کاربر:Hossein/صفحه تمرین1411

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو

انحلال سپاه پاسداران

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نهادی است موازی با ارتش جمهوری اسلامی که بودجه زیادی را بر کشور ایران تحمیل می‌کند. این موضوع دغدغه فکری بسیاری در طول این چند دهه‌ای که از عمر نظام جمهوری اسلامی می‌گذرد بوده است. ایده انحلال آن در سپهر سیاسی ایران از سوی سازمان‌ها و اشخاص مختلف سیاسی عمدتا اپوزیسیون مطرح شده است.[۱]بطور مشخص سالیان متمادی است که مسعود رجوی به‌کرات بر ضرورت انحلال «سپاه پاسداران» و زیرمجموعه‌های آن تأکید کرده‌ است.

سابقه امر

سپاه پاسداران از بدو تاسیس در دوم اردیبهشت ۱۳۵۸که ابتدا نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و با ایده دولت موقت و تصویب شورای انقلاب تحت نظر دولت موقت را برگزید اما پس از مدتی کوتاه و بعد از قطع ارتباطش با دولت موقت و با نظر روح الله خمینی تحت هژمونی شورای انقلاب قرار گرفت و واژه ایران از آن حذف و تبدیل به «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» شد همواره با یک دوگانگی در ماهیت کاری، موقعیت عمل و فرماندهی روبرو بوده است. سپاه پاسداران به سرعت با غلبه بر گروه‌های مسلح موازی موجود در آن زمان مثل پاسا و گارد انقلاب و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی آنها را یا در خود ادغام و یا وادار به همکاری و هم‌سویی با خود نمود.[۲] لاهوتی که به نیروهای ملی مذهبی نزدیک بود و با مخالفت شدید مرتضی مطهری در نصبش به عنوان نماینده خمینی در کمیته‌ها مواجه بود به دستور روح الله خمینی از سپاه کنار گذاشته شد و فضل‌الله محلاتی جایگزین او شد. در ادامه و علیرغم اینکه فرماندهی کل قوا از طرف خمینی به بنی‌صدر واگذار شده بود و بنی‌صدر شخصی به نام مرتضی رضایی را بعنوان فرمانده سپاه تعیین کرد عملا سپاه همسو با حزب جمهوری اسلامی و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در فرماندهی بنی‌صدر ایجاد اختلال می‌کردند و در حذف او اثرگذار بودند.[۲] تصفیه باز هم بیشتری در سپاه انجام شد و حزب جمهوری اسلامی ایران و هاشمی رفسنجانی به عنوان رابط شورای انقلاب با سپاه، جهت‌گیری سپاه را به سمت «جریان خط امام» تکمیل کردند. موج بعدی تصفیه بعد از برکناری آیت‌الله حسینعلی منتظری رخ داد و نیروهای حامی ایشان یا کنار گذاشته شده و یا از مناصب فرماندهی کنار گذاشته شدند و سپاه بصورت یک‌دست به‌عنوان بازوی نظامی ولایت فقیه در‌ آمد.

گسترش سپاه در دوران خامنه‌ای

در دوران خامنه‌ای با ورود در عرصه‌های غیرنظامی باز هم شاهد تصفیه‌های بیشتری بود و متقابلا سطح مداخلات سیاسی آن هم افزایش پیدا کرد و بطور ویژه تبدیل به بازوی سیاسی امنیتی و نظامی خامنه‌ای شد. در ادامه و در یک روند تدریجی سپاه به صورت گسترده در حوزه‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی و تجاری فعال شد، بگونه‌ای که امروز علاوه بر آنکه نهاد نظامی، دفاعی و راهبردی اصلی نظام است، یک ابرنهاد بزرگ اقتصادی، تجاری، مالی، فرهنگی و رسانه‌ای است که تسلط زیادی در ارکان جامعه دارد.[۲]

سپاه بزرگترین بازیگر اقتصاد ایران

علاوه بر فعالیت‌های رسمی، سپاه متهم است که بزرگترین بازیگر قاچاق، پولشویی و اقتصاد سیاه در ایران است که فراتر از کالاهای بیرون از نظارت گمرگ شامل مواد مخدر و مشروبات الکلی نیز می‌رود. آمار دقیقی از میزان دارایی سپاه و حجم فعالیت‌های اقتصادی آن وجود ندارد. فعالیت اقتصادی سپاه در سه نهاد "قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا"، "بنیاد تعاون سپاه" و "بنیاد تعاون بسیج" انجام میشود که هر کدام زیرمجموعه‌های متعدد داشته و در تقریبا تمامی حوزه‌های تجاری و مالی فعالیت می‌کنند. سپاه در بورس نیز فعال است و حجم زیادی از املاک و دارایی‌های سرمایه‌ای دارد. بر اساس برخی از ارزیابی‌ها، حجم پول در گردش در نهادهای تحت مالکیت کامل و یا بخشی سپاه در حدود ۱۸ درصد حجم نقدینگی کل کشور است.[۲]

سپاه بزرگترین سازمان گانگستری دنیا

غلط نیست اگر گفته شود که سپاه پاسداران از بزرگترین سازمان‌های گانگستری کنونی دنیا است که چارچوب فعالیت فراملی دارد و در عین حال بزرگترین تشکیلات نظامی و امنیتی یک کشور عضو سازمان ملل متحد است.[۲] هدف از گسترش سازمانی و نظامی این تشکیلات گانگستری که خود را مقید به حفظ حکمرانی مطلقه و استبدادی خامنه‌ای و گسترش قدرت نهاد ولایت فقیه در جهان اسلام می‌داند در داخل کشور حذف تمام جناح‌های خارج از جناح خامنه‌ای و سرکوب تمام‌عیار اعتراضات مردم، و در خارج، منبع اصلی تنش‌ها ، جنگ‌ها و افراط‌گرایی در منطقه و مزاحم اصلی صلح پایدار در خاورمیانه است. نیروی قدس آن، مجموعه سازمان‌یافته و تواناتری نسبت به گروه‌های بنیادگرایی مانند القاعده و داعش و سلفی‌های تندرو است و بنیادگرایی اسلامی- شیعه را گسترش می‌دهد. این امر موجب تحمیل هزینه‌های سنگین بر کشور و مردم ایران شده است.

چرا سپاه باید منحل شود؟

ضرورت انحلال سپاه از دو جانب مطرح شده است.

جانب اول از داخل نظام جمهوری اسلامی است. جواد کریمی قدوسی، نماینده مجلس شورای اسلامی مدعی شده که حسن روحانی گفته نمی‌تواند هم به ارتش و هم به سپاه پاسداران «حقوق» بدهد. کریمی قدوسی در یک ویدیو به نقل از «اعضای هیات رئیسه کمیسیون تلفیق مجلس» گفته‌ که حسن روحانی در دیداری به آنها گفته است: «من به دو ارتش و نیروی نظامی در کشور نمی‌توانم حقوق بدهم، هم به سپاه و هم به ارتش، هم به شاغلین و هم به بازنشسته‌ها و هم پاداش خدمت.»

او هم‌چنین مدعی شده که روحانی در «پاراف» نامه محمدحسین باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح که درخواست بودجه کرده بود نوشته:‌ «بودجه نیروهای مسلح طبق قانون اساسی از بودجه همراه ریخت و پاش‌های عجیب و غریب گروه‌های به اصطلاح فرهنگی و تبلیغاتی باید جدا شود. بخش بزرگی از بودجه نیروهای مسلح به جای دفاع از کشور، صرف تخریب دولت می‌شود که قانونا و شرعا حرام است.»[۳]

در همین رابطه تلویزیون ایران تی وی به نقل از تابناک آورده که در پی تغییرات کلی در ساختار نظامی انتظامی جمهوری اسلامی در ۱۴۰۱ محسن رضایی طرح انحلال سپاه پاسداران و ادغام آن در ارتش را مطرح کرده بود که البته پس از بالا گرفتن اختلافات این خبر از خروجی تابناک حذف شده است.[۴]

جانب دوم از طرف اپوزسیون جمهوری اسلامی است.

مسعود رجوی در ۳ خرداد ۱۴۰۱ گفت: انحلال سپاه پاسداران خواست مردم و مقاومت ایران

خواست مردم و مقاومت ایران انحلال سپاه پاسداران و اختصاص دادن بودجه و امکانات آن به نیازمندی‌های مردم فقیر و محروم است که در ”خط مرگ“ با گرانی‌های سرسام‌آور دست و پنجه نرم می‌کنند. روحانی رئیس‌جمهور قبلی رژیم می‌گفت سپاه ”یکی از ثمرات“ جنگ ۸ساله بود و ” در دل جنگ پا گرفت“ . پس تکرار می‌کنیم که اگر رژیم ولایت‌فقیه قصد جنگ‌افروزی و صدور ارتجاع و تروریسم و عزم سرکوب مردم ایران را ندارد، یک ارتش برایش کافیست و نباید هزینه‌های نجومی و مضاعف سپاه را به مردم دردمند ایران تحمیل کند. سپاه پاسداران ارگان محوری قهر و سرکوب نظامی و ابزار اصلی حفظ دیکتاتوری دینی است. لیسـت‌گذاری آن کافی نیست. باید منحل شود.[۵]

مسعود رجوی در ۲۵ مرداد ۱۳۹۹ گفت: انحلال سپاه پاسداران و اختصاص دادن بودجه آن به مقابله با رونا و بهداشت و درمان. اگر رژیم ولایت فقیه قصد سرکوب و جنگ‌افروزی و صدور ارتجاع و تروریسم ندارد یک ارتش برایش کافی‌است ونباید هزینه مضاعف سپاه را هم به مردم دردمند و محروم ایران تحمیل کرد.[۶]