دریاچه ارومیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۹٬۱۹۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ اوت ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸۱: خط ۱۸۱:


=== '''سرکوب تجمع معترضان''' ===
=== '''سرکوب تجمع معترضان''' ===
فعالان مدنی و زیست‌محیطی و گروه‌های حقوق بشری، طی فراخوانی شهروندان را به تجمع اعتراضی برای اعتراض به وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه، در روز ۲۵ تیرماه ۱۴۰۱، در میادین اصلی شهرهای ارومیه، تبریز، اردبیل و زنجان فراخواندند که علاوه بر این شهرها، برخی دیگر از شهرها از جمله میاندوآب و نقده نیز تجمع اعتراضی برپا کردند. مأموران حکومتی و امنیتی به این تجمعات با خشونت یورش بردند؛ و شماری از معترضان را بازداشت کردند. اعتراض‌کنندگان نظام جمهوری اسلامی را مسئول خشک شدن دریاچه ارومیه می‌دانند؛ و سرکوب معترضان هم از سوی مأموران حکومتی پیشینه دارد و بارها تکرار شده است. چند روز پیش از این تجمعات اعتراضی، مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی اعتراف کرده بود که در خلال دو دهه گذشته، هر سال به‌طور متوسط ۴۰ سانتی‌متر، از ارتفاع دریاچه ارومیه کاسته شده و اکنون ۹۵ درصد آن خشک شده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%A8-%D9%88-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DB%8C سرکوب و بازداشت گسترده معترضان به خشک شدن دریاچه ارمیه - سایت دویچه‌وله فارسی]</ref>  
فعالان مدنی و زیست‌محیطی و گروه‌های حقوق بشری، طی فراخوانی شهروندان را به تجمع اعتراضی برای اعتراض به وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه، در روز ۲۵ تیرماه ۱۴۰۱، در میادین اصلی شهرهای ارومیه، تبریز، اردبیل و زنجان فراخواندند که علاوه بر این شهرها، برخی دیگر از شهرها از جمله میاندوآب و نقده نیز تجمع اعتراضی برپا کردند. مأموران حکومتی و امنیتی به این تجمعات با خشونت یورش بردند؛ و شماری از معترضان را بازداشت کردند. اعتراض‌کنندگان نظام جمهوری اسلامی را مسئول خشک شدن دریاچه ارومیه می‌دانند؛ و سرکوب معترضان هم از سوی مأموران حکومتی پیشینه دارد و بارها تکرار شده است. چند روز پیش از این تجمعات اعتراضی، مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی اعتراف کرده بود که در خلال دو دهه گذشته، هر سال به‌طور متوسط ۴۰ سانتی‌متر، از ارتفاع دریاچه ارومیه کاسته شده و اکنون ۹۵ درصد آن خشک شده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%A8-%D9%88-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DB%8C سرکوب و بازداشت گسترده معترضان به خشک شدن دریاچه ارمیه - سایت دویچه‌وله فارسی]</ref>


== پانویس ==
== دریاچه ارومیه در سال ۱۴۰۲ ==
براساس تازه‌ترین پژوهشی که از سوی '''[[دانشگاه صنعتی شریف]]''' صورت گرفته است، تراز دریاچه ارومیه در ۱۳ خردادماه ۱۴۰۲، به پایین‌ترین اندازه در ۶۰ سال گذشته رسیده است. بر مبنای این پژوهش، تراز آب دریاچه‌ی ارومیه در پایان شهریور ۱۴۰۲، بین ۸۰/۱۲۶۹ تا ۹۰/۱۲۶۹ متر از سطح دریاهای آزاد خواهد رسید. بخش مهم نتایج پژهش دانشگاه صنعتی شریف درباره‌ی فرا رسیدن ابربحرانی است که پیش از این کارشناسان نسبت به آن هشدار داده بودند. خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه منجر با خالی شدن ده‌ها کیلومتر اطراف آن از سکنه خواهد شد که نمک آن به چشم هر جانداری در شمال غرب کشور خواهد رفت.
 
نتایج پژوهش‌های جدید دانشگاه صنعتی شریف با آن‌چه مسؤلان ذی‌ربط رژیم ایران می‌گویند بسیار در تعارض است؛ و مسئولین هم حاضر به انتشار آمار و ارقام مانند گذشته نیستند. برای مثال، دبیر کار گروه ملی نجات دریاچه‌ی ارومیه که اکنون استاندار آذربایجان غربی نیز است، در ۱۳ تیرماه ۱۴۰۲، گفته بود که بسیاری از تالاب‌هایی که سالیان زیادی خشک شده بود، اکنون احیا شده و شاهد خوشحالی و شادی اجتماعی خوبی هستیم!
 
حالا کار به جایی رسیده است که اعتراض و صدای پژوهشگران و کارشناسان نیز درآمده است.
 
عیسی کلانتری رئیس پیشین سازمان محیط زیست که از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۱، مدیر اجرایی ستاد احیای دریاچه‌ی ارومیه بود؛ و به لحاظ کارشناسی بیشترین اشراف را به این دریاچه دارد، در باره وضعیت کنونی دریاچه ارومیه می‌گوید:<blockquote>«در دو سال گذشته یعنی ر‌وز‌هایی که دولت جدید سر کار آمده است، ارتفاع دریاچه ۹۷ سانتی‌متر پایین آمده است. دو سال پیش دریاچه ارومیه ۳/۹۳ میلیارد مترمکعب آب داشت، اما الان حجم آب آن به ۷۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است. علاوه‌براین سطح آب دریاچه دو سال پیش در همین موقع ۳۱۰۰ کیلومتر مربع بوده و الان به۹۲۰ کیلومترمربع رسیده است؛ یعنی با این حساب تا پایان تابستان در دریاچه آبی نخواهد بود و دریاچه احتمالا تبدیل به باتلاق خواهد شد. آثار سوء ناشی از این بحران زیست‌محیطی چنان هولناک خواهد بود که زندگی در کلان‌شهری مانند تبریز عملا ناممکن خواهد بود؛ و با همه این بحران‌های پیش‌رو، دولت کنونی توان علمی درک این بحران و آثار وحشتناک ناشی از آن را ندارد. همه‌ی مسؤلان دولت درباره‌ی دریاچه‌ی ارومیه دروغ می‌گویند. هیچ اطلاعاتی منتشر نمی‌کنند و وزارت نیرو هم هیچ اطلاعی نمی‌دهد. سازمان محیط‌زیست هم که باید مدعی دریاچه باشد، مرده و هیچ کاری نمی‌کند. نمی‌دانم در کشور چه می‌گذرد؟ اگر دریاچه خشک شود اولین قربانیان مردم تبریز و حاشیه شرقی دریاچه هستند. کشاورزی از بین خواهد رفت، به اختلاف درجه حرارت تابستان و زمستان ۷ درجه اضافه می‌شود که ژنتیک انسان، حیوان، گیاه و میکروب را دچار تغییر و جهش می‌کند. این جهش یعنی سرطان و ده‌ها بیماری و مساله دیگر... به نظر من دولت نمی‌فهمد که خشک‌شدن دریاچه یعنی چه و توان علمی درک مطلب را ندارند. به مردم هم اطلاعات غلط می‌دهند.»<ref>[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA-109/159754-%D9%86%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AC-%DB%8C%DA%A9-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%B7%D8%AD-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF تراز دریاچه ارومیه به پایین‌ترین سطح در ۶۰ سال گذشته رسید - سایت دیده‌بان ایران]</ref> </blockquote>هرچند که در هفته‌ی آخر تیرماه و هفته‌ی اول مردادماه ۱۴۰۲، دمای هوای کره زمین به میزان ۲ درجه سانتی‌گراد افزایش داشته و باعث کمبود بارش‌های فصلی و تشدید بحران افزایش گرمای هوا در جهان شده است؛ اما به عقیده‌ی کارشناسان این موضوع نمی‌تواند عامل خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه گردد، چون‌که آمارهای بارش سالانه در حوضه‌ی آبریز دریاچه در پنجاه سال اخیر بیانگر این است که این حوضه شاهد کاهش چشم‌گیر بارندگی نبوده است.<ref name=":7">[https://www.rokna.net/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-95/880693-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3-%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B4 دریاچه ارومیه تابستان ۱۴۰۲ در آستانه خشکی کامل - سایت حکومتی رکنا]</ref>
 
=== '''جاده غیراصولی میان دریاچه''' ===
از نظر کارشناسان در سال‌های اخیر، ساخت جاده‌‌ای غیراصولی از میان دریاچه‌ی ارومیه منجر به دو نیم شدن این دریاچه شده است که باعث ایجاد خلال در روند طبیعی گردیده است؛ و همین موضوع همراه با عوامل دیگر می‌تواند باعث خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه شود.<ref name=":7" />
 
=== '''تجمع اعتراضی''' ===
به دنبال فراخوان گروه‌های حقوق بشری و تشکل‌های مدنی در روز ۲۵ تیرماه ۱۴۰۲، گروهی از مردم در مراکز اصلی شهرهای تبریز، ارومیه، زنجان و اردبیل در اعتراض به خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه، دست به تجمع اعتراضی زدند. نیروهای امنیتی و گارد ویژه‌ی رژیم ایران به این تجمعات یورش بردند؛ و ۱۶ نفر را دستگیر کردند. مردم معترض در این تجمعات شعار: بی‌شرف، بی‌شرف/ مسئول بی‌کفایت، استعفا استعفا سردادند. هم‌چنین در طی روزهای اخیر شماری از فعالان مدنی نیز به نهادهای امنیتی احضار شدند.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/20220717-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87%D8%9B-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF شماری از معترضان به خشک شدن دریاچه ارومیه بازداشت شدند - سایت رفی]</ref>
 
=== '''اهمیت و ویژگی دریاچه ارومیه''' ===
دریاچه‌ی ارومیه بزرگترین دریاچه‌ی داخلی ایران، دارای اکوسیستمی ارزشمند در ایران و جهان است که از سال ۱۳۴۶، به‌خاطر موقعیت و ویژگی‌های طبیعی و اکولوژیکی به‌عنوان پارک ملی و هم‌چنین در یونسکو به عنوان منطقه‌ی حفاظت‌شده زیست‌کره به ثبت رسیده است.<ref name=":7" />
 
== منابع: ==
{{پانویس |۲|اندازه=ریز}}
{{پانویس |۲|اندازه=ریز}}
[[رده:دریاچه‌های ایران]]
[[رده:دریاچه‌های ایران]]
۵٬۷۷۰

ویرایش