کاربر:Abbas/صفحه تمرین2

از ایران پدیا
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۰۲ توسط Abbas (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

جنگ آلان جنگی است که از ۲۵ مهر تا ۲ آبان ۱۳۶۲ خورشیدی بین نیروهای مجاهدین خلق و گروه‌های کردی از جمله حزب دموکرات کردستان ایران و کومله از یک‌طرف با نیروهای ارتش و سپاه جمهوری اسلامی در منطقه آلان و سردشت در کردستان ایران در گرفت. سرانجام این نبرد که ۷ شبانه روز مقاومت مجاهدین خلق و حزب دموکرات و کومله در برابر تهاجم نیروهای نظامی جمهوری اسلامی را در پی داشت به تصرف منطقه آزاد شده آلان توسط جمهوری اسلامی انجامید.

منطقه آلان در نزدیکی سردشت در کردستان ایران آخرین منطقه آزادشده‌ای بود که نیروهای مخالف جمهوری اسلامی در دست داشتند.

شکل‌گیری مقاومت مسلحانه در کردستان

از همان روزهای اولیه پیروزی انقلاب ضد سلطنتی، مردم کردستان که در نظام گذشته همواره تحت سرکوب بودند به دنبال احقاق حقوق خود بودند. در این راستا گروه‌های کردی به ویژه حزب دموکرات کردستان و کومله بسیار فعال بودند و طیف وسیعی از مردم کردستان را نمایندگی می‌کردند. شوراهای مردمی درکردستان اداره امور جاری را در دست گرفتند. جمهوری اسلامی از همان ابتدا در صدد اعمال سلطه‌ی کامل خود بر این منطقه بود. سرانجام خمینی در اواخر مرداد ۱۳۵۸ فرمان سرکوب تمام عیار کردستان را صادر کرد و طی آن نیروهای نظامی جمهوری اسلامی با یورش به استان‌های کردنشین کشتار وسیعی را در این مناطق به راه انداختند. پس از شروع جنگ ایران و عراق تمرکز جمهوری اسلامی بر کردستان تخفیف پیدا کرد. این پیشامد فرصتی برای گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی پدید آورد که مناطقی را در کردستان آزاد کنند و مقاومت مسلحانه خود علیه حاکمیت ولایت فقیه را شکل دهند.

عزیمت مجاهدین به کردستان ایران

مجاهدین خلق پس از ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ و بسته شدن تمام راه‌های فعالیت مسالمت آمیز سیاسی، وارد فاز مبارزه مسلحانه با جمهوری اسلامی شدند. نیروهای مجاهدین در شهرها به نیروهای امنیتی و نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی ضربه می‌زدند. در واقع استراتژی مجاهدین در این مرحله جنگ چریک شهری بود. جمهوری اسلامی نیز با تمام توان نظامی و پلیسی خود به مقابله با آنان پرداخت. نیروهای نظامی به ویژه نیروهای سپاه پاسداران برای سرکوب مجاهدین در شهرها از سلاح‌ها و اداوات سنگین نظامی استفاده می‌کردند و عملا با حاکم کردن جو نظامی امکان هر گونه تحرک و گسترش را از آنان سلب کردند. در این مرحله فرماندهی مجاهدین تصمیم به خارج کردن نیروهای خود از زیر چتر خفقان نظامی حاکم در شهرها گرفت. منطقه کردستان که مناطقی از آن از سیطره جمهوری اسلامی آزاد بود برای این کار در نظر گرفته شد. اعضای مجاهدین به تدریج از اواخر ۱۳۶۰ از شهر‌های سراسر کشور به این منطقه اعزام می‌شدند و یک فرماندهی و سازماندهی متمرکز از نیروهای نظامی مجاهدین خلق در منطقه کردستان شکل گرفت.

استقرار مجاهدین در منطقه آلان

منطقه آلان در جنوب سردشت در سال‌های بین ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۲ یک منطقه آزاد شده از حاکمیت جمهوری اسلامی بود. این منطقه تحت کنترل گروه‌های مخالف کردی بود. مجاهدین نیز از اواخر سال ۱۳۶۰ به تدریج به این منطقه رفتند و در آن مستقر شدند. این منطقه در واقع نقطه مرکزی تجمع مجاهدین در کردستان بود. آلان توسط کوه‌های بلند و صعب العبور هومل، آلوت و کاگر احاطه شده است و منطقه امنی برای تجمع نیرو بود. مجاهدین از آنجا به داخل ایران برای عملیات تردد می‌کردند و این منطقه نقش پشتیبانی و تدارکات برای عملیات در شهرها را نیز به عهده داشت. مجاهدین در تعدادی از روستاهای این منطقه از جمله سنجوه، بیژوه، بناوه، دیناران و... پایگاه داشتند.

تدارک جمهوری اسلامی برای تصرف آلان

مجاهدین در کردستان در چند جبهه از جمله سردشت و بانه با نیروهای جمهوری اسلامی درگیر بودند. در سال ۱۳۶۲ جمهوری اسلامی تهاجماتی را به این مناطق آغاز کرد. این حملات نشان می‌داد که مقامات جمهوری اسلامی تصمیم گرفته‌اند که کردستان را از دست نیروهای مخالف بیرون بیاورند. اهداف جمهوری اسلامی یکی ضربه زدن به نیروهای مخالف از جمله مجاهدین خلق و گروه‌های کردی و بیرون راندن آنان از منطقه بود و دیگری با توجه به اینکه جنگ با عراق در جنوب به بن بست رسیده بود، بتواند با تصرف کردستان جبهه جدیدی را در جنگ با عراق باز کند و از تمرکز ارتش عراق در جبهه جنوب بکاهد.

در اردیبهشت ۶۲، ارتش با تهاجم به منطقه بانه ارتفاعات کاگر را تصرف کرد. مجاهدین برای جلوگیری از پیشروی ارتش پل نزدیک به «کیورود» بر روی رودخانه زاب را منفجر کردند. با انفجار این پل نیروهای نظامی جمهوری اسلامی امکان دسترسی مکانیزه به منطقه‌ی آلان را از دست دادند. مجاهدین مناطق اطراف روستای «گرویس» را به عنوان مرکز فرماندهی خود در منطقه بانه انتخاب کردند. ارتش برای پیشروی به سوی منطقه آلان از سوی بانه باید از رودخانه زاب عبور می‌کرد که مجاهدین در شرق این رودخانه در منطقه آلوت معبرها و مناطق احتمالی نفوذ را تله گذاری و مین گذاری کردند. مجاهدین همچنین با عملیات تهاجم به پایگاه‌های ارتش و کمین‌گذاری در مسیر تردد و گشتی‌های نظامیان جمهوری اسلامی تحرکات ارتش را در این منطقه به حداقل رساندند. در منطقه سردشت نیز ارتش جمهوری اسلامی در خرداد ماه تهاجمی را برای تصرف منطقه آلان تدارک دید که از طرف مجاهدین پس زده شد. پس از آن جاده سردشت تا بالای ارتفاعات «هومل» که بلندترین ارتفاع منطقه است به طور گسترده توسط مجاهدین مین‌گذاری و تله گذاری شد. اگر ارتش می‌خواست از این منطقه برای تصرف منطقه آلان اقدام کند باید تلفات سنگینی را متحمل می‌شد. در منطقه سردشت نیز مجاهدین با تهاجم و کمین گذاری منطقه را برای ارتش ناامن کردند. منطقه اطراف روستای «دوله گرم» به عنوان مقر فرماندهی عملیات مجاهدین در منطقه سردشت انتخاب شد.

از نیمه دوم مهرماه ۱۳۶۲ تحرکات نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در دو جبهه بانه و سردشت افزایش یافته و حالت غیر عادی داشت. مجاهدین برای اطلاع از تحرکات ارتش و سپاه و جلوگیری از هرگونه غافلگیری پست‌های شبانه روزی متعددی را در این منطقه دایر کردند. مجاهدین هم‌چنین سایر کانال‌های اطلاعاتی خود را فعال کردند. بر طبق گزارشات کانال‌های اطلاعاتی مجاهدین ارتش جمهوری اسلامی در هر دوجبهه بانه و سردشت نیروهای خود را تقویت و آماده کرده بودند و همه شواهد حاکی از یک حمله گسترده بود. فرماندهی مجاهدین در منطقه آلان آماده باش درجه ۱ اعلام کرد و حزب دموکرات نیز در تاریخ ۲۴ مهر ماه نیروهای خود را به حالت آماده باش در آورد. هماهنگی‌ها برای طرح دفاعی بین مجاهدین و حزب دموکرات کردستان انجام شد و نیروهای خط مقدم تقویت شدند. همجنین کمین‌‌های شبانه در مناطق نفوذ احتمالی تقویت شدند.

سرانجام نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در ۲۵ مهرماه ۱۳۶۲ تهاجم گسترده و سنگین خود را با نیرویی نزدیک به ۵۰ هزار نفر از دو جبهه‌ي سردشت و بانه به طور هم‌زمان آغاز کردند.

۷شبانه روز جنگ و درگیری