کاربر:Javad/صفحه تمرین

مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران همان جایگاه دبیرکل در گروه‌ها، سازمانها و احزاب سیاسی را دارد. مسئول اول یموقعیتی است که در سازمان‌ها و احزاب سیاسی مختلف به آن دبیر اول، رئیس دفتر سیاسی، رئیس کمیته مرکزی یا رئیس هیأت اجرایی و رئیس کمیته اجراییه نیز میگویند.

مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق بالاترین مسئولیت اجرایی و تشکیلاتی و از سویی بالاترین اختیارات برعهده داشته و به دنبال آن بیش از همه باید در مورد موضوعات مختلف به شورای مرکزی مجاهدین و نهادهای تحت مسئولیتش پاسخگو باشد.

اولین مسئول اول سازمان مجاهدین خلق محمد حنیف نژاد بود که بنیانگذار این سازمان نیز بود. پس از وی مسعود رجوی این مسئولیت را برعهده داشت.

در ادامه و پس از انقلاب ایدئولوژیک درونی مجاهدین و جاری شدن هژمونی زنان در سازمان مجاهدین خلق ایران این مسئولیت تنها به عهده زنان گذاشته می‌شود. از آن پس تا کنون ۹ زن به عنوان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق انتخاب شده اند. مسئول اول کنونی سازمان مجاهدین خلق، زهرا مریخی است.

پرونده:Download (1).jpg

مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران

انتخاب مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران

در سازمان مجاهدین خلق، مسئول اول در یک فرایند انتخابات سراسری در تشکیلات مجاهدین انتخاب می‌شود. این فرایند شامل ۳ مرحله است

شور اول

در «شور اول» شورای مرکزی سازمان مجاهدین خلق در نشستی جمعی، با همه‌ی اعضای خود کاندیدهای خود را برای این مسئولیت انتخاب کرده و به «شور دوم» معرفی می‌کنند. این عمل به این صورت انجام می‌شود که کلیه‌‌ی اعضای شورای مرکزی با رأی مخفی، خود یا دیگری را کاندید مسئول اول سازمان معرفی می‌کند. رأی‌گیری با برگه رأی بدون ذکر نام و به‌صورت مخفی توسط نهاد پرسنلی و مدیریت اعضای شورای مرکزی انجام می‌شود.

با این وجود در سازمان مجاهدین خلق برای احراز موقعیت مسئول اول چیزی به نام مبارزه‌ی انتخاباتی که در اغلب احزاب مرسوم است وجود ندارد. تاکنون مشاهده نشده است که کسی خود را به عنوان کاندید مسئول اول معرفی کند. برخلاف آن تمامی کسانی که به عنوان کاندید معرفی شده‌اند در شور دوم و بصورت علنی معرفی شدگان دیگر را بر خود اصلح دانسته و به انتخاب آنها دعوت نموده‌اند.

البته تجربه ای که طی سالیان از سازمان مجاهدین بدست آمده نشان داد که نفراتی که در «شور» اول، البته نه به صورت مطلق؛ افراد دیگری غیر از خود را برای احراز این مسئولیت کاندید کرده اند. چون

شور دوم

در شور دوم، کاندیداها در برابر انتخاب مسئولان و کادرهای سازمان مجاهدین قرار می‌گیرند. در این شور نیز امکان کاندیداتوری هر شخص دیگر از اعضای مجاهدین وجود دارد. وظیفه برگزاری شور دوم از انتخاب کاندیداهای مجاهدین به عهده‌ی نهاد پرسنلی و مدیریت شورای مرکزی است. این مرحله نیز رأی‌گیری به شکل نوشته و بدون اشاره به اسم رای دهنده و با رأی مخفی انجام میشود و در نهایت و پس از این رأی گیری کاندیداهای نهایی به شور سوم معرفی میشوند.

شور سوم

کاندیداهای انتخاب شده از دور دوم، در مرحله نهایی یعنی «شور سوم» در نشست عمومی مجاهدین که همان کنگره و مجمع عمومی در دیگر گروه ها و سازمانها و احزاب است، در معرض رأی‌ تمامی اعضا و مسئولان سازمان مجاهدین قرار می‌گیرند و کاندیدای مورد نظر اکثریت مجاهدین به عنوان مسئول اول مجاهدین خلق ایران به مدت دوسال انتخاب میشود.

تاریخچه انتخاب مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران

عنوان «مسئول اول» را ابتدا مسعود رجوی در یکی از سخنرانیهایش در وصف محمد حنیف نژاد، بنیانگذار سازمان مجاهدین خلق ایران به کار برد که از او به عنوان «معلم، مربی، مرشد، و مسئول اول» خود و تمامی مجاهدین نام برد.

در تاریخ ۲۶ مهر ۱۳۶۸ به پیشنهاد مسعود رجوی، مریم رجوی، در موضع مسئول اول سازمان قرار گرفت و چهار سال بعد در سال ۱۳۷۲ فهیمه اروانی به عنوان مسئول اول سازمان برگزیده شد و بعد از آن این موضع به عنوان یک سنت تشکیلاتی، هر دوسال یکبار در سه مرحله که در بالا به آن اشاره شد، تمامی مجاهدین در انتخاب مسئول اول سازمان مجاهدین شرکت میکنند. نکته قابل ذکر این است که این انتخاب قابل تمدید است یا به دلایلی مانند وضعیت امنیتی که مجاهدین در عراق با آن مواجه بودند ممکن است به تعویق بیفتد.

موقعیت مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران

مسئول اول مجاهدین اختیارات فرا قانونی یا اقتدار شخصی از جنس کیش شخصیت برای فرد انتخاب شده ایجاد نمی‌کند. به عنوان مثال تمامی اعضا و مسئولین از جمله مسئول اول سازمان مجاهدین، از امکانات برابر مانند سایر مجاهدین برخوردارند. بر این اساس میتوان به شرایط زندگی مسئول اول مجاهدین اشاره کرد که مانند تمام مجاهدین با آنها جمعی زندگی میکند همچنین در زمینه موضوعاتی ازجمله خوراک و پوشاک و محل استراحت و سایر امکانات نام برد که تفاوتی با سایر مجاهدین در سازمان ندارد. اضافه بر این، مسئول اول برای تصمیم گیری حول موضوعات مهم یا حتی موضوعات استقراری و لجستیکی به شکل فردی تصمیمی را اتخاذ نمیکند، بلکه همه چیز با توجه به اصل سانترالیزم دموکراتیک تمام تصمیم گیریها به صورت جمعی انجام میگیرد.

کسانی که تا کنون وظیفه «مسئول اول» را عهده دار بودند

نام کسانی که در موضع مسئول اول پس از محمد حنیف نژاد و مسعود رجوی قرار گرفتند به ترتیب زیر است:

۱۳۶۸ - مريم رجوی

۱۳۷۲ - فهیمه اروانی

۱۳۷۴ - شهرزاد صدر حاج سید جوادی

۱۳۷۶ - مهوش سپهری

۱۳۷۸ - بهشته شادرو

۱۳۸۰ - مژگان پارسایی

۱۳۸۴ - صدیقه حسینی

۱۳۹۰ - زهره اخیانی

۱۳۹۶ - زهرا مریخی