۲٬۴۰۹
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین NOINDEX: تفاوت میان نسخه‌ها
ویراستار نهایی مقاله قبل از انتشار
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری |
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (ویراستار نهایی مقاله قبل از انتشار) برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| مکان فعلی = خانه تاریخی (ثبت ملی ۱۳۸۲، در خطر تخریب) | | مکان فعلی = خانه تاریخی (ثبت ملی ۱۳۸۲، در خطر تخریب) | ||
|نام انجمن=مرکز غیبی تبریز|توضیح تصویر=مرکز غیبی تبریز (هسته مخفی فرقه اجتماعیون عامیون)|افراد کلیدی=حاج رسول صدقیانی، حاج علی دوافروش، یوسف خزدوز، حاج علی‌نقی گنجه، میرعلی‌اکبر سراج، حکاک‌باشی، حسن تقی‌زاده، محمدعلی تربیت، حیدر خان عمواوغلی|تعداد اعضا=نامشخص|انحلال=۱۲۹۰ ه.ش (با اشغال روس)|تأسیس=حدود ۱۳۱۶ ه.ق (۱۲۷۷ ه. ش)|مقر=تبریز}} | |نام انجمن=مرکز غیبی تبریز|توضیح تصویر=مرکز غیبی تبریز (هسته مخفی فرقه اجتماعیون عامیون)|افراد کلیدی=حاج رسول صدقیانی، حاج علی دوافروش، یوسف خزدوز، حاج علی‌نقی گنجه، میرعلی‌اکبر سراج، حکاک‌باشی، حسن تقی‌زاده، محمدعلی تربیت، حیدر خان عمواوغلی|تعداد اعضا=نامشخص|انحلال=۱۲۹۰ ه.ش (با اشغال روس)|تأسیس=حدود ۱۳۱۶ ه.ق (۱۲۷۷ ه. ش)|مقر=تبریز}} | ||
'''مرکز غیبی تبریز'''، (سازمان مخفی اجتماعیون عامیون) به عنوان هسته مخفی و مرکزی از فرقه اجتماعیون عامیون ایران، در [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه]] نقش کلیدی در هدایت و سازماندهی مبارزان ایفا کرد. این مرکز، که حدود سال‌های ۱۳۱۶–۱۳۲۲ ه.ق (اواخر دوره قاجار) شکل گرفت، با رهبری کربلایی [[علی مسیو]] (معروف به علی مسیو) و اعضایی چون حاج رسول صدقیانی، حاج علی دوافروش، یوسف خزدوز، حاج علی‌نقی گنجه، میرعلی‌اکبر | '''مرکز غیبی تبریز'''، (سازمان مخفی اجتماعیون عامیون) به عنوان هسته مخفی و مرکزی از فرقه اجتماعیون عامیون ایران، در [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه]] نقش کلیدی در هدایت و سازماندهی مبارزان ایفا کرد. این مرکز، که حدود سال‌های ۱۳۱۶–۱۳۲۲ ه.ق (اواخر دوره قاجار) شکل گرفت، با رهبری کربلایی [[علی مسیو]] (معروف به علی مسیو) و اعضایی چون حاج رسول صدقیانی، حاج علی دوافروش، یوسف خزدوز، حاج علی‌نقی گنجه، میرعلی‌اکبر سراج و حکاک‌باشی، به صورت کاملاً سری و در تاریکی جلسات برگزار می‌کرد تا هویت اعضا حفظ شود. مرکز غیبی با ارتباط با تشکل‌های مشابه در قفقاز و باکو، بر الگوی شوراهای تأثیر پذیرفته بود و هدفش ترویج دموکراسی، استقلال، و مبارزه با استبداد فئودال-استعماری بود. | ||
تشکیل رسمی مرکز غیبی پس از تحصن مشروطه‌خواهان در کنسولگری انگلیس و مسجد صمصام‌خان در ۲۹ رجب ۱۳۲۴ ه.ق رخ داد و به سرعت به مغز متفکر انجمن ایالتی آذربایجان تبدیل شد. فعالیت‌های اصلی شامل عضوگیری دقیق با آزمایش‌های انفرادی، آموزش نظامی مجاهدان، انتشار شب‌نامه‌ها، و سازماندهی دفاع مسلحانه تبریز در برابر ارتش عین‌الدوله و صمد شجاع‌الدوله بود. مرکز غیبی با جذب روشنفکرانی چون [[سیّدحسن تقی‌زاده|سید حسن تقی‌زاده]]، [[میرزا محمدعلی خان تربیت|محمدعلی تربیت]]، و حیدر خان عمواوغلی، و همکاری با [[ستارخان]] و [[باقر خان|باقرخان]]، در شکست نیروهای استبدادی و احیای مشروطه نقش اساسی داشت. عملیات متهورانه آن، مانند تأسیس گارد مسلح و نظارت بر انتخابات، تبریز را به پایگاه اصلی مقاومت تبدیل کرد. | تشکیل رسمی مرکز غیبی پس از تحصن مشروطه‌خواهان در کنسولگری انگلیس و مسجد صمصام‌خان در ۲۹ رجب ۱۳۲۴ ه.ق رخ داد و به سرعت به مغز متفکر انجمن ایالتی آذربایجان تبدیل شد. فعالیت‌های اصلی شامل عضوگیری دقیق با آزمایش‌های انفرادی، آموزش نظامی مجاهدان، انتشار شب‌نامه‌ها، و سازماندهی دفاع مسلحانه تبریز در برابر ارتش عین‌الدوله و صمد شجاع‌الدوله بود. مرکز غیبی با جذب روشنفکرانی چون [[سیّدحسن تقی‌زاده|سید حسن تقی‌زاده]]، [[میرزا محمدعلی خان تربیت|محمدعلی تربیت]]، و حیدر خان عمواوغلی، و همکاری با [[ستارخان]] و [[باقر خان|باقرخان]]، در شکست نیروهای استبدادی و احیای مشروطه نقش اساسی داشت. عملیات متهورانه آن، مانند تأسیس گارد مسلح و نظارت بر انتخابات، تبریز را به پایگاه اصلی مقاومت تبدیل کرد. | ||
در دوره [[استبداد صغیر]]، مرکز غیبی کمیسیون جنگی تشکیل داد و روزنامه‌های مخفی منتشر کرد، اما با ورود قوای روس در سال ۱۲۹۰ ه. ش، فعالیتش محدود شد. اعدام [[ثقةالاسلام تبریزی|ثقةالاسلام تبریزی]] و دو پسر علی مسیو (حسن و قدیر) در سال ۱۳۳۰ ه.ق | در دوره [[استبداد صغیر]]، مرکز غیبی کمیسیون جنگی تشکیل داد و روزنامه‌های مخفی منتشر کرد، اما با ورود قوای روس در سال ۱۲۹۰ ه. ش، فعالیتش محدود شد. اعدام [[ثقةالاسلام تبریزی|ثقةالاسلام تبریزی]] و دو پسر علی مسیو (حسن و قدیر) در سال ۱۳۳۰ ه.ق از مظاهر فداکاری این مرکز بود. میراث مرکز غیبی در تربیت مجاهدان، الهام‌بخشی به جنبش‌های سوسیالیستی، و حفظ محرمانگی سازمانی ماندگار است. خانه تاریخی مرکز غیبی (ثبت ملی ۱۳۸۲) نماد این میراث است، هرچند در خطر تخریب قرار دارد.<ref name=":0">[https://bepish.org/fa/node/7844 سیصد گل سرخ و یک گل نصرانی - به پیش]</ref><ref name=":1">[https://www.cgie.org.ir/fa/article/225437/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86 تبریز، انجمن - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref><ref name=":2">[https://www.asriran.com/fa/news/176076/%D8%BA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 غبار فراموشی بر چهره نامدار مشروطه - عصر ایران]</ref><ref name=":3">[https://22bahman.ir/show.php?page=post&id=13447 عملیات متهورانه مرکز غیبی تبریز - ۲۲بهمن]</ref><ref name=":4">کتاب «تاریخ مشروطه ایران»، تألیف احمد کسروی</ref><ref name=":5">کتاب «تاریخ بیداری ایرانیان»، تألیف ناظم‌الاسلام کرمانی</ref> | ||
== زمینه‌های تاریخی و تشکیل مرکز غیبی == | == زمینه‌های تاریخی و تشکیل مرکز غیبی == | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==== همکاری با انجمن ایالتی آذربایجان ==== | ==== همکاری با انجمن ایالتی آذربایجان ==== | ||
مرکز غیبی تبریز به عنوان هسته مرکزی انجمن ایالتی تبریز عمل می‌کرد و در نظارت بر انتخابات، تدوین نظامنامه، و سازماندهی دفاع مسلحانه نقش داشت. پس از تحصن در کنسولگری انگلیس (۲۹ رجب ۱۳۲۴ ه. ق)، مرکز غیبی با تشکیل کمیسیون جنگی، مجاهدان را مسلح کرد و با ستارخان و باقرخان همکاری نمود تا تبریز را در برابر محاصره یازده‌ماهه حفظ کند. | مرکز غیبی تبریز به عنوان هسته مرکزی انجمن ایالتی تبریز عمل می‌کرد و در نظارت بر انتخابات، تدوین نظامنامه، و سازماندهی دفاع مسلحانه نقش داشت. پس از تحصن در کنسولگری انگلیس (۲۹ رجب ۱۳۲۴ ه. ق)، مرکز غیبی با تشکیل کمیسیون جنگی، مجاهدان را مسلح کرد و با ستارخان و باقرخان همکاری نمود تا تبریز را در برابر محاصره یازده‌ماهه حفظ کند. . | ||
==== عملیات متهورانه و انتشارات ==== | ==== عملیات متهورانه و انتشارات ==== | ||