کاربر:Ehsan/صفحه تمرین2: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه زندگینامه
{{Infobox civil conflict
| اندازه جعبه      =
| title            = سوخت‌بران
| عنوان            =
| subtitle        = سوخت‌بران بلوچستان
| عنوان ۲           =
| partof           =  
| نام              =
| image            = [[پرونده:سوخت‌بران بلوچ.jpg|250px|سوخت‌بر]]
| تصویر            =پرونده:آخوند مصباح یزدی.jpg
| caption          =  
| اندازه تصویر      =
| date            =  
| عنوان تصویر      = محمدتقی مصباح یزدی
| place           = مناطق مرزی غرب کشور
| زادروز            = ۱۱ بهمن ۱۳۱۳
| coordinates      =  
| زادگاه           = یزد
| causes          =  
| مکان ناپدیدشدن    =
| goals            =  
| تاریخ ناپدیدشدن  =
| methods         =  
| وضعیت            =
| status           =  
| تاریخ مرگ        = ۱۲ دی۱۳۹۹
| result           =  
| مکان مرگ         =
| side1            = مردم محروم مناطق مرزی سیستان و بلوچستان
|عرض جغرافیایی محل دفن=
| side2           = نیروهای امنیتی - نیروهای مرزبانی- نیروی انتظامی
|طول جغرافیایی محل دفن=
| side3           =  
|latd=|latm=|lats=|latNS=N
| leadfigures1    =  
|longd=|longm=|longs=|longEW=E
| leadfigures2    =  
| علت مرگ           =
| leadfigures3     =  
| پیداشدن جسد      =
| howmany1        = صدها نفر در سال
| آرامگاه           =
| howmany2        =  
| بناهای یادبود    =
| howmany3        =  
| محل زندگی        = تهران
| casualties1      =  
| ملیت              =
| casualties2      =  
| نام‌های دیگر      =
| casualties3      =  
| نژاد              = ایرانی
| fatalities       = در دوماه اول سال ۱۳۹۹ ۸۰ نفر
| تابعیت           =ایران
| injuries         =
| تحصیلات           = تحصیلات حوزوی
| arrests          = نامعلوم
| دانشگاه          =
| detentions       =
| پیشه              =
| charged         =
| سال‌های فعالیت     =
| fined           =
| کارفرما          =
| casualties_label =  
| نهاد              =
| notes           =  
| نماینده          =
| sidebox         =  
| شناخته‌شده برای    = مردم ایران
| نقش‌های برجسته    =  
| سبک              =
| تأثیرگذاران       =
| تأثیرپذیرفتگان    =
| شهر خانگی         = مشهد
| دستمزد            =
| دارایی خالص       = نامعلوم
| قد                =
| وزن              =
| تلویزیون         =
| لقب              = تمساح یزدی
| دوره              =
| پس از            =
| پیش از           =
| حزب              =
| جنبش              =
| مخالفان          = اکثریت مردم ایران
| هیئت              =
| دین              =اسلام
| مذهب              =
| اتهام            = تئوریسین خشونت،قتل‌های زنجیره‌ای، قتل‌های محفلی کرمان، اسید‌پاشی، سرکوب مخالفان، شکنجه و قتل مخالفان و...
| مجازات            =
| وضعیت گناهکاری    =
| منصب              =
| مکتب              =
| آثار              =
| همسر              =
| شریک زندگی        =
| فرزندان          =  
| والدین           =  
| خویشاوندان سرشناس =
| جوایز            =
| امضا              =
| اندازه امضا      =
| signature_alt    =
| وبگاه            =
| imdb_id          =
| Soure_id         =
| پانویس            =
}}
}}


محمدتقی مصباح یزدی (متولد۱۱ بهمن۱۳۱۳- مرگ۱۲ دی۱۳۹۹)<ref name=":0">[https://www.titrebartar.com/fa/news/164296/%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AC%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD-%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C جزئیات وخامت حال آیت الله مصباح یزدی]</ref> با نام اصلی تقی گیوه‌چی یکی از آخوندهای مشهور قم و از حامیان اصلی نظام ولایت فقیه است. مصباح یزدی عضو مجلس خبرگان از استان خراسان،  عضو سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، رئیس سابق شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت و یکی از مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم بود. مصباح یزدی به دلیل مواضع خشونت‌آمیز و تئوری پردازی سرکوب و تجاوز و قتل در جمهوری اسلامی شهرت دارد. او یکی از تئوریسین‌ها و هدایت‌کنندگان و صادر کنندگان فتوا برای [[قتل‌های زنجیره‌ای]] و قتل های محفلی در کرمان  است.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/mesbah-yazdi-obituary/31028628.html مصباح یزدی؛ شیخی که پابوس خامنه‌ای شد و نواب زمان لقب گرفت]</ref>  
'''سوخت‌بری''' یکی از شغل‌های نامتعارف و خطرناک است که در مرز‌های شرقی ایران به ویژه در بلوچستان رواج دارد. سوخت‌بران با حمل چند گالن سوخت بر روی دوش یا موتور یا با ماشین‌هایی مثل وانت و توئیتا به خاک کشور همسایه رفته و با فروش آن درآمد اندکی کسب می‌کنند. خطری که سوخت‌بران را تهدید می‌کند ناشی از برخورد نیروی انتظامی و سپاه پاسداران و مأموران مرزی است. آن‌ها به روی سوخت‌بران آتش باز می‌کنند. برخی از آنها در نتیجه‌ی اصابت مستقیم گلوله و برخی پس از آتش گرفتن موتور یا خودرو، در اثر سوختگی جان خود را از دست می‌دهند.  این شغل نتیجه‌ی گسترش فقر و بیکاری در این منطقه است.<ref>[http://tnews.ir/news/5853203108139.html سوخت‌بری انتخاب ما نبود]</ref> در استان محروم سیستان و بلوچستان هیچ‌گونه زیرساخت‌های صنعتی و تولیدی وجود ندارد. نرخ بیکاری در این استان را در برخی مناطق به ۶۰ درصد رسانده است.<ref>[https://aftabnews.ir/fa/news/652843/%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%B4%DB%B0-%D8%AA%D8%A7-%DB%B6%DB%B0-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3 بیکاری ۴۰ تا ۶۰ درصدی در سیستان و بلوچستان]</ref> این امر منجر شده است که بسیاری از جوانان با به خطر انداختن جان خود به مشاغلی چون سوخت‌بری روی بیاورند. هدف قرار دادن سوخت‌بران بلوچ با گلوله بخاطر چند گالن سوخت، در حالی صورت می‌گیرد که سپاه پاسداران و دیگر ارگان‌های حکومتی با کشتی و تانکر به قاچاق سوخت از طریق معابر مختلف مرزی مشغولند. اقتصاد‌دانان می‌نویسند سپاه پاسداران به طور مداوم به قاچاق زمینی و دریایی نفت مشغول است.<ref>[https://almashareq.com/fa/articles/cnmi_am/features/2019/09/03/feature-01 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حال تسهیل حمل و نقل غیرقانونی نفت است]</ref>


در اعترافات سعید امامی در جلد ۱۶ پرونده صفحه ۳۸۴ هنگامی که بازجو از وی سؤال می‌‏کند آیا اعدام‌ها رویه امنیتی داشت و با حکم “حفظ نظام از واجبات است” انجام می‌‏شد یا حکم‌های موضوعی نیز داشت؟
== تاریخچه سوخت‌بری ==
[[پرونده:تصویر یک سوخت‌بر با موتور سیکلت.jpg|جایگزین=تصویر یک سوخت‌بر با موتور سیکلت|بندانگشتی|تصویر یک سوخت‌بر با موتور سیکلت]]
سوخت‌بری از سال ۱۳۸۰ در سیستان و بلوچستان رایج شد. با خشک شدن رودخانه‌ها در اثر سیاست‌های غلط حکومتی، بی رونق شدن شغل صیادی به دلیل وجود کشتی‌های چینی در خلیج فارس و دریای عمان و وجود نداشتن زیرساخت‌های صنعتی و تولیدی، بیکاری و فقر در این استان گسترش یافت.


جواب می‏‌دهد: فلاحیان با وجود آنکه خود حاکم شرع بود، اما معمولا ” و در موارد حساس احکام حذف محاربان را شخصا” صادر نمی‏‌کرد. او این احکام را از آیة‏الله خوشوقت (پدر یکی از عروسهای خامنه‌‏ای و دوست نزدیک مصباح) و خود مصباح یزدی، خزعلی، جنتی و گاها نیز از حجة‏الاسلام محسنی اژه‌‏ای دریافت می‏‌کرد و بدست ما می‏‌داد.
همزمان با گسترش این شغل کشتار شهروندان بلوچ در مرزها نیز آغاز شد. نیروهای حکومتی تلاش کردند سوخت‌بران را تحت کنترل خود در آورند. همچنین مجبور کردن آن‌ها به پرداخت رشوه یکی دیگر از دلایل سخت‌گیری به سوخت‌بران است.  


او واضع نظریه ” حرکت قسری ” است. در این نظریه او از نظریه قهر مامای تاریخ است پیروی می‌کند. او پیرو فیلسوفان یونانی معروف به فیلسوفان جانبدار استبداد است که معتقد بودند بعلت نادانی مردم، به هدف خوب، با خشونت باید رسید.  
سوخت‌بران بلوچ هب دلیل فقر شدید از هر وسیله‌ای برای سوخت‌بری استفاده می‌کنند. شیشه‌های خالی آب معدنی و نوشابه علاوه بر گالن‌ها برای حمل سوخت بکار می‌روند.  


مصباح یزدی در زمان [[محمدرضا پهلوی]] تنها به فعالیت‌های حوزوی می‌پرداخت و حتی مبارزه با شاه را حرام اعلام کرده بود. مصباح یزدی حتی پس از انقلاب نیز تا مدت‌ها با خامنه‌ای روابط خوبی نداشت، به ویژه که علی خامنه‌ای به لحاظ مدارج حوزوی از وی بسیار پایین‌تر بود با اینهمه به سرعت به یکی از حامیان او تبدیل شد.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=G9VAaoRkPV8&feature=youtu.be مصباح یزدی از حرام کردن مخالفت با شاه تا بوسیدن پای رهبر]</ref>او به هنگام انتخاب خامنه‌ای بعنوان رهبر وی را بیسواد خواند و فاقد شرایط لازم برای رهبری، اما بعدها برای بهره‌مند شدن از سفره‌ی انقلاب، دست و پای خامنه‌ای را بوسید. مصباح یزدی همچنین در یکی از سخنرانی‌های خود به صراحت اعلام می‌کند که رأی مردم در حکومت اسلامی هیچ اهمیتی ندارد و تنها دلیل برای مشروعیت رئیس جمهور را تأیید ولایت فقیه برشمرد.
بطور متوسط روزانه یک سوخت‌بر در جاده‌های مرزی کشته می‌شود.


== زندگی‌نامه و جوانی ==
اواسط ماه آبان ۱۳۹۹ یک جوان بلوچ در حالی که دو گالن خالی سوخت در دست داشت توسط مأموران نیروی انتظامی به ضرب گلوله کشته شد.<ref name=":0" />  
محمدتقی مصباح از کودکی وارد حوزه‌ی علمیه یزد شد. سپس حدود یک سال به نجف رفته و سپس به قم بازگشت. او مدت ۸ سال در کلاس حسین طباطبایی درس فقه خوانده است. مصباح یزدی در ۲۵ سالگی مجتهد شد.<ref name=":0" /> مصباح یزدی در کلاس درس افرادی چون آیت‌الله بروجردی، بهجت و خمینی درس خواند. از جمله تخصص‌های او فلسفه بود.


مصباح یزدی با خانواده نوری همدانی وصلت کرد که حاصل آن ازدواج، یک دختر و دو پسر است. درباره پسران او گفته می‏شود که هر دو تحصیلات حوزوی دارند و یکی از آنها چند سالی نیز در دانشگاه مک‏‌گیل کانادا تحصیل کرده است. دختر او نیز همسر محمدی عراقی رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. (سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یکی از سازمان‌های تحت پوشش اعزام نیروهای تروریستی به خارج از کشور است و نیروهای مخصوص ترور در پوشش رایزنی‌های فرهنگی به کشورهای مورد نظر اعزام می‌شوند و زمینه را برای ترور نیروهای سیاسی و مخالف ﺁماده می‌سازند.)<ref>مصباح یزدی - مجله‌ی گزارش شماره‌ی ۱۳۱ - ۱۳۳، ص ۴۹</ref>  
در چهارم اسفند، سپاه پاسداران با به رگبار بستن سوخت‌بران در نزدیکی سروان بلوچستان ۳۷ نفر از آنان را کشت. کشتار سوخت‌بران در روز چهارم اسفند منجر به اعتراضات گسترده‌ای در بلوچستان شد.<ref>[https://article.mojahedin.org/i/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%9F سوخت‌بری به چه دلیل و کشتار سوخت‌بران چرا؟]</ref>  


== مناصب مصباح یزدی  ==
== اجبار سوخت‌بران به عضویت در بسیج ==
* رئیس مؤسسه پژوهشی امام خمینی
[[پرونده:کشته شدن سوخت‌بران در شش ماه اول سال ۹۸.jpg|جایگزین=کشته شدن سوخت‌بران در شش ماه اول سال ۹۸|بندانگشتی|کشته شدن سوخت‌بران در شش ماه اول سال ۹۸]]
* عضو مجلس خبرگان از استان خراسان
علت سوخت‌بری رشد شدید بیکاری در استان سیستان و بلوچستان است.  جمهوری اسلامی از پدیده‌ی سوخت‌بری در راستای کنترل بلوچستان و معترضان بلوچ نیز استفاده می کند. او به بلوچ‌هایی که حاضر باشند عضو بسیج محلی در منطقه‌ی خود شوند کارت سوخت‌بری می‌دهد. به گفته‌ی عبدالستار دوشوکی، مدیر مرکز مطالعات بلوچستان  سوخت بران بلوچی که حاضر نیستند به چنین چیزی تن بدهند مجبورند به مأموران مرزی رشوه داده و در میان جاده‌ها با خطر تیراندازی مأموران سپاه روبرو شوند.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/iran/av-49224749 سوخت‌بری، بازی با آتش در دل کوه‌‌های بلوچستان]</ref> سپاه پاسداران تلاش می کند با شلیک به بلوچ‌هایی که نمی خواهند با پذیرفتن شرایط حکومت یعنی عضویت در نهادهای حکومتی به سوخت‌بری بپردازند، شرایط را برای آن‌ها دشوار کرده و تعداد بیشتری را به سمت اهداف سیاسی خود سوق دهد.
* عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی
* عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
* رئیس شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت<ref>[https://www.radiofarda.com/a/31028676.html مصباح یزدی، روحانی تندرو، درگذشت]</ref>


== موسسات مربوط به مصباح یزدی ==
=== طرح رزاق ===
مصباح یزدی ابتدا از گردانندگان مدرسه‌ی حقانی بود که در اثر اختلاف با بهشتی و دیگران از آنجا رفت، وی علت رویگردانی خود از مدرسه حقانی را نفوذ تفکرات مارکسیستی با محوریت مجاهدین خلق عنوان کرد. همچنین اختلاف اصلی و قدیمی با هاشمی رفسنجانی از اوایل دهه پنجاه بر سر مجاهدین خلق بود.
مقامات جمهوری اسلامی مدتی پیش با ارائه‌ی طرحی به نام «طرح رزاق» تلاش کردند موضوع سوخت بری را تحت کنترل خود درآورند.در این طرح ان‌ها به هر خانوار در هفته ۲۰۰ لیتر گازوئیل فروخته و با ارائه‌ی کارتی که مجوز سوخت‌بری به شمار می‌رود اجازه می‌دادند که از مرز عبور کرده و آن‌ را در پاکستان به فروش برسانند. اما در این طرح جمهوری اسلامی تلاش کرد سوخت‌بران را به عضویت در بسیج و همکاری با سپاه پاسداران هدایت کند. کاری که سوخت‌بران از آن گریزان بودند. مردم محلی می‌گویند در این طرح سپاه پاسداران تلاش می‌کند قاچاق سوخت‌را خودش در دست بگیرد. <ref>[https://per.euronews.com/2021/02/28/iran-saravan-shooting-political-developments-balouchestan-pakistan-border-oil-stations تحولات سیاسی در پیوند با تیراندازی سراوان]</ref>


مصباح یزدی پس از مدرسه حقانی ، راهی موسسه در راه حق شد و چندی نیز در آنجا به فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی پرداخت و سرانجام با راه اندازی بنیاد فرهنگی باقرالعلوم (ع) ، آموزش حوزویان را از حالت سنتی به سمت آموزش کلاسیک و دانشگاهی رهنمون ساخت .این اتفاق در سال ۱۳۶۶ روی داد و پس از هشت سال مداومت و استمرار این حرکت، ۲۰  تیرماه ۷۴  شورای عالی انقلاب فرهنگی با به رسمیت شناختن موسسه آموزشی- پژوهشی خمینی به سرپرستی مصباح یزدی، اعتبار ویژه‌یی به این موسسه بخشید. بلافاصله پس از رسمیت یافتن موسسه، عده‌یی از شاگردان وی با تطبیق مدارک حوزوی خود و گرفتن مدارک معادل دانشگاهی، برای ادامه تحصیل با استفاده از سهمیه بورسیه شورای عالی انقلاب فرهنگی راهی غرب شدند و البته تمامی آنها از جمله فرزندان خود مصباح ابتدا در دانشگاه مک‌گیل مونترال کانادا به عنوان دانشجوی فوق لیسانس مشغول به تحصیل شده و پس از گرفتن مدرک فوق لیسانس برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا، راهی دیگر مراکز دانشگاهی کانادا و امریکا شدند.<ref>[http://sahebkhabar.ir/news/15972259/%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%86%D9%87%D8%A7%D مصباح یزدی - سایت صاحب خبران]</ref>
== کشتن سوخت‌بران ==
بطور متوسط روازنه یک نفر در اثر سوخت‌بری جان خود را از دست می‌دهد.<ref name=":0">[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%82%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%82-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B4-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8 قاچاق سوخت؛ راه معاش کارگران اخراجی سیستان و بلوچستان]</ref>


از جمله این افراد، مرتضی آقاتهرانی و محمدناصر سقای بی‌ریا بودند که راهی ایالات متحده شدند. آقاتهرانی در دانشکده فلسفه دانشگاه ایالتی نیویورک مشغول به تحصیل شد و تز دکترای خود را در زمینه تاثیر عرفانی خواجه نصیرالدین طوسی روی افکار ابن سینا به پایان رساند. وی همزمان با تحصیل، امامت جماعت مسجد امام علی (ع) در منطقه بروکینگز نیویورک را برعهده گرفت که البته در روزهای جمعه همانند ایران، نماز جمعه را در آنجا اقامه می‌کرد. شاید از همین رو بود که بی ریا راهی تگزاس شد و همانند آقاتهرانی، امام جمعه تگزاس شد. محمدناصر سقای بی‌ریا در تز فوق لیسانس از پدر معنوی خود مصباح یزدی تشکر کرد.
در دو ماه دی و بهمن ۱۳۹۹ دستکم ۸۰ سوخت‌بر در مرزهای شرقی کشور جان خود را از دست داده‌اند.<ref>[https://article.mojahedin.org/i/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%9F سوخت‌بری به چه دلیل و کشتار سوخت‌بران چرا؟]</ref>


برخی از این افراد پس از اتمام تحصیل، به ایران بازگشتند و در موسسه مصباح شروع به تدریس کردند و برخی دیگر مانند علی مصباح فرزند ارشد مصباح یزدی  که تمایل چندانی به بازگشت نداشتند، علیرغم اتمام تحصیل در آنجا ماندگار شدند. این در حالی است که تمامی دانشجویان بورسیه خارج می‌بایست بلافاصله پس از اتمام تحصیل به داخل کشور برگردند وگرنه وثیقه آنها به مورد اجرا گذاشته می‌شد. اما در مورد بورسیه شدگان موسسه مصباح هیچگونه وثیقه‌ای از طرف دولت اخذ نشده بود که آنان نگران این مورد باشند.
کمپین فعالین بلوچ هم‌چنین خبر می‌دهد که در شش ماهه‌ی اول سال ۱۳۹۸ دستکم ۷۵ کشته توسط این کمپین ثبت شده است.


=== شاگردان مصباح یزدی ===
این کمپین اعلام کرد در برخی موارد رانندگان بلوچ که حتی هیچ‌ سوختی به همراه نداشته‌اند به دلیل نداشتن گواهی‌نامه فرار کرده و توسط نیروهای مسلح مورد هدف قرار گرفته‌اند.<ref>[https://balochcampaign.us/%d8%aa%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%d8%af%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d9%85%d8%a7%d9%85%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%86-75-%da%a9%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d9%88-%d8%b2%d8%ae%d9%85%db%8c-%d8%af%d8%b1-6-%d9%85%d8%a7%d9%87-%d9%86/ تیراندازی ماموران/ ۷۵ کشته و زخمی در ۶ ماه نخست ۱۳۹۸ در بلوچستان]</ref>
غلامرضا فیاضی (عضو جامعه مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم و استاد مؤسسه خمینی)


محمود رجبی (عضو جامعه مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم و قائم مقام مؤسسه خمینی)
در روز ۴ اسفند ۱۳۹۹ بزرگترین کشتار سوخت‌بران رخ داد. در این حادثه بیش از ۳۷ نفر کشته شدند. گزارش‌گر کمپین فعالین بلوچ تعداد کشته‌ها و زخمی‌ها را بیش از ۵۰ نفر اعلام کرده است.


محمود محمدی عراقی (داماد مصباح یزدی)
اسامی برخی از جان‌باختگان چنین است:
* یحیی گنگوزهی
* فرزند علی خان
* عبدالرحمن شهرسان زهی
* عبدی شهرسان زهی فرزند بهارشاه
* سلمان شهرسان زهی، رحمان بخش دهواری فرزند بهارشاه
* عبدالوهاب دامنی، انس صاحب زاده، عبدالغفور توتازهی[[پرونده:تصاویر برخی از جان باختگان کشتار سوخت‌بران.jpg|جایگزین=تصاویر برخی از جان باختگان کشتار سوخت‌بران|بندانگشتی|تصاویر برخی از جان باختگان کشتار سوخت‌بران]]
* انس صاحب زاده اهل روستای حق آباد بم پشت
* رحمن اهل روستای پرکن شهرستان مهرستان


مصطفی ملکیان (استاد دانشگاه و از مخالفین سرسخت مصباح یزدی)
* محمد میربلوچزهی
* محمد نصرت زهی» ۱۷ ساله فرزند بشیر
[[پرونده:توئیت مریم رجوی در مورد قیام سراوان.JPG|جایگزین=توئیت مریم رجوی در مورد قیام سراوان|بندانگشتی|توئیت مریم رجوی در مورد قیام سراوان]]
اسامی برخی از زخمی ‌ها نیز بهزاد آزادی فرزند رسول، ادریس بلوچ زهی فرزند حسن، محمد مندازهی، «سلمان» فرزند جنگهان، عبدالستار دهواری فرزند خیرمحمد است.<ref>[https://www.hra-news.org/2021/hranews/a-28993/ گزارش اجمالی از قتل سوخت‌بران] </ref>


سید محمدرضا طباطبایی (مدیر جامعة الزهرا)
=== موضع‌گیری‌ها ===
مریم رجوی پس از قیام مردم سراوان در اعتراض به کشتار سوخت‌بران در روز ۴ اسفند ۱۳۹۹ در حساب توئیتری خود نوشت:


سیدابوالحسن نواب (رئیس مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و برادر نواب اطلاعاتی که در بوسنی کشته شد، داماد حجت الاسلام دکتر محمد جواد زارعان)
مریم رجوی در حساب کاربری توئیتر خود نوشت که «درود بر مردم قهرمان سراوان که در برابر ظلم و ستم و تبعیض دیکتاتوری دینی بپا خاسته‌اند. این تنها راه مردم ایران برای به‌دست آوردن حقوقشان در برابر رژیم تبهکار آخوندی است.از عموم جوانان غيرتمند به ويژه در خطه #سيستان_و_بلوچستان می‌خواهم به حمايت از مردم سراوان برخيزند.»<ref>[https://twitter.com/Maryam_Rajavi_P/status/1364160994470150145?s=20 توئیت مریم رجوی در مورد اعتراضات سراوان]</ref>
<span dir="RTL"></span>مرتضی آقاتهرانی (استاد اخلاق حوزه علمیه و دولت احمدی‌نژاد و نماینده تهران در مجلس هشتم)
عباسعلی شاملی (استادیار مؤسسه آموزشی خمینی)


سید احمد رهنمایی (معاون اطلاع رسانی مؤسسه خمینی)
سازمان عفو بین الملل نیز موضوع کشتار سوخت‌بران بلوچ را مورد توجه قرار داده و در یک توئیت آن‌را محکوم نمود. این سازمان اعلام کرد فیلم‌ها و گزارش‌هایی از داخل ایران به دست آورده که نشان می‌دهد روز روز دوشنبه ۴ اسفند ماه به سمت تعدادی از باربران سوخت در استان سیستان و بلوچستان تیراندازی کرده و آنها را کشته‌اند.


محمد فنایی اشکوری (استادیار مؤسسه آموزشی خمینی)
[https://twitter.com/amnestypress/status/1364600126971510786?s=20 لینک به توئیت]  
 
شمالی (استادیار مؤسسه آموزشی خمینی)
 
محمد جواد زارعان (رئیس دانشگاه علوم انسانی)
 
اکبر میرسپاه (استاد دروس معارف قرآن، گروه ارشد مدرسه و عضو حقانی )
 
سید محمد غروی (سخنگوی سابق و عضو جامعه مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم و مدیر سابق گروه روان شناسی مؤسسه خمینی)
 
سید محمود نبویان (عضو هیئت علمی موسسه آموزشی پژوهشی خمینی)
 
احمد عبدالله محمد سامبی رئیس‌جمهور کومور
 
پرویز داوودی معاون اول دولت نهم
 
منوچهر محمدی معاون وزیر امور خارجه
 
عباسعلی کدخدایی عضو شورای نگهبان
 
غلامحسین الهام عضو شورای نگهبان، سخنگوی سابق دولت و ورزیر سابق دادگستری
 
ابراهیم فیاض
 
علی مبشری رئیس دادگاه‌های انقلاب اسلامی تهران
 
حجت الاسلام حائری زاده
 
حجت الاسلام محمد رضا موسوی فراز (از مرکزآموزشی و پژوهشی خمینی)
 
حجت الاسلام عجمین
 
حجت الاسلام قطبی
 
حجت الاسلام معصومی (معاون مرکزآموزشی و پژوهشی خمینی)
 
حجت الاسلام ابوالحسن حقانی
 
حجت الاسلام دکتر رهنما
 
حجت الاسلام محمد حسین زاده
 
حجت الاسلام علی اکبر مسعودی خمینی
 
حجت الاسلام شیخ محمد حسین بهجتی اردکانی (امام جمعه اردکان)
 
حجت الاسلام شیخ علی پهلوانی
 
آیت الله میرزا حسین نوری
 
حجت الاسلام محسن غرویان
 
حجت الاسلام حسین ایرانی
 
حجت الاسلام حیدر علی ایوبی
 
حجت الاسلام عبدالرسول عبودیت
 
حجت الاسلام ‏نیری یکی از سه قاضی مرگ عامل کشتار زندانیان درسال ۱۳۶۷
 
حجت الاسلام‏ صدیقی
 
حجت الاسلام‏ مویدی
 
حجت الاسلام‏ داراب کلایی
 
حجت الاسلام‏ نمازی
 
و از دیگر دوستان مصباح یزدی که جلسات مشترکی با هم داشتند، 
 
شیخ عزیزالله خوشوقت (یکی از مفتیان  ” قتل‌های زنجیره‌‏ای ” و پدر عروس یکی از فرزندان خامنه‌‏ای)
 
حجت الاسلام مجید رشید پور
 
حجت الاسلام ‏سید ابراهیم خسروشاهی
 
حجت الاسلام شیخ محمد علی واعظ
 
حجت الاسلام‏ سعادت پرور
 
== مواضع مصباح یزدی ==
مصباح یزدی پیش از انقلاب هیچ‌گونه فعالیت سیاسی نداشت و حتی مبارزه با شاه را حرام اعلام کرده بود.<ref>[[محمدتقی مصباح یزدی مبارزه با شاه را حرام می دانست]]</ref> اما پس از انقلاب وارد فعالیت های سیاسی شد. او در سال ۱۳۸۴ از حامیان سرسخت محمود احمدی نژاد بود، تا آن‌جا که دولت او را منتسب به وحی می‌دانست، هر چند پس از مدتی اعلام کرد که احمدی‌نژاد سحر شده است!<ref>[https://www.fardanews.com/fa/news/88589/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%B9%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%B9%D8%AA-%D8%A7%D8 مصباح یزدی - سایت فردا]</ref>
 
مصباح یزدی از آخوندهایی است که در طول دوران حکومت جمهوری اسلامی علنا به حمایت از خشونت،‌ شکنجه، حد زدن و کشتن  می‌پرداخت و عقاید خود را در این زمینه به صراحت بیان می‌کرد.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%db%8c%da%a9-%d9%85%d9%82%d8%a7%d9%85-%d9%85%d8%b0%d9%87%d8%a8%db%8c-%d9%82%d9%85-%d9%85%db%8c-%da%af%d9%88%db%8c%d8%af-%d9%82%d9%88%d8%a7%d9%86%db%8c%d9%86-%d8%b4%d8%b1%db%8c%d8%b9%d8%aa-%d8%a8%d8%a7%db%8c%d8%af-%d8%a7%d8%ac%d8%b1%d مصباح یزدی - رادیو بین‌المللی فرانسه]</ref> <blockquote>مصباح یزدی در مصاحبه با رادیو فردا در توجیه خشونت بدون رعایت موازین قانونی  می‌گوید:</blockquote><blockquote>«در حدیث قدسی خداوند به حضرت موسی فرمود دوستان کسانی هستند که با دیدن مخالفت با احکام الهی مانند پلنگ تیرخورده زخمی می‌خروشند. یعنی غضب یک امر مطلوب شمرده می‌شود غضب در راه خدا و برای حفظ ارزش‌های الهی مذموم نیست و البته کسی که با انگیزه‌ی الهی غضب نماید حدود الهی را نیز در چگونگی عکس العمل و انتقام رعایت خواهد کرد و این نوع از خشم و غضب‌ها در دین اسلام نهی نشده است.»<ref>[https://books.google.com/books?id=prFhDwAAQBAJ&pg=PA195&lpg=PA195&dq=%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD+%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C+%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C+%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2&source=bl&ots=Jd6wk6w0FT&sig=ACfU3U2NIz-XRJKesPiejpKNpw2aqrYw6g&hl=e امپراطوری زشتی‌ها و پلیدی ها- مصاحبه با رادیو فردا]</ref></blockquote>
*<blockquote>مصباح یزدی با انجمن حجتیه که گروهی از اسلام‌گرایان افراطی است رابطه داشت. البته مصباح یزدی برخلاف اغلب اعضای حجتیه به برقراری حکومت اسلامی پیش از ظهور امام زمان معتقد بود.</blockquote>
*<blockquote>مصباح یزدی: عناصر مزدور شیطانی را شناسایی کنید. (هرجا آهنگ مخالفت با ولایت فقیه یا ولی‌فقیه ساز شده آن را خاموش کنید، اگر از روی نادانی است برایش توضیح دهید و شبهه اش را رفع کنید، اگر از روی غرض ورزی است، او را خفه کنید.» (سخنرانی مصباح یزدی در جمع بسيجيان شهرستان قروه، ۷ مرداد۱۳۸۱)</blockquote>
*<blockquote>محمد تقی مصباح یزدی روز دوشنبه ۲۴ خرداد ۱۳۸۹ در همایش سپاه پاسدارن گفت :" هر کس دانسته ولايت فقيه را انکار کند ، مرتد است."</blockquote><blockquote>مصباح یزدی از هوادران سرسخت دولت است و برخی او را "پدرمعنوی احمدی نژاد" توصیف می‌کنند. او بارها ولایت فقیه را ادامه حکومت خدا و پیامبران وامامان به شمار آورده و مواضع تندی علیه معترضان از خود نشان داده است. او در همايش سياسی کارکنان ستاد نيروی زمينی سپاه تاکید کرد: " مشروعيت ناشی از امام معصوم است و اگر کسی دانسته ولی فقيه را انکار کند و قبول نداشته باشد مرتد است چرا که مثل آن است که امام معصوم را قبول ندارد. امام معصوم تصريح کرده است که در زمان غيبت امام ، ولی فقيه از طرف امام معصوم ولايت دارد."<ref>[https://www.alarabiya.net/articles/2010/06/14/111316.html مصباح یزدی - سایت العربیه]</ref></blockquote>
*<blockquote>مصباح یزدی نه به جمهوری اسلامی بلکه به حکومت اسلامی معتقد بود. وی در سخنرانی خود صراحتا اعلام کرد که رأی مردم هیچ اهمیتی ندارد. مردم حقی ندارند و این ولی امر است که به وجود رئیس جمهور مشروعیت می‌بخشد.</blockquote><blockquote>در سلسله نشست‌های شرح خطبه فدکیه در دفتر خامنه‌ای در قم، گفته است: اگر حاکم اسلامی ياور داشت، بايد کمر را محکم ببندد، و احکام اسلامی را دقيقا اجرا کند و در اين جا ديگر بحث دموکراسی ، آزادی و حقوق بشر جايی ندارد.</blockquote><blockquote>«اگر تحقق اهداف اسلامی بجز از راه خشونت امکان پذیر نباشد این کار ضروری است.» (صبح امروز، ۱۷/۳/۱۳۷۸)</blockquote><blockquote>«وقتی مردم احساس کنند که کیان اسلام در خطر است و توطئه‌ای علیه نظام اسلامی در کار است. یک وقت دولت اسلامی این توطئه را می‌شناسد و قبول دارد چنین توطئه‌ای در کار است وظیفه‌اش است که خودش اقدام کند. یک وقت اقدام می‌کند و اقدام او کافی نیست و مردم هم باید کمک کنند همانطور که در خواباندن این ﺁشوب ۱۸ تیر مردم هم مشارکت کردند و این ﺁشوب به تنهایی به دست قوای دولتی خوابانده نمی‌شد. اخیرا مسئولین هم تصریح کردند که این کار به همت بسیجی‌های عزیز انجام گرفت و یک جایی که اساس نظام در خطر باشد مردمی اگر با دلایل قطعی برایشان ثابت شد که توطئه‌ای علیه نظام اسلامی در کار است و می‌خواهند این نظام را براندازند دیگران به هر دلیلی توجه ندارند یا به صلاح خود نمی‌دانند اگر مردم قطع پیدا کردند خودشان باید اقدام کنند. این هم از مواردی است که توسل به خشونت جایز است.»<ref name=":1" /> </blockquote><blockquote>«اگر جایی در بیابان خلوتی دور از چشم پلیس کسی به خدا و پیغمبر و اسلام اهانت کرد و شما دسترسی به پلیس در بیابان ندارید، اهانت به مقدسات اسلامی حکمش اعدام است و در جایی که تشکیل دادگاه برای چنین فردی میسر نباشد هر فرد مسلمانی موظف است شخصا اقدام کند. این همان فتوای امام در مورد سلمان رشدی است».<ref name=":1">مصباح یزدی - خشونت و بحران سازی در مدیریت استراتژیک حسین پناه فروردین ۱۳۷۸ ، نشریه صبح صادق شماره ۹۱ ص ۳۶</ref></blockquote>
در سال‌های اخیر بسیاری از قتل‌ها و حتی تجاوزات جنسی با فتواهای او انجام می‌شد. در سال ۱۳۸۱ پنج قتل در کرمان توسط بسیجیانی صورت گرفت که عمل خود را به فتوای مصباح یزدی مستند می‌کردند.
 
مصباح یزدی تئوریسین و از صادر کنندگان فتوا برای قتل‌های زنجیره‌ای و از حامیان آن بود. جنایاتی که طی آن تعداد زیادی از نویسندگان و روشنفکران ایرانی به اشکال فجیعی به ‌قتل رسیدند.
 
مصباح یزدی طی سوال و جواب با جمعی از بسیجیان تجاوز به پسران و دختران زندانی از میان کسانی که مخالف نظام هستند را مجاز می‌داند. او همچنین اعلام می‌کند که فرزندان زنان زندانی در هر صورت حرام‌زاده به شمار می‌رود. مصباح یزدی را تئوریسین تجاوز در زندان‌هایی چون کهریزک می‌دانند.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=GNTt8m4GeCY مصباح یزدی: تجاوز به زندانیان برای گرفتن اعتراف مجاز است]</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=XfwRAwAAQBAJ&pg=PT384&lpg=PT384&dq=%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD+%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C+%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C+%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2&source=bl&ots=KSMFqE5CAL&sig=ACfU3U3zHv-0oXqKI0zEy-esaic3S5jyuQ&hl=e شاهد سقوط‌های سه‌گانه]</ref>
*[[پرونده:جوانی محمدتقی مصباح یزدی.JPG|جایگزین=جوانی محمدتقی مصباح یزدی|بندانگشتی|<blockquote>جوانی محمدتقی مصباح یزدی</blockquote>]]
 
== مرگ مصباح یزدی ==
محمدتقی مصباح یزدی در روز ۱۲ دی ماه ۱۳۹۹ در سن ۸۶ سالگی در تهران مرد. علی خامنه‌ای در پیام تسلیت خود مرگ او را «خسارتی برای حوزه‌ی علمیه» دانست اما مردم ایران در فضای اجتماعی واکنش‌های منفی در باره‌ی او داشتند و از مرگ وی اظهار خوشحالی کردند.


== منابع ==
== منابع ==
<references />
<references />

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۱۷

سوخت‌بران
سوخت‌بر
مکانمناطق مرزی غرب کشور
طرف‌های درگیری مدنی
مردم محروم مناطق مرزی سیستان و بلوچستان
نیروهای امنیتی - نیروهای مرزبانی- نیروی انتظامی
آمار
صدها نفر در سال
تلفات
کشته(ها)در دوماه اول سال ۱۳۹۹ ۸۰ نفر
بازداشت‌شدهنامعلوم

سوخت‌بری یکی از شغل‌های نامتعارف و خطرناک است که در مرز‌های شرقی ایران به ویژه در بلوچستان رواج دارد. سوخت‌بران با حمل چند گالن سوخت بر روی دوش یا موتور یا با ماشین‌هایی مثل وانت و توئیتا به خاک کشور همسایه رفته و با فروش آن درآمد اندکی کسب می‌کنند. خطری که سوخت‌بران را تهدید می‌کند ناشی از برخورد نیروی انتظامی و سپاه پاسداران و مأموران مرزی است. آن‌ها به روی سوخت‌بران آتش باز می‌کنند. برخی از آنها در نتیجه‌ی اصابت مستقیم گلوله و برخی پس از آتش گرفتن موتور یا خودرو، در اثر سوختگی جان خود را از دست می‌دهند. این شغل نتیجه‌ی گسترش فقر و بیکاری در این منطقه است.[۱] در استان محروم سیستان و بلوچستان هیچ‌گونه زیرساخت‌های صنعتی و تولیدی وجود ندارد. نرخ بیکاری در این استان را در برخی مناطق به ۶۰ درصد رسانده است.[۲] این امر منجر شده است که بسیاری از جوانان با به خطر انداختن جان خود به مشاغلی چون سوخت‌بری روی بیاورند. هدف قرار دادن سوخت‌بران بلوچ با گلوله بخاطر چند گالن سوخت، در حالی صورت می‌گیرد که سپاه پاسداران و دیگر ارگان‌های حکومتی با کشتی و تانکر به قاچاق سوخت از طریق معابر مختلف مرزی مشغولند. اقتصاد‌دانان می‌نویسند سپاه پاسداران به طور مداوم به قاچاق زمینی و دریایی نفت مشغول است.[۳]

تاریخچه سوخت‌بری

تصویر یک سوخت‌بر با موتور سیکلت
تصویر یک سوخت‌بر با موتور سیکلت

سوخت‌بری از سال ۱۳۸۰ در سیستان و بلوچستان رایج شد. با خشک شدن رودخانه‌ها در اثر سیاست‌های غلط حکومتی، بی رونق شدن شغل صیادی به دلیل وجود کشتی‌های چینی در خلیج فارس و دریای عمان و وجود نداشتن زیرساخت‌های صنعتی و تولیدی، بیکاری و فقر در این استان گسترش یافت.

همزمان با گسترش این شغل کشتار شهروندان بلوچ در مرزها نیز آغاز شد. نیروهای حکومتی تلاش کردند سوخت‌بران را تحت کنترل خود در آورند. همچنین مجبور کردن آن‌ها به پرداخت رشوه یکی دیگر از دلایل سخت‌گیری به سوخت‌بران است.

سوخت‌بران بلوچ هب دلیل فقر شدید از هر وسیله‌ای برای سوخت‌بری استفاده می‌کنند. شیشه‌های خالی آب معدنی و نوشابه علاوه بر گالن‌ها برای حمل سوخت بکار می‌روند.

بطور متوسط روزانه یک سوخت‌بر در جاده‌های مرزی کشته می‌شود.

اواسط ماه آبان ۱۳۹۹ یک جوان بلوچ در حالی که دو گالن خالی سوخت در دست داشت توسط مأموران نیروی انتظامی به ضرب گلوله کشته شد.[۴]

در چهارم اسفند، سپاه پاسداران با به رگبار بستن سوخت‌بران در نزدیکی سروان بلوچستان ۳۷ نفر از آنان را کشت. کشتار سوخت‌بران در روز چهارم اسفند منجر به اعتراضات گسترده‌ای در بلوچستان شد.[۵]

اجبار سوخت‌بران به عضویت در بسیج

کشته شدن سوخت‌بران در شش ماه اول سال ۹۸
کشته شدن سوخت‌بران در شش ماه اول سال ۹۸

علت سوخت‌بری رشد شدید بیکاری در استان سیستان و بلوچستان است. جمهوری اسلامی از پدیده‌ی سوخت‌بری در راستای کنترل بلوچستان و معترضان بلوچ نیز استفاده می کند. او به بلوچ‌هایی که حاضر باشند عضو بسیج محلی در منطقه‌ی خود شوند کارت سوخت‌بری می‌دهد. به گفته‌ی عبدالستار دوشوکی، مدیر مرکز مطالعات بلوچستان سوخت بران بلوچی که حاضر نیستند به چنین چیزی تن بدهند مجبورند به مأموران مرزی رشوه داده و در میان جاده‌ها با خطر تیراندازی مأموران سپاه روبرو شوند.[۶] سپاه پاسداران تلاش می کند با شلیک به بلوچ‌هایی که نمی خواهند با پذیرفتن شرایط حکومت یعنی عضویت در نهادهای حکومتی به سوخت‌بری بپردازند، شرایط را برای آن‌ها دشوار کرده و تعداد بیشتری را به سمت اهداف سیاسی خود سوق دهد.

طرح رزاق

مقامات جمهوری اسلامی مدتی پیش با ارائه‌ی طرحی به نام «طرح رزاق» تلاش کردند موضوع سوخت بری را تحت کنترل خود درآورند.در این طرح ان‌ها به هر خانوار در هفته ۲۰۰ لیتر گازوئیل فروخته و با ارائه‌ی کارتی که مجوز سوخت‌بری به شمار می‌رود اجازه می‌دادند که از مرز عبور کرده و آن‌ را در پاکستان به فروش برسانند. اما در این طرح جمهوری اسلامی تلاش کرد سوخت‌بران را به عضویت در بسیج و همکاری با سپاه پاسداران هدایت کند. کاری که سوخت‌بران از آن گریزان بودند. مردم محلی می‌گویند در این طرح سپاه پاسداران تلاش می‌کند قاچاق سوخت‌را خودش در دست بگیرد. [۷]

کشتن سوخت‌بران

بطور متوسط روازنه یک نفر در اثر سوخت‌بری جان خود را از دست می‌دهد.[۴]

در دو ماه دی و بهمن ۱۳۹۹ دستکم ۸۰ سوخت‌بر در مرزهای شرقی کشور جان خود را از دست داده‌اند.[۸]

کمپین فعالین بلوچ هم‌چنین خبر می‌دهد که در شش ماهه‌ی اول سال ۱۳۹۸ دستکم ۷۵ کشته توسط این کمپین ثبت شده است.

این کمپین اعلام کرد در برخی موارد رانندگان بلوچ که حتی هیچ‌ سوختی به همراه نداشته‌اند به دلیل نداشتن گواهی‌نامه فرار کرده و توسط نیروهای مسلح مورد هدف قرار گرفته‌اند.[۹]

در روز ۴ اسفند ۱۳۹۹ بزرگترین کشتار سوخت‌بران رخ داد. در این حادثه بیش از ۳۷ نفر کشته شدند. گزارش‌گر کمپین فعالین بلوچ تعداد کشته‌ها و زخمی‌ها را بیش از ۵۰ نفر اعلام کرده است.

اسامی برخی از جان‌باختگان چنین است:

  • یحیی گنگوزهی
  • فرزند علی خان
  • عبدالرحمن شهرسان زهی
  • عبدی شهرسان زهی فرزند بهارشاه
  • سلمان شهرسان زهی، رحمان بخش دهواری فرزند بهارشاه
  • عبدالوهاب دامنی، انس صاحب زاده، عبدالغفور توتازهی
    تصاویر برخی از جان باختگان کشتار سوخت‌بران
    تصاویر برخی از جان باختگان کشتار سوخت‌بران
  • انس صاحب زاده اهل روستای حق آباد بم پشت
  • رحمن اهل روستای پرکن شهرستان مهرستان
  • محمد میربلوچزهی
  • محمد نصرت زهی» ۱۷ ساله فرزند بشیر
توئیت مریم رجوی در مورد قیام سراوان
توئیت مریم رجوی در مورد قیام سراوان

اسامی برخی از زخمی ‌ها نیز بهزاد آزادی فرزند رسول، ادریس بلوچ زهی فرزند حسن، محمد مندازهی، «سلمان» فرزند جنگهان، عبدالستار دهواری فرزند خیرمحمد است.[۱۰]

موضع‌گیری‌ها

مریم رجوی پس از قیام مردم سراوان در اعتراض به کشتار سوخت‌بران در روز ۴ اسفند ۱۳۹۹ در حساب توئیتری خود نوشت:

مریم رجوی در حساب کاربری توئیتر خود نوشت که «درود بر مردم قهرمان سراوان که در برابر ظلم و ستم و تبعیض دیکتاتوری دینی بپا خاسته‌اند. این تنها راه مردم ایران برای به‌دست آوردن حقوقشان در برابر رژیم تبهکار آخوندی است.از عموم جوانان غيرتمند به ويژه در خطه #سيستان_و_بلوچستان می‌خواهم به حمايت از مردم سراوان برخيزند.»[۱۱]

سازمان عفو بین الملل نیز موضوع کشتار سوخت‌بران بلوچ را مورد توجه قرار داده و در یک توئیت آن‌را محکوم نمود. این سازمان اعلام کرد فیلم‌ها و گزارش‌هایی از داخل ایران به دست آورده که نشان می‌دهد روز روز دوشنبه ۴ اسفند ماه به سمت تعدادی از باربران سوخت در استان سیستان و بلوچستان تیراندازی کرده و آنها را کشته‌اند.

لینک به توئیت

منابع

  1. ↑ سوخت‌بری انتخاب ما نبود
  2. ↑ بیکاری ۴۰ تا ۶۰ درصدی در سیستان و بلوچستان
  3. ↑ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حال تسهیل حمل و نقل غیرقانونی نفت است
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ قاچاق سوخت؛ راه معاش کارگران اخراجی سیستان و بلوچستان
  5. ↑ سوخت‌بری به چه دلیل و کشتار سوخت‌بران چرا؟
  6. ↑ سوخت‌بری، بازی با آتش در دل کوه‌‌های بلوچستان
  7. ↑ تحولات سیاسی در پیوند با تیراندازی سراوان
  8. ↑ سوخت‌بری به چه دلیل و کشتار سوخت‌بران چرا؟
  9. ↑ تیراندازی ماموران/ ۷۵ کشته و زخمی در ۶ ماه نخست ۱۳۹۸ در بلوچستان
  10. ↑ گزارش اجمالی از قتل سوخت‌بران
  11. ↑ توئیت مریم رجوی در مورد اعتراضات سراوان
برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Ehsan/صفحه_تمرین2&oldid=54507»