۸٬۷۱۳
ویرایش
(اصلاح ارقام) |
|||
خط ۵: | خط ۵: | ||
(الف) كشتن اعضای گروه؛ (ب) وارد کردن صدمات جسمی یا روحی شدید به اعضای گروه؛ (پ) تحمیل تعمدی نوعی از شرایط خاص زندگی بر یک گروه با هدف نابودی فیزیکی بخش یا تمامیت گروه (ت) تحمیل اقداماتی جهت جلوگیری از زاد و ولد در گروه؛ (ث) انتقال اجباری كودكان گروه به گروهی دیگر.<ref name=":1" /> بطور خلاصه میتوان گفت: این اصطلاح بسیار خاص به جنایات خشونت باری اطلاق می گردد که علیه یک گروه به قصد نابودی آن صورت می گیرد. | (الف) كشتن اعضای گروه؛ (ب) وارد کردن صدمات جسمی یا روحی شدید به اعضای گروه؛ (پ) تحمیل تعمدی نوعی از شرایط خاص زندگی بر یک گروه با هدف نابودی فیزیکی بخش یا تمامیت گروه (ت) تحمیل اقداماتی جهت جلوگیری از زاد و ولد در گروه؛ (ث) انتقال اجباری كودكان گروه به گروهی دیگر.<ref name=":1" /> بطور خلاصه میتوان گفت: این اصطلاح بسیار خاص به جنایات خشونت باری اطلاق می گردد که علیه یک گروه به قصد نابودی آن صورت می گیرد. | ||
هر اقدامی که «به قصد نابودی کلی یا جزئی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی انجام شود» نسلکشی است. این تعریفی است که در ماده دوم کنوانسیون نسلکشی آمده است. این کنوانسیون در سال | هر اقدامی که «به قصد نابودی کلی یا جزئی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی انجام شود» نسلکشی است. این تعریفی است که در ماده دوم کنوانسیون نسلکشی آمده است. این کنوانسیون در سال ۱۹۸۴ در سازمان ملل تصویب شد و در سال ۱۹۵۱ اجرایی گردید. کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل متحد میگوید همه افراد، از جمله رهبران منتخب میتوانند به دلیل ارتکاب نسلکشی مورد تعقیب و مجازات قرار گیرند. | ||
== سابقه پیدایش اصطلاح نسلکشی == | == سابقه پیدایش اصطلاح نسلکشی == | ||
اصطلاح "genocide" (نسلكشی) تا پیش از سال | اصطلاح "genocide" (نسلكشی) تا پیش از سال ۱۹۴۴ وجود نداشت. این اصطلاح بسیار خاص به جنایات خشونت باری اطلاق می گردد که علیه یک گروه به قصد نابودی آن صورت می گیرد. در۱۹۴۴، یك وكیل یهودی لهستانی به نام رافائل لمكین (۱۹۵۹-۱۹۰۰) درصدد برآمد كه سیاستهای نازی درباره قتل های سازمان یافته از جمله نابودی یهودیان اروپایی را توضیح دهد. او كلمه "genocide" را از تركیب کلمه "geno" (از زبان یونانی به معنی نژاد یا قبیله) با کلمه "cide" (از زبان لاتین به معنی كشتن) ساخت. وی در جریان (پنجمین کنفرانس بینالمللی یکنواختسازی حقوق جزا) در مادرید، پیشنهاد کرد که نابود کردن گروههای نژادی، مذهبی یا اجتماعی از لحاظ حقوق بینالملل جرم محسوب شود. وی این عقیده را در کتاب خود تحت عنوان «نقش دول محور در اروپای اشغالی» که در سال ۱۹۴۴ میلادی منتشر شد، به تفصیل بیشتری مورد بحث قرار داد. مباحث و تعاریف وی مبنای تنظیم کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل متحد قرار گرفت. با پیشنهاد این اصطلاح جدید، لمكین "برنامه ای نظام یافته را در نظر داشت كه شامل اقدامات مختلف با هدف نابودی پایه های اصلی بقای گروه های ملی و درنهایت از بین بردن خود گروه ها طرح ریزی شده بود". سال بعد، دادگاه نظامی بین المللی در نورنبرگ نازی های طراز اول را به "جنایت علیه بشریت" متهم ساخت. كلمه "نسل کشی" نیزفقط جهت توصیف و نه به عنوان یك اصطلاح قانونی، در دادخواست گنجانده شده بود.<ref name=":1">[https://encyclopedia.ushmm.org/content/fa/article/what-is-genocide نسل کشی چیست؟ دائرة المعارف هولوکاست]</ref> | ||
براساس کنوانسیون ۱۹۴۸ سازمان ملل ، کشتن اعضای یک گروه، وارد کردن صدمات جسمی یا روحی شدید به اعضای گروه، تحمیل عمدی نوعی از شرایط خاص زندگی به هدف نابودی فیزیکی بخش یا کل گروه، تحمیل اقدامات جهت جلوگیری از زاد و ولد و انتقال اجباری کودکان یک گروه به گروه دیگر، نسل کشی خوانده شده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-af/آیا-کشتار-هزارهها-در-افغانستان-نسل-کشی-است/a-63397106 آیا کشتار هزارهها نسلکشی است. دویچه وله]</ref> | براساس کنوانسیون ۱۹۴۸ سازمان ملل ، کشتن اعضای یک گروه، وارد کردن صدمات جسمی یا روحی شدید به اعضای گروه، تحمیل عمدی نوعی از شرایط خاص زندگی به هدف نابودی فیزیکی بخش یا کل گروه، تحمیل اقدامات جهت جلوگیری از زاد و ولد و انتقال اجباری کودکان یک گروه به گروه دیگر، نسل کشی خوانده شده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-af/آیا-کشتار-هزارهها-در-افغانستان-نسل-کشی-است/a-63397106 آیا کشتار هزارهها نسلکشی است. دویچه وله]</ref> | ||
=== قانون شدن نسلکشی === | === قانون شدن نسلکشی === | ||
در | در ۹ دسامبر ۱۹۴۸، سازمان ملل متحد تحت تاثیر واقعه هولوكاست و تا حد زیادی به دلیل تلاش های خستگی ناپذیر لمكین، کنوانسیون منع و مجازات جرم نسل كشی را به تصویب رساند. طبق این کنوانسیون "نسل کشی" جرم بین المللی شناخته شد و کشورهای امضاكننده آن ملزم به "منع و مجازات" آن شدند. این قانون در سال ۱۹۵۱ اجرایی گردید. کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل متحد میگوید همه افراد، از جمله رهبران منتخب میتوانند به دلیل ارتکاب نسلکشی مورد تعقیب و مجازات قرار گیرند.<ref name=":0">[https://www.dw.com/fa-af/نسل-کشی-دقیقاً-چیست/a-61523223 سایت دویچه وله - نسل کشی دقیقاً چیست؟]</ref> قانون مذکور مستلزم چیزی بود که لمکین آن را «منع جهانی» مینامید، پیشدرآمدی، بر آنچه امروزه «دادرسی بینالمللی» خوانده میشود: | ||
«مشوقان و عاملین این فجایع میبایست در هر کجای دنیا که دستگیر بشوند مجازات میشدند، با صرف نظر از این که جنایات در کجا اتفاق افتاده یا ملیت و مقام فرد مجرم چیست؟ به این ترتیب تمایل به اقداماتی ننگین با هدف نابودی گروههای ملی، قومی و مذهبی مختلف مانند آنچه بر سر ارمنیان آمد، جرمی بینالمللی محسوب میشد که در سراسر جهان قابل پیگیری و مجازات بود درست مثل برده داری و دزدی انتشاراتی. لمکین عقیده داشت که اگر خطر مجازات وجود داشته باشد به میزانی زیادی میتواند احتمال تکرار عمل را تحتالشعاع قرار دهد.»<ref>سامانتا پاور(۱۳۸۵)، معضلی برخاسته از جهنم: آمریکا و سدهها نسلکشیها، ترجمه مارینا بنیاتیان، تهران: نشر چشمه، صفحه:۴۷–۴۸</ref> | «مشوقان و عاملین این فجایع میبایست در هر کجای دنیا که دستگیر بشوند مجازات میشدند، با صرف نظر از این که جنایات در کجا اتفاق افتاده یا ملیت و مقام فرد مجرم چیست؟ به این ترتیب تمایل به اقداماتی ننگین با هدف نابودی گروههای ملی، قومی و مذهبی مختلف مانند آنچه بر سر ارمنیان آمد، جرمی بینالمللی محسوب میشد که در سراسر جهان قابل پیگیری و مجازات بود درست مثل برده داری و دزدی انتشاراتی. لمکین عقیده داشت که اگر خطر مجازات وجود داشته باشد به میزانی زیادی میتواند احتمال تکرار عمل را تحتالشعاع قرار دهد.»<ref>سامانتا پاور(۱۳۸۵)، معضلی برخاسته از جهنم: آمریکا و سدهها نسلکشیها، ترجمه مارینا بنیاتیان، تهران: نشر چشمه، صفحه:۴۷–۴۸</ref> | ||
با وجود این که موارد متعددی از خشونت علیه گروه ها در طول تاریخ و حتی پس از تصویب این کنوانسیون صورت گرفته است، ولی شرح و بسط قانونی و بین المللی این اصطلاح در دو دوره تاریخی مجزا برجسته تر است: از زمان ابداع این اصطلاح تا پذیرش آن به عنوان قانون بین المللی ( | با وجود این که موارد متعددی از خشونت علیه گروه ها در طول تاریخ و حتی پس از تصویب این کنوانسیون صورت گرفته است، ولی شرح و بسط قانونی و بین المللی این اصطلاح در دو دوره تاریخی مجزا برجسته تر است: از زمان ابداع این اصطلاح تا پذیرش آن به عنوان قانون بین المللی (۱۹۴۸-۱۹۴۴) و زمان آغاز بکارگیری آن با پایه گذاری دادگاه های جنایی بین المللی برای پیگرد قانونی جنایات نسل كشی (۱۹۹۸-۱۹۹۱). جلوگیری از نسل كشی، که از تعهدات اصلی این کنوانسیون است ، هنوز هم به صورت یك چالش در بین ملت ها و اشخاص مطرح است. | ||
نسلکشی به موجب «کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسلکشی» سازمان ملل، اعم از اینکه در موقع صلح صورت گیرد یا جنگ، جنایت محسوب میشود و حق مطالبه خسارات را برای قربانیان و وارثین آنان به رسمیت شناخته و دولتها را متعهد میسازد تا تاوان صدمات وارد شده توسط مجرمین و مرتکبین را از دولتها یا جانشینان آنان دریافت کنند. در ماده ۱ این کنوانسیون چنین آمده: «نسل کشی، چه در دوران صلح روی دهد و چه در زمان جنگ، براساس حقوق بینالملل جنایت شمرده میشود». | نسلکشی به موجب «کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسلکشی» سازمان ملل، اعم از اینکه در موقع صلح صورت گیرد یا جنگ، جنایت محسوب میشود و حق مطالبه خسارات را برای قربانیان و وارثین آنان به رسمیت شناخته و دولتها را متعهد میسازد تا تاوان صدمات وارد شده توسط مجرمین و مرتکبین را از دولتها یا جانشینان آنان دریافت کنند. در ماده ۱ این کنوانسیون چنین آمده: «نسل کشی، چه در دوران صلح روی دهد و چه در زمان جنگ، براساس حقوق بینالملل جنایت شمرده میشود». | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
به قتل بیش از ۸٬۰۰۰ مرد و پسر از ساکنان بوسنیایی شهر مسلماننشین سربرنیتسا (در بوسنی و هرزگوین امروزی) توسط ارتش جمهوری صرب بوسنی گفته میشود. این کشتار، بعد از جنگ جهانی دوم، بزرگترین نسلکشی در اروپا بهشمار میآید. این نسلکشی به نسلکشی بوسنی نیز شناخته میشود. نسلکشی بوسنی به دو نسل کشی توسط نیروهای صرب بوسنی در سربرنیتسا در سال ۱۹۹۵ و پاکسازی قومی که در سراسر بوسنی توسط ارتش صرب بوسنی در طول جنگ ۱۹۹۲-۱۹۹۵ انجام گرفتهاست، اشاره دارد. | به قتل بیش از ۸٬۰۰۰ مرد و پسر از ساکنان بوسنیایی شهر مسلماننشین سربرنیتسا (در بوسنی و هرزگوین امروزی) توسط ارتش جمهوری صرب بوسنی گفته میشود. این کشتار، بعد از جنگ جهانی دوم، بزرگترین نسلکشی در اروپا بهشمار میآید. این نسلکشی به نسلکشی بوسنی نیز شناخته میشود. نسلکشی بوسنی به دو نسل کشی توسط نیروهای صرب بوسنی در سربرنیتسا در سال ۱۹۹۵ و پاکسازی قومی که در سراسر بوسنی توسط ارتش صرب بوسنی در طول جنگ ۱۹۹۲-۱۹۹۵ انجام گرفتهاست، اشاره دارد. | ||
غیرنظامیان بوسنی، پس از اشغال شهر سربرنیتسا توسط صربها به فرماندهی ژنرال راتکو ملادیچ در | غیرنظامیان بوسنی، پس از اشغال شهر سربرنیتسا توسط صربها به فرماندهی ژنرال راتکو ملادیچ در ۱۱ ژوئیه ۱۹۹۵، درحالی به نیروهای هلندی وابسته به نیروهای حافظ صلح سازمان ملل پناه آورده بودند که توسط سربازان هلند به صربها تحویل داده شدند. ملادیچ در اظهارات خود در آستانه عید صربها گفته بود که این شهر را به ملت صرب هدیه میکنم. در نهایت زمان آن فرا رسید که از ترکها (اصطلاحی که برای مسلمانان آن منطقه استفاده میشود) در این سرزمین انتقام بگیریم. ملادیچ به دلیل کشتار بیش از ۸ هزار بوسنیایی مسلمان در سربرنیتسا در ۱۱ ژوئيه ۱۹۹۵ از سوی دادگاه بینالمللی جرایم جنگی لاهه به حبس ابد محکوم شد. در این کشتار بیش از ۸ هزار و ۳۷۲ بوسنیایی کشته شدند، بسیاری از زنان و کودکان از خانههایشان آواره شدند.<ref>[https://www.aa.com.tr/fa/جهان/مراسم-تشییع-جنازه-قربانیان-گمنام-نسل-کشی-سربرنیتسا/2941059 مراسم تشییع جنازه قربانیان گمنام نسلکشی سربرنیتسا]</ref> | ||
در پایان دهه ۱۹۹۰ این کشتار از سوی سازمان ملل، نسل کشی نامیده شد. از جمله قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل و سه حکم پیاپی در دادگاههای آلمان به نسل کشی بودن این کشتار حکم دادند. همچنین در سال ۲۰۰۵ کنگره امریکا با تصویب قطعنامهای اعلام کرد که «سیاستهای دولت صرب بوسنی و هرزگووین در تجاوز و پاکسازی قومی بوسنی شرایط نسل کشی را دارا میباشد». | در پایان دهه ۱۹۹۰ این کشتار از سوی سازمان ملل، نسل کشی نامیده شد. از جمله قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل و سه حکم پیاپی در دادگاههای آلمان به نسل کشی بودن این کشتار حکم دادند. همچنین در سال ۲۰۰۵ کنگره امریکا با تصویب قطعنامهای اعلام کرد که «سیاستهای دولت صرب بوسنی و هرزگووین در تجاوز و پاکسازی قومی بوسنی شرایط نسل کشی را دارا میباشد». | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
=== اولین محاکمه با اتهام نسلکشی === | === اولین محاکمه با اتهام نسلکشی === | ||
در | در ۲ سپتامبر ۱۹۹۸، دادگاه جنایی بین المللی رواندا (دادگاهی که از سوی سازمان ملل تأسیس شد) پس از محاكمه در برابر یك دادگاه بین المللی، اولین حكم محکومیت را برای آنچه که جنایتِ نسل کشی تعریف شده بود، صادر كرد. مردی به نام ژان پل آکایسو به دلیل اعمالی كه هنگام به عهده داشتن سمت شهرداری شهر تابا در رواندا انجام داده و یا تحت نظارت وی صورت پذیرفته بود، به جرم نسل کشی و جنایات علیه بشریت گناهکار شناخته شد. آکایسو اکنون محکومیت حبس ابد خود را در یكی از زندان های کشور مالی می گذراند.<ref name=":2">[https://encyclopedia.ushmm.org/content/fa/article/rwanda-the-first-conviction-for-genocide رواندا: اولین محکومیت نسل کشی]</ref> | ||
== تجاوز جنسی بخشی از نسلکشی == | == تجاوز جنسی بخشی از نسلکشی == |
ویرایش