلئون در جنگ‌های مختلف علیه مخالفان انقلاب فرانسه شرکت کرد و با استفاده از تاکتیک‌های مؤثر، به پیروزی‌های متعددی دست یافت.
کودتا و به قدرت رسیدن
در سال ۱۷۹۹، ناپلئون با همکاری همفکران خود کودتایی را سازمان داد و جمهوری فرانسه را به امپراتوری تبدیل کرد. او در سال ۱۸۰۴ خود را به عنوان امپراتور فرانسه تاجگذاری کرد و به این ترتیب حکومت استبدادی خود را بر فرانسه و بخش‌های زیادی از اروپا اعمال کرد. ناپلئون با ایجاد یک امپراتوری متمرکز و متکی بر ارتش قدرتمند خود، قادر شد نفوذ و سلطه فرانسه را در اغلب کشورهای اروپایی گسترش دهد.
فتوحات نظامی و گسترش قلمرو
در دوران فرمانروایی ناپلئون بناپارت بر فرانسه، این کشور به واسطه فتوحات و گسترش قلمرو وی به یک قدرت بزرگ اروپایی تبدیل گشت. اگرچه این پیروزی‌های نظامی در ابتدا موجب شادمانی مردم فرانسه می‌شد، اما با گذشت زمان به امری عادی و متداول بدل گردید.
در این مسیر، برخی از مهم‌ترین دستاوردهای ناپلئون به شرح زیر است:
- در آغاز دوران فرمانروایی، فرانسه به اتریش و پروس اعلان جنگ نموده و «جنگ‌های انقلاب» آغاز می‌گردد. در همین راستا، ناپلئون بناپارت که تنها ۲۴ سال داشت، به مقام ژنرالی ارتقا یافت (۱۷۹۲ میلادی).
- ناپلئون به سرپرستی سپاهی برای جنگ با اتریشی‌ها در ایتالیا گسیل می‌شود و با سازماندهی نیروهای روحیه باخته، موفق به تسخیر شهر میلان شده و فرانسه بر شمال کشور ایتالیا مسلط می‌گردد (۱۷۹۶ میلادی).
- ناپلئون با استراتژی هوشمندانه و با سپاهی اندک بر نیروهای اتریشی غلبه یافته و موجب شد اتریش سرزمین‌های بیشتری در محدوده رود راین را در اختیار فرانسه قرار دهد. همچنین فرانسه توانست بر بلژیک نیز تسلط یابد (۱۷۹۷ میلادی).
- در تلاش برای تسخیر خاورمیانه، ناپلئون نیروهای خود را در مصر و سوریه مستقر کرد، اما در نهایت شکست خورد و مجبور به بازگشت به فرانسه گردید (۱۷۹۸ میلادی).
- پس از بازگشت به فرانسه، ناپلئون قدرت را در دست گرفت و خود را به عنوان اولین کنسول منصوب کرد (۱۷۹۹ میلادی).
- با تداوم جنگ‌های ناپلئونی، او خود را امپراتور فرانسه اعلام کرد و تلاش‌های زیادی را برای سازماندهی و ترمیم خرابی‌های انقلاب فرانسه به کار گرفت (۱۸۰۴ میلادی).
- در ادامه، ناپلئون به ایتالیا حمله و اتریشی‌ها را از آنجا بیرون راند و با آن‌ها صلح برقرار کرد (۱۸۰۰ میلادی). همچنین به اسپانیا هجوم برد تا برادر خود را به قدرت برساند، اما با شورش اسپانیایی‌ها و اتحاد آن‌ها با انگلیس، پرتغال و اتریش، دچار شکست شد (۱۸۰۸-۱۸۰۹ میلادی).
- نقطه عطف در فتوحات ناپلئون، حمله گسترده وی به روسیه بود که در نهایت با فرار و شکست سپاه فرانسه همراه شد (۱۸۱۲ میلادی).[۱]
شکست و تبعید
با این حال، امپراتوری ناپلئون در نهایت با شکست در جنگ با روسیه در سال ۱۸۱۲ و شکست در واترلو در سال ۱۸۱۵ فروپاشید. «کارزار روسیه» یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های نظامی ناپلئون بود. در این جنگ، نیروهای فرانسوی با شرایط نامساعد آب و هوایی روبرو شدند و به شکست سنگینی دچار شدند. پس از این شکست‌ها، ناپلئون به اجبار به جزیره سن هلن تبعید شد و در آنجا در سال ۱۸۲۱ درگذشت.
نقش و تأثیرگذاری ناپلئون
ناپلئون بناپارت با استعداد فرماندهی و رهبری خود، نه تنها توانست جمهوری فرانسه را به امپراتوری تبدیل کند، بلکه همچنین با اصلاحات و تحولات اداری و اجتماعی در فرانسه، زمینه را برای پیشرفت و نوسازی این کشور فراهم آورد. او با ایجاد نظام قضایی، آموزشی و مالی نوین، توانست پایه‌های حکومت خود را تقویت کند. همچنین، ناپلئون در عرصه فرهنگی و هنری نیز تأثیرگذار بود و از هنرمندان و دانشمندان برجسته حمایت می‌کرد.
ناپلئون و اروپا
امپراتوری ناپلئون تا اوج قدرت خود در سال ۱۸۱۲ گسترش یافت و بخش عمده‌ای از قاره اروپا را تحت سلطه خود درآورد. ناپلئون با استفاده از ارتش قدرتمند خود، موفق به فتح کشورهایی همچون اتریش، پروس، هلند و اسپانیا شد. او همچنین با برکناری پادشاهان این کشورها و جایگزین کردن اعضای خاندان بناپارت به عنوان حکام دست‌نشانده، نفوذ فرانسه را در اروپا تثبیت کرد. ناپلئون تلاش کرد تا یک سلسله جدید امپراتوری را در اروپا پایه‌گذاری کند که تحت سلطه و نفوذ فرانسه باشد. اما این امپراتوری در نهایت با شکست ناپلئون در جنگ‌های متعدد و فروپاشی رژیم وی فروریخت.
نظام ناپلئونی و اصلاحات داخلی
ناپلئون علاوه بر توسعه قلمرو امپراتوری فرانسه، اقدامات مهمی را در زمینه اصلاحات داخلی فرانسه انجام داد. او با ایجاد نظام حقوقی و قضایی جدید، موسوم به «قانون ناپلئونی»، زمینه را برای حاکمیت قانون و نظم در کشور فراهم ساخت. همچنین، ناپلئون نظام آموزشی کشور را بازسازی کرد و با ایجاد دانشگاه‌های جدید و حمایت از علوم و هنرها، زمینه پیشرفت فرانسه در این عرصه‌ها را فراهم آورد. افزون بر این، وی با اصلاحات اقتصادی و مالی، از جمله ایجاد بانک مرکزی و سیستم مالیاتی منظم، توانست پایه‌های اقتصادی حکومت خود را تقویت کند.
نتیجه‌گیری
ناپلئون بناپارت یک فرمانده نظامی و حاکم برجسته بود که با استعداد و استراتژی‌های نوآورانه خود موفق شد جمهوری فرانسه را به امپراتوری تبدیل کند و قلمرو حکومت خود را به اغلب کشورهای اروپایی گسترش دهد. او با پیروزی‌های چشمگیر نظامی و همچنین اصلاحات اداری و اجتماعی در فرانسه، به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های تاریخ فرانسه و اروپا به‌شمار می‌آید. با این حال، شکست‌های نهایی وی در جنگ با روسیه و واترلو منجر به فروپاشی امپراتوری او شد.[۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸]
منابع
- ↑ بیوگرافی ناپلئون بناپارت، اولین امپراتور فرانسه - مجله ویستا
- ↑ رابرت آسپری، ظهور ناپلئون بناپارت، کتابهای پایه (Robert Asprey, The Rise of Napoleon Bonaparte, Basic Books, 2000.)
- ↑ وینسنت کرونین، ناپلئون، هارپر کالینز (Vincent Cronin, Napoleon, HarperCollins, 1994)
- ↑ اندرو رابرتز، ناپلئون: یک زندگی، پنگوئن (Andrew Roberts, Napoleon: A Life, Penguin, 2014)
- ↑ جی دیوید مارکهام، ناپلئون برای آدمک، برای آدمک (J. David Markham, Napoleon for Dummies, For Dummies, 2005)
- ↑ دیوید جی چندلر، مبارزات ناپلئون، اسکریبنر (David G. Chandler, The Campaigns of Napoleon, Scribner, 1966)
- ↑ استیون انگلوند، ناپلئون: یک زندگی سیاسی، اسکریبنر (Steven Englund, Napoleon: A Political Life, Scribner, 2004)
- ↑ فیلیپ دوایر، ناپلئون: مسیر قدرت (Philip Dwyer, Napoleon: The Path to Power 1769-1799, Bloomsbury, 2008)