کاربر:Javad/صفحه تمرین
مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران همان جایگاه دبیرکل در گروه‌ها و سازمانها و احزاب سیاسی را دارد. مسئول اول، در احزاب و سازمانها، موقعیتی است که به آن دبیر اول، رئیس دفتر سیاسی، رئیس کمیته مرکزی یا رئیس هیأت اجرایی و رئیس کمیته اجراییه نیز میگویند که از بالاترین اختیار و نفوذ تشکیلاتی در آن سازمانها برخوردار است.
تفاوت موقعیت «مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران»، با موضع دبیر کل در سایر احزاب و گروه ها این است که در تمامی وظایف و مسئولیتهایی که در پیشبرد اهداف و برنامه های سازمان به عهده‌ی اوست، باید جوابگوی هر اتفاقی به اعضا و شورای مرکزی و نهادهای تحت مسئولیتش باشد.
سازمان مجاهدین نیز تا سال‌ها، دفتر سیاسی و کمیته مرکزی داشت اما همچنان «مسئول اول» همان جایگاه اصلی و شناخته شده را در سازمان مجاهدین خلق ایران عهده دار بود[۱].
انتخاب مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران
در سازمان مجاهدین خلق، مسئول اول در یک فرایند انتخابات سراسری در کل تشکیلات مجاهدین شامل ۳ مرحله میشود.
شور اول
در «شور اول» شورای مرکزی سازمان مجاهدین خلق در نشستی جمعی، با تمام اعضای خود طی فراخوانی گرد می‌آیند و کاندیدهای خود را برای این مسئولیت انتخاب میکنند و به «شور دوم» معرفی میکنند تا شور دوم کار خود را برای انتخاب آغاز کند. لازم به ذکر است که در این شور اول، کلیه اعضای شورای مرکزی با رأی مخفی، خود یا دیگری را کاندید مسئول اول سازمان معرفی میکند. رأی‌گیری با برگه رأی بدون ذکر نام و به‌صورت مخفی توسط نهاد پرسنلی و مدیریت اعضای شورای مرکزی انجام میشود. البته تجربه ای که طی سالیان از سازمان مجاهدین بدست آمده نشان داد که نفراتی که در «شور» اول، البته نه به صورت مطلق؛ افراد دیگری غیر از خود را برای احراز این مسئولیت کاندید کرده اند. چون
شور دوم
در شور دوم، کاندیداها در برابر انتخاب مسئولان و کادرهای سازمان مجاهدین قرار می‌گیرند. در این شور نیز امکان کاندیداتوری هر شخص دیگر از اعضای مجاهدین وجود دارد. وظیفه برگزاری شور دوم از انتخاب کاندیداهای مجاهدین به عهده‌ی نهاد پرسنلی و مدیریت شورای مرکزی است. این مرحله نیز رأی‌گیری به شکل نوشته و بدون اشاره به اسم رای دهنده و با رأی مخفی انجام میشود و در نهایت و پس از این رأی گیری کاندیداهای نهایی به شور سوم معرفی میشوند.
شور سوم
کاندیداهای انتخاب شده از دور دوم، در مرحله نهایی یعنی «شور سوم» در نشست عمومی مجاهدین که همان کنگره و مجمع عمومی در دیگر گروه ها و سازمانها و احزاب است، در معرض رأی تمامی اعضا و مسئولان سازمان مجاهدین قرار می‌گیرند و کاندیدای مورد نظر اکثریت مجاهدین به عنوان مسئول اول مجاهدین خلق ایران به مدت دوسال انتخاب میشود.
تاریخچه انتخاب مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران
عنوان «مسئول اول» را ابتدا مسعود رجوی در یکی از سخنرانیهایش در وصف محمد حنیف نژاد بنیانگذار سازمان مجاهدین خلق ایران به کار برد که از او به عنوان «معلم، مربی، مرشد، و مسئول اول» خود و تمامی مجاهدین نام برد.
در تاریخ ۲۶مهر ۱۳۶۸ به پیشنهاد مسعود رجوی، مریم رجوی، در موضع مسئول اول سازمان قرار گرفت و چهار سال بعد در سال ۱۳۷۲ فهیمه اروانی به عنوان مسئول اول سازمان برگزیده شد و بعد از آن این موضع به عنوان یک سنت تشکیلاتی، هر دوسال یکبار در سه مرحله که در بالا به آن اشاره شد تمامی مجاهدین در انتخاب مسئول اول سازمان مجاهدین شرکت میکنند که این انتخاب قابل تمدید است یا به دلایلی مانند وضعیت امنیتی که مجاهدین در عراق با آن مواجه بودند ممکن است به تعویق در بیاید.
به پیشنهاد مسعود رجوی روز ۲۶مهر سال ۱۳۶۸مریم رجوی در موضع مسئول اول سازمان قرار گرفت. در سال ۱۳۷۲فهیمه اروانی مسئول اول سازمان مجاهدین خلق شد و از آن پس طبق یک سنت تشکیلاتی، هر دو سال یکبار در یک پروسه انتخاباتی سه مرحله‌ای (همانگونه که در ابتدای این نوشته اشاره شد) تمامی مجاهدین خلق ایران اقدام به انتخاب مسئول اول سازمان به مدت ۲سال میکنند. انتخابی که قابل تمدید است یا به علل شناخته شده امنیتی مانند وضعیتی که مجاهدین در عراق با آن روبه‌رو بودند، قابل به تعویق افتادن است.
موقعیت مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران
مسئول اول مجاهدین اختیارات فرا قانونی یا اقتدار شخصی از جنس کیش شخصیت برای فرد انتخاب شده ایجاد نمی‌کند.
تنها پیآمد «مسئول اولی» در سازمان مجاهدین، کار و مسئولیت بیشتر، تعهدات سنگین‌تر و حسابرسی افزون‌تر است و بس! چرا که «مسئول اول» هم به یک علت ساده (یعنی رزمنده بودن) دنبال چیزی برای فرد خودش نیست و مانند دیگر مجاهدین و البته پیشاپیش آنها و بیشتر از آنها، تمامی زندگی و هستی خود را وقف مبارزه تمام عیار برای سرنگونی فاشیسم مذهبی حاکم بر ایران کرده و میکند.
مسئول اول مانند دیگر مجاهدین و با آنها زندگی میکند، همان امکانات همگانی دیگر مجاهدین را دارد و مانند آنها همه زندگی‌اش در الزامات ضروری اجرای مسئولیتش خلاصه میشود.