کاربر:Hossein/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
شوراهای مردمی، شوراهایی هستند که توسط مردم و بدون وابستگی به حکومت‌ها تشکیل می‌شوند و هدف آنها کمک‌رسانی به مردم، به‌ویژه پس از فجایع طبیعی مانند سیل، زلزله، آتش‌سوزی و.. می‌باشد. اما تاریخ شاهد این بوده است که در تحولات سیاسی-اجتماعی قرون گذشته نیز انجمن‌ها و شوراهای مردمی نقش بسزایی در پیشبرد مبارزات سیاسی و ایجاد حکومت‌های مردمی داشته‌اند.
شوراهای مردمی، شوراهایی هستند که توسط مردم و بدون وابستگی به حکومت‌ها تشکیل می‌شوند و هدف آنها کمک‌رسانی به مردم، به‌ویژه پس از فجایع طبیعی مانند سیل، زلزله، آتش‌سوزی و.. می‌باشد. اما تاریخ شاهد این بوده است که در تحولات سیاسی-اجتماعی قرون گذشته نیز انجمن‌ها و شوراهای مردمی نقش بسزایی در پیشبرد مبارزات سیاسی و ایجاد حکومت‌های مردمی داشته‌اند.


در جامعه‌های مدرن یا سنتی،‌ همبستگی اجتماعی از الزامات یک جامعه به‌حساب می‌آید و به‌واسطه آن در ابعاد و جنبه‌های مختلف، می‌توان یک جامعه را در کنار جوامع دیگر هویت داده و آنرا خود بسنده کرد. جمهوری‌های دموکراتیک که محصول اراده اکثریت مردم هستند عموماً هم محصول همبستگی اجتماعی‌اند و هم از ظرفیت‌های این خصلت جامعه در زمینه‌های مختلف بهره‌مند می‌شوند. اما دیکتاتوری‌های (توتالیتاریستی) همانند نظام ولایت فقیه در ایران، همبستگی اجتماعی را تهدیدی برای خود محسوب می‌کنند و از شکل‌گیری و گسترش آن حمایت نمی‌کنند. علت آن است که هرگونه نهاد قدرتی خارج از کنترل نظام دیکتاتوری باعث کاهش تسلط هژمونیک این نظامها شده و آن را به مثابه تهدیدی برای بقای خویش می‌بینند. به بیانی دیگر در نظام‌های خودکامه و دیکتاتوری، ساختار قدرت برپایه معیارهای شناخته شده دموکراتیک شکل نگرفته است، لذاست که این حکومت‌ها، پیوسته جامعه و شکل‌گیری تجمع‌های مردمی را تهدیدی برای خود به‌حساب می‌آورند و تلاش می‌کنند به روشهای مختلف پیوندهای میان مردم و گروه‌های اجتماعی را که مبنای اتحاد گروه‌های مختلف اجتماعی است را از هم بگسلد و آنها را بصورت ذرات پراکنده به حکومت مرتبط کند.  
در جامعه‌های مدرن یا سنتی،‌ همبستگی اجتماعی از الزامات یک جامعه به‌حساب می‌آید و به‌واسطه آن در ابعاد و جنبه‌های مختلف، می‌توان یک جامعه را در کنار جوامع دیگر هویت داده و آنرا خود بسنده کرد. جمهوری‌های دموکراتیک که محصول اراده اکثریت مردم هستند عموماً هم محصول همبستگی اجتماعی‌اند و هم از ظرفیت‌های این خصلت جامعه در زمینه‌های مختلف بهره‌مند می‌شوند. اما دیکتاتوری‌های (توتالیتارین) همانند نظام ولایت فقیه در ایران، همبستگی اجتماعی را تهدیدی برای خود محسوب می‌کنند و از شکل‌گیری و گسترش آن حمایت نمی‌کنند. علت آن است که هرگونه نهاد قدرتی خارج از کنترل نظام دیکتاتوری باعث کاهش تسلط هژمونیک این نظامها شده و آن را به مثابه تهدیدی برای بقای خویش می‌بینند. به بیانی دیگر در نظام‌های خودکامه و دیکتاتوری، ساختار قدرت برپایه معیارهای شناخته شده دموکراتیک شکل نگرفته است، لذاست که این حکومت‌ها، پیوسته جامعه و شکل‌گیری تجمع‌های مردمی را تهدیدی برای خود به‌حساب می‌آورند و تلاش می‌کنند به روشهای مختلف پیوندهای میان مردم و گروه‌های اجتماعی را که مبنای اتحاد گروه‌های مختلف اجتماعی است را از هم بگسلد و آنها را بصورت ذرات پراکنده به حکومت مرتبط کند.  


== سازمان‌دهی در شوراهای مردمی ==
== سازمان‌دهی در شوراهای مردمی ==
خط ۱۴: خط ۱۴:
می‌توان گفت که درحقیقت شوراهای مردمی دارای همان ساختار شوراهای مقاومت در ابعاد اجتماعی‌تر هستند. ساختاری که توان بالایی در سازمان دهی مقاومت در مقابل نهاد‌های سرکوب وابسته به حکومت‌ها را دارا هستند.
می‌توان گفت که درحقیقت شوراهای مردمی دارای همان ساختار شوراهای مقاومت در ابعاد اجتماعی‌تر هستند. ساختاری که توان بالایی در سازمان دهی مقاومت در مقابل نهاد‌های سرکوب وابسته به حکومت‌ها را دارا هستند.


یکی از مثال‌های برجسته در این خصوص، دستاوردهای شوراهای مردمی در انقلاب فوریه برعلیه روسیه تزاری بود. به تجاربی در این خصوص توجه کنید:  
=== تجربه‌های تاریخی ===
درژوئن ۱۹۱۷ كنگره اتحاديه ها با شركت ۹۶۷سنديكا به نمايندگي از ۵/۱ميليون كارگر تشكيل گرديد. كارگران آگاه و مبارز به كمك سوسياليست‌های انقلابي دست به ايجاد كميته هاي كارخانه (شورا) براي كنترل توليد و دستمزد ونظارت بر فعاليت هاي كارفرما زدند.كميته هاي كارخانه كه درتمامي شهرها تشكيل شده بود درجريان انقلاب اكتبرنقش بسزايي دراين پيروزي داشتند. پس از انقلاب اكتبر، تشكيلات اتحاديه اي شكل جديدي يافت. در رأس همه شوراهاي كارگري، كميته مركزي اتحاديه صنعت مربوطه قرارگرفت. اتحاديه ها پس از پيروزي انقلاب ۱۹۱۷ به مثابه نيروي متشكل كارگري درساخت ارتش، كميته، قيمت ها شركت هاي تعاوني، پياده كردن و ساخت اقتصاد ملي و اعمال مديريت شورايي فعاليت چشمگيري ازخود نشان دادند.                              
 
یکی دیگر از مثال‌های برجسته در این خصوص، دستاوردهای شوراهای مردمی در انقلاب فوریه برعلیه روسیه تزاری بود. به تجاربی در این خصوص توجه کنید:


«طی چند ماه بلشویک‌ها توانستند رهبری را در دو شورای بانفوذ پتروگراد و مسکو به دست گیرند. اقدامات دولت موقت به رهبری '''الکساندر کرنسکی''' برای رویارویی با اقدامات لنین و بلشویک‌ها ناکام ماند. کمونیست‌ها (حزب بلشویک) '''پرشمار نبودند'''، اما با تکیه بر شبکه فعالی از اعضای با ایمان، که لنین آنها را "انقلابیون حرفه‌ای" می‌خواند، قادر بودند تا ۲۵هزار نفر را در پتروگراد مسلح کنند.
«طی چند ماه بلشویک‌ها توانستند رهبری را در دو شورای بانفوذ پتروگراد و مسکو به دست گیرند. اقدامات دولت موقت به رهبری '''الکساندر کرنسکی''' برای رویارویی با اقدامات لنین و بلشویک‌ها ناکام ماند. کمونیست‌ها (حزب بلشویک) '''پرشمار نبودند'''، اما با تکیه بر شبکه فعالی از اعضای با ایمان، که لنین آنها را "انقلابیون حرفه‌ای" می‌خواند، قادر بودند تا ۲۵هزار نفر را در پتروگراد مسلح کنند.
خط ۳۵: خط ۳۸:


== شوراهای مردمی در ایران پس از انقلاب ضد سلطنتی ==
== شوراهای مردمی در ایران پس از انقلاب ضد سلطنتی ==
شورا و کار شورایی از جمله اصطلاح‌ها و عبارت‌هایی است که پس از انقلاب ضد سلطنتی و همگام با پیشرفت فرهنگ انقلاب در کشور ما رایج شد. در ابتدای پس از انقلاب آیت الله سید محمود طالقانی از طرح‌کنندگان و هواخواهان جدی بکارگیری شوراها در اداره کشور بود. او این مسئله را با احساس خطر نسبت به شکل‌گیری یک دیکتاتوری تحت پوش دین بیان می‌کرد. این خطبه او بسیار مشهور شده است:<blockquote>صدها بار گفتم كه مسأله شورا از اساسي‏ترين مسائل اسلامي است. خداوند حتي به پيغمبرش با آن عظمت مي‏گويد با اين مردم مشورت كن، به اينها شخصيت بده، بدانند كه مسؤوليت دارند، متكي به شخص رهبر نباشند. اين اصل اسلامي است. يعني همه مردم از خانه و زندگي و واحدها بايد در كارشان با هم مشورت كنند...گروه‏هايي، افرادي دست‏اندركار شايد اينطور تشخيص بدهند اگر شورا باشد ديگر ما چكاره هستيم؟ شما هيچ، برويد دنبال كارتان. بگذاريد اين مردم مسؤوليت پيدا كنند، اين مردمند كه كشته دادند، اينهااز همين توده‌های جنوب شهر بودند، منطق اينها بوده است...اميدواريم كه همه ما هشيار بشويم، فرد فرد مسؤوليت قبول بكنيم و اين مسائل عظيم اسلامي را پياده بكنيم. خود رأيي و خود خواهي را كنار بگذاريم، گروه خواهي و فرصت طلبي و تحميل عقيده يا خداي نخواسته استبداد زير پرده دين را كنار بگذاريم و بياييم با مردم، با دردمندها، با رنج كشيده‏ها، با محروم‏ها همصدا باشيم.<ref>آیت الله طالقانی و [https://rasekhoon.net/article/show/156348/%D8%A2%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D9%88-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7 شوراها]</ref></blockquote>
شورا و کار شورایی از جمله اصطلاح‌ها و عبارت‌هایی است که پس از انقلاب ضد سلطنتی و همگام با پیشرفت فرهنگ انقلاب در کشور ما رایج شد. حل کردن و گشایش بسیاری از امور به صورت خودجوش در میان مردم رایج شده بود. در خیلی از محلات عده‌ای از جوانان حفاظت محله خویش را به عهده گرفتند. عده‌ای دیگر در نقطه مناسبی از محلات با برپایی چادر خیمه‌ای یا مانند آن اقدام به فروش اجناس مورد نیاز مردم تهیدست به قیمت ارزان بدون در نظر گرفتن سود می‌نمودند.  


اردوهای سازندگی مجاهدین را هم باید به عنوان نمونه‌ای از کارکردهای مشابه شوراهای مردمی به حساب آورد. هواداران جوان مجاهدین به صورت جمعی و شورایی به روستاهای مختلف در مناطق مختلف ایران رفته و کمک‌ نیرویی خود را به مردم ساکن آن مناطق عرضه می‌داشتند. در نقاط شمالی کشور دوشادوش مردم کشاورز به کمک مردم روستاها در کاشت یا برداشت مزارع برنج روی آوردند. در نقاطی و بر اساس نیاز مناطق مورد مراجعه به ساخت حمام، مسجد، مدرسه و... اقدام می‌کردند. مردم مناطق با استقبال از آنها مکان سکونت موقت آنها را فراهم می‌ساختند.
== شکل‌گیری شوراهای مردمی در دهه اخیر (۱۳۹۰ تاکنون) ==
== شکل‌گیری شوراهای مردمی در دهه اخیر (۱۳۹۰ تاکنون) ==
پس از فاجعه سیل سال ۱۳۹۸ در ایران، مردم به طور خودجوش اقدام به برپایی شوراهای مردمی کردند و کمک‌های خود را بدون کمک دولت، خودشان به دست مردم سیل‌زده رساندند.
پس از فاجعه سیل سال ۱۳۹۸ در ایران، مردم به طور خودجوش اقدام به برپایی شوراهای مردمی کردند و کمک‌های خود را بدون کمک دولت، خودشان به دست مردم سیل‌زده رساندند.
۱٬۰۵۰

ویرایش