زندان قزل‌حصار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:قزلحصار.JPG|بندانگشتی|'''سردر ورودی زندان قزلحصار کرج''']]
[[پرونده:قزلحصار.JPG|بندانگشتی|'''سردر ورودی زندان قزلحصار کرج''']]
'''زندان قزل‌حصار،''' بر پایه اطلاعاتی که درباره زندان قزل‌حصار کرج موجود است، بزرگ‌ترین زندان ایران و (بر اساس برخی گزارش‌ها) بزرگ‌ترین زندان خاورمیانه است که در سال ۱۳۴۳ هجری خورشیدی در زمان حکومت پهلوی در محله کیان‌مهر در مهرشهر کرج ساخته‌ شد.<ref name=":0">[https://www.radiozamaneh.com/775374/ رادیو زمانه - تلاش برای پاک کردن جنایت از حافظه تاریخی؛ زندان قزل‌حصار را هم تخلیه می‌کنند؟]</ref> حجم بسیار زیاد زندانی در این زندان و بطور خاص زندانیان سیاسی در دهه شصت، رواج گسترده شکنجه در این زندان، شهرت جهانی این زندان همراه با شهرت جهانی نام بعضی شکنجه‌گران آن و بطور خاص حاج داود رحمانی، حجم بسیار بزرگ زندانیان عادی و بطور خاص با جرائم مواد مخدر، موج اعدام‌ها در این زندان مخصوصا در دهه ۹۰ و بعد از ۱۴۰۰ نام قزلحصار را زبانزد رسانه‌ها و اخبار در سطح ایران و جهان کرده است.
'''زندان قزلحصار،''' بر پایه اطلاعاتی که درباره زندان قزل‌حصار کرج موجود است، بزرگ‌ترین زندان ایران و (بر اساس برخی گزارش‌ها) بزرگ‌ترین زندان خاورمیانه است که در سال ۱۳۴۳ هجری خورشیدی در زمان حکومت پهلوی در محله کیان‌مهر در مهرشهر کرج ساخته‌ شد.<ref name=":0">[https://www.radiozamaneh.com/775374/ رادیو زمانه - تلاش برای پاک کردن جنایت از حافظه تاریخی؛ زندان قزل‌حصار را هم تخلیه می‌کنند؟]</ref> حجم بسیار زیاد زندانی در این زندان و بطور خاص زندانیان سیاسی در دهه شصت، رواج گسترده شکنجه در این زندان، شهرت جهانی این زندان همراه با شهرت جهانی نام بعضی شکنجه‌گران آن و بطور خاص حاج داود رحمانی، حجم بسیار بزرگ زندانیان عادی و بطور خاص با جرائم مواد مخدر، موج اعدام‌ها در این زندان مخصوصا در دهه ۹۰ و بعد از ۱۴۰۰ نام قزلحصار را زبانزد رسانه‌ها و اخبار در سطح ایران و جهان کرده است.


== پیشینه زندان قزلحصار ==
== پیشینه زندان قزلحصار ==
زندان قزل‌حصار تقریبا سابقه تاریخی دارد و این بنا که در حال حاضر به شکل کاملا مدرنی ساخته شده است قلعه [و] در زمان نادرشاه، قرارگاه سربازان قزلباش بوده است. ولی پس از نادرشاه این قلعه مستحکم متروک و ویران شد تا این‌که چند سال (دهه ۴۰) پیش گدایان تهران را به این قلعه کوچ دادند و پس از مدتی این برنامه به هم خورد و این محل به شهربانی کل کشور سپرده شد تا در این مکان برنامه زندان نیمه‌باز پیاده شود. در زمستان ۱۳۴۸، دو سال پس از بنای زندان قزل‌حصار پرویز کشوری، خبرنگار مجله «سپید و سیاه»، به این زندان رفت و گزارش کاملی از آن در شماره ۸۵۶ این مجله مورخ ۱۲ تا ۱۹ اسفند ۱۳۴۸ نوشت. بنا بر این گزارش که کشوری عنوان «بازداشتگاه نیمه‌باز» را برایش برگزیده بود، در آن زمان ۱۲۷۲ تن زندانی بودند. بنا بر توصیفات این مجله در آن تاریخ به کانون کار و آموزش قزل‌حصار هرگز نمی‌توان نام زندان داد. قزل‌حصار یک شهر صنعتی و کشاورزی است.<ref name=":2">[https://www.entekhab.ir/fa/news/604794/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B2%D9%84%E2%80%8C%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%DB%B5%DB%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%BE%DB%8C%D8%B4-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF سایت انتخاب -زندان قزل‌حصار در ۵۱ سال پیش چگونه بود؟]</ref>
زندان قزلحصار تقریبا سابقه تاریخی دارد و این بنا که در حال حاضر به شکل کاملا مدرنی ساخته شده است قلعه [و] در زمان نادرشاه، قرارگاه سربازان قزلباش بوده است. ولی پس از نادرشاه این قلعه مستحکم متروک و ویران شد تا این‌که چند سال (دهه ۴۰) پیش گدایان تهران را به این قلعه کوچ دادند و پس از مدتی این برنامه به هم خورد و این محل به شهربانی کل کشور سپرده شد تا در این مکان برنامه زندان نیمه‌باز پیاده شود. در زمستان ۱۳۴۸، دو سال پس از بنای زندان قزل‌حصار پرویز کشوری، خبرنگار مجله «سپید و سیاه»، به این زندان رفت و گزارش کاملی از آن در شماره ۸۵۶ این مجله مورخ ۱۲ تا ۱۹ اسفند ۱۳۴۸ نوشت. بنا بر این گزارش که کشوری عنوان «بازداشتگاه نیمه‌باز» را برایش برگزیده بود، در آن زمان ۱۲۷۲ تن زندانی بودند. بنا بر توصیفات این مجله در آن تاریخ به کانون کار و آموزش قزل‌حصار هرگز نمی‌توان نام زندان داد. قزل‌حصار یک شهر صنعتی و کشاورزی است.<ref name=":2">[https://www.entekhab.ir/fa/news/604794/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B2%D9%84%E2%80%8C%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%DB%B5%DB%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%BE%DB%8C%D8%B4-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF سایت انتخاب -زندان قزل‌حصار در ۵۱ سال پیش چگونه بود؟]</ref>


این زندان در زمینی به مساحت سه هکتار به طول یک کیلومتر در یک کادر مستطیل‌شکل از آجر و سیمان محصور شده است. شش برج قارچی‌شکل با شش نگهبان مسلح این زندان را محافظت می‌کند و دو درِ آهنی بزرگ و برقی که به فاصله پنج متر و روبه‌روی هم قرار گرفته‌اند با یک درِ کوچک پنجره‌ای که در جوار اولین درِ بزرگ آهنی قرار دارد، تنها راه ورود و خروج این زندان است.<ref name=":2" />
این زندان در زمینی به مساحت سه هکتار به طول یک کیلومتر در یک کادر مستطیل‌شکل از آجر و سیمان محصور شده است. شش برج قارچی‌شکل با شش نگهبان مسلح این زندان را محافظت می‌کند و دو درِ آهنی بزرگ و برقی که به فاصله پنج متر و روبه‌روی هم قرار گرفته‌اند با یک درِ کوچک پنجره‌ای که در جوار اولین درِ بزرگ آهنی قرار دارد، تنها راه ورود و خروج این زندان است.<ref name=":2" />
خط ۲۲: خط ۲۲:


== ساختار زندان قزلحصار ==
== ساختار زندان قزلحصار ==
زندان قزل‌حصار، از بزرگترین زندان‌‌های ایران، سال ۱۳۴۳ در کرج تاسیس شد و همسایه دیوار به دیوار زندان بدنام «ندامتگاه مرکزی کرج» است اما زیر نظر سازمان زندان‌های استان تهران است.<ref name=":3">[https://iranwire.com/fa/features/33924/ ایران وایر - کارمند سابق سازمان زندان‌ها: زندان قزل‌حصار بر اساس قانون جنگل اداره می‌شوند]</ref>
زندان قزلحصار، از بزرگترین زندان‌‌های ایران، سال ۱۳۴۳ در کرج تاسیس شد و همسایه دیوار به دیوار زندان بدنام «ندامتگاه مرکزی کرج» است اما زیر نظر سازمان زندان‌های استان تهران است.<ref name=":3">[https://iranwire.com/fa/features/33924/ ایران وایر - کارمند سابق سازمان زندان‌ها: زندان قزل‌حصار بر اساس قانون جنگل اداره می‌شوند]</ref>


زندان قزل‌حصار دارای ۹ اندرزگاه، هفت واحد ملاقات، ۱۴ واحد ستادی، شورای حل اختلاف، «واحد طرح تکریم و حقوق شهروندی» و ... است.<ref name=":0" />
زندان قزل‌حصار دارای ۹ اندرزگاه، هفت واحد ملاقات، ۱۴ واحد ستادی، شورای حل اختلاف، «واحد طرح تکریم و حقوق شهروندی» و ... است.<ref name=":0" />
خط ۳۸: خط ۳۸:


== واحدهای زندان قزلحصار ==
== واحدهای زندان قزلحصار ==
زندان قزل‌حصار مجموعه‌ای است از ۴ واحد اصلی، یک واحد قرنطینه، واحد کشاورزی، واحد خدمات، چند بخش اداری، تعدادی کارخانه و کارگاه بزرگ و کوچک، یک درمانگاه نسبتا بزرگ و بخش‌های مختلف خدماتی.<ref name=":1" />
زندان قزلحصار مجموعه‌ای است از ۴ واحد اصلی، یک واحد قرنطینه، واحد کشاورزی، واحد خدمات، چند بخش اداری، تعدادی کارخانه و کارگاه بزرگ و کوچک، یک درمانگاه نسبتا بزرگ و بخش‌های مختلف خدماتی.<ref name=":1" />


=== واحد یک ===
=== واحد یک ===
خط ۸۶: خط ۸۶:


=== سلطه‌گری رئیس‌بند و افسرنگهبانها ===
=== سلطه‌گری رئیس‌بند و افسرنگهبانها ===
«اصلا افسرها و ماموران زندان غذای زندان را نمی‌خورند. پیمانکار خصوصی هر روز غذای روز را اعلام می‌کند و بعد وکیل بند (سالن) پول غذای افسر نگهبان‌ها و رئیس بند را هم پرداخت می‌کند و ظهر غذای‌شان را در ظروف یکبار مصرف در سالن تحویل می‌گیرند.»
<blockquote>«اصلا افسرها و ماموران زندان غذای زندان را نمی‌خورند. پیمانکار خصوصی هر روز غذای روز را اعلام می‌کند و بعد وکیل بند (سالن) پول غذای افسر نگهبان‌ها و رئیس بند را هم پرداخت می‌کند و ظهر غذای‌شان را در ظروف یکبار مصرف در سالن تحویل می‌گیرند.»</blockquote><blockquote>به گفته آقای لَرکی پرداخت هزینه غذای مسئولان و ماموران بند از سوی وکیل بندها عملا به جزیی از شرح وظایف آنان بدل شده است: «وکیل بند پول این غذا و پول سیگار کارگران آشپزخانه و حق حساب رئیس بند و ماموران زندان را از مواد فروش‌ها و سایر پولدارهای سالن و یا کارهایی مثل فروش تخت تامین می‌کند و سیستم را با قلدری اداره می‌کند. خُب، این یعنی قانون جنگل.»<ref name=":3" /></blockquote>


به گفته آقای لَرکی پرداخت هزینه غذای مسئولان و ماموران بند از سوی وکیل بندها عملا به جزیی از شرح وظایف آنان بدل شده است: «وکیل بند پول این غذا و پول سیگار کارگران آشپزخانه و حق حساب رئیس بند و ماموران زندان را از مواد فروش‌ها و سایر پولدارهای سالن و یا کارهایی مثل فروش تخت تامین می‌کند و سیستم را با قلدری اداره می‌کند. خُب، این یعنی قانون جنگل.»<ref name=":3" />


 
بر مبنای گزارش‌های منتشر شده و اطلاعات به دست آمده از منابع مرتبط به زندان قزل‌حصار، این زندان در حال حاضر زندانی سیاسی و عقیدتی ندارد و نزدیک به ۱۰ هزار زندانی آن به دلیل جرائم غیرسیاسی محکوم و زندانی شده‌اند.<ref name=":0" /><blockquote>«پیشتر، سال‌ها زندانی سیاسی و بعدتر زندانیان عادی با جرایم مختلف و اکنون عمدتا زندانیان با جرایم مواد مخدر و بخش هم زندانیان سرقت و زورگیری و سایر جرایم در این زندان نگهداری می‌شوند.»<ref name=":3" /></blockquote>
بر مبنای گزارش‌های منتشر شده و اطلاعات به دست آمده از منابع مرتبط به زندان قزل‌حصار، این زندان در حال حاضر زندانی سیاسی و عقیدتی ندارد و نزدیک به ۱۰ هزار زندانی آن به دلیل جرائم غیرسیاسی محکوم و زندانی شده‌اند.<ref name=":0" />
 
«پیشتر، سال‌ها زندانی سیاسی و بعدتر زندانیان عادی با جرایم مختلف و اکنون عمدتا زندانیان با جرایم مواد مخدر و بخش هم زندانیان سرقت و زورگیری و سایر جرایم در این زندان نگهداری می‌شوند.»<ref name=":3" />


=== قزلحصار قتلگاهی وحشتناک ===
=== قزلحصار قتلگاهی وحشتناک ===
۵٬۷۶۰

ویرایش