کاربر:Javad/9صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''اپوزیسیون'''، در زبان فرانسه (Opposition) به سازمان یا گروه‌هایی گفته می‌شود که مخالف سیاست‌های نظام حاکم یا مخالف تمامیت نظام حاکم است و در تلاش برای اصلاح یا تعویض حاکمیت و در جنبه دیگر در تلاش برای برانداختن نظامی که حاکمیت کشور را در دست دارد است.  
'''اپوزیسیون'''، (فرانسه: Opposition) به سازمان یا گروه‌هایی گفته می‌شود که مخالف سیاست‌ها و یا تمامیت نظام حاکم هستند و در تلاش برای اصلاح یا تعویض حاکمیت و یا برانداختن آن می‌باشند.


در فرهنگ مصطلح، اپوزیسیون دارای دو معنا است معنای اول مربوط به کشورهای دموکراتیک است و به حزب یا گروهی گفته می‌شود که در مقابل حزب حاکم قرار دارد و با آن مخالف است. در این کشورها اپوزیسیون فعالیت‌های خود را برای انتخابات بعدی آغاز می‌کند تا بتواند در آن به اکثریت آرا دست پیدا کند. در حکومت‌های دیکتاتوری و غیر دمکراتیک اپوزیسیون، گروه یا سازمانی است که در صدد براندازی و سرنگونی نظام حاکم است. البته همه اپوزیسیون‌ها الزاما مخالف اصل نظام و خواهان سرنگونی نظام نیستند بلکه برخی اپوزیسیون‌ها فقط مخالف دولت هستند و با اصل نظام سیاسی کشور مخالفتی ندارند، درنتیجه خواهان سرنگونی نیستند.
اپوزیسیون دارای دو معنا است، معنای اول مربوط به کشورهای دموکراتیک است و به حزب یا گروهی گفته می‌شود که در مقابل حزب حاکم قرار دارد و با آن مخالف است. در این کشورها اپوزیسیون فعالیت‌های خود را به‌طور قانونی دنبال می‌کند تا بتواند در انتخابات به اکثریت آرا دست پیدا کند.


همچنین اپوزیسیون به نیروهایی گفته می‌شود که توان ایجاد بسیج نیروهای طرفدار خود را دارا و نیز دارای پایگاه اجتماعی باشند. اپوزیسیون باید بتواند حرکت اجتماعی را علیه حکومت رهبری کند و توان برگزاری تجمعات را علیه رژیم حاکم را داشته باشد.
در حکومت‌های دیکتاتوری و غیر دمکراتیک اپوزیسیون، گروه یا سازمانی است که در صدد براندازی و سرنگونی نظام حاکم است. همه اپوزیسیون‌ها مخالف اساس حکومت و خواهان سرنگونی نیستند، برخی اپوزیسیون‌ها فقط مخالف دولت هستند و با اصل نظام سیاسی کشور مخالفتی ندارند.
 
اپوزیسیون همچنین به نیروهایی گفته می‌شود که دارای پایگاه اجتماعی و توان بسیج نیروهای طرفدار خود باشند. اپوزیسیون باید بتواند حرکت‌های اجتماعی را علیه حکومت رهبری کند و توان برگزاری تجمعات علیه حاکمیت را داشته باشد.  


==== تفاوت اپوزیسیون با آلترناتیو ====
==== تفاوت اپوزیسیون با آلترناتیو ====
تفاوت اپوزیسیون و آلترناتیو در این است که آلترناتیو ضد نظام حاکم و جایگزین آن است. آلترناتیو هم‌چنین برنامه مشخص و راه‌کار مناسب و جدیدی برای جایگزینی و حذف رژیم حاکم در دست دارد اما اپوزیسیون همه این شرایط را دارا نیست و صرفا مخالف دولت است. موضوع آلترناتیو زمانی مطرح می‌شود که حکومت به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به بن‌بست رسیده و از قهر و خشونت برای مهار جامعه استفاده می‌کند. آلترناتیو در اکثر موارد نیروی اصلی برانداز محسوب می‌شود. آلترناتیو در جریان مبارزه مستمر با نظام حاکم ساخته می‌شود و به بلوغ می‌رسد. آلترناتیو پدیده‌ای نیست که در آخرین دقایق حیات یک نظام ساخته شود و به عنوان جایگزین مطرح شود. آلترناتیو و اپوزیسیون برانداز، با تلاش پیگیر و مستمر خود، نظام حاکم را به سمت فروپاشی و شقه سوق می‌دهد. مقوله آلترناتیو مابعد اپوزیسیون است یعنی ممکن است اپوزیسیون در مراحل تکامل خود و با تدوین برنامه مشخص و راه‌کار برای اداره آینده کشور، به عنوان آلترناتیو خود را به جامعه معرفی و صلاحیت خود را به اثبات برساند<ref>[http://asranarshism.com/1394/12/21/opposition/ اپوزیسیون چیست و اپوزیسیون کیست؟-سایت عصر آنارشیست]</ref><ref>[https://dictionary.abadis.ir/fatofa/%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86/ اپوزیسیون-دیکشنری آبادیس]</ref><ref>[https://mehdiroud.wordpress.com/2012/12/24/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ تفاوت اپوزیسیون و غیر اپوزیسیون چیست؟-وبگاه مهدی رود]</ref><ref>[https://irancoming.blogspot.com/2018/10/blog-post_27.html آلترناتیو چیست و چه تفاوتی با نیروهای برانداز دارد-سایت ایران زمین]</ref>.
آلترناتیو ضد نظام حاکم و جایگزین آن است. آلترناتیو هم‌چنین برنامه مشخص و راه‌کار مناسب و جدیدی برای جایگزینی و حذف رژیم حاکم در دست دارد اما اپوزیسیون همه این شرایط را دارا نیست و صرفا مخالف دولت است. موضوع آلترناتیو زمانی مطرح می‌شود که حکومت به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به بن‌بست رسیده و از قهر و خشونت برای مهار جامعه استفاده می‌کند. آلترناتیو در اکثر موارد نیروی اصلی برانداز محسوب می‌شود. آلترناتیو در جریان مبارزه مستمر با نظام حاکم ساخته می‌شود و به بلوغ می‌رسد. آلترناتیو پدیده‌ای نیست که در آخرین دقایق حیات یک نظام ساخته شود و به عنوان جایگزین مطرح شود. آلترناتیو و اپوزیسیون برانداز، با تلاش پیگیر و مستمر خود، نظام حاکم را به سمت فروپاشی و شقه سوق می‌دهد. مقوله آلترناتیو مابعد اپوزیسیون است یعنی ممکن است اپوزیسیون در مراحل تکامل خود و با تدوین برنامه مشخص و راه‌کار برای اداره آینده کشور، به عنوان آلترناتیو خود را به جامعه معرفی و صلاحیت خود را به اثبات برساند<ref>[http://asranarshism.com/1394/12/21/opposition/ اپوزیسیون چیست و اپوزیسیون کیست؟-سایت عصر آنارشیست]</ref><ref>[https://dictionary.abadis.ir/fatofa/%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86/ اپوزیسیون-دیکشنری آبادیس]</ref><ref>[https://mehdiroud.wordpress.com/2012/12/24/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86-%D9%88-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ تفاوت اپوزیسیون و غیر اپوزیسیون چیست؟-وبگاه مهدی رود]</ref><ref>[https://irancoming.blogspot.com/2018/10/blog-post_27.html آلترناتیو چیست و چه تفاوتی با نیروهای برانداز دارد-سایت ایران زمین]</ref>.


== اپوزیسیون در ایران ==
== اپوزیسیون در ایران ==
در ایران، اپوزیسیون نقش عمده و حساسی در سقوط محمدرضا شاه پهلوی به عهده داشت. هم اکنون نیز نیروهای اپوزیسیون ایران با سلسله فعالیت‌ها و افشاگری‌های متعدد خود در شناساندن چهره واقعی حکومت و برملا کردن فساد در حاکمیت نقش حیاتی در آگاه کردن مردم و نزدیک کردن این حاکمیت به سقوط خود بر عهده دارند.   
در ایران، اپوزیسیون نقش عمده و حساسی در سقوط محمدرضا شاه پهلوی به عهده داشت. هم اکنون نیز نیروهای اپوزیسیون ایران با سلسله فعالیت‌ها و افشاگری‌های متعدد خود نقشی حیاتی در شناساندن چهره واقعی حکومت و برملا کردن فساد در حاکمیت و آگاه کردن مردم و قرار دادن حاکمیت در آستانه‌ی سقوط بر عهده دارند.   


در دوره محمدرضا شاه به دلیل تبعیض و اختلاف طبقاتی و فقر و بیکاری مردم ایران، دو اپوزیسیون جدی مانند چریک‌های فدایی خلق و سازمان مجاهدین خلق ایران که مخالف نظام سلطنت و به دنبال براندازی نظام شاهنشاهی و سقوط محمد رضا شاه بودند در صحنه سیاسی اجتماعی فعال بودند.   
در دوره محمدرضا شاه به دلیل تبعیض و اختلاف طبقاتی و فقر و بیکاری مردم ایران، دو اپوزیسیون جدی مانند چریک‌های فدایی خلق ایران و سازمان مجاهدین خلق ایران که مخالف نظام سلطنتی و به دنبال براندازی نظام پادشاهی بوده و در صحنه سیاسی اجتماعی فعال بودند.   


==== چریک‌های فدایی و مجاهدین خلق ====
==== چریک‌های فدایی و مجاهدین خلق ====
این دو سازمان انقلابی با انتخاب مبارزه مسلحانه و جنگ چریکی نقش عمده‌ای درصحنه سیاسی و اجتماعی ایران داشتند که در مسیر سرنگونی نظام شاهنشاهی بسیاری از رهبران و اعضای آن جان باختند و یا در زندان‌ها و شکنجه‌گاهها به حبس‌های طولانی محکوم شدند. جلسات دادگاه رهبران و اعضای این دو سازمان به صورت فیلم یا فایل صوتی یا متن نوشتاری قابل استناد است.   
این دو سازمان انقلابی با انتخاب مبارزه مسلحانه و جنگ چریکی نقش عمده‌ای درصحنه سیاسی و اجتماعی ایران داشتند که در مسیر سرنگونی نظام شاهنشاهی بسیاری از رهبران و اعضای آن جان باختند و یا در زندان‌ها و شکنجه‌گاه‌ها به حبس‌های طولانی محکوم شدند. جلسات دادگاه رهبران و اعضای این دو سازمان به صورت فیلم یا فایل صوتی یا متن نوشتاری قابل استناد است.   


این دو سازمان چریکی در دوران مبارزه انقلابی خود در زمان شاه با اقبال اجتماعی در میان دانشجویان و قشر تحصیل کرده روبرو بودند. نیروهای این دو سازمان با تحمل شکنجه و زندان و اعدام، توانستند با آگاه کردن دانشجویان و جوانان، نسل پیشتازی را در جامعه ایران به‌وجود آورده و چهره واقعی دیکتاتوری شاه را  افشاء و سرنگونی رژیم شاهنشاهی را رقم بزنند.   
این دو سازمان چریکی در دوران مبارزه انقلابی خود در زمان شاه با اقبال اجتماعی در میان دانشجویان و قشر تحصیل‌کرده روبرو بودند. نیروهای این دو سازمان با تحمل شکنجه و زندان و اعدام، توانستند با آگاه کردن دانشجویان و جوانان، نسل پیشتازی را به‌وجود آورده و چهره‌ی واقعی دیکتاتوری شاه را  افشاء و سرنگونی رژیم شاهنشاهی را رقم بزنند.   


=== جایگاه اپوزیسیون پس از انقلاب ۵۷ ===
=== جایگاه اپوزیسیون پس از انقلاب ۵۷ ===
پس از انقلاب ۵۷ و قرار گرفتن خمینی در رأس حاکمیت و برنامه‌هایی که برای تثبیت حکومت خود در نظر داشت و پس از به‌کارگیری قهر و خشونت برای مهار نیروهای آزادیخواه، علی‌رغم شعارهایی که از همان ابتدا برای تثبیت جایگاه خود داده بود، به سرعت اپوزیسیون علیه خمینی شکل گرفت و جریان‌های بسیاری به عنوان اپوزیسیون نمایان شدند اما یکی پس از دیگری یا به دلیل قهر خمینی یا به دلیل وعده‌هایی که به آنها داده شد از صحنه خارج شدند و یا در اثر اختلافات درونی از هم پاشیدند، نظیر سازمان چریک‌های فدایی خلق که دچار انشعابات متعدد شد و در نهایت در صحنه تقابل با رژیم خمینی حاضر نبود یا اینکه بسیاری از هواداران و اعضایش در زندان بودند و بقیه مشغول درگیری‌های درونی خود و جایگاه خود بودن در نتیجه نقشی ایفا نکرد. در این میان تنها سازمان مجاهدین خلق ایران باقی ماند که به دلیل حفظ اصول و مبانی ماهیتی شکل‌گیری‌اش، در صحنه ماند و با شعار آزادی مقابل خمینی و اطرافیانش صف‌بندی کرد و منویات خمینی را افشا کرد. افشای ماهیت خمینی از این جهت مهم بود که به دلیل عدم شناخت خمینی و بروز ندادن ماهیت اصلی خود در ابتدای انقلاب، خمینی به عنوان رهبر و امام در بین مردمی که در شناخت او دچار مشکل بودند چهره‌ای خلاف آنچه که بود دیده می‌شد. مجاهدین خلق نیز با افشای چهره واقعی و خونریز خمینی به مردم موفق عمل کردند و با عمومی کردن شعار مرگ بر خمینی که برای این کار خون‌های بسیاری نیز دادند ماهیت اصلی خمینی را برملا کردند و به مردم نشان دادند. هزینه افشای ماهیت رژیم خمینی اعدام‌ها و کشتار اعضای مجاهدین در دهه‌۶۰ و قتل‌عام سال ۱۳۶۷ اعضای مجاهدین در زندان‌های سراسر ایران بود.   
پس از انقلاب ۵۷ و قرار گرفتن خمینی در رأس حاکمیت و برنامه‌هایی که برای تثبیت حکومت خود در نظر داشت و پس از به‌کارگیری قهر و خشونت برای مهار نیروهای آزادی‌خواه، علی‌رغم شعارهایی که در حمایت از آزادی و مردم برای تثبیت جایگاه خود داده بود، به سرعت اپوزیسیونی علیه خمینی شکل گرفت و جریان‌های بسیاری به عنوان اپوزیسیون پدیدار شدند اما یکی پس از دیگری به دلیل سرکوب سازمان‌یافته‌ی خمینی و یا وعده‌هایی که به آنها داده شد از صحنه خارج شدند و در اثر اختلافات درونی از هم پاشیدند، نظیر سازمان چریک‌های فدایی خلق که دچار انشعابات متعدد شد و در نهایت در صحنه تقابل با رژیم خمینی حاضر نبود یا اینکه بسیاری از هواداران و اعضایش در زندان بودند و بقیه مشغول درگیری‌های درونی خود و جایگاه خود بودند در نتیجه نقشی ایفا نکردند. در این میان تنها سازمان مجاهدین خلق ایران باقی ماند که به دلیل حفظ اصول و مبانی ماهیتی شکل‌گیری‌اش، در صحنه ماند و با شعار آزادی مقابل خمینی و اطرافیانش صف‌بندی کرد و ماهیت خمینی را افشا کرد. افشای ماهیت خمینی از این جهت مهم بود که به دلیل عدم شناخت کافی از او و بروز ندادن ماهیت اصلی خود در ابتدای انقلاب، خمینی به عنوان رهبر و امام در بین مردمی که در شناخت او دچار مشکل بودند چهره‌ای خلاف آنچه که بود دیده می‌شد. مجاهدین خلق با افشای گام به گام چهره واقعی و خونریز خمینی به مردم موفق شدند با عمومی کردن شعار مرگ بر خمینی، ماهیت اصلی او را برملا کردند و به مردم نشان دهند. هزینه افشای ماهیت رژیم خمینی اعدام‌ و کشتار اعضای مجاهدین در دهه‌۶۰ و قتل‌عام سال ۱۳۶۷ در زندان‌های سراسر ایران بود.   


==== سازمان مجاهدین خلق ایران ====
==== سازمان مجاهدین خلق ایران ====
طی چهل سال که از عمر رژیم کنونی ایران می‌گذرد همچنان میتوان از سازمان مجاهدین خلق ایران به عنوان اصلی‌ترین و خطرناک‌ترین اپوزیسیون رژیم ایران نام برد. در چرایی این‌که سازمان مجاهدین اصلی‌ترین اپوزیسیون رژیم ایران است، عملکرد این سازمان از ابتدای انقلاب تا کنون و موضع رژیم ایران در قبال این سازمان است که گواه این نام‌گذاری است. چنانچه می‌دانیم تعداد کشته‌های این سازمان در جنگ با رژیم ایران و فعالیت‌های گسترده و مواضع سرسختانه و بدون انعطاف رژیم ایران و عملیات‌های گوناگون رژیم ایران علیه سازمان مجاهدین خلق از یک طرف خطر این سازمان برای رژیم ایران را نشان می‌دهد و از طرف دیگر پافشاری سازمان مجاهدین را به عنوان یک اپوزیسیون و آلترناتیو جدی به همه اثبات می‌کند<ref>[https://irane-ma.com/%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA/ آلترناتیو سیاسی چیست و ویژگی‌های یک آلترناتیو مردمی و دموکراتیک چیست؟-سایت ایران ما]</ref><ref>[https://irancoming.blogspot.com/2018/10/blog-post_27.html آلترناتیو چیست و چه تفاوتی با نیروهای برانداز دارد-سایت ایران زمین]</ref><ref>[https://fa.iranfreedom.org/%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F-%DA%86%D9%87-%D8%B4/ آلترناتیو واقعی رژیم آخوندی کیست؟ چه شاخص‌هایی دارد و چگونه بشناسیم؟-سایت ایران آزادی]</ref>.  
طی چهل سال که از عمر رژیم کنونی ایران می‌گذرد همچنان می‌توان از سازمان مجاهدین خلق ایران به عنوان اصلی‌ترین و خطرناک‌ترین اپوزیسیون رژیم ایران نام برد. عملکرد این سازمان از ابتدای انقلاب تا کنون و موضع رژیم ایران در قبال این سازمان است گواه این نام‌گذاری است. چنانچه می‌دانیم تعداد کشته‌های این سازمان در جنگ با رژیم ایران و فعالیت‌های گسترده و مواضع سرسختانه و بدون انعطاف رژیم ایران و عملیات‌های گوناگون رژیم ایران علیه سازمان مجاهدین خلق از یک طرف خطر این سازمان برای رژیم ایران را نشان می‌دهد و از طرف دیگر پافشاری سازمان مجاهدین را به عنوان یک اپوزیسیون و آلترناتیو جدی به همه اثبات می‌کند<ref>[https://irane-ma.com/%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA/ آلترناتیو سیاسی چیست و ویژگی‌های یک آلترناتیو مردمی و دموکراتیک چیست؟-سایت ایران ما]</ref><ref>[https://irancoming.blogspot.com/2018/10/blog-post_27.html آلترناتیو چیست و چه تفاوتی با نیروهای برانداز دارد-سایت ایران زمین]</ref><ref>[https://fa.iranfreedom.org/%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F-%DA%86%D9%87-%D8%B4/ آلترناتیو واقعی رژیم آخوندی کیست؟ چه شاخص‌هایی دارد و چگونه بشناسیم؟-سایت ایران آزادی]</ref>.  


== ویژگی‌های اپوزیسیون رژیم ایران ==
== ویژگی‌های اپوزیسیون رژیم ایران ==
خط ۳۲: خط ۳۴:


=== ویژگی‌های اپوزیسیون رژیم ایران ===
=== ویژگی‌های اپوزیسیون رژیم ایران ===
# ساختار سازمانی استوار و توانمندیهای سازمانی پایدار، هم در داخل ایران و هم خارج از کشور، آن را قادر می سازد که به عنوان موتور برای تغییر عمل کند.
# ساختار سازمانی استوار و توانمندی‌های سازمانی پایدار، هم در داخل ایران و هم خارج از کشور، آن را قادر می‌سازد که به عنوان موتور برای تغییر عمل کند.
# رهبری خبره و ماهر که قادر به برخورد با حاکمیت مذهبی، متحد کردن مردم و متمرکز بر تغییر رژیم ایران است.
# رهبری خبره و ماهر که قادر به برخورد با حاکمیت مذهبی، متحد کردن مردم و متمرکز بر تغییر رژیم ایران است.
# یک برنامه صریح که نشان دهنده آرمانهای مردم است و مطابق با معیارهای بین المللی است که کشور را به جلو حرکت می‌دهد و با دیکتاتوری قبلی و همچنین حکومت مذهبی کنونی تفاوت دارد.
# یک برنامه صریح که نشان دهنده آرمانهای مردم است و مطابق با معیارهای بین المللی است که کشور را به جلو حرکت می‌دهد و با دیکتاتوری قبلی و همچنین حکومت مذهبی کنونی تفاوت دارد.
# تحت پوشش قرار دادن گرایش های گوناگون سیاسی و ترویج حقوق قومیت های مختلف و اقلیت های مذهبی در ایران. برخوردار از حمایت گسترده مردمی در داخل و خارج از ایران.
# تحت پوشش قرار دادن گرایش‌های گوناگون سیاسی و ترویج حقوق قومیت های مختلف و اقلیت های مذهبی در ایران. برخوردار از حمایت گسترده مردمی در داخل و خارج از ایران.
# تمایل به تحمل سختی و ریسک برای رسیدن به هدف آزادسازی ایران و یک سابقه اثبات شده برای پرداخت هزینه برای پیشبرد حرکت به جلو.
# تمایل به تحمل سختی و ریسک برای رسیدن به هدف آزادسازی ایران و یک سابقه اثبات شده برای پرداخت هزینه برای پیشبرد حرکت رو به جلو.
# اثربخشی در تضعیف اقدامات و موقعیت های رژیم و توانایی حمایت از مبارزات ضد دولتی پیچیده مانند افشای سایت های هسته ای و شبکه‌های تروریستی  
# اثربخشی در تضعیف اقدامات و موقعیت های جمهوری اسلامی و توانایی حمایت از مبارزات ضد دولتی پیچیده مانند افشای سایت‌های هسته‌ای و شبکه‌های تروریستی  
# هماورد اصلی رژیم ایران که توسط رژیم جدی گرفته شود؛ شبکه وسیع آن در داخل ایران، که نقش مهمی در سازماندهی اعتراضات داشته باشد.
# این نیرو توسط رژیم حاکم به‌عنوان جانشین جدی گرفته شود؛ شبکه وسیع اجتماعی در داخل ایران، که نقش محوری در سازماندهی اعتراضات داشته باشد.
# برخورداری از مشروعیت و پشتیبانی بین المللی دو حزبی، و توانایی نشان دادن فشار جهانی علیه رژیم و حمایت از مردم ایران است<ref>واشنگتن تایمز: ایران - معرفی برنامه های آلترناتیو</ref>.
# برخورداری از مشروعیت و پشتیبانی بین المللی، و توانایی تحقق فشار بین‌المللی علیه رژیم و حمایت از مردم ایران.<ref>واشنگتن تایمز: ایران - معرفی برنامه های آلترناتیو</ref>


== طرح آینده ایران ==
== طرح آینده ایران ==
هر اپوزیسیون و آلترناتیوی برای آینده ایران بعد از سرنگونی رژیم ایران برنامه‌ای را ارائه می‌دهد. مریم رجوی که به عنوان رئیس جمهور شورای ملی مقاومت ایران در دولت موقت آینده ایران معرفی شده است طرحی را برای ایران آینده ارائه داده است که در ۱۰ماده خلاصه می‌شود:
هر اپوزیسیون و آلترناتیوی برای آینده‌ی کشورش برنامه‌ی خود را ارائه می‌دهد.  
 
خانم مریم رجوی که به عنوان رئیس جمهور شورای ملی مقاومت ایران در دولت موقت آینده ایران معرفی شده است طرحی را برای ایران آینده ارائه داده است که در ۱۰ماده خلاصه می‌شود:


=== طرح ده ماده‌ای مریم رجوی ===
=== طرح ده ماده‌ای مریم رجوی ===

نسخهٔ ‏۱۱ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۱۲

اپوزیسیون، (فرانسه: Opposition) به سازمان یا گروه‌هایی گفته می‌شود که مخالف سیاست‌ها و یا تمامیت نظام حاکم هستند و در تلاش برای اصلاح یا تعویض حاکمیت و یا برانداختن آن می‌باشند.

اپوزیسیون دارای دو معنا است، معنای اول مربوط به کشورهای دموکراتیک است و به حزب یا گروهی گفته می‌شود که در مقابل حزب حاکم قرار دارد و با آن مخالف است. در این کشورها اپوزیسیون فعالیت‌های خود را به‌طور قانونی دنبال می‌کند تا بتواند در انتخابات به اکثریت آرا دست پیدا کند.

در حکومت‌های دیکتاتوری و غیر دمکراتیک اپوزیسیون، گروه یا سازمانی است که در صدد براندازی و سرنگونی نظام حاکم است. همه اپوزیسیون‌ها مخالف اساس حکومت و خواهان سرنگونی نیستند، برخی اپوزیسیون‌ها فقط مخالف دولت هستند و با اصل نظام سیاسی کشور مخالفتی ندارند.

اپوزیسیون همچنین به نیروهایی گفته می‌شود که دارای پایگاه اجتماعی و توان بسیج نیروهای طرفدار خود باشند. اپوزیسیون باید بتواند حرکت‌های اجتماعی را علیه حکومت رهبری کند و توان برگزاری تجمعات علیه حاکمیت را داشته باشد.

تفاوت اپوزیسیون با آلترناتیو

آلترناتیو ضد نظام حاکم و جایگزین آن است. آلترناتیو هم‌چنین برنامه مشخص و راه‌کار مناسب و جدیدی برای جایگزینی و حذف رژیم حاکم در دست دارد اما اپوزیسیون همه این شرایط را دارا نیست و صرفا مخالف دولت است. موضوع آلترناتیو زمانی مطرح می‌شود که حکومت به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به بن‌بست رسیده و از قهر و خشونت برای مهار جامعه استفاده می‌کند. آلترناتیو در اکثر موارد نیروی اصلی برانداز محسوب می‌شود. آلترناتیو در جریان مبارزه مستمر با نظام حاکم ساخته می‌شود و به بلوغ می‌رسد. آلترناتیو پدیده‌ای نیست که در آخرین دقایق حیات یک نظام ساخته شود و به عنوان جایگزین مطرح شود. آلترناتیو و اپوزیسیون برانداز، با تلاش پیگیر و مستمر خود، نظام حاکم را به سمت فروپاشی و شقه سوق می‌دهد. مقوله آلترناتیو مابعد اپوزیسیون است یعنی ممکن است اپوزیسیون در مراحل تکامل خود و با تدوین برنامه مشخص و راه‌کار برای اداره آینده کشور، به عنوان آلترناتیو خود را به جامعه معرفی و صلاحیت خود را به اثبات برساند[۱][۲][۳][۴].

اپوزیسیون در ایران

در ایران، اپوزیسیون نقش عمده و حساسی در سقوط محمدرضا شاه پهلوی به عهده داشت. هم اکنون نیز نیروهای اپوزیسیون ایران با سلسله فعالیت‌ها و افشاگری‌های متعدد خود نقشی حیاتی در شناساندن چهره واقعی حکومت و برملا کردن فساد در حاکمیت و آگاه کردن مردم و قرار دادن حاکمیت در آستانه‌ی سقوط بر عهده دارند.

در دوره محمدرضا شاه به دلیل تبعیض و اختلاف طبقاتی و فقر و بیکاری مردم ایران، دو اپوزیسیون جدی مانند چریک‌های فدایی خلق ایران و سازمان مجاهدین خلق ایران که مخالف نظام سلطنتی و به دنبال براندازی نظام پادشاهی بوده و در صحنه سیاسی اجتماعی فعال بودند.

چریک‌های فدایی و مجاهدین خلق

این دو سازمان انقلابی با انتخاب مبارزه مسلحانه و جنگ چریکی نقش عمده‌ای درصحنه سیاسی و اجتماعی ایران داشتند که در مسیر سرنگونی نظام شاهنشاهی بسیاری از رهبران و اعضای آن جان باختند و یا در زندان‌ها و شکنجه‌گاه‌ها به حبس‌های طولانی محکوم شدند. جلسات دادگاه رهبران و اعضای این دو سازمان به صورت فیلم یا فایل صوتی یا متن نوشتاری قابل استناد است.

این دو سازمان چریکی در دوران مبارزه انقلابی خود در زمان شاه با اقبال اجتماعی در میان دانشجویان و قشر تحصیل‌کرده روبرو بودند. نیروهای این دو سازمان با تحمل شکنجه و زندان و اعدام، توانستند با آگاه کردن دانشجویان و جوانان، نسل پیشتازی را به‌وجود آورده و چهره‌ی واقعی دیکتاتوری شاه را افشاء و سرنگونی رژیم شاهنشاهی را رقم بزنند.

جایگاه اپوزیسیون پس از انقلاب ۵۷

پس از انقلاب ۵۷ و قرار گرفتن خمینی در رأس حاکمیت و برنامه‌هایی که برای تثبیت حکومت خود در نظر داشت و پس از به‌کارگیری قهر و خشونت برای مهار نیروهای آزادی‌خواه، علی‌رغم شعارهایی که در حمایت از آزادی و مردم برای تثبیت جایگاه خود داده بود، به سرعت اپوزیسیونی علیه خمینی شکل گرفت و جریان‌های بسیاری به عنوان اپوزیسیون پدیدار شدند اما یکی پس از دیگری به دلیل سرکوب سازمان‌یافته‌ی خمینی و یا وعده‌هایی که به آنها داده شد از صحنه خارج شدند و در اثر اختلافات درونی از هم پاشیدند، نظیر سازمان چریک‌های فدایی خلق که دچار انشعابات متعدد شد و در نهایت در صحنه تقابل با رژیم خمینی حاضر نبود یا اینکه بسیاری از هواداران و اعضایش در زندان بودند و بقیه مشغول درگیری‌های درونی خود و جایگاه خود بودند در نتیجه نقشی ایفا نکردند. در این میان تنها سازمان مجاهدین خلق ایران باقی ماند که به دلیل حفظ اصول و مبانی ماهیتی شکل‌گیری‌اش، در صحنه ماند و با شعار آزادی مقابل خمینی و اطرافیانش صف‌بندی کرد و ماهیت خمینی را افشا کرد. افشای ماهیت خمینی از این جهت مهم بود که به دلیل عدم شناخت کافی از او و بروز ندادن ماهیت اصلی خود در ابتدای انقلاب، خمینی به عنوان رهبر و امام در بین مردمی که در شناخت او دچار مشکل بودند چهره‌ای خلاف آنچه که بود دیده می‌شد. مجاهدین خلق با افشای گام به گام چهره واقعی و خونریز خمینی به مردم موفق شدند با عمومی کردن شعار مرگ بر خمینی، ماهیت اصلی او را برملا کردند و به مردم نشان دهند. هزینه افشای ماهیت رژیم خمینی اعدام‌ و کشتار اعضای مجاهدین در دهه‌۶۰ و قتل‌عام سال ۱۳۶۷ در زندان‌های سراسر ایران بود.

سازمان مجاهدین خلق ایران

طی چهل سال که از عمر رژیم کنونی ایران می‌گذرد همچنان می‌توان از سازمان مجاهدین خلق ایران به عنوان اصلی‌ترین و خطرناک‌ترین اپوزیسیون رژیم ایران نام برد. عملکرد این سازمان از ابتدای انقلاب تا کنون و موضع رژیم ایران در قبال این سازمان است گواه این نام‌گذاری است. چنانچه می‌دانیم تعداد کشته‌های این سازمان در جنگ با رژیم ایران و فعالیت‌های گسترده و مواضع سرسختانه و بدون انعطاف رژیم ایران و عملیات‌های گوناگون رژیم ایران علیه سازمان مجاهدین خلق از یک طرف خطر این سازمان برای رژیم ایران را نشان می‌دهد و از طرف دیگر پافشاری سازمان مجاهدین را به عنوان یک اپوزیسیون و آلترناتیو جدی به همه اثبات می‌کند[۵][۶][۷].

ویژگی‌های اپوزیسیون رژیم ایران

بدلیل سرکوب گسترده کلیه نیروهای ترقی‌خواه در صحنه سیاسی ایران پس از سالهای دهه ۶۰ اپوزیسیون جدی و سازمانیافته دربرابر جمهوری اسلامی وجود ندارد تنها جریانی که دارای این موقعیت است سازمان مجاهدین خلق ایران است .

اشاره به نقل قولهای شخصیت ها

جریان‌ها و گروه‌های زیادی در ایران خود را به عنوان اپوزیسیون و آلترناتیو رژيم ایران معرفی کردند، اما اینکه کدام‌یک به واقعیت نزدیک و دارای برنامه مدون و مشخص با جدیت لازم و اراده برای براندازی رژیم ایران باشند، جای سوال دارد و باید مورد بررسی قرار گیرد. با شمردن ۸ مورد از مشخصه‌های یک اپوزیسیون و آلترناتیو می‌توان معیاری برای شناخت و یا بررسی اپوزیسیون‌ها و توانایی آنها در عمل به ادعای خود به عنوان مخالف و جایگزین پیدا کرد و اپوزیسیون و آلترناتیو واقعی رژیم ایران را شناخت.

ویژگی‌های اپوزیسیون رژیم ایران

  1. ساختار سازمانی استوار و توانمندی‌های سازمانی پایدار، هم در داخل ایران و هم خارج از کشور، آن را قادر می‌سازد که به عنوان موتور برای تغییر عمل کند.
  2. رهبری خبره و ماهر که قادر به برخورد با حاکمیت مذهبی، متحد کردن مردم و متمرکز بر تغییر رژیم ایران است.
  3. یک برنامه صریح که نشان دهنده آرمانهای مردم است و مطابق با معیارهای بین المللی است که کشور را به جلو حرکت می‌دهد و با دیکتاتوری قبلی و همچنین حکومت مذهبی کنونی تفاوت دارد.
  4. تحت پوشش قرار دادن گرایش‌های گوناگون سیاسی و ترویج حقوق قومیت های مختلف و اقلیت های مذهبی در ایران. برخوردار از حمایت گسترده مردمی در داخل و خارج از ایران.
  5. تمایل به تحمل سختی و ریسک برای رسیدن به هدف آزادسازی ایران و یک سابقه اثبات شده برای پرداخت هزینه برای پیشبرد حرکت رو به جلو.
  6. اثربخشی در تضعیف اقدامات و موقعیت های جمهوری اسلامی و توانایی حمایت از مبارزات ضد دولتی پیچیده مانند افشای سایت‌های هسته‌ای و شبکه‌های تروریستی
  7. این نیرو توسط رژیم حاکم به‌عنوان جانشین جدی گرفته شود؛ شبکه وسیع اجتماعی در داخل ایران، که نقش محوری در سازماندهی اعتراضات داشته باشد.
  8. برخورداری از مشروعیت و پشتیبانی بین المللی، و توانایی تحقق فشار بین‌المللی علیه رژیم و حمایت از مردم ایران.[۸]

طرح آینده ایران

هر اپوزیسیون و آلترناتیوی برای آینده‌ی کشورش برنامه‌ی خود را ارائه می‌دهد.

خانم مریم رجوی که به عنوان رئیس جمهور شورای ملی مقاومت ایران در دولت موقت آینده ایران معرفی شده است طرحی را برای ایران آینده ارائه داده است که در ۱۰ماده خلاصه می‌شود:

طرح ده ماده‌ای مریم رجوی

۱. از نظر ما آرای مردم تنها ملاک سنجش است و بر همین اساس خواهان یک حکومت جمهوری مبتنی بر آرای مردم هستیم.

۲. ما خواهان یک نظام کثرت گرا، آزادی احزاب و اجتماعات هستیم.

در ایران فردا ما به کلیه آزادیهای فردی احترام می‌گذاریم. و بر آزادی بیان و آزادی کامل رسانه‌ها و دسترسی بی‌قیدوشرطِ همگان به فضای مجازی تأکید داریم.

۳. ما در ایران آزاد شده فردا، از لغو حکم اعدام دفاع می‌کنیم و نسبت به آن متعهدیم.

۴. مقاومت ایران از جدایی دین و دولت دفاع خواهد کرد، هرگونه تبعیض در مورد پیروان کلیه ادیان و مذاهب ممنوع خواهد بود.

۵. ما به برابری کامل زنان و مردان در کلیه حقوق سیاسی و اجتماعی و مشارکت برابر زنان در رهبری سیاسی معتقدیم.

هر گونه اشکال تبعیض علیه زنان ملغی خواهد شد، و آنان از حق انتخاب آزادانه پوشش، ازدواج، طلاق، و تحصیل و اشتغال برخوردار خواهند بود.

۶. ایران فردا، کشور عدالت و قانون است.

ما خواهان ایجاد یک نظام قضایی مدرن مبتنی بر احترام به اصل برائت، حق دفاع، حق دادخواهی، حق برخورداری از محاکمه علنی و استقلال کامل قضات هستیم. همچنین قانون شریعت آخوندی در ایران فردا جایی نخواهد داشت.

۷. ایران فردا کشور احترام به حقوق‌بشر است. ما متعهد به «بیانیه جهانی حقوق‌بشر» و میثاقها و کنوانسیونهای بین‌المللی ازجمله، «میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی»، «کنوانسیون علیه شکنجه» و «کنوانسیون حذف کلیه اشکال تبعیض علیه زنان» می‌باشیم.

۸. ما مالکیت شخصی، سرمایه‌گذاری خصوصی و بازار آزاد را به‌رسمیت می‌شناسیم. و این اصل را پیشاروی خود داریم که چه در اشتغال و چه در کسب و کار تمام مردم ایران باید از فرصتهای برابر برخوردار باشند.

از نظر ما ایران فردا کشور حفاظت از محیط زیست و احیاء آن خواهد بود.

۹.  سیاست خارجی ما مبتنی بر همزیستی مسالمت‌آمیز، صلح و همکاریهای بین‌المللی و منطقه‌یی و احترام به منشور ملل متحد خواهد بود و با همه کشورها رابطه خواهیم داشت.

۱۰. ایران آزاد فردا یک کشور غیراتمی و عاری از سلاح‌های کشتار جمعی خواهد بود[۹][۱۰].

منابع