۱٬۰۲۹
ویرایش
کاربر:Hossein/صفحه تمرین5: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
=== سانسور در جمهوری اسلامی === | === سانسور در جمهوری اسلامی === | ||
در آخرین بررسی (شهریور 98) نهادهای مدافع آزادی رسانه در جهان، جمهوری اسلامی ایران در فهرست ۱۰ کشور دارای سانسور شدید رسانه ای قرار دارد. | در آخرین بررسی (شهریور 98) نهادهای مدافع آزادی رسانه در جهان، جمهوری اسلامی ایران در فهرست ۱۰ کشور دارای سانسور شدید رسانه ای قرار دارد.<ref>جمهوری اسلامی ایران در فهرست ۱۹ کشور دارای سانسور شدید [https://mohabatnews.com/?p=34853 رسانه‌ای]</ref> | ||
در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی ،صرف نظر از نخستین ماههای حکومت موقت جمهوری اسلامی ،که به سبب فضای مطلوب (بهار آزادی) محدودیتی برای انتشار مطبوعات وجود نداشت، از اواسط تابستان 1358،به موجب لایحه قانون مطبوعات مصوب شورای انقلاب در 20 مرداد 1358 ،موارد مختلفی از توقیف و تعطیلی نشریات دوره ای، پیش بینی گردید. هر چند در ایران قانون اساسی سانسور مطبوعات را صریحا ممنوع دانسته است وسانسور فقط برای مواقع خاص پیش بینی شده است اما عملا این اتفاق بعد از پیروزی انقلاب اتفاق نیافتاده است و سانسور این بار با جدیت بیشتر و از طریق مختلفی انجام می‌شود. | در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی ،صرف نظر از نخستین ماههای حکومت موقت جمهوری اسلامی ،که به سبب فضای مطلوب (بهار آزادی) محدودیتی برای انتشار مطبوعات وجود نداشت، از اواسط تابستان 1358،به موجب لایحه قانون مطبوعات مصوب شورای انقلاب در 20 مرداد 1358 ،موارد مختلفی از توقیف و تعطیلی نشریات دوره ای، پیش بینی گردید. هر چند در ایران قانون اساسی سانسور مطبوعات را صریحا ممنوع دانسته است وسانسور فقط برای مواقع خاص پیش بینی شده است اما عملا این اتفاق بعد از پیروزی انقلاب اتفاق نیافتاده است و سانسور این بار با جدیت بیشتر و از طریق مختلفی انجام می‌شود. | ||
| خط ۱۱۸: | خط ۱۱۸: | ||
==== دوره احمدی‌نژاد ==== | ==== دوره احمدی‌نژاد ==== | ||
با روی کارآمدن احمدی‌نژاد، محمد حسین صفار هرندی وزیر ارشاد دولت او یکی از اولویت‌ها و برنامه‌هایش را بررسی کتاب‌هایی قرار داد که در دوره خاتمی مجوز انتشار گرفته بودند. بر این اساس بیش از نیمی از آثاری که در زمان | با روی کارآمدن احمدی‌نژاد، محمد حسین صفار هرندی وزیر ارشاد دولت او یکی از اولویت‌ها و برنامه‌هایش را بررسی کتاب‌هایی قرار داد که در دوره خاتمی مجوز انتشار گرفته بودند. بر این اساس بیش از نیمی از آثاری که در زمان خاتمی منتشر شده بود، در زمان احمدی‌نژاد اجازه نشر دوباره نیافت. | ||
بر طبق آئین ممیزی، کتاب پیش از چاپ باید در اختیار اداره ممیزی وزارت ارشاد قرار گیرد تا ممیزان آن را بررسی و نظر خود را در مورد اصلاح یا عدم چاپ آن اعلام کنند. هیچ قانون و دستور مشخصی هم در زمینه ممیزی آثار وجود ندارد و ممیزان به سلیقه خود آثار را بررسی می‌کنند. | بر طبق آئین ممیزی، کتاب پیش از چاپ باید در اختیار اداره ممیزی وزارت ارشاد قرار گیرد تا ممیزان آن را بررسی و نظر خود را در مورد اصلاح یا عدم چاپ آن اعلام کنند. هیچ قانون و دستور مشخصی هم در زمینه ممیزی آثار وجود ندارد و ممیزان به سلیقه خود آثار را بررسی می‌کنند. | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
هرچند کلماتی چون بار، میخانه و شراب، گوشت خوک، و... به صورتی از پیش اعلام شده از سوی نویسنده یا مترجم باید به پیشخوان، کافه، نوشابه، گوشت گاو، تغییر یابند اما گاه ماجرا به همین ختم نمی‌شود و جز این موارد نویسنده‌ها هم از تیغ تیز سانسور در امان نمی‌مانند. | هرچند کلماتی چون بار، میخانه و شراب، گوشت خوک، و... به صورتی از پیش اعلام شده از سوی نویسنده یا مترجم باید به پیشخوان، کافه، نوشابه، گوشت گاو، تغییر یابند اما گاه ماجرا به همین ختم نمی‌شود و جز این موارد نویسنده‌ها هم از تیغ تیز سانسور در امان نمی‌مانند. | ||
به عنوان مثال در کتاب «ممیزی کتاب» نوشته احمد رجب‌زاده، آمده که عدم صدور مجوز در | به عنوان مثال در کتاب «ممیزی کتاب» نوشته احمد رجب‌زاده، آمده که عدم صدور مجوز در دوره‌ای، برای رمان «مسخ» کافکا و همچنین داستان «دیوار» وی به دلیل مخالفت با افکار این نویسنده بوده است، یا عدم صدور مجوز برای کتاب پابلو نرودا به دلیل کمونیست بودن او بوده است. | ||
همچنین در این دوره حتی کتاب‌های آموزشی و فرهنگ‌های لغت هم از تیغ سانسور در امان نمانده‌اند. در کتاب‌های آموزش زبان تصاویری چون زن و مرد در حال شنا، پسر بچه با شورت، زن | همچنین در این دوره حتی کتاب‌های آموزشی و فرهنگ‌های لغت هم از تیغ سانسور در امان نمانده‌اند. در کتاب‌های آموزش زبان تصاویری چون زن و مرد در حال شنا، پسر بچه با شورت، زن اسب‌سوار یا دوچرخه‌سوار، رقص و دست دادن غیر قابل چاپ اعلام شده است. | ||
==== تاکید خامنه‌ای بر سانسور در کتاب ==== | ==== تاکید خامنه‌ای بر سانسور در کتاب <ref name=":0">فراز و فرود سانسور در جمهوری [http://fa.rfi.fr/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-20121203/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 اسلامی]</ref> ==== | ||
از سویی با وجود تلاش بسیار مترجمان و نویسندگان ایرانی و استفاده از واژه‌ها و تعابیر مورد پسند ممیزان، گاه باز هم نویسنده‌ها شانس دیدن انتشار کتاب خود را ندارند. | از سویی با وجود تلاش بسیار مترجمان و نویسندگان ایرانی و استفاده از واژه‌ها و تعابیر مورد پسند ممیزان، گاه باز هم نویسنده‌ها شانس دیدن انتشار کتاب خود را ندارند. | ||
محمد علی سپانلو، شاعر، سال | محمد علی سپانلو، شاعر، سال ۱۳۹۰ اعلام کرد سه- چهار هزار صفحه از آثار او در وزارت ارشاد منتظر دریافت مجوز بوده است و هنگامی که مجوز انتشار مجموعه شعر او صادر شده قرار شد به گفته او یک چهارم از کتاب هنگام انتشار حذف شود. سپانلو گفت که به دلیل سانسور زیاد، دیگر علاقه‌ای به پیگیری وضعیت این کتاب ندارد. وی به خبرگزاری ایلنا خبر داد که کتاب جدید او با عنوان "افسانه شاعر گمنام" پس از مدتی طولانی که در وزارت ارشاد منتظر دریافت مجوز بود، با سانسور ۳۰ صفحه‌ای در دست انتشار است. | ||
به گفته سپانلو نسخه اصلی این کتاب، ۱۳۰ صفحه بوده که با اصلاحات اداره ممیزی ۳۰ صفحه از آن حذف شد. | به گفته سپانلو نسخه اصلی این کتاب، ۱۳۰ صفحه بوده که با اصلاحات اداره ممیزی ۳۰ صفحه از آن حذف شد. | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۴۵: | ||
با وجود تشدید سانسور کتاب در سال‌های اخیر، خامنه‌ای با تاکید بر صحیح بودن ممیزی کتاب‌ها گفته بود که نمی‌توان بازار کتاب را آزاد گذاشت. | با وجود تشدید سانسور کتاب در سال‌های اخیر، خامنه‌ای با تاکید بر صحیح بودن ممیزی کتاب‌ها گفته بود که نمی‌توان بازار کتاب را آزاد گذاشت. | ||
همچنین سال | همچنین سال ۱۳۹۰ پوران فرخزاد، شاعر، نویسنده و خواهر فروغ فرخزاد، به بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه گفت از زمان روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد نه تنها انتشار آثار فروغ متوقف شد بلکه دیگر از برگزاری آیین‌های گرامیداشت این شاعر در سالروز تولد و مرگش نیز خبری نیست. | ||
براساس تازه‌ترین خبرها هم پس از مدت‌ها انتظار، وزارت ارشاد صدور مجوز چاپ مجموعه شعر سید علی صالحی را مشروط به حذف ۱۲۰ صفحه از ۱۵۰ صفحه اعلام کرده است. با این | براساس تازه‌ترین خبرها هم پس از مدت‌ها انتظار، وزارت ارشاد صدور مجوز چاپ مجموعه شعر سید علی صالحی را مشروط به حذف ۱۲۰ صفحه از ۱۵۰ صفحه اعلام کرده است. با این وضعیت او این شرط وزارت ارشاد را قبول نکرده است. | ||
این شاعر در گفت وگو با خبرگزاری ایلنا گفته است: «من از این بابت بسیار متاسفم كه یک مجموعه شعر كه نهایتآ در ۲ تا ۳ هزار نسخه تیراژ می‌خورد، این‌گونه مسئولان را به واكنش وا می‌دارد. حال آن‌كه در شرایط كنونی چاپ یک مجموعه شعر در این تیراژ نمی‌تواند زیانی به كسی برساند.» | این شاعر در گفت وگو با خبرگزاری ایلنا گفته است: «من از این بابت بسیار متاسفم كه یک مجموعه شعر كه نهایتآ در ۲ تا ۳ هزار نسخه تیراژ می‌خورد، این‌گونه مسئولان را به واكنش وا می‌دارد. حال آن‌كه در شرایط كنونی چاپ یک مجموعه شعر در این تیراژ نمی‌تواند زیانی به كسی برساند.» | ||
| خط ۱۵۳: | خط ۱۵۳: | ||
دولت نه تنها ممیزی را امری عادی و حتی لازم می‌داند بلکه محمد حسینی، وزیر ارشاد، زمستان سال 1389 با اعتراف به کاهش چاپ کتاب و ابراز نگرانی از ادامه این روند، ازنویسندگان گلایه کرده بود که کتاب‌های نامناسب می‌نویسند. | دولت نه تنها ممیزی را امری عادی و حتی لازم می‌داند بلکه محمد حسینی، وزیر ارشاد، زمستان سال 1389 با اعتراف به کاهش چاپ کتاب و ابراز نگرانی از ادامه این روند، ازنویسندگان گلایه کرده بود که کتاب‌های نامناسب می‌نویسند. | ||
محسن پرویز هم زمانی که معاون فرهنگی وزارت ارشاد بود در پاسخ به اعتراضات نسبت به سانسور کتاب در ایران گفته بود کسانی که با ممیزی مشکل دارند در واقع با اصل نظام مشکل دارند. | محسن پرویز هم زمانی که معاون فرهنگی وزارت ارشاد بود در پاسخ به اعتراضات نسبت به سانسور کتاب در ایران گفته بود کسانی که با ممیزی مشکل دارند در واقع با اصل نظام مشکل دارند. | ||
همچنین چندی پیش و در هفته کتاب، مدیر اداره کتاب گفت: «آنچه باعث منتشر نشدن بخش‌هایی از کتاب می‌شود، در قانون آمده و خواسته خود مردم است.» | همچنین چندی پیش و در هفته کتاب، مدیر اداره کتاب گفت: «آنچه باعث منتشر نشدن بخش‌هایی از کتاب می‌شود، در قانون آمده و خواسته خود مردم است.»<ref name=":0" /> اکنون ایران تنها کشوری‌ست که همه آثار قبل از چاپ باید خط به خط خوانده شود. | ||
=== اعتراض نویسندگان ایرانی به سانسور === | |||
کانون نويسندگان ايران در ۱۳۹۱ به مناسبت سیزدهم آذر، روز مبارزه با سانسور، خواستار آزادی بی قيد و شرط انديشه و بيان شده است؛ همچنین جمعی از نویسندگان ایرانی در بیانیه‌ای به مناسبت این روز خواستار لغو روند صدور مجوز شده‌اند. | |||
امضاکنندگان بيانيه کانون نویسندگان ایران با اشاره به آنچه آن را دستگاه فراگير سانسور ناميده، نوشته‌اند که اين دستگاه درصدد است تا اندک اقبال باقی مانده مردم به آثار هنری و ادبی را از آنها بگيرد و در عين حال بر فضای بی اعتمادی فعالان توليدات هنر و ادبيات دامن می‌زند. کانون نويسندگان ايران به بازداشت فريبرز رييس دانا و منيژه نجم عراقی، دو عضو اين کانون، اشاره کرده که براساس اين بيانيه به جرم عضويت در اين تشکل ماه‌هاست در زندان به سر می‌برند. | |||
همچنین کانون نويسندگان ايران مرگ ستار بهشتی، کارگر وبلاگ نويس معترض را در دفاع از آزادی بيان دانسته است. | |||
در بیانیه جمعی از نویسندگان ایرانی نیز با اشاره به شدیدتر شدن سانسور در چند سال گذشته، نسبت به کاهش تیراژ کتاب در نتیجه این امر، اظهار نگرانی شده است. | |||
همچنین در بیانیه این نویسندگان آمده است: «ایران از معدود کشورهایی است که در ابتدای قرن بیست و یکم هنوز هم نویسندگانش مجبورند برای نشر آثار خود، از دولت مجوز چاپ بگیرند. مجوزی که حتی در قانون اساسی حاکمیت نیز به آن اشاره‌ای نشده است. در حقیقت این روش در حکم به گرو گرفتن آزادی بیان، خلاقیت و معاش نویسندگان از جانب دولت است تا بتواند دیدگاه‌های خود را بر آثار نویسندگان تحمیل کند؛ حربه‌ای است برای اعمال تبعیض میان نویسندگان و سوق دادن آنها به خودسانسوری؛ ابزاری است برای دخالت حاکمیت در عرصه ادبیات، هنر و اندیشه.» در ادامه این بیانیه نیز امضاکنندگان خواهان لغو فوری روند صدور مجوزچاپ کتاب و همه مقررات و قوانین مربوط به آن شده‌اند.<ref name=":0" /> | |||
سازمان گزارشگران بدون مرز در سال ۲۰۰۹ ایران را صد و هفتاد و دومین کشور جهان در فهرست آزادی بیان اعلام کرد و تنها سه کشور ترکمنستان، کره‌شمالی و اریتره در وضعیتی بدتر از ایران قرار داشتند. | سازمان گزارشگران بدون مرز در سال ۲۰۰۹ ایران را صد و هفتاد و دومین کشور جهان در فهرست آزادی بیان اعلام کرد و تنها سه کشور ترکمنستان، کره‌شمالی و اریتره در وضعیتی بدتر از ایران قرار داشتند. | ||
این در حالی بود که ایران سال 2005 رتبه 146 را به دست آورده بود؛ یعنی طی چهار سال دوره اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، ایران از نظر رعایت آزادی بیان 26 پله پایین‌تر رفت.<references /> | این در حالی بود که ایران سال 2005 رتبه 146 را به دست آورده بود؛ یعنی طی چهار سال دوره اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، ایران از نظر رعایت آزادی بیان 26 پله پایین‌تر رفت.<ref name=":0" /><references /> | ||