قاضی محمد

کودکی و زندگی نامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

قاضی محمد(زاده۱۱ اردیبهشت ۱۲۷۹- اعدام ۱۳۲۶)

وی به همراه برادرش ابوالقاسم صدرقاضی و پسر عمویش محمدحسین خان سیف قاضی درمیدان چوارچرا مهاباد اعدام شدند.

فعالیت اجتماعی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تشکیل اتحادیه زنان و جوانان در کردستان

فعایت سیاسی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تأسیس حزب دمکرات کردستان در ۲۵مرداد ۱۳۲۴- اعلام جمهوری کردستان در سال ۱۹۴۷و رهبر سیاسی حزب دمکرات کردستان و رئیس جمهور کردستان

اعدام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

دوم بهمن ماه ۱۳۲۴ در میدان چوارچرای مهاباد

وصیتنامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بسم الله الرحمن الرحیم

ملت و فرزندانم، برادران عزیز، برادرانی که حقوقتان پایمال شده، ملت ستمدیده‌ام، من در واپسین لحظات زندگی قرار گرفتە‌ام.

چند توصیه برایتان دارم، شما را به خدا سوگند می‌دهم، دیگر به دشمنی با یکدیگر نپردازید.

متحد و پشتیبان همدیگر باشید. در مقابل دشمن غدار و ظالم ایستادگی کنید. بیهوده خود را به دشمن نفروشید، دشمن فقط در صدد استفادەی ابزاری از شما است.

او به شما ترحم نخواهد کرد، او درهر وضعیتی که باشد از شما گذشت نخواهد کرد. 

مردم کورد دشمنان زیادی دارد، آنها ستمکار، قدار و بی رحم‌اند. رمز پیروزی هر خلق و ملتی اتحاد و همبستگی و حمایت همه جانبه‌ی آن ملت است.

هر ملتی اتحاد و همبستگی نداشته باشد، همیشه تحت سلطه ی دشمنان خواهد بود، شما مردم کورد هیچ چیزی کمتر از سایر خلق های روی زمین ندارید، بلکه از نظر مردانگی، غیرت و شجاعت از خیلی ها جلوتر و بالاتر هستید.

ملتهایی که از چنگ دشمنان قدار و ستمکار رهایی یافتەاند همانند شما بودەاند، ولی از آنجا که متحد بودەاند توانستەاند خود را آزاد کنند.

بیایید شما هم مانند سایر خلق های روی زمین تحت سلطه و ستم نباشید. شما هم می توانید با اتحاد با همدیگر، حسد و کینه نورزیدن به هم و خود را نفروختن به دشمنان ملت کرد، آزاد و رها کنید. 

برادران، دیگر فریب دشمن را نخورید. دشمن کورد از هر رنگ، دسته و قومی که باشد، باز دشمن بی رحم و بی وجدانی است که هیچگونه ترحمی به شما نمی کند. او شما را به کشتن میدهد و با مکر و حیله شما را به جان هم می‌اندازد.

در میان همه دشمنان خلق کورد، دشمنی که اکنون با ما رو درروست، ستمکارتر، ملعونتر و بی مروت و خدانشناس‌تر است، او نسبت به خلق کورد هیچگونه تسامحی ندارد.

در طول تاریخ با خلق کرد کینه و عداوت داشته و دارد.

اگر به تاریخ نگاهی بیندازید، مردان بزرگ این خلق از اسماعیل آغای شکاک گرقته تا برادر وی جوهر آغا و حمزه آغای منگور و چندین و چند انسان دیگر، همەگی با حیله و فریب به دام افتاده‌اند، مردم را از آنها جدا کرده و سپس بطرز ناجوانمردانەای آنها را به قتل رساندەاند.

همەی آنها را باسوگند بە قرآن فریب دادەاند که گویا نیت آنها خیر و دوستی است و برخوردی منصفانه خواهند داشت.

ولی هر کوردی که به سوگند و تعهد آنها دل بسته و فریب خورده، خوش باور بوده، چرا که در طول تاریخ هم سابقه نداشته که آنها به عهد و پیمانی که با سران کرد بسته اند پایبند بمانند و تعهدی که به کرد داشته اند به جا آورده اند، زیرا همه ی اینها دروغ، حیله و فریب بوده است به همین دلیل من به عنوان برادر کوچکتان شما را به خدا قسم می دهم، متحد شوید و به هیچ وجهی تفرقه و نفاق را به میان خود راه ندهید، مطمئن باشید اگر دشمن عسل هم به شما تعارفکندبهطورقطعآغشته به زهر خواهد بود، به وسیله وعده و وعید آنها فریفته نشوید، چه اگر هزار باربه قرآن مقدس سوگند یاد کند، مطمئن باشید تنها هدفش فریفتن شماست تا بلکه حیله ای دیگر سوار کند. 

حالا من در آخرین لحظات زندگیم برای رضایت خدای بزرگ شما را توصیه می کنم و بە شما می‌گویم خدا خود شاهد است که من هر چه در توانم بوده، با جان و دل تلاش کردەام.

با توصیه و رهنمود و هدایت به راه راست دریغ نورزیدەام، اکنون هم در این لحظات و این وضعیت دوباره اعلام می کنم، دیگر فریب دشمن را نخورید و به قسم و سوگند یاد کردن و وعده و وعید او باور نداشته باشید.

چرا که آنها نه خدا را میشناسند و نه اعتقادی به خدا و پیامبر، نه معتقد به قیامت و حساب وکتاب هستند. نزد آنها، شما تنها به این دلیل که کورد و هرچند هم مسلمان باشید، گناهکاران و محکومید و جان و مال و زندگی شما برای آنان حلال است. 

مقصود این نبود که من بروم و شما در اسارت دشمنی سنگدل بمانید.

اغلب اوقات درگذشته راد مردانی را به یاد می آورم که این دشمن با فریب و حیله آنها را گرفتار و به قتل رسانده است، زیرا در میدان نبرد دشمن قادر به رویارویی به آنها نبوده، لذا از در خدعه و نیرنگ در آمده تا آنها را از میان بردارد.

من با اینکه همەی اینها را از یاد نبرده بودم و با اینکه آنها (دشمن) نزد من هیچگونه مقبولیتی نداشتند.

لیکن دشمن قبل از بازگشت به اینجا، چندین بار نامه و پیغام فرستاد و چندین نفر از شخصیەهای شناخته شدەی کورد و فارس به اعلام تعهدات گسترده و فراوانی از جانب دولت و شخص شاه به نزد ما آمدند و اعلام داشتند، نیت سوء ندارند و شخص شاه مایل نیست حتی یک قطره خون در کوردستان بریزد. 

اکنون شما سرانجام وعدەهای آنها را می‌بینید. هرگاه سران قبایل و عشایر کورد خیانت نمی‌کردند و خود را به حکومت‌ها نمی فروختند، چنین بلایی بر سر شما و جمهوری کوردستان نمی آمد. 

توصیه و وصیتم این است که:

بگذارید کودکان کورد علم و دانش را فرا بگیرند، زیرا ملت ما هیچ چیزی کمتر از ملتهای دیگر ندارد مگر از نظر سواد و علم. بگذارید علم را فراگیرند تا از قافله ی پیشرفت عقب نمانند، زیرا دانش و علم در مقابل هجوم دشمن همچون سنگر است.

مطمئن باشید هرگاه اتحاد و همبستگی داشته باشید و مجهز به علم و دانش شوید، بر دشمنان پیروز می‌شوید.

شما نباید با کشتن من و برادر و عموزاده هایم ترس و واهمه به خود راه بدهید. هنوز باید در این راه قربانیان بی شماری بدهید تا بتوانید به هدف و آرمان خود برسید. 

من شک ندارم پس از ما هم افراد و انسانهای زیادی را از طریق حیله و نیرنگ از بین خواهند برد.

من اطمینان دارم اغلب آنهایی که پس از ما گرفتار دام فریبکاران و نیرنگ بازان می گردنند از ما داناتر، آگاهتر و شجاعتر خواهند بود ولی من امید وارم مرگ و قتل من پندی برای وفاداران و حامیان خلق کورد باشد.

توصیه دیگر که برای شما دارم این است که شما از خدای بزرگ تقاضای کمک و یاری و سرافرازی خلق کرد را بخواهید.

مطمئنم خدای بزرگ شما را یاری خواهد داد و موفقتان می گرداند.

احتمالا بپرسید پس چرا من موفق نشدم. در پاسخ می گویم:

به خدا قسم من پیروز شدەام، چه نعمت و چه افتخاری از این بزرگتر است که من اکنون در راه رهایی خلق و ملت و میهنم، جان و مالم را فدا می کنم.

شما بدانید من در دل آرزو داشتم مرگم به طریقی باشد که در حضور خدا و رسول خدا و خلق و ملتم رو سفید بمانم، برای من چنین مرگی عین پیروزی است. 

عزیزانم، کوردستان متعلق به همەی کردان است.

همانطور که در یک خانواده، اعضای آن به کار و علمی که از عهدەی انجامش بر می‌آیند، مسئولیت انجام آن وظیفه را بر عهده می‌گیرند.

دیگر نباید دیگران تنگ نظری کنند. کوردستان هم همانند چنین خانوادەای است، هرگاه شما دیدید که یکی از اعضای آن خانواده توانایی انجام کاری را دارند، بگذارید او کار را به انجام برساند.

نباید در کار او سنگ اندازی کنید و از اینکه یکی از شماها مسئولیت بزرگی را به عهده گرفته دلگیر نشوید.

هرگاه کسی مسئولیت بزرگی را پذیرفته و در صدد است تا از عهده ی آن بر آید. بدون تردید از انجام چنین وظایفی آگاه و مطلع است و در برابر چنین امری مسئولیتی بس بزرگ دارد.

مطمئن باشید برادر کورد تو بهتر از دشمنی است که دلی پر از کینه و عداوت دارد.

هر گاه من یک مسئولیت بزرگ را نمی پذیرفتم، اکنون در پای چوبەی دار نبودم، پس نباید نسبت به همدیگر چشم تنگی کنید.

آنهایی که فرمان ما را اجرا نمی کردند نه تنها از اجرای فرامین خودداری می کردند، بلکه سرسختانه به دشمنی با ما می پرداختند.

صرفا به این دلیل ما خود را خدمتگذار خلق می دانستنیم.

اکنون آنها در میان خانواده خود و یا در خواب بەسر می بردند، ولی ما به دلیل خدمت به ملت در پای چوبەی دار آخرین لحظەهای زندگی را با این وصیتنامه به پایان می بریم.

حالا اگر من مسئولیت بزرگی را بر عهده نگرفته بودم، من هم همانند شما در میان خانواده و در منزل خودم در خواب بودم حالا که شما را نصیحت می کنم، این هم از وظایفی است که مسئولیتش را پذیرفتەام بدون شک هر گاه یکی از شما مسئولیەهای مرا عهده می گرفت، حالا او مثل من در پای چوبەی دار بود. 

من با هدف جلب رضایت خدا و با توجه به مسئولیتی که داشتم مانند هر کورد خدمتگذار خلق و در جهت هدابت مردم (و امر به معروف) چند مورد را به عنوان نصیحت بیان می نمایم. امیدوارم از این پس پند بگیرید و نصیحت های مرا هم بپذیرید و با امید به خدای بزرگ بر دشمنان پیروز شوید. 

۱- ایمان به خدا ( ما جاء من عند الله ) و پرستش خدا و ایمان به پیغمبر(ص) و اجرای فرامین دینی را استحکام ببخشید. 

۲- اتحاد و همبستگی را در میان خود حفظ کنید، تفرقه افکنی نکنید و نسبت به یکدیگر بدبین نباشید، به ویژه در انجام مسئولیت و خدمت گذاری به خلق کوتاهی نکنیذ. 

۳- علم و دانش و سطح آگاهی خود را بالا ببرید تا دیگر دشمنان شما را فریب ندهند. 

۴-  به دشمنان اعتماد نکنید بویژه دشمن فعلی که به چند علت دشمن خلق، میهن و دین شما است. تاریخ ثابت کرده است این دشمن دائما به دنبال بهانه ای می‌گردد تا با کمترین گناه به کشتار شما بپردازد، او به هیچ وجهی از گناه مردم کرد نمی‌گذرد. 

۵- برای چند روز زندگی بی ارزش دنیایی، خود را به دشمن نفروشید، چون دشمن، دشمن است و هیچ گونه اعتمادی نباید به او داشت. 

۶- به همدیگر خیانت نکنید.

نه خیانت سیاسی و نه خیانت جانی و مالی و ناموسی. زیرا خیانت کار در پیشگاه خدا و انسان خوار و گناهکار است و زیان خیانت به خیانت کار بر می گردد. 

۷- هر گاه یکی از شما توانایی انجام کارهای مربوط به شما را بدون خیانت داشت، با وی همکاری کنید به او بخل و حسد نورزید، یا خدای نخواسته بر علیه او برای دشمن جاسوسی نکنید. 

۸- آن محل هایی که در وصیت نامه برای مسجد، بیمارستان و مدرسه، تعیین کرده ام.

شما مردم هم مورد پیگیری قرار دهید تا بلکه مورد استفاده قرار گیرد. 

۹-  شما از مبارزه و کوشش و تلاش دست نکشید تا مانند همه ی خلق های دیگر از چنگ و ستم دشمنان خلاص شوید، مال و ثروت دنیایی به تنهایی چیزی نیست.

هرگاه وطنی داشته باشید، آزادی داشته باشید، خانه و سرزمین و میهن خود را داشته باشید.

آن وقت همه چیز را دارید خانه، ثروت، دولت، شرف و میهن. 

۱۰- من فکر می کنم غیر از حق خدا، طلبی دیگری بر گردنم نباشد ولی در هر حال اگر کسی فکر می کند که طلبی پیش من دارد، من ثروت زیادی بجا گذاشته ام، می‌تواند به وارثانم مراجعه کند و طلبش را بستاند. 

تا شما متحد نشوید، موفق نخواهید شد، به همدیگر ظلم و ستم روا مدارید زیرا خداوند خیلی زود ظلم را ریشه کن می کند، آنچه که بشارت خداوند است بدون کم و کاست ستمکار فرومی پاشد و نابود می شود و خداوند انتقام مظلوم را از ظالم می گیرذ. 

امیدوارم به این موارد توجه کنید و امیذوارم خداوند شما را بر دشمنان پیروز گرداند.

همچنان که سعدی می گوید:

مراد ما نصیحت بود و گفتیم

حوالت با خدا کردیم و رفتیم

خدمتگذار ملت و میهن

قاضی محمد

...................................................................................................................................................................................................................................................................

.-------------------------------------------------------------------------------------------