خط قرمز: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۰۱۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۳
(صفحه‌ای تازه حاوی «بندانگشتی|'''خط قرمز یا مرز سرخ''' '''خط قرمز،''' مرز سرخ یا (به انگلیسی Red Line یا red channel که به مفهوم فارسی آن نزدیکتر است)، یک اصطلاح است که در سیاست و روابط بین‌الملل و جریان‌های مبارز استفاده می‌شود. این اصطلاح به حد و مرزی اشاره...» ایجاد کرد)
 
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:خط قرمز.JPG|بندانگشتی|'''خط قرمز یا مرز سرخ''']]
[[پرونده:خط قرمز.JPG|بندانگشتی|'''خط قرمز یا مرز سرخ''']]
'''خط قرمز،''' مرز سرخ یا (به انگلیسی Red Line یا red channel که به مفهوم فارسی آن نزدیکتر است)، یک اصطلاح است که در سیاست و روابط بین‌الملل و جریان‌های مبارز استفاده می‌شود. این اصطلاح به حد و مرزی اشاره دارد که در صورت عبور از آن و نقض چارچوب‌های آن، عواقب جدی برای فرد خاطی بدنبال دارد. همه‌ی ما در طول زندگی با مجموعه‌ای از قوانین و ممنوعیت‌ها آشنا شده‌ایم. گاهی این ممنوعیت‌ها اموری مطلق هستند و در این صورت نام خط قرمز می‌گیرد.
'''خط قرمز،''' مرز سرخ یا (به انگلیسی Red Line یا red channel که به مفهوم فارسی آن نزدیکتر است)، یک اصطلاح است که در سیاست یا روابط بین‌الملل و یا در میان جریان‌های سیاسی استفاده می‌شود. این اصطلاح به قوانینی اشاره دارد که به مثابه خطوط قرمز باید به صورت مطلق رعایت شوند. زیرا عبور از آن‌ها عواقبی جدی به دنبال داشته یا با هدف بنیادین آن نهاد در تضاد است.خطوط قرمز یا مرز‌های سرخ در نهادهای مختلف با توجه به اهداف و سوابق متفاوت هستند. به عنوان مثال در جمهوری اسلامی حفظ نظام و وفاداری به ولی فقیه یک خط قرمز یا مرز سرخ به شمار می‌رود. یعنی هر فرد وابسته به نظام، با انواع گرایشات حق عبور از این مرز سرخ را نداشته و باید همواره به آن پایبند باشد. در غیر این صورت بخشی از نظام نخواهد بود.


خط‌ قرمز‌ها در نهادهای مختلف با توجه به اهداف و سوابق متفاوت هستند. ممکن است در یک خانواده‌ی سنتی موضوعاتی که اصطلاحا «ناموسی» نامیده می‌شوند از خطوط قرمز خانواده باشند اما همین مسائل ممکن است در خانواده‌‌ی دیگری به شکلی دیگر تعریف یا درک شوند.
در مقابل اپوزیسیون‌ ایران یعنی [[شورای ملی مقاومت ایران|شورای ملی مقاومت]] و [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین]] خلق ایران، شعار «نه شاه، نه شیخ» را مرز سرخ [[جبهه خلق و ضدخلق|جبهه‌ی خلق]] می‌داند. یعنی وابستگی و رابطه با شاه و شیخ را به منزله‌ی خروج از جبهه‌ی خلق دانسته و با گروهی که چنین خط قرمزی را رد کند، حاضر به دوستی یا ائتلاف نیست.
 
خط قرمز یا مرز سرخ در اغلب موارد در زمینه‌های سیاسی کاربرد دارد. به عنوان مثال در جمهوری اسلامی حفظ نظام و وفاداری به ولی فقیه مرز سرخ است. یعنی هر فرد وابسته به نظام، با انواع گرایشان حق عبور از این مرز سرخ را ندارد.
 
در مقابل سازمان مجاهدین خلق ایران، شعار «نه شاه، نه شیخ» را مرز سرخ جبهه‌ی خلق می‌داند. یعنی وابستگی و رابطه با شاه و شیخ را به منزله‌ی خروج از جبهه‌ی خلق دانسته و با گروهی که چنین خط قرمزی را رد کند، به هیچ‌ عنوان حاضر به دوستی یا ائتلاف نیست.


از دهه ١٩٧٠ تا امروز اصطلاح «خط قرمز» در روابط بین‌الملل به معنای «هشدار جدی» به دشمن یا مخاطب به کار می‌‌رود که نادیده‌ گرفتن آن و نقض آن از سوی نفر مقابل، پیامدها و هزینه‌‌هایی به دنبال خواهد داشت. به عبارت دیگر اصطلاح خط قرمز تا حد زیادی با مباحث «بازدارندگی» آمیخته و به کار گرفته می‌‌شود.»  
از دهه ١٩٧٠ تا امروز اصطلاح «خط قرمز» در روابط بین‌الملل به معنای «هشدار جدی» به دشمن یا مخاطب به کار می‌‌رود که نادیده‌ گرفتن آن و نقض آن از سوی نفر مقابل، پیامدها و هزینه‌‌هایی به دنبال خواهد داشت. به عبارت دیگر اصطلاح خط قرمز تا حد زیادی با مباحث «بازدارندگی» آمیخته و به کار گرفته می‌‌شود.»  
خط ۱۹: خط ۱۵:
در تاریخ معاصر اولین‌ بار این اصطلاح در «توافق‌‌نامه خط قرمز» ٣١ جولای ١٩٢٨ بین شرکا و سهام‌داران شرکت نفت ترکیه TPC مشاهده شده است. تاجر ارمنی به نام کالوست گلبنکیان که مؤسس شرکت نفت ترکیه به شمار می‌‌رود، روی نقشه -منطقه‌‌ای که امروز به خاورمیانه شناخته می‌‌شود– به رنگ قرمز خطی را کشید که این خط محدوده‌ای را تعیین می‌کرد که هیچ‌ یک از شرکا و سهام‌‌داران به طور مستقل اجازه نداشتند در این محدوده فعالیت نفتی انجام دهند.<ref>[https://fararu.com/fa/news/271860/%D8%AE%D8%B7-%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B2-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA سایت فرارو]</ref>
در تاریخ معاصر اولین‌ بار این اصطلاح در «توافق‌‌نامه خط قرمز» ٣١ جولای ١٩٢٨ بین شرکا و سهام‌داران شرکت نفت ترکیه TPC مشاهده شده است. تاجر ارمنی به نام کالوست گلبنکیان که مؤسس شرکت نفت ترکیه به شمار می‌‌رود، روی نقشه -منطقه‌‌ای که امروز به خاورمیانه شناخته می‌‌شود– به رنگ قرمز خطی را کشید که این خط محدوده‌ای را تعیین می‌کرد که هیچ‌ یک از شرکا و سهام‌‌داران به طور مستقل اجازه نداشتند در این محدوده فعالیت نفتی انجام دهند.<ref>[https://fararu.com/fa/news/271860/%D8%AE%D8%B7-%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B2-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA سایت فرارو]</ref>


== انواع مرز سرخ ==
== تفاوت خط قرمز با قانون ==
 
خط قرمز؛ خطی عبور ناکردنی است. خطوط قرمز شخصی، اجتماعی، سیاسی، مذهبی، فرهنگی، هنری و… هر کدام آدمی را در مسیری که باید حرکت کند و راه را از چاه مشخص می‌کند.
 
در زندگی فردی و اجتماعی هر کسی دارای حریم و خط قرمز‌هایی است. در سال‌های اخیر استفاده از واژه‌ی «خط قرمز» بیش از گذشته است. گویی خط قرمز مرزی را بین چارچوب‌هایی که باید رعایت شود و گذر از خطوط غیر اصلی مشخص می‌کند. خط قرمز خطی است که نزدیک به ممنوع و گذر از آن توسط هیچ شخص حقیقی یا حقوقی بدون هزینه امکان‌پذیر نیست.
 
تعیین خطوط قرمز توسط قانون‌گذاری سال‌هاست اجرا می‌شود که دیگران را ملزم به اجرای آن می‌کند. در طول زمان در جوامع برای رعایت این خطوط قرمز، فرد به مرور زمان خود سانسوری را در انجام بسیاری از کارهای اجتماعی در نظر می‌گیرد و بسیاری از برنامه‌های زندگی حتی کارهای روزمره را تحت سلطه‌ی این خطوط انجام می‌دهد.
 
با گذشتِ زمان برخی قوانین تغییر می‌کند و قوانینِ سخت، نرمتر می‌شود و خط قرمزهایی که در گذشته بسیار پُر رنگ بودند کم رنگ‌تر و در مواقعی کاملاً محو می‌شود. مثلاً در برخی مواقع پوشیدن شلوار جین و یا پیراهن آستین کوتاه توسط مجری تلویزیون خط قرمزی بود که خصوصاً در دهه‌های شصت و هفتاد اصلاً در تلویزیون جمهوری اسلامی شاهد آن نبودیم، اما رفته رفته این خطوط قرمز کم رنگ و کم رنگ تر شده است و مصلحت‌های حکومتی جای خطوط قرمز را گرفته‌است.


وضع خطوط قرمز همیشه منفی نیست، بطور مثال: در همه‌گیری کرونا اگر هر کشوری خطوط قرمزی برای مهار این بیماری وضع نکرد به همان میزان دچار آسیب و زیان‌های اجتماعی و اقتصادی از گسترش این بیماری شد. پس همیشه خطوط قرمز را باید با منافع وضع‌کننده آن و مصالح اجتماعی در نظر گرفت، بسیاری از حکومت‌های دیکتاتوری به بهانه مصالح اجتماعی انواع خطوط قرمز را برای محدودیت‌های اجتماعی و سیاسی وضع می‌کنند و وظیفه مردم و روشنفکران در این‌گونه موارد افشای منافع مستبدین و زیان مردم از وضع این قوانین است.
این دو واژه در بسیاری از موارد بایکدیگر هم‌پوشانی دارند اما خط قرمز یا مرز سرخ به آن قوانینی گفته می‌شود که عبور از آن یک خطای جبران‌پذیر نیست.  


=== مرز سرخ در مبارزه ===
=== مرز سرخ در مبارزه ===