شاهنشاهی ساسانی: تفاوت میان نسخه‌ها

شاهنشاهی ساسانی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۹ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۲۱:۲۳

۶٬۲۶۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۹ آوریل ۲۰۱۸

بدون خلاصۀ ویرایش

اکباتان90

۱٬۰۴۴

ویرایش

@@ خط ۶۶: / خط ۶۶: @@
 در فاصله مرگ شاپور اول و پادشاهی شاپور دوم چند تن دیگر به حكومت رسیدند ولی هیچیك توانایی این دو را نداشتند. قدرت گیری بیش از حد نجبا و موبدان بدلیل ضعف پادشاهان و مداخله آنان در امور كشور، كشمكش آنان برای دستیابی به قدرت حمله روم در همین اثنای به ایران و پیروزیهای پراكنده آنان اوضاع ایران را در وضعیتی نامطلوب قرار داده بود.<ref name=":1" />
+== روزی درخشان در تاريخ ايرانيان ==
+هفتم نوامبرسال 260 ميلادی در شهر تيسفون ( مدائن ــ نزديک بغداد امروز ) شاپور يکم، رئيس وقت کشور ايران از دودمان ساسانی، در مراسمی در برابر والرين ( پوبليوس ليسينيوس والريانوس) امپراتور روم و ژنرالهايش که بر دست و پايشان زنجير بود؛ ايران را تنها ابر قدرت جهان اعلام کرد. والرين و ژنرالهايش درجنگ به اسارت ايران در آمده بودند و اين روز نه تنها يکی از روزهای درخشان تاريخ ميهن گرامی ما، بلکه همه مشرق زمين است.
+برای اين که ايرانيان اين پيروزی خود را فراموش نکنند و جهانيان برای هميشه عظمت ايران را در نظر داشته باشند و مشرق زمينی ها خود را مديون توان ارتش ايران بدانند، به خواست شاپور يکم منظره به زانو نشستن والرين مغرور در برابرش را در چند نقطه در ايران بر سنگ تصوير کردند که تا ابد باقی بماند ،و مانده است.
+در پی مراسم هفتم نوامبر ، شاپور يکم هزاران اسير رومی را به خوزستان فرستاد تا در ساخت سد شادروان و پل شوشتر بکار گمارده شوند.
+شرح اين پيروزی نظامی درخشان ايرانيان را «مارسليوس» که خود ناظر صحنه های آن بوده برنگاشته است. به نوشته ادوارد گيبون، اين شکست شيرازه امپراتوری روم را از هم گسيخت و آغاز پايان اين امپراتوری و تجزيه آن قرارگرفت.
+شاپور يکم قبلا نيز «گرديانوس سوم» امپراتور روم را که به ايران لشکر کشيده بود در جنگ سال 246 ميلادی شکست داده بود. اين شکست چنان بر افسران رومی گران آمده بود که در حال عقب نشينی بر سر «گرديانوس سوم» ريختند و اورا کشتند و فيليپ را بر جای او نشاندند که فيليپ با پرداخت پانصد هزار سکه طلا به ايران، موافقت شاپور را به ترک مخاصمه جلب کرد و نيروهای رومی را به اروپا باز گردانيد . گرديانوس به منظور جبران شکست نيروهای رومی از اردشير پاپکان (پدر شاپور يکم) در جنگ سال 238 ميلادی با شاپور که بر جای پدر نشسته بود وارد جنگ شده بود. سنای روم اصرار به خفه کردن ناسيوناليسم ايرانی که بار ديگر با بپاخيزی اردشير ساسانی ظاهر شده بود در نطفه داشت که موفق نشد و اين ناسيوناليسم تا اواخر دوران ساسانيان دوام داشت.
+فيليپ نيز پس از بازگشت به «رم» به خاطر تحقير امپراتوری و دادن باج به شاپور ترور شد و سنای روم والرين را به امپراتوری انتخاب و مامور جنگ با ايران و گرفتن انتقام شکستهای گذشته کرد که در جنگ سال 260 خود او هم به اسارت ارتش ايران درآمد و با ژنرالهايش به تيسفون منتقل شد.
+مورخان تاريخ قرون قديم متفق القول نوشته اند که « ناسيوناليسم ايرانی » جنگهای دوران ساسانيان را برنده شد، و هنر بزرگ شاهان ساسانی اين بود که نگذارند « ناسيوناليسم ايرانی و نيروی خيره کننده آن » ضعيف شود.<ref name=":3">تاریخ ایران - [http://www.parskoroosh.blogfa.com/category/8 موسیقی در زمان ساسانیان]</ref>
 == شاپور دوم - احیای عظمت ==
-[[پرونده:جام نقره‌ای مربوط به دوره ساسانی - ارتفاع تقریبی ۳۰ سانتیمتر.jpg|بندانگشتی|جام نقره‌ای مربوط به دوره ساسانی - ارتفاع تقریبی ۳۰ سانتیمتر.]]
+[[پرونده:جام نقره‌ای مربوط به دوره ساسانی - ارتفاع تقریبی ۳۰ سانتیمتر.jpg|بندانگشتی|'''جام نقره‌ای مربوط به دوره ساسانی ارتفاع تقریبی ۳۰ سانتیمتر''']]
 شاپور دوم،‌سومین پادشاه قدرتمند ساسانی بود. كه توانست به اوضاع كشور سرو سامان دهد. فوری ترین و ضروری ترین اقدام وی تنبیه اعرابی بود كه با تاخت و تازشان قسمتی از سواحل خلیج فارس و نواحی مجاور بابل و حیره را دچار ناامنی كرده بود. وی در تنبیه و مجازات آنان تا آن اندازه قساوت به خرج داد كه سبب شد لقب ذواالاكتاف برای همیشه بر وی بماند. این پادشاه جوان در آغاز كار پس از حمله به اعراب و تا رو مار كردنشان عده ای از آنان را به اسارت در آورده و برای عبرت سایر رهزنان شانه های اسیران را سوراخ كرده و از سوراخ شانه هایشان طناب گذرانید و آنها را با خواری به بندگی و بیگاری گرفت. كه باعث شد حتی ایرانیان نیز در نتیجه این عمل او را (هوبه سبنا) یا سوراخ كننده شانه ها بنامند، انعكاس این اقدامات شاپور دوم در دربار ترس و احتیاط نجبا و موبدان را به همراه داشت. و بتدریج دست آنها را از كارها كوتاه كرده و به شاپور فرصت داد تا زمینه را برای تامین تفوق و برتری خویش بر آنان كه هنوز به او به چشم جوانی بی تجربه می نگریستند آماده سازد.
 شاپور با محدود ساختن قدرت بزرگان و تسلط كامل بر اوضاع خود را برای مقابله با رومیها آماده كرد،‌و در جنگی سخت آنان را شكست داد وی همچنین موفق به شكست تركان شمال شرقی شد. از دیگر اقدامات شاپور دوم سختگیری نسبت به عیسویان بود در این زمان، دین مسیحی در روم رسمی شده بود. در نتیجه مسیحیان ایران مورد سوء ظن شاپور قرار گرفت. او آنها را به چشم طرفداران روم می نگریست در نتیجه با اقداماتی مانند گرفت مالیات های سنگین، جلوگیری از تبلیغ مسیحیت، آزار و اذیت آنان ،‌تعطیل كردن چندین كلیسا و حتی توقیف اموال كلیساها سعی در محدود كردن آنها داشت. شاپور دوم مرزهای ایران را به دوران شاپور اول رساند، خاطره فرمانروای پرشكوه و طولانیش او را در ردیف شاپور اول یك بنیانگذار و یك احیا كننده دولت نشان داد، روح تازه ای كه او در كالبد سلسله ساسانی دمید تا مدتها همچنان نگهدارنده سلطنتی بود كه خسرو اول انوشیروان پس از سالها آنرا احیاء نمود.<ref name=":1" />
+== شاپور دوم ساسانی و تازیان ==
+پاسی از شب گذشته بود به شاپور دوم ساسانی ، پادشاه ایران زمین گفتند سه مرد کهن سال از جزیره لاوان به دادخواهی آمده اند .
+پس از اجازه فرمانروا ، آنها گفتند : اکنون سالهاست تازیان هر از گاهی به جزیره ما یورش آورده و مروارید های صیادان را به یغما می برند ، و اما اینبار علاوه بر مروارید یکی از دختران جزیره را نیز دزده اند که این موجب شده مادر آن دختر بر بستر مرگ باشد و پدرش هم از پی دزدان به دریا رفته و هفته هاست از او هم خبری نیست .
+می گویند شاپور برافروخت و رو به سرداران کشور نموده و گفت تا جزایر ایران امن نشده کسی حق استراحت ندارد . همان شب شاپور و لشکریان بر اسب رزم نشسته و به سوی جنوب ایران تاختند . آنها جنوب خلیج فارس را که پس از دودمان اشکانیان رها شده بود را بار دیگر به ایران افزودند و دزدان تبهکار را به زنجیر عدالت کشیده و به ایران آوردند .
+به گفته ارد بزرگ اندیشمند ایرانی : فرمانروایی که نتواند جلوی بیداد بزهکاران و چپاولگران را بگیرد شایستگی گرداندن کشور را ندارد .
+گفته می شود پس از پاکسازی جنوب ، پادشاه ایران به جزیره لاوان رفت و از آن زن رنجور که همسر و دختر خویش را از دست داده بود دلجوی نموده و پوزش خواست .<ref name=":3" />
 == خسرو انوشیروان ==
@@ خط ۷۸: / خط ۱۰۴: @@
 === خسرو انوشیروان - سمبل قدرت و عدالت ===
 خسرو انوشیروان به اعتبار كشورگشایی،‌سیاست، تدبیر و اصلاحاتی كه در امور لشكری،‌اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی بانجام رسانیده است، بزرگترین شاهنشاه ساسانی بشمار می رود. چنانچه او به قدرت نمی رسید. یقینا عمر این سلسله با وجود مصایبی كه گریبانگر آن شده بود، چندی بیش دوام نمی یافت. تدابیر وی همراه با ویژگی های بارز شخصیتی او،‌سبب درخشش نام وی در تاریخ ایران گردیده است. تعدیل مالیات ها و اصلاحات نظام ارتش، پیشرفت علم و ادبیات بدلیل توجه ویژه وی به دانشمندان و تشویق آنان، تسامح فكری و مذهبی او هر چند بعضی اقدامات وی در اوایل سلطنتش در قبال برخی پیروان ادیان و مذاهب برای ایجاد آرامش صورت گرفت - و وسعت نظر در مورد عقاید و اندیشه ها محبوبیت وی را نزد آحاد مختلف جامعه صد چندان نمود.
+[[پرونده:عطردان‌های شیشه‌ای از دوره ساسانی.jpg|بندانگشتی|'''عطردان‌های شیشه‌ای از دوره ساسانی'''
+'''موزه ملی عراق'''
+]]
 خسرو انوشیروان با شكست هپتالها در شرق ورومیان در غرب و صلح پنجاه ساله ای كه با امضای قرارداد صلح انجام گرفت آرامش و رفاه را برای ایرانیان به ارمغان آورد.<ref name=":1" />