لرد اسلین
لرد اسلین،با نام کامل لرد گوردون اسلین، در ۱۷ فوریه ۱۹۳۰، متولد شد.او تحصیلات خود را در مدرسه ساندباخ در چشایر، دانشگاه لندن و کالج ترینیتی و کالج کمبریج به پایان رساند. در سال ۱۹۵۶، او بهعنوان وکیل فراخوانده شد و کار حرفهای خود را، آغاز کرد. لرد گوردون اسلین در سالهای ۱۹۶۷ و ۱۹۶۸، بهعنوان مشاور وزارت کار و از سال ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۴، بهعنوان مشاور وزارت خزانه داری، خدمت کرد.او همچنین در سال ۱۹۷۱، بهعنوان قاضی شعبه ملکه در بخش کارمندی دادگاه عالی، منصوب گردید و در سال ۱۹۷۴، به مقام مشاور ملکه رسید. وی در سال ۱۹۷۸، بهعنوان رئیس دادگاه تجدید نظر منصوب شد.
در سال ۱۹۸۱، لرداسلین، بهعنوان وکیل عمومی بریتانیا انتخاب شد و تا سال ۱۹۹۲، در این سمت باقی ماند. او در همین سال به انگلستان بازگشت و بهعنوان لرد استیناف منصوب شد.
در طول این مدت، لرد اسلین در کمیتههای مختلف مجلس اعیان، از جمله کمیته فرعی منتخب در مورد حقوق و موسسات اروپایی (۱۹۹۲-۱۹۹۵) و کمیته منتخب در خدمات عمومی (۱۹۹۶-۱۹۹۸) عضویت داشت. در سال ۲۰۰۱، او بهعنوان رئیس دادگاه استیناف جزایر سلیمان، منصوب شد.
در سال ۲۰۰۲، لرد اسلین از سمت لرد قانون بازنشسته شد، اما فعالیتهای خود را در زمینه حقوق بینالملل، ادامه داد و ریاست مادامالعمر بنیاد حقوق اروپایی لرد اسلین را، بر عهده گرفت. در سال ۲۰۰۳، او در کمیته مشترک پارلمانی لایحه فساد خدمت کرد. لرد اسلین، در سالهای پایانی عمر خود، به ریاست افتخاری کمیته درجستجوی عدالت منصوب شد و با ایجاد کمپین متشکل از ۲۰۰۰ پارلمانتر اروپایی و صدها وکیل، به حمایت از شهروندان شهر اشرف پرداخت و نقش مهمی در خارج کردن نام سازمان مجاهدین خلق ایران از لیستهای سیاه انگلستان و اتحادیه اروپا، ایفا کرد. لرد گوردون اسلین در ۷ آوریل ۲۰۰۹، در سن ۷۹ سالگی درگذشت و بهعنوان یک حقوقدان برجسته، مدافع عدالت و حامی حقوق بشر نام او در خاطرهها، باقی مانده است.
تاریخچه زندگی لرد اسلین
لرد اسلین قاضیالقضات و نماینده بریتانیا در دادگاه عدالت لوکزامبورگ، متولد ۱۷فوریه سال ۱۹۳۰، در هفتم آوریل سال ۲۰۰۹، در سن ۷۹ سالگی درگذشت.
لرد اسلین، قبل از اینکه به کانون وکلای انگلستان – ولز، فراخوانده شود، در مدرسه سندباخ در چشایر، دانشگاه لندن و کالج ترینیتی و کالج کمبریج، تحصیل کرد. او به زبان فرانسه نیز مسلط بود و در سال ۱۹۶۲، با همسر فرانسوی خود اودیل بوتین، ازدواج کرد.
او مشاور سابق وزارت کار در سال ۱۹۶۷، و سپس در سال ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۴، در وزارت خزانه داری بود.
پس از آن لرد اسلین تا سال ۱۹۷۶، مشاور خزانه داری بود و پس از مدت کوتاهی در سن ۴۶ سالگی، به عنوان قاضی دادگاه عالی،منصوب گردید. وی در سال ۱۹۷۸، بهعنوان رئیس دادگاه تجدید نظر، جاییکه علاقه ویژه او به قانون استخدام در ایجاد یک دادگاه مختلف (وکیل و غیر وکیل) بود، منصوب گردید.
لرد اسلین در سال ۱۹۸۱، یک انتخاب بدیهی، بهعنوان جانشین ژان پیر وارنر، به عنوان وکیل عمومی بریتانیا بود و برای هفت سال، بازده او شگفت انگیز بود. نظرات او که همیشه کاملا عملی و متمایز از نظرات تئوریک تر وکلای همکارش بود، به ندرت توسط دادگاه به تصویب نمی رسید.او در سال ۱۹۹۲ به عنوان لرد استیناف به انگلستان بازگشت.[۱]
پس از آن لرد اسلین بهعنوان عضوی از مجلس اعیان، در سمت رئیس کمیته فرعی منتخب مجلس اعیان در مورد حقوق و موسسات اروپایی (۱۹۹۲-۱۹۹۵) و پس از مدتی بهعنوان عضو کمیته منتخب مجلس اعیان در خدمات عمومی (۱۹۹۶-۱۹۹۸) و در سال ۲۰۰۳، در کمیته مشترک پارلمانی لایحه فساد، خدمت کرد.
لرد اسلین در سال ۲۰۰۱، بهعنوان رئیس دادگاه استیناف جزایر سلیمان، منصوب گردید. او رئیس مادامالعمر بنیاد حقوق اروپایی لرد اسلین بود که با نام او، به یادگار مانده است.[۲]
سر برایان نیل، رئیس هیئت امنای بنیاد اسلین، درباره لرد اسلین، نوشت:
«برای کسانی که افتخار آشنایی با گوردون را داشتند، ویژگی بارز او میل به اجرای عدالت بود. علاوه بر این، او از خرد وسیع و انرژی شگفت انگیز خود، توانست برای تحقق عدالت استفاده کند.بسیاری از افراد بهطور خاص، او را در دیوان دادگستری اروپا، هم بهعنوان وکیل عمومی و هم بهعنوان قاضی، به خاطر میآورند...برخی نیز نظرات او را در مجلس اعیان، جاییکه توجه او به عدالت و ذهنیت لیبرالاش بیان میشد، بهخاطر خواهند آورد... دیگران نیز، پس از بازنشستگی یک قاضی تمام وقت، او را در زمانیکه در دیدارهای خارج کشور، توانست شور و اشتیاق خود را برای حاکمیت قانون، به سرزمینهای دور به اشتراک گذاشته و القا کند، بهخاطر میآورند.ولی به هرحال، شگفت انگیزترین نشانه عظمت و سرافرازی او بهعنوان یک مرد، تلاش او در ماههای پایانی زندگیاش، با وجود آسیبهای ناخوشایند بیماری، کمک به مردم اشرف ایران بود. کلمه منحصربهفرد، اغلب اشتباه استفاده میشود. با اینحال، برای توصیف گوردون اسلین که استعدادهای ویژه خود را در بسیاری از زمینهها و با چنین موقعیتی به کار برد، کلمه بسیار مناسبی است.»[۲]
او رئیس افتخاری کمیته بینالمللی” در جستجوی عدالت” بود که برای هماهنگ کردن فعالیت 2000 پارلمانتر و صدها وکیل در کشورهای مختلف اروپایی جهت دفاع از حقوق اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران، فعالیت میکرد. کمپین حقوقی مقاومت ایران تحت ریاست لرد اسلین نهایتًا به خارج ساختن نام سازمان مجاهدین خلق ایران از لیست تروریستی در ژانویه 2009، ختم شد. اوهمچنین یک نقش کلیدی در به رسمیت شناساندن ساکنان اشرف، بهعنوان افراد حفاظت شده، تحت کنوانسیون چهارم ژنو داشت.[۳]
دیلیتلگراف انگلستان نوشت:
«لرد گوردون اسلین، اندیشمندی فوقالعاده، مدافع سرسخت قانون و عدالت، شخصیتی اجتماعی و پرشور، با موفقیتی حیرتانگیز بود که هدایت یک کارزار حقوقی گسترده را، در حمایت از مقاومت ایران به عهده گرفت و در نهایت منجر به خارج شدن نام سازمان مجاهدین خلق ایران، از لیستهای سیاه بریتانیا و اتحادیه اروپا گردید. لرداسلین بهطور خاص در تدوین پرنسیبهای عدالت در روند قانون عام انگلستان، بانفوذ و متبحر بود و برای ادای حقوق یک فرد یا ملتی که دادگاه میخواست راجع به آن تصمیم بگیرد، کمک شایانی نمود. نظریات منتشر شده او در مورد قانون پایهیی، از زمانیکه یک وکیل مدافع بود، هنوز بهطور منظم، در کیسهای قانون اروپا بهکار گرفته میشود.لرد اسلین، مانند همه قضات لوکزامبورگ، یک حامی خلل ناپذیر اروپا بود و هرکجا که یک اختلاف نظر بر سر دستورالعمل جامعه اروپا بوجود میآمد، قاطعانه برتری قانون دادگاه اروپا را بر قانون کشوری، به وضوح تمام به دولت یادآور میشد.»[۴]
اسلین به شدت طرفدار اروپا و نسبت به اهمیت و اولویت برتری قانون اتحادیه اروپا بر کشورهای عضو حساس بود و آنرا قاطعانه به دولت خود یادآوری میکرد. میزان اطلاع او از بحثهای اروپایی نشان داد که او در رقابتهایش با جناح اروپایی حزب محافظهکار یک رقیب سرسخت بود. او یک نقش کلیدی در بهرسمیت شناساندن ساکنان قرارگاه اشرف در عراق پس از اشغال عراق بهعنوان افراد حفاظتشده تحت کنوانسیون چهارم ژنو داشت.[۳] تایمز لندن نوشت:
لرد اسلین حقوقدان برجستهیی بود که خدمات مهمی به توسعه اداری، اشتغال و قانون اروپا کرد. مغز متفکر او در امور قانونی، مهارت او بهعنوان یک طراح، فراست و استعداد او بهعنوان یک وکیل مدافع، و بالاتر از همه، قضاوت عالی او کمککننده بود. خدمات او در اروپا بسیار با ارزش بودند و دادگاه عدالت اروپا از تواناییهای قابلتوجه او، بهرهمند شد.
نظریه لرد اسلین و پروفسور دوکارا
در نظریه مشترک لرد اسلین و پروفسور دوکارا نیز بر «تداوم موقعیت مجاهدین در عراق تا هنگامی که به موجب قوانین بینالمللی و قطعنامه ۱۴۳۸ یک حکومت منتخب و مورد شناسایی بینالمللی بر سر کار آید و مسئولیت امور را عهدهدار گردد». تأکید گردیده است و خاطرنشان شده است که «هیچ توافق ویژهیی نباید بر وضعیت افراد تحت حفاظت تاثیر منفی بگذارد و حقوقی را که به آنها تعلق دارد، محدود کند».
در این نظریه با ذکر نمونههای تاریخی تصریح شده است که:
«یک دولت جانشین [در عراق] در قبال قراردادهایی که سلفش [با مجاهدین] بسته است، مسئول است». البته یک دولت جدید ممکن است بخواهد سیاست سابق کشور را که در زمان سلفش اعمال میشد ترک کند، اما تنها میتواند چنین کاری را بر اساس ضوابطی که به لغو قراردادها و حقوق کسبشده اعمال میگردد، انجام دهد. به طور خاص این حکومت باید حقوقی را که در ارتباط با حفاظت از حقوق بشر، حقوق اقلیتها و موقعیت پناهندگی اعطا شدهاند، مراعات کند. دولت سابق عراق, نه براساس کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو، که عراق امضاکنندهاش نیست، بلکه بر اساس قوانین ملی خودش به مجاهدین موقعیت پناهندگی داده بود. پناهندگی تفویضشده به مجاهدین«پناهندگی سیاسی» است و نه پناهندگی «آوارگان. بهموجب ماده ۴ قانون پناهندگی عراق، پناهنده را نمیتوان به کشور خودش اخراج کرد یا او را بههیچ شکلی به کشور اصلی خود بازگرداند. مقامهای آمریکایی ملزم به محترم شمردن وضعیت کنونی هستند و همان موقعیت مجاهدین را که قبل از اشغال وجود داشت، بایستی بهرسمیت بشناسند».
استدلال نظریه
- «مجاهدین قبل از مخاصمات سال۲۰۰۳ بهطور دوفاکتو به عنوان یک جنبش مقاومت بهرسمیت شناخته شده بودند».
- «شورشیان بهرسمیت شناختهشده تحت قانون بینالملل از حقوقی برخوردار نیستند، اما این شناسایی به آنها موجودیت دوفاکتو درباره حکومتی میدهد که آنها را به رسمیت شناخته است و حکومت مزبور میتواند چنین حقوق و وظایفی را بهرسمیت بشناسد».
گوردون اسلین فارغالتحصیل دانشگاه کمبریج بود. وی در ۱۹۷۶ به مقام شوالیه و سپس در ۱۹۹۲ از منطقه هادلی به عضویت در مجلس لردهای بریتانیا ارتقاء یافت.
لرد اسلین و حمایت از مقاومت ایران
لرد اسلین که در دوران بازنشستگی خود با مقاومت ایران آشنا شده و به سلک مدافعان مجاهدان اشرفی درآمده بود، در مواجهه با لیستگذاری تروریستی سازمان مجاهدین خلق ایران که با سیاستهای کشور متبوع خودش انگلستان در تضاد و تقابل کامل بود، یکی از فعالان موثر در کارزار الغاء این لیستگذاری بود که سرانجام به خروج نام مجاهدین خلق از لیستهای تروریستی منتهی شد.[۳]
رئیس جمهور برگزیده مقاومت خانم مریم رجوی، لرد اسلین، دوست عالیقدر مردم و مقاومت ایران و حقوقدان نامدار اروپا و جهان را اینگونه توصیف کرد:
«نام لرد اسلین به عنوان انسانی بزرگ و مبارز گرانقدر عدالت و حقوقدانی شریف و دوست فراموشی ناپذیر مردم و مقاومت ایران، برای همیشه در تاریخ مبارزات رهاییبخش ملت ما و در تاریخچه دفاع از حقوق مجاهدان اشرفی و اثبات موقعیت حقوقی آنان، وبه ویژه درکارزار عدالت جویانه مقاومت ایران دربرابر فاشیسم مذهبی و درهم شکستن برچسب ظالمانه تروریستی، برای همیشه باقی خواهد ماند.»[۵]
روزنامه دیلیتلگراف چاپ انگلستان، لرد اسلین را حامی بزرگ اشرفیان دانست و در اینباره نوشت: لرد اسلین تلاش کرد تا جهان را نسبت به خیانتی وحشتناک علیه امید اصلی ایران که آلترناتیو دموکراتیک رژیم جنایتکار تهران است هوشیار کند. در مقاله دیلیتلگراف با عنوان ”یک قهرمان بریتانیایی در نبرد برای آزادی ایران“ آمده است: کار معمول این ستون نبوده که یک حامی پرشور اتحادیه اروپا را بستاید، مگر در مورد لرد اسلین قاضی سابق دادگاه عدالت اروپا که هفته گذشته درگذشت. وی بهخاطر شرکتش در نبردی تحسینبرانگیز برای عدالت، شایسته احترام است. او نقش مهمی را در نبرد طولانی برای حذف نام مجاهدین خلق ایران از لیست سازمانهای تروریستی ممنوعه انگلستان و اتحادیه اروپا ایفا نمود. مجاهدین خلق، آلترناتیو دموکراتیک و اصلی علیه استبداد مذهبی تهران هستند.[۳]
لرد اسلین در سن ۷۹ سالگی درگذشت. مراسم خاکسپاری لرد گوردون اسلین در تاریخ سوم اردیبهشت ۱۳۸۸ در کلیسای سنت مارگارتز در وست مینتستر لندن برگزار شد. [۳]