کاربر:دانا/صفحه تمرین
مهدی ( فریدون ) ژورک
سی ویکم اردیبهشت ماه سال 1320، درمحله عباسی، واقع درخیابان قزوین تهران، بدنیا آمد. نام فریدون را دائی او، احمد قدکچیان که یکی ازهنرپیشگان مطرح آن زمان بود برایش انتخاب کرد ولی، اداره ثبت احوال شناسنامه اورا به درخواست پدرش (حسین) که با درجه گروهبانی درشهربانی ( نیروی انتظامی ) کشورخدمت می کرد، با نام مهدی صادرنمود، این نام تنها دراسناد ومدارک رسمی برایش کاربرد داشت. مهدی( فریدون ) ژورک، دوران ابتدائی را دردبستان های صائب ونظامی ودوران دبیرستان را تا مرحله نهائی، دردبیرستان های ابومسلم و ایران گذراند. ژورک تا دهسالگی تعطیلات تابستانی مدارس را درحجره فرش فروشی پدربزرگش،حاج ابولقاسم قدکچی واقع دربازارعباس آباد تهران (منتهی به میدان اعدام وخیابان شوش) با عنوان شاگرد، به فراگیری راه و رسم کاسبی گذراند، بعد ازمرگ پدربزرگ، دوسه سالی تعطیلات را درباغ گلستان تازه تاسیس ( مرکزی تفریحی درغرب تهران آن زمان بود) با عنوان دستیارآپاراتچی ( نمایش دهنده فیلم های سینمائی) مشغول بکارشد.
تابستان سال 1334، به توصیه مادرش، بانوخدیجه قدکچی، جهت کسب آموزشهای فنی درامورسینمائی توسط دائیش، به آقای محمود نوذری ( کارگردان، فیلمبردار ومدیرفنی استودیوکاروان فیلم ) معرفی می شود.
تابستان سال 1338، ژورک دراین چهارسال ( 8 - 34 ) با ادامه تحصیل تا پایان بردن دوران دبیرستان علاوه براینکه دررشته بوکس باشگاه تاج واقع دربنای بجا مانده ازنمایشگاه صنعتی چکوسلواکی درپارک سنگلج تهران، به تمرین وخود سازی مشغول بود، آن چنان که تا مرحله کسب مقام سومی، دروزن اول بازی های بوکس انتخابی تیم ملی ( برگ زیتون طلائی ) که درسالن محمد رضاشاه آن زمان، برگذارمی شد، پیشرفت کرده بود، اوهمزمان تعطیلات تابستانی مدارس را دراستودیوکاروان فیلم، زیرنظر استادش محمود نوذری به فراگیری صدابرداری وتدوین فیلم سپری کرد. تابستان 1338. علاوه بردستیاری تدوین، صداگذاری فیلم مرفین را نیزعهده دارشد واین اولین کارمستقل اودرزمینه صداگذاری وتدوین نگاتیو فیلم هم می باشد،که برای اولین بارتوانست ازاین بابت دستمزد قابل ملاحظه ای دریافت کند، فیلم مرفین توسط محمد علی جعفری ( کارگردان، نویسنده وبازیگرتاتروسینما ) تهیه شده بود که درزمان خود یکی ازفیلم های مطرح آن زمان بود. سال 1339، باپایان فیلمبرداری فیلم لاله آتشین، محمود نوذری کارگردان ونویسند فیلم براثرسرطان خون چشم ازجهان فروبست، دراین فیلم پوران شاپوری که دراوج شهرت ومحبوبیت خود قرارداشت،نقش زن اول فیلم راعهده داربود، ژورک که درصحنه های مربوط به فیلمبرداری این فیلم یکی ازعناصرفعال بود بنابه شرایط ایجاد شده، عهده داربخش مهمی ازآماده سازی فیلم تا مرحله نمایش گردید. درهمین سال ازطرف صاحبان استودیومهرگان فیلم، آقایان رضاکریمی، نعمت الله رفیعی ومجید محسنی برای نظارت برامورفنی درزمینه دوبله فیلم های خارجی وتدوین وصداگذاری فیلمهای ایرانی، تولید شده دراین استودیو، ازفریدون ژورک جهت همکاری دعوت بعمل آمد، که تا سال، 1343علاوه بردوبله ده ها فیلم خارجی امثال شب ژنرالها .....، صدا گذاری وتدوین چندین فیلم ایرانی را نیزعهده داربود، عروس فرنگی به کارگردانی وبازی نصرت الله وحدت وپوری بنائی، قهرمان قهرمانان به کارگردانی و بازی محمد علی فردین وویدا قهرمانی، پرستوها به لانه بازمی گردند با بازی درخشان وکارگردانی مجید محسنی ازآن جمله اند.
سال 1344، تهیه کننده وفیلمبردار ژورک دراین سال، براساس فیلمنامه ای نوشته مهدی رئیس فیروز، تصمیم به تولید فیلمی گرفت به نام دخترکدخدا، با توجه به تجربیات قبلی خود علاوه برفیلمبرداری، تهیه کنندگی فیلم را نیزشخصا عهده دار شد، دراین فیلم مهدی رئیس فیروزکارگردان فیلم ومنوچهروثوق که اولین کارجدی وبلندش درسینما بود، فریبا خاتمی، داریوش طلائی، جواد تقدسی وداریوش اسدزاده ایفای نقش کردند. درپایان فیلمبرداری، ژورک به لحاظ ضعف مالی، به ناچارازآقایان رضا نورسته فرو محمود زریباف که ازمشتاقان مشارکت درزمینه سرمایه گذاری فیلم بودن، دعوت به همکاری کرد وبه جبران این همیاری، موافقت شد تا به خواست ایشان درتیتراژفیلم، عنوان تهیه کننده به نام ایشان نوشته شود واین برای ژورک سنتی شد درتمامی طول حضورش درسینمای ایران، اوجهت پرهیزازتکرارنامش درتیتراژ فیلم های تولید شده توسط خود ویا کمپانی های وابسته به اوچنین روشی را پیشه کرد (اکثرامورتولیدی و فنی فیلم ها را شخصاعهده داربود)
تاسیس شرکت های تولید فیلم اولین شرکتی که توسط فریدون ژورک با مشارکت وهمیاری رضا نورسته فر، ومحمود زریباف، تاسیس گردید، اسکارفیلم نام داشت،این کمپانی بعد ازنمایش فیلم دخترکدخدا راه اندازی شد،که اولین محصول آن فیلمی بود، به نام خوشگل وقهرمان، این فیلم براساس فیلمنامه ای ازفریدون ژورک ساخته شد، که اولین کارمستقل اودرزمینه کارگردانی وفیلمبرداری بود ونمایش آن با اقبال نسبی زمان خود مواجه گردید. بنا به توافق قبلی، درتیتراژتمامی تولیدات بعدی این کمپانی هم، نام رضا نورسته فر ومحمود زریباف به عنوان تهیه کننده وبه جای سرمایه گذارازعنوان اسکارفیلم تقدیم می کند استفاده می شد. بعد ازموفقیت چشم گیروجنجالی فیلم تکخال که پنجمین کارمستقل فریدون ژورک دراین کمپانی بود، ودر نوروز سال 1348 درسراسرسینماهای ایران به نمایش گذارده شد، ژورک اقدام به تاسیس کمپانی دیگری کرد به نام سازمان سینمائی ژورک، که کل سهام آن متعلق به خودش بود، این کمپانی علاوه برتولید فیلم های متعددی که تا قبل ازملا خورشدن انقلاب توسط آخوند ها به تولید آنها مشغول بود، مرکزپخشی نیز جهت توزیع فیلم درسینماهای سراسرکشورایجاد کرد. دراین کمپانی نیز، بنا به سیاق گذشته، جهت پرهیز ازتکرارنام ژورک با عناوین مختلف درتیتراژفیلم ها، عنوان تهیه کننده، با موافقت آقای احمد قدکچیان که علاوه برایفای نقش دربعضی ازفیلم ها، سرپرستی دفتری کمپانی رانیز عهده داربود، به ایشان اختصاص داده شد وعنوان سازمان سینمائی ژورک تقدیم می کند،جایگزین تولید کننده، فیلم های تولیدی این کمپانی گردید
سال 1354. تاسیس شرکت پاناسیت فریدون ژورک با حفظ استقلال تولید سازمان سینمائی ژورک، به پیشنهاد نصرت الله وحدت ( مدیرعامل شرکت فیلمسازی نقش جهان) ومشارکت رضا نورسته فرومحمود زریباف ( اسکارفیلم ) ورضا شیبانی (مدیرعامل تینا فیلم ) اقدام به ایجاد شرکت جدیدی کردند، به نام پاناسیت، که عمده ترین مرکز پخش فیلم ایران تا آن زمان بود، پنجاه درصد سهام این شرکت متعلق به فریدون ژورک وپنجاه درصد دیگربرطبق توافق قبلی درمالکیت رضا نورسته فرومحمود زریباف قرارگرفت، ولی امتیازنصرت الله وحدت و رضا شیبانی درپاگیری چنین شرکتی، تامین منافع ایشان ازطریق پخش صحیح فیلم های تولیدی این شرکت ها بود، که درگذشته، همواره با مافیای صاحبان سینما های نمایش دهنده، خاصه دراستان ها وشهرستان های دورافتاده سراسرکشوردرگیربودند. گستردگی این کمپانی وحجم فیلم هائی که جهت پخش دراختیارداشت، هیئت مدیره را برآن داشت تا برای ایجادامکانات وفضائی مستقل جهت تولید بیشتر،اقدام به تاسیس یک استودیوفیلمسازی وصدا گذاری نمایند البته با توجه به اینکه، سهام دارعمده این کمپانی، فریدون ژورک، دررشته های مختلف فنی امورسینمائی ازتخصص قابل ملاحظه ای برخورداربود، درپی چنین تصمیمی، استودیو دماوند را که سال ها درزمینه دوبله فیلم های خارجی فعال بود وجدیدا به لحاظ رکود این حرفه، به صورتی محدود ناچاربه صداگذاری چند فیلم ایرانی شده بود، طی مذاکراتی برای شرکت پاناسیت خریداری کردند شرکت پاناسیت تا فبل ازپیروزی انقلاب ضد سلطنتی، با توجه به توان وامکان فراوانی که پیدا کرده بود، توانست طی سه سال چندین فیلم تولید کند، که مطرح ترین آنها، فیلم فریاد زیرآب بود، تصمیم برای تهیه این فیلم را با سرمایه گذاری شرکت پاناسیت، ازپیش تولید تا پایان فیلمبرداری، تدوین، اجرای کلیه امور فنی، صداگذاری وچاپ کپیه های اصلی، توسط فریدون ژورک گرفته شد، این فیلم اولین کارنمایشی از هنرمند آوازخوان، داریوش اقبالی بود، که پس ازرهائی اززندان رژیم ستم شاهی، دراوج شهرت و محبوبیت قرارداشت واین مهم، یکی ازدلایل اقبال چشم گیرعمومی ازفیلم شد. دراین فیلم هم برسیاق گذشته، نام رضا نورسته فر ومحمود زریباف به عنوان تهیه کننده وبه جای سرمایه گذار، عنوان شرکت پاناسیت تقدیم می کند، نوشته شد. اعتصابات وتظاهرات سراسری انقلاب،بخصوص آتش زدن سینماهای کشور، که به دستورآخوندها انجام می گرفت، باعث رکود شدیدی درتولید ونمایش فیلم های سینمائی ومشگل مالی شرکت شد که به ناچاربنا بدرخواست نورسته فروزریباف، به ادامه فعالیت های شرکت پاناسیت پایان داده شد درتقسیم بندی مایملک شرکت، استودیوخریداری شده به فریدون ژورک واگذارگردید که این استودیو، تا چندین سال بعد ازپیروزی انقلاب با نام استودیو ژورک بکارخود ادامه می داد.
انحلال سازمان سینمائی ژورک دوفیلم تکیه برباد ونفس بریده که تولید آنها، توسط سازمان سینمائی ژورک، دراواخرسال 1356 شروع وفیلمبرداری شان تا اوایل سال 1357طول کشیده بود، بجهت مسائل انقلاب، امورفنی وآماده سازی آن ها تا پایان اختشاشات ودایرشدند مجدد سینما ها به تعویق افتاد، بعد ازپیروزی انقلاب، ابتدا فیلم تکیه برباد و چندی بعد نفس بریده، توسط فریدون ژورک تدوین وبا سپری شدن مراحل امورفنی آماده نمایش گردید. این دوفیلم، خاصه فیلم تکیه برباد، جزء معدود تولیدهای سینمائی قبل ازانقلاب بودند که درسال 1358 و 59 درسینماهای درجه یک شمال شهر، به نمایش گذاشته شدند، سینماهائی که تا آن زمان مطلقا دراختیار فیلم های دوبله شده خارجی قرارداشت، استقبال عمومی ازاین دوفیلم، عاملی شد تا رژیم نوپای آخوندها نمایش آن ها را درسراسرکشورممنوع اعلام کند واین ممنوعیت، سرفصلی شد برای توقیف وسانسورنه تنها فیلم های سینمائی، هرنوع اثردیگرهنری وادبی که درخدمت اهداف وسیاست ایدئولوژیکی حاکمیت آخوندی نباشد. فعالیت های سیاسی دراین مورد، ترجیحا اشاره ای خواهیم داشت، به بخشی ازسخنان فریدون ژورک که درچندین مصاحبه با رسانه های خارج ازکشور، به روشنی توضیح داده است. فریدون ژورک: علارقم اهدافی که ملت به پا خاسته ایران، برای تحقق آن، از28 مرداد سال1332 تا 22بهمن1357 به قیمت خون هزاران فرزند برومندش بها داده بود، می رفت تا گرفتار حاکمیتی شود که اینباربا تزویرونیرنگ آخوندی، بنام شریعت ودین ومذهب، با چماق تکفیر، قصد جان آزادیخواهانی را کرده بودند که سالیان درازی، برای آزادی ورهائی ازتحجروواپسگرائی درمبارزه بودند. هنوزدرگوشم طنین اندازاست، صدای بانوانی، که درتظاهرات سال 1358، علیه حجاب اجباری، فریاد می زدند و، درآن مقطع زمانی، تنها مورد حمایت سازمان مجاهدین خلق، واقع شدند. بیاد دارم، مخالفت رهبری سازمان مجاهدین خلق را، با قانون اساسی خود ساخته خمینی و اصل ولایت فقیه، که درحقیقت استمرار یک حکومت خون ریزمذهبی بود. بیاد دارم سرکوبی وحشیانه راهپیمائی مسالمت آمیزهزاران مجاهد وهوا دران این جریان آزادی خواه را که توسط مزدوران خمینی، درکف خیابان های تهران به خاک وخون کشیده شد. بیاد دارم، اعدام های گروهی جوانان دختروپسری را، که حتی درشکنجه گاهای رژیم، لب بازنکردند و حتی حاضربه افشای نامشان هم نشدند. چرا نبایستی من ویا هرانسان آزاده ای،ازچنین جریانی هواداری نکند، من باهواداری ازسازمان مجاهدین خلق ایران، برای کسب آزادی به سرقت رفته ملتی که سالیان درازی است، برای رسیدن به آزادی وتجدد می جنگد، مشارکتی فعال داشتم ودارم. فریدون ژورک، درسحرگاه سیم اردیبهشت ماه1361، بدلیل هواداری وهمیاری با سازمان مجاهدین خلق ایران، دستگیروپس ازبازجوئی های آن چنانی درشعبه هفت اوین، زندانی شد.
سال1365 ، فریدون ژورک بعد ازآزادی اززندان اوین، بانوشتن فیلمنامه ای بنام تشکیلات، قصد ساختن فیلمی داشت،که بامخالفت معاونت امورسینمائی وزارت ارشاد مواجه شد ورسما به اوابلاغ گردید که تنها به لحاظ تخصص واستودیومجهزی که دارد، تنها مجازبه فعالیت دربخش تکنیکی سینما است بدون دخالت درامورفرهنگی، البته با نام مهدی ژورک نه فریدون. نهایتا با حذف نام فریدون ژورک ومعرفی منوچهرمصیری بعنوان کارگردان وفریدون ربیعی درمقام تهیه کننده، هیئت تصمیم گیرنده دربخش صدورپروانه ساخت، با دخالت معاونت امورسینمائی، حاضربصدور مجوزپروان ساخت شد،(قبلا منوچهرمصیری درپرونده ارسالی جهت صدورپروانه ساخت بعنوان دستیار کارگردان وفریدون ربیعی، به عنوان مدیرتولید، معرفی شده بودند وسازمان سینمائی ژورک را معاونت امورسینمائی رسما منحله اعلام کرده بود) این اولین کارفریدون ژورک بود که بعد ازپیروزی انقلاب، تولید شد ودرسینماهای کشوربه نمایش درآمد بدون ذکری ازنام سازنده واقعی آن
سال 2002، فریدون ژورک دراین سال ناچاربه جلای وطن شد که دراین سفرنا خواسته همسرش مرجان همراه او بود، اولین کارسینمائی اودرآمریکا، تولید فیلم مستند داستانی حمل ونقل درایران بود ( قیاس دو جریان تراک رانی درجاده های ایران وآمریکا وبرخورد حکومتگران رژیم با سندیکا ورانندگان کامیون) این فیلم درسال 2006 ازطریق دوتلویزیون آمریکائی وچندین رسانه تصویری درلس آنجلس، بارها پخش گردید. دیگرازکارهای فریدون ژورک درغربت، فیلمی بود به نام فرزانه، که درسال 2009،علاوه بردریافت دو جایزه ازفستیوال فیلم نیویورک برای فیلمنامه وتدوین، درزمینه تولید ودکوپاژنیز(پلان بندی) نقشی ماثر دریاری رسانی به کارگردان فیلم، شهرام بروخیم داشت. سال 2010، فریدون ژورک دراین سال، تصمیم به تهیه فیلمی گرفت، براساس فاجعه قتل عام زندانیان سیاسی، که به فرمان خمینی، تابستان سال1367، درزندان های سراسر ایران، پنهان ازدید جهانیان اعدام شدند، جنایتی که رژیم آخوندی جهت پنهان کردن آن، طی بیست سال، نهایت تلاش کرده بود، فاجعه ای که مشابه آن تنها درجنگ جهانی دوم، بنام هولوکاست اتفاق افتاده است، ننگی که علاوه برفاشسیت های هیتلری، برپیشانی بشریت متمدن قرن بیستم نشسته. درتهیه این فیلم، تعدادی اززندانیان سیاسی پناهنده درسراسرجهان، خاصه جان بدربرده گان، ووایستگان قربانیان این جنایت ضد بشری، مشارکتی درحد توان مالی محدود خود داشتند، به گفته فریدون ژورک درجمع تماشاگران فیلم، دراولین نمایش آن. فریدون ژورک: اگرنبود کمک بازیگرانی ازکشورآمریکا، که درزمینه حقوق بشرفعال هستند، بسا مشگل دربه پایان بردن این فیلم، که بیشترجنبه گزارشی، ازیک جنایت ضد بشری است، موفق می شدم، این فیلم فریادی است، ازفریاد بی صدای سی هزارازگلهای پرپرشده ای که،درفاجعه تابستان 67 سرفرازانه مقابل دژخیم ایستادند