کاربر:Ehsan/صفحه تمرین2
سوخت‌بری یکی از شغل‌های نامتعارف و خطرناک است که در مرز‌های شرقی ایران به ویژه در بلوچستان رواج دارد. سوخت‌بران با حمل چند گالن سوخت بر روی دوش یا موتور یا با ماشین‌هایی مثل وانت و توئیتا به خاک کشور همسایه رفته و با فروش آن درآمد اندکی کسب می‌کنند. خطری که سوخت‌بران را تهدید می‌کند ناشی از برخورد نیروی انتظامی و سپاه پاسداران و مأموران مرزی است. آنها به روی سوخت‌بران آتش باز می‌کنند. برخی از آنها در نتیجه‌ی اصابت مستقیم گلوله و برخی پس از آتش گرفتن موتور یا خودرو، در اثر سوختگی جان خود را از دست می‌دهند. این شغل نتیجه‌ی گسترش فقر و بیکاری در این منطقه است.[۱] در استان محروم سیستان و بلوچستان هیچ‌گونه زیرساخت‌های صنعتی و تولیدی وجود ندارد. نرخ بیکاری در این استان را در برخی مناطق به ۶۰ درصد رسانده است.[۲] این امر منجر شده است که بسیاری از جوانان با به خطر انداختن جان خود به مشاغلی چون سوخت‌بری روی بیاورند. هدف قرار دادن سوخت‌بران بلوچ با گلوله بخاطر چند گالن سوخت، در حالی صورت می‌گیرد که سپاه پاسداران و دیگر ارگان‌های حکومتی با کشتی و تانکر به قاچاق سوخت از طریق معابر مختلف مرزی مشغولند. اقتصاد‌دانان می‌نویسند سپاه پاسداران به طور مداوم به قاچاق زمینی و دریایی نفت مشغول است.[۳]
استفاده سیاسی از سوخت‌بران
علت سوخت‌بری رشد شدید بیکاری در استان سیستان و بلوچستان است. جمهوری اسلامی از پدیده‌ی سوخت‌بری در راستای کنترل بلوچستان و معترضان بلوچ نیز استفاده می کند. او به بلوچ‌هایی که حاضر باشند عضو بسیج محلی در منطقه‌ی خود شوند کارت سوخت‌بری می‌دهد. به گفته‌ی عبدالستار دوشوکی، مدیر مرکز مطالعات بلوچستان سوخت بران بلوچی که حاضر نیستند به چنین چیزی تن بدهند مجبورند به مأموران مرزی رشوه داده و در میان جاده‌ها با خطر تیراندازی مأموران سپاه روبرو شوند.[۴] سپاه پاسداران تلاش می کند با شلیک به بلوچ‌هایی که نمی خواهند با پذیرفتن شرایط حکومت یعنی عضویت در نهادهای حکومتی به سوخت‌بری بپردازند، شرایط را برای آنها دشوار کرده و تعداد بیشتری را به سمت اهداف سیاسی خود سوق دهد.
شیوه سوخت‌بری
آمار مرگ سوخت‌بران
بطور متوسط روازنه یک نفر در اثر سوخت‌بری جان خود را از دست می‌دهد.[۵]
شیشه های خالی آب معدنی و نوشابه ، در مناطق مرزی به ویژه در سراوان این روزها حکم زباله را ندارد بلکه نقش همان باک را مانند پوشش لباس محلی ایفا می‌کند تا از این رهگذر و در مسیری طاقت فرسا لقمه نانی از فروش چند لیتر سوخت حاصل کند.
اما هر زمان که صحبت از قاچاق سوخت به میان می‌آید به دلیل همان اشتباهات گذشته که تاکنون بعضی از رسانه ها در معرفی از چهره سیستان و بلوچستان تکرار کرده اند صحنه های تعقیب و گریز خودروهای حامل سوخت قاچاق و افراد دخیل در این موضوع با همان لباس‌های محلی و ساکنان این استان ختم می‌شود اما واقعیت این است که بیشتر سوخت قاچاق از سایر استان ها به سیستان و بلوچستان حمل می شود.
بیکاری و خشکسالی، سود ناشی از فروش سوخت و تعطیلی بازارچه های مرزی از جمله دلایل مهمی است که بسیاری از مردم این استان به ویژه روستاییان را به فروش و قاچاق سوخت جهت امرار معاش سوق داده است.