|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| [[پرونده:قطعنامه ۲۰۲۵ شورای حکام آژانس.JPG|جایگزین=قطعنامه ۲۰۲۵ شورای حکام آژانس|بندانگشتی|قطعنامه ۲۰۲۵ شورای حکام آژانس]] | | <templatestyles src="صفحه اصلی/styles.css"/><div id="mp-header" style="margin-bottom: 1em;"> |
| '''قطعنامه ۲۰۲۵ شورای حکام آژانس،''' به قطعنامهای گفته میشود که در تاریخ '''۱۲ ژوئن ۲۰۲۵'''، شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی تصویب کرد. این قطعنامه برای اولین بار پس از ۲۰ سال، رژیم ایران عامل «نقض تعهدات» خود در چارچوب معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) معرفی میکند . قطعنامه که به پیشنهاد ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان تدوین شده بود، بل ۱۹ رأی موافق، ۳ رأی مخالف (شامل چین و روسیه) و ۱۱ رأی ممتنع به تصویب رسید.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8 قطعنامه شورای حکام آژانس علیه رژیم ایران تصویب شد]</ref> | | {{صفحه اصلی/بالا}} |
| | {{پیام صفحه اصلی}} |
| | </div> |
| | <div id="mp-right" class="content" style="width: 52%; float: right; padding-top: 1px; margin: auto;"> |
| | <!-- نوشتار پیشنهادی هفته --> |
| | <div id="mf-fa">{{صفحه اصلی/عنوان|title = مقالهٔ برگزیده|image = Symbol_star_gold.svg|ویرایش = {{مدیاویکی:ffeed-featured-page}} }} |
| | <div>{{ {{مدیاویکی:ffeed-featured-page}} }}<span style="float: left"><small>[[پرونده:Symbol star gold.svg|15px|alt=|پیوند=]] '''[[ویکیپدیا:مقالههای برگزیده|مقالههای برگزیده]]''' – '''[[ویکیپدیا:مقاله پیشنهادی هفته|مقالهٔ امروز]]'''</small></span> |
| | </div> |
| | </div> |
| | <!-- آیا میدانستید که …؟ --> |
| | <div id="mf-con">{{صفحه اصلی/عنوان|title = آیا میدانستید که …؟|image = Help-browser - ar.svg|ویرایش = {{مدیاویکی:ffeed-dyk-page}} }} |
| | <div style="padding: 0 0.5em;"> |
| | {{ {{مدیاویکی:ffeed-dyk-page}} }} |
| | <div style="font-size: 85%; text-align: end;"> |
| | <div>[[پرونده:Symbol question fa.svg|15px|link=]] '''[[ویکیپدیا:آیا میدانستید که...؟/هفتههای {{#زمان:Y|{{#اگرحساب:{{#زمان:n||en}} = 6 or {{#زمان:n||en}} < 6|-1 year|now}}}} (میلادی)|بیشتر…]]''' – '''[[ویکیپدیا:آیا میدانستید که...؟/پیشنویس|پیشنهاد یک مقاله]]'''</div> |
| | </div> |
| | </div> |
| | </div> |
| | <!-- دربارهٔ ویکیپدیا --> |
| | <div id="mf-aw">{{صفحه اصلی/عنوان|title = دربارهٔ ویکیپدیا|image = W-circle.svg|ویرایش = الگو:درباره ویکیپدیا}} |
| | <div>{{درباره ویکیپدیا}} |
| | </div> |
| | </div> |
| | </div> |
| | <div id="mp-left" class="aside" style="border-radius: 2em; width: 46%; float: left; box-sizing: border-box; padding: 0 1em 1em;"> |
| | <!-- از میان خبرها --> |
| | <div id="mf-itn">{{صفحه اصلی/عنوان|title = از میان خبرها |image = Ambox_globe.svg|image_size=35px|ویرایش = الگو:از میان خبرها/پیشنویس }} |
| | <div style="padding: 0 0.5em;"> |
| | {{از میان خبرها}} |
| | </div> |
| | </div> |
| | <!-- یادبودها --> |
| | <div id="mf-otd">{{صفحه اصلی/عنوان|title= یادبودها|image = Nuvola apps date-fa.png|ویرایش = {{مدیاویکی:ffeed-onthisday-page}} }} |
| | <div style="padding: 0 0.5em;"> |
| | '''امروز''': {{#time: l|now}}، {{#time:[[j F]] [[Y "(میلادی)"|Y]]}} [[تقویم میلادی|میلادی]] برابر {{#time:[[xij xiF]] [[xiY (خورشیدی)|xiY]]}} [[گاهشماری هجری خورشیدی|هجری خورشیدی]] و {{#time: [[xmj xmF]] [[xmY (قمری)|xmY]] [[گاهشماری هجری قمری قراردادی|هجری قمری]]|{{اصلاح گاهشمار قمری}} day}} ([[ساعت هماهنگ جهانی|UTC]]) |
|
| |
|
| محرک این اقدام، گزارش تازه آژانس در مورد رد توضیحات فنی رژیم ایران درباره وجود ذرات اورانیوم در چند سایت اعلامنشده بود که نگرانیها از برنامههای مخفی احتمالی هستهای را افزایش داد . قطعنامه از رژیم ایران میخواهد فوراً به تعهدات نظارتی خود بازگردد و شفافسازیهای لازم را انجام دهد. در صورت عدم همکاری، موضوع امکان ارجاع به شورای امنیت سازمان ملل نیز مطرح شده است.
| | {{ {{مدیاویکی:ffeed-onthisday-page}} }} |
| | | </div> |
| رژیم ایران این قطعنامه را «سیاسی» خواند و اعلام کرد که قصد ادامه برنامههای غنیسازی اورانیوم، از جمله افتتاح سومین سایت زیرزمینی برای این فعالیت و جایگزینی سانتریفیوژهای پیشرفته در فوردو را دارد همچنین احتمال بررسی مجدد وضعیت ایران در شورای امنیت و بازگردانی تحریمهای سازمان ملل بررسی میشود.<ref name=":0">[https://www.reuters.com/world/middle-east/un-nuclear-watchdog-says-iran-breach-obligations-iran-announces-counter-measures-2025-06-12/?utm_source=chatgpt.com UN nuclear watchdog says Iran in breach of obligations, Iran announces counter-measures]</ref><ref name=":1">[https://www.etemadonline.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-9/718236-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 پاسخ فوری ایران به قطعنامه سیاسی شورای حکام آژانس؛ مرکز جدیدی برای غنیسازی اورانیوم راهاندازی خواهد شد]</ref>
| | <div style="text-align: left; font-size: smaller;">[[ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/{{#time:j F|-1 day}}|→ روز قبل]] – [[ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/{{#time:j F|+1 day}}|روز بعد ←]]{{سخ}}'''[[ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/{{CURRENTMONTHNAME}}|یادبودهای {{CURRENTMONTHNAME}}]]''' – '''[[ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده|یادبودهای بیشتر…]]'''</div> |
| | | </div> |
| == زمینه و پیشینه ==
| | </div> |
| | | <div class="footer" style="clear: both; padding-top: 1em;"> |
| === '''نقض تعهدات هستهای ایران''' ===
| | <!-- نگارهٔ برگزیده --> |
| شورای حکام آخرین بار در سال ۲۰۰۵ اعلام کرده بود که رژیم ایران در مواردی از قبیل توقف بازرسیها یا تعویق همکاریهای فنی، تعهدات خود به NPT را نقض کرده است. این موضوع پس از ناکامی این رژیم در ارائه توضیحات فنی کافی درباره فعالیتهای هستهای و مواد اعلامنشده ادامه پیدا کرد.
| | <div id="mf-fp">{{صفحه اصلی/عنوان|title = نگارهٔ برگزیدهٔ امروز|image = Symbol star blue.svg|ویرایش = {{مدیاویکی:ffeed-potd-page}} }} |
| | | <div style="padding: 0 0.5em;"> |
| === '''معاهده جامع و برنامههای گذشته''' ===
| | <div class="center"> |
| پس از اجرای [[برنامه جامع اقدام مشترک]] (برجام) در سال ۲۰۱۵، آژانس نظارت دقیق بر فعالیتهای معلق رژیم ایران را به عهده داشت. با خروج آمریکا از توافق در ۲۰۱۸، ایران غنیسازی را شدت بخشید و دسترسیهای نظارتی را محدود کرد، که پله جدید نگرانیهای بینالمللی شد.<ref name=":2">[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%AF/a-72885655 قطعنامه شورای حکام؛ ایران از اقدامات تلافیجویانه خبر داد]</ref>
| | {{ {{مدیاویکی:ffeed-potd-page}} }}</div> |
| | | <div style="font-size: 85%; text-align: left;"> |
| == متن قطعنامه == | | <div>[[پرونده:Cscr-featured.svg|15px|link=]] '''[[ویکیپدیا:نگاره روز/{{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTYEAR}}|بایگانی {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTYEAR}}]]''' – '''[[ویکیپدیا:نگارههای برگزیده|نگارههای برگزیدهٔ بیشتر]]'''</div> |
| قطعنامه مصوب در جلسه ۱۷۶۹ شورای حکام حاوی نکات کلیدی زیر است:
| | </div> |
| | | </div> |
| # تأیید و تمجید از تلاشهای حرفهای و بیطرف آژانس و مدیرکل آن.
| | </div> |
| # ابراز تأسف از عدم همکاری کامل ایران با آژانس.
| | <!-- درونمایه --> |
| # اعلام رسمی عدمانطباق ایران با تعهدات تحت موافقتنامه جامع محافظتی (Comprehensive Safeguards Agreement) و مواد منشور آژانس.
| | <div id="mf-sp" style="clear: both;">{{صفحه اصلی/عنوان|title = درونمایه|image = Text-x-generic.svg|ویرایش = الگو:محتوا}} |
| # هشدار درباره احتمال ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل بر اساس ماده XIII.B.4 منشور آژانس.
| | <div style="padding: 0 0.5em;">{{محتوا}}</div> |
| # درخواست به ایران برای ارائه اطلاعات فنی معتبر و فوری در مورد وجود ذرات اورانیوم در سایتهای اعلامنشده.
| | </div> |
| # پیشنهاد دوره زمانی برای همکاری ایران قبل از بررسی ارجاع به شورای امنیت.
| | <!-- پروژههای خواهر --> |
| | | <div id="mf-sp" style="clear: both;">{{صفحه اصلی/عنوان|title = پروژههای خواهر ویکیپدیا|image = Wikimedia-logo.svg|ویرایش = الگو:پروژههای خواهر ویکیپدیا}} |
| نمایندگان گروه چهار (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان) در سخنرانی مشترک خود تأکید کردند که اگر ایران تا زمان مقرر همکاری نکند، اقدام بعدی در چارچوب نظام بینالملل صورت خواهد گرفت.<ref>[https://www.gov.uk/government/speeches/npt-safeguards-agreement-with-iran-resolution-to-the-iaea-board-of-governors-june-2025?utm_source=chatgpt.com NPT Safeguards Agreement with Iran: Resolution to the IAEA Board of Governors, June 2025]</ref><ref>[https://www.npr.org/2025/06/12/nx-s1-5431395/iran-nuclear-enrichment-un-compliance?utm_source=chatgpt.com Iran says it will create a new uranium enrichment facility after a vote at the IAEA]</ref>
| | <div style="padding: 0 0.5em;">{{پروژههای خواهر ویکیپدیا}}</div> |
| | | </div> |
| == دلایل تصویب قطعنامه ==
| | <!-- زبانهای دیگر --> |
| | | <div id="mp-ol">{{صفحه اصلی/عنوان|title = زبانهای ویکیپدیا|image = Wikipedia's_W.svg|image_class = skin-invert|ویرایش = الگو:زبانهای ویکیپدیا}} |
| === '''۱. ذرات اورانیوم در سایتهای غیر اعلامشده''' ===
| | <div style="padding: 0 0.5em;">{{زبانهای ویکیپدیا}}</div> |
| بررسیهای محیطی آژانس نشان داد که رژیم ایران نتوانسته توضیحات فنی قابلقبولی برای منشأ این ذرات ارائه کند. سه مکان متفاوت شناسایی شده که نگرانی ایجاد کرده است
| | </div> |
| | | </div> __NOTOC__ __NOEDITSECTION__ |
| === '''۲. عدم همکاری فنی ملموس''' ===
| | <noinclude>{{میانویکی صفحه اصلی}}</noinclude> |
| از سال ۲۰۱۹ تاکنون، چندین درخواست جدی برای بازرسی و توضیح داده شده که با پاسخ ناکافی یا تأخیر رژیم ایران مواجه شده است .
| |
| | |
| === '''۳. تهدید به تکمیل برنامه هستهای''' === | |
| رژیم ایران تأسیس تاسیسگاه سوم غنیسازی و ارتقای سانتریفیوژهای موجود را اعلام کرده و این تهدید واقعی تلقی میشود.<ref name=":0" />
| |
| | |
| == واکنش رژیم ایران ==
| |
| قطعنامه را «سیاسی، بیپایه و مغرضانه» خوانده و اعلام کرده که تولید اورانیوم را ادامه خواهد داد .
| |
| | |
| همچنین اعلام نمود که سایت جدید زیرزمینی غنیسازی احداث و سانتریفیوژهای IR‑6 در فوردو نصب خواهد شد.<ref name=":1" />
| |
| | |
| === واکنش غرب ===
| |
| | |
| * اعضای گروه چهار ضمن حمایت کامل از قطعنامه، تأکید کردند که هدفشان حفظ اعتبار سیستم مصونیت آژانس و محافظت از رژیم عدمتسلیح هستهای است .
| |
| * اتحادیه اروپا نیز از ایران خواست تا همکاری کامل را از سر گیرد و از تنش بیشتر جلوگیری کند.
| |
| | |
| == موضعگیری شورای ملی مقاومت == | |
| در پی تصویب قطعنامه شورای حکام، [[مریم رجوی]]، رئیسجمهور برگزیده [[شورای ملی مقاومت ایران]]، با انتشار بیانیهای در ۲۲ خرداد ۱۴۰۴ (۱۲ ژوئن ۲۰۲۵) ضمن استقبال از این قطعنامه، خواستار فعال شدن فوری «[[مکانیزم ماشه]]» و اعمال مجدد قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل شد. او تأکید کرد که تأسیسات اتمی رژیم باید کاملاً برچیده شود و این اقدامات باید «مدتها پیشتر» انجام میگرفت. به گفته وی:<blockquote>«پس از گزارش جامع آژانس، دیگر جایی برای تأخیر و تعلل وجود ندارد. هر چند پروژههای اتمی مخفی 'ایوانکی' و 'کویر' که مقاومت ایران آنها را در ۸ می و ۱۰ ژوئن فاش کرده، هنوز بررسی و وارد این گزارش نشدهاند.»</blockquote>مریم رجوی با اشاره به سابقه ۳۴ ساله افشاگریهای مقاومت ایران افزود که اگر این افشاگریها نبود، جمهوری اسلامی مدتها پیش به بمب اتمی دست یافته بود. او همچنین تأکید کرد که «تغییر رژیم توسط مردم و مقاومت» تنها راه واقعی برای توقف پروژههای اتمی، [[تروریسم جمهوری اسلامی ایران|تروریسم]] و صدور [[بنیادگرایی اسلامی|بنیادگرایی]] است، و جامعه جهانی باید این حق را بهرسمیت بشناسد.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85-%D9%85%D8%A7%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%AF-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7 مریم رجوی با استقبال از قطعنامه شورای حکام بر ضرورت فعال شدن فوری مکانیزم ماشه و اعمال مجدد قطعنامههای شورای امنیت و برچیدن بساط اتمی رژیم آخوندها تأکید کرد]</ref>
| |
| | |
| == پیامدهای حقوقی و امنیتی == | |
| | |
| # '''ارجاع به شورای امنیت''': اگر رژیم ایران در مهلت دادهشده همکاری نکند، قطعنامه امکان ارجاع به شورای امنیت و فعال شدن مکانیزم ماشه را فراهم کرده است؛ در آن مرحله، تحریمهای سراسری دوباره بازگشت داده خواهد شد .
| |
| # '''افزایش تنشها''': همزمان با قطعنامه، آمریکا و متحدانش اقدامات دیپلماتیک و نظامی را تقویت کردهاند و نگرانیها از تقابل منطقهای مثل حمله اسرائیل افزایش یافته است.<ref name=":2" />
| |
| | |
| == منابع ==
| |