کاربر:اکباتان90/صفحه تمرین

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو

بهرام عالیوندی (زاده ۱۳۰۶ - درگذشته ۱ خرداد ۱۳۹۱در وین) از پیش‌کسوتان نقاشی مدرن در ایران

زندگی‌نامه

در روز اول خرداد ۱۳۹۱ نقاش ارزنده و صاحب سبک عضو شورای ملی مقاومت، استاد بهرام عالیوندی درگذشت. وی در اتریش بدرود حیات گفت و در همانجا به خاک سپرده شد. استاد عالیوندی در ۱۹۲۸ میلادی = ۱۳۰۷ شمسی در استان فارس متولد شد. وی نقاش هنرمند سبک مدرن پس از انقلاب ضدسلطنتی ۵۷ به اتریش پناهنده شد که تا آخر عمر در همان کشور زندگی کرد. کارهای هنری عالیوندی بیشتر روی ادبیات و افسانه‌های ادبیات فارسی و ایرانی و شرقی تکیه داشت. علاوه بر نقاشی، کارهای هنری روی پرده‌های نقش دار و کنوس نیز هنر عالیوندی را از بقیه جدا می‌نمود. او آموزش‌های هنری خود را در تهران و در ابتدا در مدرسه هنرهای زیبای تهران و سپس موفق به گرفتن مدرک دیگری از کالج هنرهای دکور از یکی از کالج‌های تهران شد. عالیوندی در سال ۱۳۷۳ به شورای ملی مقاومت ایران پیوست و تا زمان درگذشت در سال ۱۳۹۱عضو این شورا بود. او در بین سالهای ۱۳۶۲ تا ۱۳۹۱ در وین زندگی و کار می‌کرد.

عالیوندی به نسل قابل احترامی از ایرانیان هنرمند تعلق دارد که چهره‌های شناخته شده و مهمی چون مسعود عربشاهی، ناصر اویسی، و پرویز تناولی جز آنها بشمار می‌آیند. آثار عالیوندی بسیار غنی در زمینه‌های سمبولیسم و سمبل‌های شرقی می‌باشد، مانند ماهی، فلس ماهی، و اسب که سمبول‌های مینیاتور پارسی می‌باشند. نقاشی‌های عالیوندی از فرهنگ پارسی تأثیر و الهام گرفته و به تصویر کشنده داستانها و افسانه‌های اسطوره ایی و شعرهای شعرای معروفی چون فردوسی و عطار نیشابوری هستند. کارهای برجسته او شامل یک سری نقاشی در مقیاس بزرگ که در دهه ۱۳۶۰ تولید شده‌اند می‌باشند. این شامل تصویر میترا، عیسی مسیح و فردوسی می‌باشد. برخی از کارهای او از زمان جنگ و سرکوب در ایران الهام می‌گیرند و درد و رنج مردم خود را به تصویر می‌کشد. کارهای عالیوندی در مقر اصلی سازمان ملل در وین به نمایش در آمده‌است. “هنر در تبعد”، نمایشگاه فردی او در وین در جون ۲۰۰۷ میلادی شامل ۷۳ کار آبرنگ، رنگ روغن روی کنوس و کاغذ می‌باشد. در سال ۲۰۰۸ میلادی در وین، نمایشگاه عالی که توسط یونسکو بنیان گذاری شد شاهد کارهای عالیوندی بود از جمله تابلو فردوسی که یکی از مهمترین کارهای عالیوندی است و شاهنامه را به تصویر کشانده‌است. در دسامبر ۲۰۰۷ میلادی در پاریس، عالیوندی همراه با دو هنرمند فرانسوی در گالری انت پرسنت نمایشگاهی برگزارکردند. محل نمایشگاه یکی از معروفترین گالری‌های پاریس در هنر مدرن می‌باشد. بدنبال این نمایشگاه یک مقاله فرانسوی با عنوان “یک نقاش بزرگ در تبعید” نوشت که “کارهای عالیوندی ترکیب آموزش‌های اروپا همراه با تجربه ۶۰ ساله هنری می‌باشد که از دانش عمیق از هنر ایرانی و معنوی سر چشمه گرفته‌است و منجر به خلق آثار جدیدی شده‌است که منحصربه‌ فرد خود اوست. نقاشی‌های عالیوندی بیان کننده و نماینده یک بهشت نقطه‌ها می‌باشد. [۱]

فعالیت‌های هنری

سبک هنری

او در آثارش هنر شرق را با تکنیک‌های مدرن درهم آمیخته‌ بود، میراث گرانبهای هنری او گنجینه‌یی از بیش از سه هزار اثر متنوع در ابعاد گوناگون (از 

پانزده در هیجده سانتیمتر تا دو متر و نیم در سه متر) می‌باشد.

روحیه تسلیم ناپذیری، آزادیخواهی، عشق به رزمندگان و شهیدان راه آزادی، در آثار استاد خود را گاه در انعکاس نور امید و گاه در شعله‌های فروزان نمایان می‌ساخت.

هم‌چنان که انزجار شدید استاد از فاشیسم دینی و بشردوستی و عدالت خواهی استاد در همه جای آثار او به چشم می‌خورد. او یک بار در مورد اثارش گفت: «زندگی من در خاطرات گذشته نمی‌گذرد. به‌کهنگی عمرم هم اصلاً نمی‌اندیشم. همان‌طور که برای ادامه زندگی به غذا نیاز دارم، نقاشی کردن هم برای من نیاز زندگی ست. آنچه هم که روح مرا جوان و زنده نگه‌می‌دارد همین بازی با رنگ و خط و نقطه و فلس است که دور از واقعیتهای تلخ ملموس، دنیایی از فانتزی را مجسم می‌کند، شخصاً تابع لحظات زودگذر روز هستم. اکتشافات فضایی در ماورای کهکشان و حوادث زمینی طی روز همه برایم اثرگذار است، اگر هم ردپایی از گذشته‌های هنری دور در کارهایم به چشم می‌خورد، نتیجه مطالعات و بازسازی آثار گوناگون هنرهای باستانی ایران مثل مینیاتور، نقش برجسته، سرامیک، نقره‌سازی، منبت‌کاری، میناسازی و غیره است که محفوظات ذهنی مرا تشکیل می‌دهد

استاد عالیوندی تسلط به تکنیک نقاشی غرب و شناخت عمیق هنر و فرهنگ شرق را در آثارش با هم درآمیخت و این دو را با سخت‌کوشی و کاری سخت و مداوم همراه نمود و موفق به خلق سبکی گردید که در آن به زبان ویژه هنری خود اندیشه‌ها، تخیلات و آرمانهای والای انسانیش را بازگو می‌کرد.

دوران جوانی عالیوندی نیز مانند بسیاری هنرمندان دیگر ریشه در آب و خاک فرهنگی سرزمینمان داشت. او در کارهایش فرهنگ غنی ایران را از مذاهب تا عرفان شعر تا حماسه‌سرایی را تجربه کرد و این زمینه‌ساز بیان و زبان زیبای هنری نقاشی او شد.

عالیوندی ۲۰سال در وطن محبوبش به تعلیم نقاشی و آشنا ساختن شاگردان خود با هنر ایران و میراث اساتید نقاشی مرز و بوم‌مان پرداخت. رژیم هنرکش، وجود چنین هنرمند برجسته و آزادیخواهی را در خاک ایران تاب نمی‌آورد. آثار او که پیش از این در سراسر دنیا به‌نمایش درآمده بودند، در ایران ممنوع شدند. در سال۶۴ به‌علت سرکوب و سانسور فعالیتهای فرهنگی و هنری از سوی حکومت آخوندی، ناچار از جلای وطن شد و در تبعید تمام هنر و خلاقیت برجسته خود را در خدمت مقاومت و جنبش آزادیخواهانه مردم ایران به‌کار گرفت.[۲]

فعالیت‌های سیاسی

تابلو اعدام اثر بهرام عالیوندی

وی درباره حجم فعالیتها و ارتباط آثارش با موضوعات سیاسی گفته است:‌

«من در ۲۶-۲۷ سالی که در خارج کشور هستم تابلوهایم از مرز ۳۰هزار گذشته است. تابلوهایی به عرض سه متر در دو متر. آنها را تابلوبندی  کرده ام. شب عید نوروز گذشته تابلوی ۶-۷ مرداد دو سال قبل اشرف را کشیدم. حمله دست نشاندگان رژیم در عراق به اشرف که ۱۱مجاهد را به شهادت رساندند. در آن تابلو ۱۱شهید به کهکشان شهدا وصل می شدند. همچنین تابلوی ندا حسنی و ندا آقا سلطان را کشیدم که در ابعاد ۲متر در یک متر بودند. ۶ماه روی آنها کار کرده بودم. 

علاوه بر اینها طرح های کوچک بطور مستمر میکشم که برای سایت همبستگی ملی می فرستم. در جریان شهادت مجاهد خلق علی صارمی طرحی کشیدم که در آن یک طناب دار برگردن جبار ستمگر می افتد وقتی طناب دار را برگردن علی صارمی می اندازد. روی این طرح که بر روی سایت گذاشتم هشتصد هزار کلیک شده است.»[۳]

بهرام عالیوندی روز سه‌شنبه اول فروردین ۱۳۷۴، یکی از آثار خود را به‌نام «پرندهٌ رها» بود، به مریم رجوی رئیس‌جمهور برگزیدهٌ مقاومت ایران، اهدا نمود.[۴]

درگذشت

مریم رجوی بعد از درگذشت وی گفت:‌

درگذشت دریغ انگیز نقاش بزرگ ایران، بهرام عالیوندی، روح نا آرام و معترض هنر ایران علیه دیکتاتوری آخوندی  نقاش بزرگ ایران، بهرام عالیوندی، عضو گرامی شورای ملی مقاومت که روح ناآرام و معترض هنر ایران علیه دیکتاتوری و فاشیسم دینی بود، چشم از جهان فرو بست. باشد که مردم ا یران در روز پیروزی او را در آزادی و رهایی خود و در شکوفایی هنر ایران آزاد فردا بازیابند.

استاد عالیوندی، در فردای سی خرداد ۱۳۶۰ با شجاعت بسیار به یاری فرزندان مجاهدش شتافت که به نبرد با پاسداران خمینی برخاسته بودند.

سپس تا آخرین روزهای حیات پربارش، به عنوان عضو شورای ملی مقاومت و مدافع سرسخت و استوار مجاهدان آزادی در اشرف، پیوسته در تلاش و پیکار علیه دیکتاتوری حاکم بود.

آقای عالیوندی از استادان به نام نقاشی مدرن ایران که هنر شرق را با تکنیک‌های مدرن درهم آمیخته‌ بود، گنجینه‌‌یی از هزاران تابلو متنوع خلق کرد که انعکاس نور امید بود و شعله‌های خون شهیدان. کما اینکه لبریزاز انزجار شدید به فاشیسم دینی بود و سرشار از بشردوستی و عدالت خواهی.

و شخصیت بی‌پیرایه او و سادگی و صفا و خلوص و محبت‌اش به راستی که هر کس را تحت تأثیر قرار می‌داد. و حیات‌اش همچون هنرش قرین مناعت و تسلیم‌ناپذیری بود.

درگذشت دریغ انگیز استاد بهرام عالیوندی، را به همسر ارجمندش خانم ناهید همت آبادی، عضو شورای ملی مقاومت، به فرزندانش در اشرف و لیبرتی، به اعضای شورای ملی مقاومت و به همه حامیان و پشتیبانان و اعضای خانواده بزرگ مقاومت، به ویژه هنرمندانِ همراه و همسنگر استاد عالیوندی، و به همه هنرمندان ایران تسلیت می‌گویم.

برای یاران شورایی و برای همه حامیان مقاومت ایران،  حضور پرشور استاد بهرام عالیوندی در اجلاسیه های شورا ، در همه تظاهرات و تحصنها، درگرما و سرما و در سخت ترین مقاطع کارزار جهانی برای افشاء و محکومیت دیکتاتوری آخوندی و برای حفاظت از مجاهدان اشرفی، پیوسته انگیزاننده و آموزنده بود و خاطره درخشانش هرگز فراموش نخواهد شد.

فقدان هنرمند ارزنده میهنمان را به مجاهدان آزادی در اشرف و لیبرتی که یار و غمخواری دیگر را از دست دادند و به مسعود، تسلیت میگویم.

برای روح پرفتوح این یار گرامی و بزرگ مقاومت، شادی و رحمت آرزو میکنم.[۵]

استاد دو سال پیش از درگذشتش، در گفتگویی راز این توانمندی و سرشاری را این‌گونه بازگشود:

«همه فرزندانم در شهر اشرف اسطوره‌های زنده هستند نه‌خیالی! و ساخته و پرداخته ذهنیاتی که به دروغ برای تقویت روحیه ملی و هیجانات وطنپرستانه کاذب و بیداری در مقابل دشمن ساخته باشند. همه این فرزندان اعتماد و قوت دیگری به‌ زندگی و احساس جوان بودن در من در آغاز هفتاد و هشت‌سالگی‌ام داده‌اند که حالا هم روزانه می‌توانم بین ۱۰ تا ۱۲ساعت و گاهی حتی ۱۵ساعت مشغول بازی با خط و رنگ و نقطه و فلس باشم که حتی در ایام بستری در بیمارستان هم مثل این‌که داروی نجات‌بخشی برایم باشد باز نقاشی می‌کنم. در کنار مقاومت بودن، با جریان روز به‌پیش‌تاختن، پشت به‌بنیادگرایی‌کردن و نه به‌ جنایتکاران دینفروش گفتن که اقسام دامها را پیش پایمان پهن می‌کنند و به‌خصوص وجود رزم‌آوران دلیر ارتش شرف و آزادی و حمایت از آنها به من روح و زندگی می‌بخشد و ایده‌آل من می‌باشد و گرچه روزگار با بودن رژیم و دشمنان و نبش قبرکنندگان در کمین، سخت و پر مخاطره است اما مبارزه نیز پر‌هیجان و شیرین است».[۲]

جستارهای وابسته

منابع