کاربر:Omid/صفحه تمرین3

زهرا (زیبا) کاظمی (۱۳۲۷ – ۲۰ تیر ۱۳۸۲) خبرنگار ایرانی - کانادایی در حال عکاسی از گردهمایی خانواده‌های زندانیان سیاسی مقابل زندان اوین در تهران بازداشت و در حین بازداشت کشته شد.

بازداشت وی تحت نظارت سعید مرتضوی مدعی العموم تهران که در موارد متعددی در نقض حقوق بشر نقش داشته است انجام گرفت. پرونده وی پس از گذشت سال‌ها در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به سرانجامی نرسید و تنها متهم پرونده نیز که یکی از کارمندان رده پایین وزارت اطلاعات بود، تبرئه شد. پیکر زهرا کاظمی با شتاب بسیار چهارشنبه اول مرداد ماه ١٣٨٢ بر خلاف خواست پسرش استفان هاشمیان که در کانادا اقامت دائم دارد، در زادگاهش شیراز به خاک سپرده شد.

زهرا کاظمی دوم تیرماه ۱۳۸۲ در حالی‌که از گردهمایی خانواده‌های زندانیان سیاسی مقابل زندان اوین عکس می‌‌گرفت، بازداشت شد. او در مدت بازداشت مورد شکنجه و آزار قرار گرفت و در اثر ضربات وارده، روز ۲۰ تیرماه همان سال در بیمارستان نظامی «بقیه‌الله» جانش را از دست داد.  وضعیت جسمانی زهرا کاظمی از پنجم تیرماه رو به وخامت گذاشته بود و او به فاصله کوتاهی به علت خونریزی مغزی به کما رفت و دچار مرگ مغزی شد. بعدتر علت خونریزی او، ضربه‌ مغزی و شکستگی جمجمه تشخیص داده شد.

زندگی‌نامه

زهرا کاظمی در سال ۱۳۲۷ خورشیدی (۱۹۴۸ میلادی)‌ در شیراز متولد شد. در دو سالگی پدرش را از دست داد. از سال ۱۳۴۸ تا سال ۱۳۵۱ در مدرسه عالی سینما و تلویزیون در تهران تحصیل کرد. وی در ۱۳۵۳ برای تحصیل در رشته ادبیات و سینما به دانشگاه پاریس رفت. در سال ۱۳۶۴ دکترای خود را در رشته هنر و ادبیات از دانشگاه پاریس دریافت می‌کند. در سال ۱۳۷۲ همراه پسرش ، استفان هاشمی ، به کبک کانادا مهاجرت کرد. وی با نشریاتی مانند رکتو ورسو گازت دو فم و گلوب اندمیل چاپ کانادا و نیز موسسه عکس انگلیسی کمراپرس همکاری داشته است. در سال ۱۳۸۲ زهرا کاظمی در جریان یک مسافرت به عنوان خبرنگار در ایران دستگیر و در هنگام بازجویی به قتل رسید.

دستگیری

پس از بازگشت از عراق در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۸۲ همراه با گذرنامه ایرانی و معرفی نامه ای از سوی موسسه عکس انگلیسی کمراپرس به اداره کل مطبوعات و رسانه های خارجی مراجعه می کند و درخواست تهیه عکس از زندگی روزانه مردم عادی در شهر تهران دانشجویان و چند دانشگاه تهران و نیز کوی دانشگاه می کند. در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۸۲ معرفی نامه ای از سوی اداره کل مذکور خطاب به نیروهای انتظامی صادر می شود. در این معرفی نامه که رونوشت آن برای معاونت ذی ربط در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ( ناجا )ارسال می شود از نیروهای انتظامی درخواست می شود تا همکاری های لازم را طبق ضوابط و مقررات با نامبرده از تاریخ ۳۱ خرداد تا ۷ تیر ۱۳۸۲ به عمل آورند. این معرفی نامه در تاریخ ۲ تیر ۱۳۸۲ از سوی اداره کل مطبوعات و رسانه های خارجی به خانم کاظمی تحویل می شود و عصر همان روز برای تهیه عکس و گزارش از خانواده های دانشجویان زندانی در برابر زندان اوین حضور می یابد و در ساعت ۱۷:۴۰ دقیقه از سوی دادستانی بازداشت می‌شود.

بازداشت به اتهام عکس برداری از مناطق ممنوعه

در جریان ناآرامی‌ها و اعتراضات دانشجویی در خرداد ماه ۱۳۸۲ که منجر به دستگیری بسیاری از دانشجویان و ناراضیان دیگر در تهران شد، خانواده‌های آنان در ۲ تیر ۱۳۸۲ تجمع اعتراض آمیزی را در مقابل زندان اوین تشکیل دادند. زهرا کاظمی در این روز برای تهیه گزارش و تصویر، در این تجمع حاضر شده و اقدام به عکس‌برداری از تجمع در اطراف زندان کرد و مقابل زندان بازداشت شد.

به ادعای دادستان عمومی و انقلاب تهران ، زهرا کاظمی متهم به عکس برداری از اماکن و مناطق ممنوعه و ارسال آن برای سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه بوده‌است و معاونت اطلاعات نیروی انتظامی نیز قبل از تحویل پرونده متهم به وزارت اطلاعات، تصریح می‌کند که متهم دارای جرایم امنیتی بوده‌است.

مرگ

او در حالی که مدت ۱۸ روز در بازداشت به سر می‌برد، در ۲۰ تیر به دلایلی که مورد دعاوی زیادی بوده‌است، می‌میرد. مقامات دادستانی دلیل مرگ را غش و برخورد سر خانم کاظمی با زمین و نهایتاً ضربه مغزی ذکر کردند.

مرگ زهرا کاظمی با تأیید مقامات دادستانی در ۲۵ تیر اعلام می‌شود. در پی این اتفاق دولت کانادا با دلیل این که زهرا کاظمی دارای تابعیت کانادایی بوده‌است، دولت و مقامات قضایی ایران را تحت فشار قرار می‌دهد تا گزارش و تحقیقی جامع از این حادثه فراهم کند.

علل مرگ

گرچه مقامات حکومتی ایران بر تصادفی بودن مرگ وی بر اثر ضربه و خون‌ریزی مغزی ناشی از «برخورد جسم سخت به سر یا برخورد سر به جسم سخت» پافشاری نمودند، شهرام اعظم ، پزشک سابق و کارمند وزارت دفاع ایران که در سال ۲۰۰۴ میلادی ایران را ترک و از کانادا درخواست پناهندگی نمود، پس از معاینه بدن زهرا کاظمی، اعلام نمود که علایم ضرب و شتم شدید، شکنجه و تجاوز جنسی شامل: شکستگی جمجمه و بینی، له‌شدگی انگشتان پا، شکستگی انگشتهای میانی و کوچک دست راست و انگشت میانی دست چپ، کنده‌شدن ناخنهای انگشتهای شصت و اشاره دست، صدمات در ناحیه ریه و دنده، کبودی شدید ناحیه شکم، اندام تناسلی و پاها که حاکی از تجاوزات وحشیانه جنسی و شلاق خوردن در زمانهای مکرر دارد، نشان می‌دهد که او هنگام تحمل حبس به قتل رسیده‌است. وزیر امور خارجه کانادا با تایید گزارش دکتر اعظم در کنفرانس مطبوعاتی تورنتو عنوان نمود که مسوولان کشور کانادا برای روشن شدن کامل جزییات پرونده قتل زهرا کاظمی تلاش خواهند کرد

ادعای علی یونسی

یونسی در ادامه گفت‌وگوی خود با روزنامه ایران به پرونده زهرا کاظمی، عکاس ایرانی- کانادایی نیز اشاره و جزئیات تازه‌ای از چگونگی قتل این عکاس مطرح کرده است.

وزیر اطلاعات دولت خاتمی گفته است: «در پرونده زهرا کاظمی، دادستان وقت (سعید مرتضوی) اصرار داشت که وی جاسوس است. برای بررسی این موضوع ما در وزارت اطلاعات دو کارشناس ضدجاسوسی این وزارتخانه را مأمور کردیم تا در هتلی با این خانم مصاحبه کنند. این کارشناسان، پس از مصاحبه با وی، رسما اعلام کردند که به لحاظ فنی و علمی، زهرا کاظمی جاسوس نیست اما دادستان وقت تهران یعنی آقای سعید مرتضوی بر اصرار خود باقی ماند و این پرونده را از وزارت اطلاعات تحویل گرفت و به اطلاعات نیروی انتظامی واگذار کرد.»

یک روز پس از آنکه علی یونسی وزیر اطلاعات دولت محمد خاتمی گفت که «کاظمی جاسوس نبوده است»، حسین انصاری‌راد رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی سعید مرتضوی دادستان پیشین تهران را عامل قتل زهرا کاظمی خواند. او دوشنبه هفتم اسفند در گفت‌وگو با روزنامه دولتی ایران گفت که کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در آن زمان سعید مرتضوی دادستان وقت تهران را مقصر این پرونده می‌دانست.

ادعای شهرام اعظم

اما تازه ترین برگ به پرونده "مرگ مشکوک" خانم کاظمی در ماه مارس سال 2005 توسط شخصی افزوده شد که ادعا کرد نخستین پزشکی بوده که در بیمارستان بقیه الله الاعظم (متعلق به سپاه پاسداران) جسم نیمه جان زهرا کاظمی را معاینه کرده است.

شهرام اعظم که می گوید پزشک نیروی انتظامی است و به کانادا پناهنده شده، ادعا می کند طبق معاینات او، جراحاتی که به خانم کاظمی وارد شده بود، تنها می توانسته ناشی از ضرب و شتم، شکنجه و تجاوز بوده باشد.

حمید مجتهدی

حمید مجتهدی، وكیل رسمی دادگاههای كانادا، كه همراه با هیات وكلای بدون مرز كانادا برای تحقیق در باره نقض حقوق بشر و مرگ زهرا كاظمی، عكاس ایرانی - كانادائی 54 ساله به تهران سفر كرده است، درمصاحبه با رادیوفردا می گوید می شود گفت صد در صد در زمان حبس خانم زهرا كاظمی در زندان به او تجاوز جنسی شده است.

محمد حسین خوشوقت

محمد حسین خوشوقت که در زمان شکنجه و قتل زهرا کاظمی حاضر به همکاری با سعید مرتضوی نشده بود درباره اتهام جاسوسی زهرا کاظمی به ایرنا گفته است:

«آقای مرتضوی گفت: “این خانم اعتراف کرده که جاسوس آمریکا و انگلیس است و علاوه بر جاسوسی، در پوشش کار خبری، آمده‌ تا ببیند آیا اصلاح‌طلبان، آن یک میلیون دلاری که سی آی ای به آن‌ها پرداخته، درست خرج کرده‌اند یا نه؟” با این مطلبی که مرتضوی گفت بعید هم نیست می‌خواسته به اصطلاح، فیلی هوا کند.»

خوشوقت در ادامه این گفت‌وگو به این جمع‌بند رسیده که دستگاه قضایی بیمار است و نشانه بیماری آن هم اشخاصی مانند سعید مرتضوی‌ست:

«وقتی دادستان پایتخت جمهوری اسلامی ایران، چنین فردی با تمام خصوصیاتی که از او سراغ داریم، باشد، این نشان دهنده یک بیماری جدی در سیستم است، سیستمی که ایشان را تا این حد بالا می‌کشد از مشکل و نقصی جدی برخوردار است که باید مرتفع شود.»

وکیل

وکیل اولیای دم زهرا کاظمی گفت: «من به اتفاق عبدالفتاح سلطانی وکیل زهرا کاظمی بودیم که همه ما بعداً به زندان افتادیم. مساله زهرا کاظمی قطعاً قتل عمد بود و خیلی هم راحت مشخص می‌شد. دو تا ضربه به او وارد شده بود که اگر مشخص می‌شد کدام یک از این‌ها منجر به مرگ شده قاتل مشخص می‌شد. شعبه ۱۵دیوان عالی کشور کلیه نظرات من را تأیید کرد و پرونده را برای رسیدگی به پایین فرستادند که معلوم نشد چه شد و بعد هم همه ما را به زندان انداختند».