کاربر:Hossein/1403217صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
در حال حاضر ریاست زندان تبریز بر عهده آقای «قیصرنژاد» بوده و «سلطانی وش» معاون ایشان است. ضمن اینکه «قویدل» سمت رئیس حفاظت اطلاعات زندان مرکزی تبریز را عهده دار است.<ref name=":0" /> | در حال حاضر ریاست زندان تبریز بر عهده آقای «قیصرنژاد» بوده و «سلطانی وش» معاون ایشان است. ضمن اینکه «قویدل» سمت رئیس حفاظت اطلاعات زندان مرکزی تبریز را عهده دار است.<ref name=":0" /> | ||
=== طرح انتقال زندان تبریز === | |||
به دلیل فرسودگی و گنجایش پایین زندان به نسبت جمعیت کلان‌شهر تبریز و تعداد دستگیریها انتقال زندان مرکزی تبریز به خارج از شهر از سال ۱۳۸۴ مطرح و مطالعات و مکان یابی آن در همان سال ها انجام شد اما تاکنون انجام نشده است. گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ۴ تیر ۱۴۰۲<ref name=":3">[https://www.irna.ir/news/85150571/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%B2%DB%B8-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86 چشم انتظاری ۲۸ ساله مردم تبریز برای انتقال زندان]</ref> | |||
== ظرفیت زندان تبریز == | == ظرفیت زندان تبریز == | ||
محل کنونی زندان تبریز در زمان ساخت برای پذیرش ۶۰۰ زندانی طراحی شده بود که هیچ تناسبی با جمعیت امروز این کلان شهر ندارد و اینکه زندان مرکزی تبریز با افزایش تعداد ساختمان ها به ظرفیت حداکثر ۲ هزار و ۵۰۰ نفر، هم اکنون افزون بر پنج هزار نفر زندانی را میزبانی می کند.<ref name=":3" /> | |||
زندان تبریز در زمان ساخت برای نگهداری ۱۸۰۰ زندانی آماده شده است اما به مرور زمان با خارج شدن از استاندارد و افزودن تخت‌هایی، ظرفیت آن را به حدود ۲۵۰۰ زندانی افزایش دادند به همین دلیل بسیاری از زندانیان فاقد تخت بوده و در روی زمین می‌خوابند. در حال حاضر (۲۸ مهر ۱۴۰۰)حدود ۴۰۰۰ نفر در این زندان نگهداری می‌شوند. که به دلیل شرایط بد شکل گرفته و به خصوص کمبود شدید جا، ساخت زندان بزرگ جدید تبریز از چندی پیش آغاز شده است و قرار است از ابتدای سال آینده زندانیان به محل جدید منتقل شود. ضمن اینکه چندی پیش تعدادی از معتادان (که بیشترین تعداد زندانیان راتشکیل می‌دهند) به یک مرکز بازپروری در مرند منتقل شده‌اند.<ref name=":0">[https://www.gunaz.tv/fa/post/49416 شنایی با زندان مرکزی تبریز/ بزرگ‌ترین زندان استان آذربایجان شرقی]</ref> | زندان تبریز در زمان ساخت برای نگهداری ۱۸۰۰ زندانی آماده شده است اما به مرور زمان با خارج شدن از استاندارد و افزودن تخت‌هایی، ظرفیت آن را به حدود ۲۵۰۰ زندانی افزایش دادند به همین دلیل بسیاری از زندانیان فاقد تخت بوده و در روی زمین می‌خوابند. در حال حاضر (۲۸ مهر ۱۴۰۰)حدود ۴۰۰۰ نفر در این زندان نگهداری می‌شوند. که به دلیل شرایط بد شکل گرفته و به خصوص کمبود شدید جا، ساخت زندان بزرگ جدید تبریز از چندی پیش آغاز شده است و قرار است از ابتدای سال آینده زندانیان به محل جدید منتقل شود. ضمن اینکه چندی پیش تعدادی از معتادان (که بیشترین تعداد زندانیان راتشکیل می‌دهند) به یک مرکز بازپروری در مرند منتقل شده‌اند.<ref name=":0">[https://www.gunaz.tv/fa/post/49416 شنایی با زندان مرکزی تبریز/ بزرگ‌ترین زندان استان آذربایجان شرقی]</ref> | ||
علاوه بر افرادی که در بندهای مختلف زندانی هستند بیش از ۵۰۰ نفر از زندانیان نیز به شکل رای باز و یا مرخصی در خارج از زندان هستند.<ref name=":0" /> | علاوه بر افرادی که در بندهای مختلف زندانی هستند بیش از ۵۰۰ نفر از زندانیان نیز به شکل رای باز و یا مرخصی در خارج از زندان هستند.<ref name=":0" /> | ||
اکبر ابولزاده در مصاحبه با بخش آذربایجانی صدای آمریکا گفت: «بنا به آمار خود زندان، حدود ۶۰۰ نفر در بند ۱۵ زندان تبریز نگهداری می‌شوند، که این تعداد در چهار اتاق بزرگ و یک اتاق کوچک تقسیم می‌شوند. در هر کدام از اتاق‌های بزرگ ۱۳۰ نفر زندانی و در اتاق کوچک نیز ۷۰ نفر زندانی وجود دارد. جالب آنکه برای ۱۳۰ زندانی در هر کدام از اتاق‌های بزرگ، فقط ۲۵ عدد تخت سه طبقه وجود دارد. به عبارت دیگر در هر کدام از این اتاق‌ها فقط برای ۷۵ نفر تخت وجود دارد. همین مسئله موجب بوجود آمدن معضل کف‌خوابی در بندها شده است. کف‌خواب‌ها زندانیانی هستند که به دلیل عدم وجود تخت کافی در کف اتاق و در بین تخت‌ها می‌خوابند. گفتنی است برای کف خواب‌ها امکان استراحت در طول روز وجود نداشته و فقط پس از خاموشی می‌توانند بخوابند.»<ref name=":2" /> | |||
=== روش حل کمبود جا در زندان تبریز === | === روش حل کمبود جا در زندان تبریز === | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۸: | ||
۱۴- بند روانی: زندانیانی که از مشکلات روحی و روانی در رنج هستند به طوریکه امکان نگهداری آنها در بندهای عادی نباشد در این بند نگهداری می‌شوند. در حال حاضر حدود ۴۰ نفر زندانی در این بند به سر می‌برد.<ref name=":0" /> | ۱۴- بند روانی: زندانیانی که از مشکلات روحی و روانی در رنج هستند به طوریکه امکان نگهداری آنها در بندهای عادی نباشد در این بند نگهداری می‌شوند. در حال حاضر حدود ۴۰ نفر زندانی در این بند به سر می‌برد.<ref name=":0" /> | ||
=== توصیفی از بندهای زندان تبریز === | |||
زندانی سیاسی اکبر ابولزاده در مصاحبه با بخش آذربایجانی صدای آمریکا گفت:<blockquote>«در ظاهر، زندان تبریز بندهای زیادی دارد؛ اما تمامی زندانیان در چند بند نگهداری می‌شوند. کسانی که محکومیتشان هنوز مشخص نشده است در بندی به نام سه‌گانه که در اصل بند ۱۱ زندان تبریز است، محبوس هستند و آنها که دادگاه اقدام به صدور رأی علیه آنها کرده در بندی به نام ۱۵ نگهداری می‌شوند.» اکبر ابولزاده با انتقاد از عدم رعایت اصل تفکیک جرائم در زندان تبریز به صدای آمریکا گفت که در بند ۱۵ این زندان زندانیان سیاسی با زندانیان محکوم به قتل، سرقت، مواد مخدر و... نگهداری می‌شوند.<ref name=":2">[https://ipa.united4iran.org/fa/prison/28/ اطلس زندانهای ایران - زندان تبریز]</ref> </blockquote> | |||
== وضعیت زندانیان سیاسی در زندان تبریز == | == وضعیت زندانیان سیاسی در زندان تبریز == | ||
| خط ۵۸: | خط ۶۸: | ||
در زندان تبریز زندانیان سیاسی یا عقیدتی به دلیل ماهیت اتهام و شرایط خاص دارای مشکلات بیشتری نسبت به سایر زندانیان عادی هستند. قبلا تمامی زندانیان سیاسی را به بند مالی منتل می‌کردند. البته در سال ۸۵ و پس از اعتراضات مربوط به توهین روزنامه ایران، به علت زیاد بودن زندانیان سیاسی، یک بند را به نام بند سیاسی ایجاد و تمامی زندانیان سیاسی که آن زمان حدود ۱۵۰ نفر بودند را در آنجا قرار دادند. اما پس از حدود سه ماه با دستوری که از تهران آمد، بند مزبور را جمع و زندانیان آن را در سایر بندها پراکنده کردند.<ref name=":0" /> | در زندان تبریز زندانیان سیاسی یا عقیدتی به دلیل ماهیت اتهام و شرایط خاص دارای مشکلات بیشتری نسبت به سایر زندانیان عادی هستند. قبلا تمامی زندانیان سیاسی را به بند مالی منتل می‌کردند. البته در سال ۸۵ و پس از اعتراضات مربوط به توهین روزنامه ایران، به علت زیاد بودن زندانیان سیاسی، یک بند را به نام بند سیاسی ایجاد و تمامی زندانیان سیاسی که آن زمان حدود ۱۵۰ نفر بودند را در آنجا قرار دادند. اما پس از حدود سه ماه با دستوری که از تهران آمد، بند مزبور را جمع و زندانیان آن را در سایر بندها پراکنده کردند.<ref name=":0" /> | ||
== رفتار زندانبانان با زندانیان == | === زندانیان قیام آبان ۱۴۰۱ === | ||
در تاریخ ۱۴۰۲/۸/۲۷ سینا یوسفی، وکیل دادگستری، با انتشار یک ویدیو در صفحه ایکس خود نوشت: «این تصاویر مربوط است به بندی از زندان مرکزی تبریز که بازداشت‌شدگان اعتراضات در آنجا نگهداری می‌شدند. این بند چسبیده به بند قرنطینه است که من و همکارانم در آنجا با قصد عدم امکان ارتباط با بازداشت‌شدگان تحت بازداشت بودیم.» او در ادامه با اشاره به تاریخ ضبط تصاویر، که مربوط است به سه روز پس از اعتراضات آبان ۱۴۰۱، نوشته است به گواه بسیاری از موکلینش، بازداشت‌شدگان اعتراضات در این بخش از زندان تبریز مورد ضرب‌وجرح و شکنجه قرار گرفته‌اند.<ref name=":2" /> | |||
=== وخامت حال کریم اسماعیل زاده در زندان تبریز === | |||
بیماری قلبی کریم اسماعیل زاده ورزشکار و فعال آذربایجانی محبوس در زندان تبریز بر اثر شوک الکتریکی ماموران امنیتی رو به وخامت گذاشته است. منابع نزدیک به خانواده این فعال می‌گویند روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ماه خانواده آقای اسماعیل زاده داروهای وی را به زندان تبریز برده اند اما مسئولین زندان تبریز با برخورد نامناسب از پذیرش داروها امتناع کرده اند. این فعال آذربایجانی روز ۲۹ فروردین ۱۴۰۳ توسط نیروهای امنیتی - انتظامی دستگیر و جهت تحمل دوران محکومیت ۶ماهه خویش به زندان مرکزی تبریز منتقل گردیده بود. کریم اسماعیل زاده در سالهای گذشته به دلیل اعتصاب غذا در دوران حبس، به زخم معده مواجه مبتلا شده و به دفعات تحت عمل جراحی قرار گرفته است.<ref>[https://www.gunaz.tv/fa/post/105431 وخامت حال کریم اسماعیل زاده در زندان تبریز]</ref> | |||
== رفتار زندانبانان با زندانیان در زندان تبریز == | |||
بنا بر گزارش اطلس زندان در تاریخ ۱۴۰۲/۱/۱۹ قاسم بعدی بناب، با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود اقدام به روایت مشاهدات و تجربیاتش از دوران بازداشت در زندان تبریز کرد. او در این یادادشت شرایط غیر انسانی نگهداری زندانیان در زندان تبریز، اعمال خشونت بازجویان و عدم دسترسیش به خدمات درمانی را روایت کرده است. او از رفتار توهین‌آمیز در بدو ورود تا ضرب‌شتم توسط مدیر بند و وضعیت نابسامان پتو و چای و.. می‌گوید.<ref name=":2" /> | |||
=== ضرب و شتم شدید === | === ضرب و شتم شدید === | ||
| خط ۶۷: | خط ۸۴: | ||
== وضعیت غذا و بهداشت == | == وضعیت غذا و بهداشت == | ||
زندانی سیاسی اکبر ابولزاده در مصاحبه با بخش آذربایجانی صدای آمریکا وضعیت نگهداری زندانیان در زندان مرکزی تبریز را غیر انسانی معرفی و با اشاره به قدمت ۷۰ ساله زندان مرکزی تبریز، وضعیت بهداشت در این زندان را وخیم توصیف کرد. به گفته آقای ابولزاده که خود بخشی از دوران محکومیتش را در بند ۱۵ زندان تبریز سپری کرده است، در این بند برای ۶۰۰ زندانی فقط شش عدد توالت و هفت عدد حمام قابل استفاده وجود دارد. این تعداد اندک حمام و توالت همیشه در دسترس نبوده و فقط در زمان‌های معینی در دسترس زندانیان قرار دارند. ضمنا هم معتادان مواد مخدر خود را در این مکان‌ها مصرف می‌کنند و هم به دلیل عدم وجود مکانی دیگر، زندانیان مجبور به شستن ظروف خود در حمام و توالت‌ها هستند. ابولزاده در ادامه گفتگوی خود با بخش آذربایجانی صدای آمریکا، نبود تهویه، عدم وجود امکانات بهداشتی کافی، دسترسی آسان و وفور مواد مخدر در زندان، عدم سمپاشی کافی و در نتیجه آن فراوانی حشرات موذی را تنها چند مورد از وضعیت وخیم بهداشتی زندان تبریز برشمرد. او در ادامه گفت، هواخوری روزانه برای زندانیان بند ۱۵ وجود ندارد و و تنها گاهی آن هم به صورت اجباری زندانیان این بند به مدت چند دقیقه به حیاط زندان فرستاده می‌شوند. آب شرب ناسالم زندان نیز موجب شیوع بیماری‌هایی همچون سنگ کلیه شده است. به گفته آقای ابولزاده، زندانیان محبوس در زندان مرکزی تبریز از دسترسی به خدمات درمانی کافی و موثر نیز محروم هستند. او در این مصاحبه با اشاره به چهار بار شیوع بیماری عفونی در مدت تحمل حبس این زندانی سیاسی در زندان مرکزی تبریز (تیر تا بهمن۱۴۰۱) گفت، مسئولان زندان در واکنش به شیوع بیماری تنها یک پزشک عمومی را به بند ۱۵ می‌فرستاند و حضور پزشک در بند گاهی به فاصله یک الی یک‌ونیم ماه یک‌بار انجام می‌شد.<ref name=":2" /> | |||
غذای زندان از کیفیت بسیار پایینی برخوردار است. وضعیت بهداشت نیز بسیار نازل است و حتی در بهداری زندان نیز امکانات پزشکی کمی وجود دارد و چندان توجهی به حال عمومی زندانیان نمی‌شود.<ref name=":0" /> | غذای زندان از کیفیت بسیار پایینی برخوردار است. وضعیت بهداشت نیز بسیار نازل است و حتی در بهداری زندان نیز امکانات پزشکی کمی وجود دارد و چندان توجهی به حال عمومی زندانیان نمی‌شود.<ref name=":0" /> | ||
به گفته ویدیوی منتشر شده توسط «ایران آزادی» در کلیپی به نام «زندان تبریز جهنمی برای زنان» برای هر بند ۵ حمام وجود دارد ولی آب گرم فقط دو ساعت در روز موجود است و بقیه ساعات آب سرد می‌باشد. زندانیان برای حمام‌کردن باید از صبح تا شب در نوبت باشند.<ref name=":1" /> | به گفته ویدیوی منتشر شده توسط «ایران آزادی» در کلیپی به نام «زندان تبریز جهنمی برای زنان» برای هر بند ۵ حمام وجود دارد ولی آب گرم فقط دو ساعت در روز موجود است و بقیه ساعات آب سرد می‌باشد. زندانیان برای حمام‌کردن باید از صبح تا شب در نوبت باشند.<ref name=":1" /> | ||
در گزارش به تاریخ ۱۴۰۲/۲/۱۵ آورده شده: به‌رغم شیوع بیماری عفونی در بند ۱۵ زندان تبریز، زندانیان از دسترسی به خدمات درمانی محروم هستند. اکبر ابولزاده، زندانی سیاسی سابق، با انتشار توییتی در صفحه کاربری خود، با اعلام این خبر نوشت: «با توجه به بیماری بیش از نصف [زندانیان] بند ۱۵ زندان مرکزی تبریز، به‌علت کمبود دکتر در زندان بیماران به حال خود رها شده‌اند. در جواب مراجعات پی در پی زندانیان جوابی جز فعلا خبری از دکتر نیست دریافت نکرده‌اند.»<ref name=":2" /> | |||
== مواد مخدر در زندان تبریز == | == مواد مخدر در زندان تبریز == | ||
مواد مخدر به وفور در تمامی بندهای زندان تبریز وجود دارد. می‌توان گفت فراوانی مواد و ساده بودن استفاده از آن در داخل زندان بسیار بیشتر از خارج زندان است. البته باید اشاره کرد برخی زندانیان قدیمی باندهای قدرتمندی برای تهیه، توزیع و فروش موارد در داخل زندان ایجاد کرده‌اند.<ref name=":0" /> | مواد مخدر به وفور در تمامی بندهای زندان تبریز وجود دارد. می‌توان گفت فراوانی مواد و ساده بودن استفاده از آن در داخل زندان بسیار بیشتر از خارج زندان است. البته باید اشاره کرد برخی زندانیان قدیمی باندهای قدرتمندی برای تهیه، توزیع و فروش موارد در داخل زندان ایجاد کرده‌اند.<ref name=":0" /> | ||
قاسم بعدی بناب یک زندانی این زندان ضمن توضیح در مورد یک دستگیر شده نوجوان گفت: او در اتاقی محبوس بود که یک‌نفر متهم به قتل و دو نفر متهم به قاچاق عمده مواد مخدر در کنارش بوده و مشغول مصرف مواد مخدر بصورت شبانه روزی بودند. جالب این است که این مواد مخدر به وفور در زندان حتی بیشتر از بیرون یافت می‌شد و مورد معامله قرار می‌گرفت.<ref name=":2" /> | |||
== خودکشی در زندان تبریز == | |||
در تاریخ ۱۴۰۲/۱۱/۱۸ یک زندانی که پیش‌تر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، در زندان تبریز دست به خودکشی زد و به زندگی خود پایان داد.<ref name=":2" /> | |||
نسخهٔ ۷ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۸
زندان مرکزی تبریز در تقاطع خیابان راهنمایی تبریز به سمت کوی ولیعصر، جنب ساختمان دادگستری کل آذربایجان شرقی قرار دارد. زندان مرکزی تبریز تنها زندان رسمی شهرستان تبریز است. این زندان همچنین بزرگ‌ترین و مهم‌ترین زندان استان آذربایجان شرقی نیز محسوب می‌شود و به همین دلیل محل نگهداری عمده زندانیان این استان است.
ساختار زندان تبریز
در باب سازمانی زندان تبریز باید اشاره کرد، اتاق ۳۷ که در ورودیه زندان تبریز قرار دارد دفتر وزارت اطلاعات در زندان تبریز است. درب این دفتر همیشه بسته است و ورود و خروج کارکنان آن از کوچه‌ای تنگ در پشت زندان صورت می‌گیرد. کارمندان زندان افراد آنجا را نمی‌بینند. در مواردی زندانیان سیاسی را برای ساعاتی به این اتاق منتقل کرده و پس از بستن چشمانشان اقدام به بازجویی از آنها می‌کنند البته اگر بازجویی در حد یک جلسه باشد، برای بازجویی‌های طولانی آنها را از زندان تبریز خارج و به اداره اطلاعات تبریز واقع در خیابان حافظ –پشت ورزشگاه باغشمال (تختی) - جنب دفتر امام جمعه، منتقل می‌کنند.[۱]
ریاست زندان تبریز
در گزارش سایت صدای آزادی آذربایجان جنوبی به نقل از هرانا آمده است:
در حال حاضر ریاست زندان تبریز بر عهده آقای «قیصرنژاد» بوده و «سلطانی وش» معاون ایشان است. ضمن اینکه «قویدل» سمت رئیس حفاظت اطلاعات زندان مرکزی تبریز را عهده دار است.[۱]
طرح انتقال زندان تبریز
به دلیل فرسودگی و گنجایش پایین زندان به نسبت جمعیت کلان‌شهر تبریز و تعداد دستگیریها انتقال زندان مرکزی تبریز به خارج از شهر از سال ۱۳۸۴ مطرح و مطالعات و مکان یابی آن در همان سال ها انجام شد اما تاکنون انجام نشده است. گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ۴ تیر ۱۴۰۲[۲]
ظرفیت زندان تبریز
محل کنونی زندان تبریز در زمان ساخت برای پذیرش ۶۰۰ زندانی طراحی شده بود که هیچ تناسبی با جمعیت امروز این کلان شهر ندارد و اینکه زندان مرکزی تبریز با افزایش تعداد ساختمان ها به ظرفیت حداکثر ۲ هزار و ۵۰۰ نفر، هم اکنون افزون بر پنج هزار نفر زندانی را میزبانی می کند.[۲]
زندان تبریز در زمان ساخت برای نگهداری ۱۸۰۰ زندانی آماده شده است اما به مرور زمان با خارج شدن از استاندارد و افزودن تخت‌هایی، ظرفیت آن را به حدود ۲۵۰۰ زندانی افزایش دادند به همین دلیل بسیاری از زندانیان فاقد تخت بوده و در روی زمین می‌خوابند. در حال حاضر (۲۸ مهر ۱۴۰۰)حدود ۴۰۰۰ نفر در این زندان نگهداری می‌شوند. که به دلیل شرایط بد شکل گرفته و به خصوص کمبود شدید جا، ساخت زندان بزرگ جدید تبریز از چندی پیش آغاز شده است و قرار است از ابتدای سال آینده زندانیان به محل جدید منتقل شود. ضمن اینکه چندی پیش تعدادی از معتادان (که بیشترین تعداد زندانیان راتشکیل می‌دهند) به یک مرکز بازپروری در مرند منتقل شده‌اند.[۱]
علاوه بر افرادی که در بندهای مختلف زندانی هستند بیش از ۵۰۰ نفر از زندانیان نیز به شکل رای باز و یا مرخصی در خارج از زندان هستند.[۱]
اکبر ابولزاده در مصاحبه با بخش آذربایجانی صدای آمریکا گفت: «بنا به آمار خود زندان، حدود ۶۰۰ نفر در بند ۱۵ زندان تبریز نگهداری می‌شوند، که این تعداد در چهار اتاق بزرگ و یک اتاق کوچک تقسیم می‌شوند. در هر کدام از اتاق‌های بزرگ ۱۳۰ نفر زندانی و در اتاق کوچک نیز ۷۰ نفر زندانی وجود دارد. جالب آنکه برای ۱۳۰ زندانی در هر کدام از اتاق‌های بزرگ، فقط ۲۵ عدد تخت سه طبقه وجود دارد. به عبارت دیگر در هر کدام از این اتاق‌ها فقط برای ۷۵ نفر تخت وجود دارد. همین مسئله موجب بوجود آمدن معضل کف‌خوابی در بندها شده است. کف‌خواب‌ها زندانیانی هستند که به دلیل عدم وجود تخت کافی در کف اتاق و در بین تخت‌ها می‌خوابند. گفتنی است برای کف خواب‌ها امکان استراحت در طول روز وجود نداشته و فقط پس از خاموشی می‌توانند بخوابند.»[۳]
روش حل کمبود جا در زندان تبریز
در تاریخ مهر ۱۴۰۰ سایت صدای آزادی آذربایجان جنوبی نوشته است:
با توجه به افزایش تعداد زندانیان از حدود یک سال پیش، مسئولان زندان و دادستانی شرایط را برای فرستادن به مرخصی و حتی رای باز کردن زندانیان (زندانیانی که مستمرا به مرخصی هفتگی می‌روند) تسهیل کرده‌اند تا تعداد بیشتری از زندانیان را به بیرون هدایت کرده و مشکل کمبود شدید مکان را حل کنند.[۱]
بندهای زندان تبریز
طبق گزارش سایت صدای آزادی آذربایجان جنوبی که در مهر ۱۴۰۰ منتشر شده است زندان تبریز پیش از این ۱۵ بند داشت که در تغییر و تحولات اخیر به ۱۴ بند کاهش یافته است.
بندهای مذکور به شرح ذیل است:
۱- بند قرنطینه: تمامی زندانیان در بدو ورود به زندان به این بند منتقل می‌شوند چه به تازگی وارد زندان شده باشند و چه از مرخصی آمده باشند. پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت به بند دائمی منتقل می‌گردند. البته گا‌ها افراد تا یک هفته نیز در این بند می‌مانند. این بند دارای سه اتاق است و تنها ۴۸ نفر ظرفیت دارد اما همواره بین ۹۰ تا ۱۲۰ زندانی در این بند حضور دارند. این بند فقط یک حمام و دو سرویس بهداشتی دارد و فاقد حیاط، بوفه و هرگونه امکاناتی است و بسیار کوچک تاریک و تنگ می‌باشد.
۲- بند بازداشت موقت: به تازگی (۱۴۰۰) ایجاد شده و عمدتاً زندانیانی که دارای جرایم سبک هستند یا مقدار حبس آنها کمتر از ۳ ماه است در این بند نگهداری می‌شوند. در حال حاضر(۱۴۰۰) حدود ۱۰۰ نفر در این بند هستند.
۳- بند مالی: در این بند بیشتر افرادی با محکومیتهای مالی نگهداری می‌شود که بیشتر شامل زندانیان مهریه، دیه، بدهکاران و افراد ورشکسته و چک برگشتی است. در حال حاضر حدود ۱۷۰ نفر در این بند به سر می‌برند.
۴- بند مخدره: در این بند عمدتاً معتادان نگهداری می‌شوند. در حال حاضر نیز حدود ۷۰۰ نفر زندانی در این بند هستند.
۵- بند کارگاه: زندانیانی که در داخل زندان کار می‌کنند در این بند نگهداری می‌شوند. همه نوع جرایم در این بند وجود دارد ولی همه زندانیان این بند در زندان شاغل هستند. قالی بافی، کارهای دستی، لباس دوزی و خیاطی و برخی کارهای دیگر عمده اشتغال در این بند است. زندانیان شاغل در این بند بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان بصورت ماهانه دستمزد می‌گیرند. در حال حاضر حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ نفر در این بند نگهداری می‌شوند. (بقیه درآمد حاصله توسط مسئولین زندان بالا کشیده می‌شود. اگر درآمد حاصله هر زندانی را بطور متوسط یک میلیون تومان حساب کنیم هر ماه زندانبانان ۳۵۰ میلیون تومان به جیب می‌زنند[۴])
۶- بند متادون۱: در این بند نیز بیشتر معتادانی که از داروی متادون استفاده می‌کنند نگهداری می‌شوند. در حال حاضر حدود ۴۰۰ نفر زندانی در این بند وجود دارد.
۷- بند متادون۲: این بند نیز مانند بند متادون ۱ محل نگهداری معتادانی است که از داروی متادون استفاده می‌کنند. در حال حاضر حدود ۴۰۰ زندانی در این بند نگهداری می‌شوند.
۸- بند نظامی: افراد نظامی و سربازان وظیفه و همچنین روحانیان زندانی در این بند نگهداری می‌شوند. در حال حاضر حدود ۷۰ الی ۸۰ زندانی در این بند وجود دارد.
۹- بند جوانان: افرادی که کمتر از ۱۸ سال داشته باشند به این بند منتقل می‌شوند. زندانیان این بند بین ۱۲ تا۱۷سال تمام سن دارند. در حال حاضر این بند نیز حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ نفر زندانی دارد.
۱۰-بند سه گانه: افرادی که هنوز محکومیتشان قطعی نشده در این بند نگهداری می‌شوند. این بند بندی عمومی بوده و همه نوع زندانی با اتهامات متفاوت در آن نگهداری می‌شود. در حال حاضر حدود ۶۵۰ نفر در این بند زندانی هستند
۱۱- بند ۱۲محکومین: افرادی که حکمشان قطعی شده در این بند نگهداری می‌شوند، این بند نیز یک بند عمومی است که محکومینی با انواع جرم‌ها در آن نگهداری می‌شوند. در حال حاضر حدود ۶۰۰ نفر زندانی در این بند است.
۱۲- بند ۹ محکومین: زندانیان با احکام سنگین در این بند نگهداری می‌شوند. محکومین این بند شامل افراد اعدامی و یا حبس ابد است. این بند ناامن‌ترین بند زندان تبریز محسوب می‌شود بطوریکه حتی کارکنان و سربازان زندان نیز جرات وارد شدن به این بند را ندارند. در درگیری‌های خونینی که گاهاً در این بند صورت می‌گیرد طرفین درگیری تا حد مرگ یکدیگر را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند. در حال حاضر این بند حدود ۴۵۰ نفر زندانی دارد.
۱۳- بند نسوان: تمامی زندانیان زن با هر نوع جرمی در این بند نگهداری می‌شوند. در حال حاضر حدود ۱۵۰ نفر زندانی در این بند وجود دارد.
۱۴- بند روانی: زندانیانی که از مشکلات روحی و روانی در رنج هستند به طوریکه امکان نگهداری آنها در بندهای عادی نباشد در این بند نگهداری می‌شوند. در حال حاضر حدود ۴۰ نفر زندانی در این بند به سر می‌برد.[۱]
توصیفی از بندهای زندان تبریز
زندانی سیاسی اکبر ابولزاده در مصاحبه با بخش آذربایجانی صدای آمریکا گفت:
«در ظاهر، زندان تبریز بندهای زیادی دارد؛ اما تمامی زندانیان در چند بند نگهداری می‌شوند. کسانی که محکومیتشان هنوز مشخص نشده است در بندی به نام سه‌گانه که در اصل بند ۱۱ زندان تبریز است، محبوس هستند و آنها که دادگاه اقدام به صدور رأی علیه آنها کرده در بندی به نام ۱۵ نگهداری می‌شوند.» اکبر ابولزاده با انتقاد از عدم رعایت اصل تفکیک جرائم در زندان تبریز به صدای آمریکا گفت که در بند ۱۵ این زندان زندانیان سیاسی با زندانیان محکوم به قتل، سرقت، مواد مخدر و... نگهداری می‌شوند.[۳]
وضعیت زندانیان سیاسی در زندان تبریز
بر اساس گزارش سایت صدای آزادی آذربایجان جنوبی در ۱۴۰۰، حدود ۲ سال است که زندانیان سیاسی را بین بندهای مالی، بازداشت موقت، ۱۲محکومین و سه گانه و کارگاه پخش می‌کنند. همین امر باعث می‌شود تا زندانیان سیاسی از یکدیگر جدا بوده و در مقابل با زندانیان دیگر که بیشتر از افراد بزهکار و متهمانی خشن هستند هم اتاق شوند، که این امر خود مشکلات اخلاقی، روحی و روانی برای آنان ایجاد می‌کند. رفتار کارکنان و سربازان زندان با زندانیان عقیدتی تفاوتی با سایر زندانیان ندارد.[۱]
تشکیل و انحلال بند زندانیان سیاسی
در زندان تبریز زندانیان سیاسی یا عقیدتی به دلیل ماهیت اتهام و شرایط خاص دارای مشکلات بیشتری نسبت به سایر زندانیان عادی هستند. قبلا تمامی زندانیان سیاسی را به بند مالی منتل می‌کردند. البته در سال ۸۵ و پس از اعتراضات مربوط به توهین روزنامه ایران، به علت زیاد بودن زندانیان سیاسی، یک بند را به نام بند سیاسی ایجاد و تمامی زندانیان سیاسی که آن زمان حدود ۱۵۰ نفر بودند را در آنجا قرار دادند. اما پس از حدود سه ماه با دستوری که از تهران آمد، بند مزبور را جمع و زندانیان آن را در سایر بندها پراکنده کردند.[۱]
زندانیان قیام آبان ۱۴۰۱
در تاریخ ۱۴۰۲/۸/۲۷ سینا یوسفی، وکیل دادگستری، با انتشار یک ویدیو در صفحه ایکس خود نوشت: «این تصاویر مربوط است به بندی از زندان مرکزی تبریز که بازداشت‌شدگان اعتراضات در آنجا نگهداری می‌شدند. این بند چسبیده به بند قرنطینه است که من و همکارانم در آنجا با قصد عدم امکان ارتباط با بازداشت‌شدگان تحت بازداشت بودیم.» او در ادامه با اشاره به تاریخ ضبط تصاویر، که مربوط است به سه روز پس از اعتراضات آبان ۱۴۰۱، نوشته است به گواه بسیاری از موکلینش، بازداشت‌شدگان اعتراضات در این بخش از زندان تبریز مورد ضرب‌وجرح و شکنجه قرار گرفته‌اند.[۳]
وخامت حال کریم اسماعیل زاده در زندان تبریز
بیماری قلبی کریم اسماعیل زاده ورزشکار و فعال آذربایجانی محبوس در زندان تبریز بر اثر شوک الکتریکی ماموران امنیتی رو به وخامت گذاشته است. منابع نزدیک به خانواده این فعال می‌گویند روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ماه خانواده آقای اسماعیل زاده داروهای وی را به زندان تبریز برده اند اما مسئولین زندان تبریز با برخورد نامناسب از پذیرش داروها امتناع کرده اند. این فعال آذربایجانی روز ۲۹ فروردین ۱۴۰۳ توسط نیروهای امنیتی - انتظامی دستگیر و جهت تحمل دوران محکومیت ۶ماهه خویش به زندان مرکزی تبریز منتقل گردیده بود. کریم اسماعیل زاده در سالهای گذشته به دلیل اعتصاب غذا در دوران حبس، به زخم معده مواجه مبتلا شده و به دفعات تحت عمل جراحی قرار گرفته است.[۵]
رفتار زندانبانان با زندانیان در زندان تبریز
بنا بر گزارش اطلس زندان در تاریخ ۱۴۰۲/۱/۱۹ قاسم بعدی بناب، با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود اقدام به روایت مشاهدات و تجربیاتش از دوران بازداشت در زندان تبریز کرد. او در این یادادشت شرایط غیر انسانی نگهداری زندانیان در زندان تبریز، اعمال خشونت بازجویان و عدم دسترسیش به خدمات درمانی را روایت کرده است. او از رفتار توهین‌آمیز در بدو ورود تا ضرب‌شتم توسط مدیر بند و وضعیت نابسامان پتو و چای و.. می‌گوید.[۳]
ضرب و شتم شدید
آنچه که در این زندان همچون سایر زندانهای کشور خودنمایی می‌کند، رفتار سربازان و کارمندان زندان با زندانیان است که عمده زندانیان آن را بسیار تحقیرآمیز و بد می‌دانند. آنها بدون توجه به نوع جرم و جایگاه اجتماعی فرد زندانی با رفتارهایی زننده و خارج از کرامت انسانی و حتی غیرقانونی با آنها برخورد می‌کنند. بار‌ها دیده شده است که سربازان، زندانی‌ای را تا سرحد مرگ مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند. چنین مواردی بخصوص در زمان بدرقه (اعزام تحت الحفظ زندانی به خارج از زندان) بیشتر مشاهده می‌شود.[۱]
برهنه‌کردن زندانیان
مسئولان حفاظت زندان به بهانه جلوگیری از ورود مواد مخدر به زندان در هر بار ورود به زندان متهم، اعم از بدرقه برای حضور در دادگاه، ملاقات با خانواده یا وکیل، مرخصی رفتن و زمان ورود به زندان، فرد را به شکل زننده‌ای بدون توجه به نوع جرم او، برهنه می‌کنند و او را کاملا جستجو می‌نمایند.[۱]
وضعیت غذا و بهداشت
زندانی سیاسی اکبر ابولزاده در مصاحبه با بخش آذربایجانی صدای آمریکا وضعیت نگهداری زندانیان در زندان مرکزی تبریز را غیر انسانی معرفی و با اشاره به قدمت ۷۰ ساله زندان مرکزی تبریز، وضعیت بهداشت در این زندان را وخیم توصیف کرد. به گفته آقای ابولزاده که خود بخشی از دوران محکومیتش را در بند ۱۵ زندان تبریز سپری کرده است، در این بند برای ۶۰۰ زندانی فقط شش عدد توالت و هفت عدد حمام قابل استفاده وجود دارد. این تعداد اندک حمام و توالت همیشه در دسترس نبوده و فقط در زمان‌های معینی در دسترس زندانیان قرار دارند. ضمنا هم معتادان مواد مخدر خود را در این مکان‌ها مصرف می‌کنند و هم به دلیل عدم وجود مکانی دیگر، زندانیان مجبور به شستن ظروف خود در حمام و توالت‌ها هستند. ابولزاده در ادامه گفتگوی خود با بخش آذربایجانی صدای آمریکا، نبود تهویه، عدم وجود امکانات بهداشتی کافی، دسترسی آسان و وفور مواد مخدر در زندان، عدم سمپاشی کافی و در نتیجه آن فراوانی حشرات موذی را تنها چند مورد از وضعیت وخیم بهداشتی زندان تبریز برشمرد. او در ادامه گفت، هواخوری روزانه برای زندانیان بند ۱۵ وجود ندارد و و تنها گاهی آن هم به صورت اجباری زندانیان این بند به مدت چند دقیقه به حیاط زندان فرستاده می‌شوند. آب شرب ناسالم زندان نیز موجب شیوع بیماری‌هایی همچون سنگ کلیه شده است. به گفته آقای ابولزاده، زندانیان محبوس در زندان مرکزی تبریز از دسترسی به خدمات درمانی کافی و موثر نیز محروم هستند. او در این مصاحبه با اشاره به چهار بار شیوع بیماری عفونی در مدت تحمل حبس این زندانی سیاسی در زندان مرکزی تبریز (تیر تا بهمن۱۴۰۱) گفت، مسئولان زندان در واکنش به شیوع بیماری تنها یک پزشک عمومی را به بند ۱۵ می‌فرستاند و حضور پزشک در بند گاهی به فاصله یک الی یک‌ونیم ماه یک‌بار انجام می‌شد.[۳]
غذای زندان از کیفیت بسیار پایینی برخوردار است. وضعیت بهداشت نیز بسیار نازل است و حتی در بهداری زندان نیز امکانات پزشکی کمی وجود دارد و چندان توجهی به حال عمومی زندانیان نمی‌شود.[۱]
به گفته ویدیوی منتشر شده توسط «ایران آزادی» در کلیپی به نام «زندان تبریز جهنمی برای زنان» برای هر بند ۵ حمام وجود دارد ولی آب گرم فقط دو ساعت در روز موجود است و بقیه ساعات آب سرد می‌باشد. زندانیان برای حمام‌کردن باید از صبح تا شب در نوبت باشند.[۴]
در گزارش به تاریخ ۱۴۰۲/۲/۱۵ آورده شده: به‌رغم شیوع بیماری عفونی در بند ۱۵ زندان تبریز، زندانیان از دسترسی به خدمات درمانی محروم هستند. اکبر ابولزاده، زندانی سیاسی سابق، با انتشار توییتی در صفحه کاربری خود، با اعلام این خبر نوشت: «با توجه به بیماری بیش از نصف [زندانیان] بند ۱۵ زندان مرکزی تبریز، به‌علت کمبود دکتر در زندان بیماران به حال خود رها شده‌اند. در جواب مراجعات پی در پی زندانیان جوابی جز فعلا خبری از دکتر نیست دریافت نکرده‌اند.»[۳]
مواد مخدر در زندان تبریز
مواد مخدر به وفور در تمامی بندهای زندان تبریز وجود دارد. می‌توان گفت فراوانی مواد و ساده بودن استفاده از آن در داخل زندان بسیار بیشتر از خارج زندان است. البته باید اشاره کرد برخی زندانیان قدیمی باندهای قدرتمندی برای تهیه، توزیع و فروش موارد در داخل زندان ایجاد کرده‌اند.[۱]
قاسم بعدی بناب یک زندانی این زندان ضمن توضیح در مورد یک دستگیر شده نوجوان گفت: او در اتاقی محبوس بود که یک‌نفر متهم به قتل و دو نفر متهم به قاچاق عمده مواد مخدر در کنارش بوده و مشغول مصرف مواد مخدر بصورت شبانه روزی بودند. جالب این است که این مواد مخدر به وفور در زندان حتی بیشتر از بیرون یافت می‌شد و مورد معامله قرار می‌گرفت.[۳]
خودکشی در زندان تبریز
در تاریخ ۱۴۰۲/۱۱/۱۸ یک زندانی که پیش‌تر از بابت اتهام قتل به اعدام محکوم شده بود، در زندان تبریز دست به خودکشی زد و به زندگی خود پایان داد.[۳]
- ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ شنایی با زندان مرکزی تبریز/ بزرگ‌ترین زندان استان آذربایجان شرقی
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ چشم انتظاری ۲۸ ساله مردم تبریز برای انتقال زندان
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ ۳٫۷ اطلس زندانهای ایران - زندان تبریز
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ زندان تبریز جهنمی برای زنان
- ↑ وخامت حال کریم اسماعیل زاده در زندان تبریز