۸٬۶۹۲
ویرایش
←زندگی‌نامه‌ی ایرج جنتی عطایی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
'''ایرج جنتی عطائی،''' (زاده‌ی ۱۹ دی ۱۳۲۵ در مشهد) شاعر و ترانه‌سرای مشهور ایرانی است. ایرج جنتی عطایی را می‌توان آغازگر راهی نو در ترانه دانست. او با نوشتن ترانه‌هایی با مفاهیم اجتماعی و با زبان روز مردم این هنر را وارد عرصه‌ای جدید کرد. ترانه‌های ایرج جنتی عطایی گاهی به شعر بیشتر نزدیک می‌شود اما همین موضوع یکی از عواملی است که وی را در ترانه‌سرایان ایران برجسته می‌کند. ایرج جنتی عطایی را به همراه شهریار قنبری و اردلان سرفراز مثلث ترانه‌ی ایران می‌نامند. | '''ایرج جنتی عطائی،''' (زاده‌ی ۱۹ دی ۱۳۲۵ در مشهد) شاعر و ترانه‌سرای مشهور ایرانی است. ایرج جنتی عطایی را می‌توان آغازگر راهی نو در ترانه دانست. او با نوشتن ترانه‌هایی با مفاهیم اجتماعی و با زبان روز مردم این هنر را وارد عرصه‌ای جدید کرد. ترانه‌های ایرج جنتی عطایی گاهی به شعر بیشتر نزدیک می‌شود اما همین موضوع یکی از عواملی است که وی را در ترانه‌سرایان ایران برجسته می‌کند. ایرج جنتی عطایی را به همراه شهریار قنبری و اردلان سرفراز مثلث ترانه‌ی ایران می‌نامند. | ||
== زندگی‌نامه‌ی ایرج جنتی عطایی == | == زندگی‌نامه‌ی ایرج جنتی عطایی == | ||
'''ایرج جنتی عطائی''' در ۱۹ دی ۱۳۲۵ در مشهد بدنیا آمد. پدر ایرج جنتی عطایی با اصالتی تبریزی و مادرش از تبار مهاجران عشق‌آباد بود. مادر در خانه اهل کتاب و مطالعه بود و پدر که از پرسنل نیروی هوائی ارتش بود و از جمله در استودیوی رادیو نیروی هوائی صدابرداری می‌کرد، در خانه بطور تجربی سازهای تار و فلوت می‌نواخت و کلام زمزمه‌هایش را از متن سروده‌های شاعرانی چون شهریار، عماد خراسانی، رهی معیری و ... بر حسب نوایی که می‌نواخت تأمین می‌کرد. در همان ایستگاه رادیویی ترانه‌ها و نمایش‌های رادیویی هم پخش می‌شد. | '''ایرج جنتی عطائی''' در ۱۹ دی ۱۳۲۵ در مشهد بدنیا آمد. پدر ایرج جنتی عطایی با اصالتی تبریزی و مادرش از تبار مهاجران عشق‌آباد بود. مادر در خانه اهل کتاب و مطالعه بود و پدر که از پرسنل نیروی هوائی ارتش بود و از جمله در استودیوی رادیو نیروی هوائی صدابرداری می‌کرد، در خانه بطور تجربی سازهای تار و فلوت می‌نواخت و کلام زمزمه‌هایش را از متن سروده‌های شاعرانی چون شهریار، عماد خراسانی، رهی معیری و ... بر حسب نوایی که می‌نواخت تأمین می‌کرد. در همان ایستگاه رادیویی ترانه‌ها و نمایش‌های رادیویی هم پخش می‌شد.<ref name=":0">[https://armisacademy.com/Blog/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC-%D8%AC%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D8%B9%D8%B7%D8%A7%DB%8C%DB%8C سایت آرمیس آکادمی]</ref> | ||
=== اولین تجربه‌ی بازیگری === | === اولین تجربه‌ی بازیگری === | ||
ایرج ۶ ـ ۷ ساله بود که نمایشی رادیویی به نام «کوروش» به کارگردانی «خسرو شریف‌پور» برای آن رادیو ساخته می‌شد. بواسطه‌ی شغل و رابطه‌ی پدر با کارگردان، نقش دوره‌ی کودکی «کوروش» به ایرج سپرده شد و این اولین تجربه‌ی هنری او در عالم نمایش بود. | ایرج ۶ ـ ۷ ساله بود که نمایشی رادیویی به نام «کوروش» به کارگردانی «خسرو شریف‌پور» برای آن رادیو ساخته می‌شد. بواسطه‌ی شغل و رابطه‌ی پدر با کارگردان، نقش دوره‌ی کودکی «کوروش» به ایرج سپرده شد و این اولین تجربه‌ی هنری او در عالم نمایش بود. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
«غریبه» (ای خدا) با صدای «عارف عارف‌کیا» معروف به «عارف» «فریاد زیر آب» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «کتیبه» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «هیچ‌کی مثل تو نبود» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» با موسیقی «علی‌حسین بیات زرندی مطلق» معروف به «بابک بیات» و تنظیم «محمد اوشال» «خونه» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «خورشید خانوم» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «یه نفر یه روز می‌آد» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «خاکستری» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «مولای سبزپوش» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» با موسیقی و تنظیم «واروژ هاخباندیان» معروف به «واروژان» «دریایی» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «شب شیشه‌ای» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «وقتشه» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «هم‌سفر» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «خوابم یا بیدارم» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «باور کن» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «پل» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «ماه‌پیشونی» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «کندو» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «پوست شیر» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «برادرجان» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «عشق من عاشقم باش» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی و تنظیم «علی‌حسین بیات زرندی مطلق» معروف به «بابک بیات» «شهر غم» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «علی کنکوری» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «بن‌بست» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «جنگل» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «رسول رستاخیز» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «طلایه‌دار» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «شب آفتابی» (عروسک) با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «خانه‌به‌دوش» با صدای «عبدالحسن ستارپور» معروف به «ستار» «تپش» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «خاتون» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «سایه» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «خورجین» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «سبد» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» با موسیقی «منوچهر طاهرزاده» و تنظیم «منوچهر چشم‌آذر» | «غریبه» (ای خدا) با صدای «عارف عارف‌کیا» معروف به «عارف» «فریاد زیر آب» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «کتیبه» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «هیچ‌کی مثل تو نبود» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» با موسیقی «علی‌حسین بیات زرندی مطلق» معروف به «بابک بیات» و تنظیم «محمد اوشال» «خونه» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «خورشید خانوم» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «یه نفر یه روز می‌آد» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «خاکستری» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «مولای سبزپوش» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» با موسیقی و تنظیم «واروژ هاخباندیان» معروف به «واروژان» «دریایی» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «شب شیشه‌ای» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «وقتشه» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «هم‌سفر» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «خوابم یا بیدارم» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «باور کن» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «پل» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «ماه‌پیشونی» با صدای «فائقه آتشین» معروف به «گوگوش» «کندو» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «پوست شیر» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «برادرجان» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «عشق من عاشقم باش» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی و تنظیم «علی‌حسین بیات زرندی مطلق» معروف به «بابک بیات» «شهر غم» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «علی کنکوری» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «بن‌بست» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «جنگل» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «رسول رستاخیز» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «طلایه‌دار» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «شب آفتابی» (عروسک) با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» «خانه‌به‌دوش» با صدای «عبدالحسن ستارپور» معروف به «ستار» «تپش» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «خاتون» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «سایه» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «خورجین» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» «سبد» با صدای «ابراهیم حامدی» معروف به «ابی» با موسیقی «منوچهر طاهرزاده» و تنظیم «منوچهر چشم‌آذر» | ||
«شب‌خوون» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی «فرید زلاند» و تنظیم «واروژ هاخباندیان» معروف به «واروژان» «یاور همیشه‌مؤمن» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی «سیاوش قمیشی» و تنظیم «آندرانیک آساطوریان» معروف به «آندرانیک» «گل بارون‌زده» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی و تنظیم «آندرانیک آساطوریان» معروف به «آندرانیک» «جشن دل‌تنگی» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی و تنظیم «اسفندیار منفرزاده» | «شب‌خوون» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی «فرید زلاند» و تنظیم «واروژ هاخباندیان» معروف به «واروژان» «یاور همیشه‌مؤمن» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی «سیاوش قمیشی» و تنظیم «آندرانیک آساطوریان» معروف به «آندرانیک» «گل بارون‌زده» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی و تنظیم «آندرانیک آساطوریان» معروف به «آندرانیک» «جشن دل‌تنگی» با صدای «داریوش اقبالی» معروف به «داریوش» با موسیقی و تنظیم «اسفندیار منفرزاده» | ||
«سقف» با صدای «فرهاد» معروف به فرهاد» | «سقف» با صدای «فرهاد» معروف به فرهاد»<ref name=":0" /> | ||
== جنتی عطایی پس از انقلاب == | == جنتی عطایی پس از انقلاب == | ||
ایرج جنتی عطایی پیش از انقلاب ضد سلطنتی به انگلستان مهاجرت کرد، طی سال‌های اول در تکمیل تحصیلاتش به دکترای رشته‌ی جامعه‌شناسی هنر از کالج چلسی دست یافت و تا امروز در تبعید به آفرینش آثار هنری ادامه داده است. | ایرج جنتی عطایی پیش از انقلاب ضد سلطنتی به انگلستان مهاجرت کرد، طی سال‌های اول در تکمیل تحصیلاتش به دکترای رشته‌ی جامعه‌شناسی هنر از کالج چلسی دست یافت و تا امروز در تبعید به آفرینش آثار هنری ادامه داده است.<ref>[https://shereno.com/poet-26.html سایت شعر نو]</ref> | ||
او در پاسخ سوال خبرنگار رادیو فردا در علت ترک ایران می‌گوید:<blockquote>«...این موضوع، یک موضوع نبود. برای اینکه در آن شرایط [و] پیش از آن، افت و خیزهایی در سراسر ایران به وجود آمده بود و قبل از آن هم به هر روی، به خاطر سانسور و بازجویی و تهدید و ممنوعیت فعالیت و این تجربه‌های شخصی، در جایی قرار گرفته بودم که گُم گیجگی من را در بر گرفته بود. بعد هم به دلیل اینکه آنچه باید در جامعه بر ضد نظام موجود می‌گذشت، برای من حکم واحدی را نداشت و مانیفست روشن و مشخصی برای جایگزینی وجود نداشت و من هم از هر دو سو تحت تهدید بودم. | |||
یعنی خویشاوندی داشتم که در اداره مخابرات وزارت اطلاعات کار می‌کرد، او دیده بود و به عمه‌ام گفته بود اسم ایرج در لیست کسانی هست که در حکومت نظامی و این جور چیزها باید مواظب خودش باشد. از سوی دیگر در نشست‌هایی با دوستان و همکاران یا آشنایانی که داشتم، [شنیدم که] می‌گفتند باید به یکی از این تفکرها یا تشکل‌های موجود، به ویژه بخش مذهبی، اظهار علاقه کنی وگرنه جانت در خطر است... من چاره‌ای ندیدم جز این که بتوانم فرار کنم، پنهان بشوم، سنگر بگیرم، بنابراین آن زمان، سیزدهم آذرماه ۱۳۵۷ گریختم.»<ref name=":1">[https://www.radiofarda.com/a/forty-years-forty-interviews-Iraj-Jannati-Ataei/29804970.html سایت رادیو فردا]</ref></blockquote>و در آخر می‌گوید:<blockquote>«من آرزویم این است که بتوانند آن چیزی را که ما تجربه نکردیم، تجربه کنند و در جامعه‌ای زندگی کنند که فقر نباشد، ظلم نباشد، اختلاف و تناقض از هر نوعش نباشد، چه جنسیتی، چه از نظر نژادی، چه از نظر طبقاتی. شکنجه نباشد، زندان نباشد، سانسور و سرکوب نباشد، آزادی و برابری باشد، و عدالت اجتماعی.»<ref name=":1" /></blockquote> | |||
== منابع == | |||