کاربر:Mohsen/صفحه تمرین

دارایی‌های خامنه‌ای همواره در هاله‌ای از ابهام قرار داشته‌است. علی خامنه‌ای تلاش کرده که دارایی‌هایش مخفی بماند و توسط نفراتی از دفتر او اداره شوند که در سایه‌ قرار دارند. این موضوع به جنگ جناح‌های حاکمیت هم کشیده شده، اساتید دانشگاه‌های ایران نیز خواهان شفافیت و پاسخگویی و اصلاحات ساختاری نهادهای زیرنظر علی خامنه‌ای شدند. این موضوع در اوج خود به صورت «لایحه شفافیت دارایی‌های رهبر ایران» به تصویب نمایندگان کنگره آمریکا رسید.

برآورد میزان ثروت خامنه‌ای عملاً‌ امری دشوار است، اما اطلاعات درز کرده از درون دستگاه خامنه‌ای بخشی از ثروت او را برملا کرده است.

در خصوص دارایی‌های خامنه‌‌ای سفارت آمریکا در عراق در حساب توییتر رسمی خودش اعلام کرد، ثروت علی خامنه ای ۲۰۰ میلیارد دلار است. این سفارت همچنین اعلام کرد چهل سال پس از «حکومت آخوندها» و در زمانی که بسیاری از افراد ملت ایران به دلیل اوضاع اقتصادی ناگوار در زیر خط فقر زندگی می‌کنند، دارایی‌های رهبر ایران به تنهایی ۲۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

ثروت پسران و دختران خامنه‌ای میلیاردها دلار برآورد می‌شود که در بانک‌های ونزوئلا، انگلستان و سوریه سپرده شده‌اند.

همچنین خامنه‌ای نظارت بر سازمانی را به نام «ستاد اجرایی فرمان خمینی» برعهده دارد که میزان دارایی‌های این سازمان «بالغ بر ۹۵ میلیارد دلار» تخمین زده می‌شود.

این میزان دارایی حدود ۴۰ درصد بیشتر از صادرات نفتی ایران در سال ۱۳۹۱ بوده‌است. 

روش‌های جمع‌آوری ثروت توسط علی خامنه‌ای

بعد از مرگ روح‌الله خمینی علی خامنه‌ای جانشین او و رهبر این حکومت شد. در سال‌های اولیه و دهه‌ی ۷۰ خورشیدی خامنه‌ای تلاش کرد که قدرت خودش را متسحکم کند. همزمان به ثروت‌اندوزی هم می‌پرداخت، اما دهه‌ی ۸۰ خورشیدی شروع جمع‌آوری ثروت‌‌های کلان برای علی خامنه‌ای بود.

به این منظور علی خامنه‌ای سه سیاست عمده بکار گرفت:

• تصرف بنگاه‌های دولتی

• کنترل و تسلط بر بازار پولی

• حذف یارانه‌ها با عنوان هدفمند کردن یارانه‌ها

تصرف بنگاه‌‌های دولتی

حکومت ایران از سال ۱۳۷۰ در دورة رفسنجانی، به خصوصی سازی رو آورد، که این سیاست در سایه‌ی تفسیر اصل ۴۴ قانون اساسی این حکومت بود. اما در دوران  رفسنجانی و خاتمی به کندی  پیش رفت. در سال ۱۳۸۴ خامنه‌ای دستوری برای خصوصی سازی روی آورد که امر خصوصی سازی را متحول کرد.

علی خامنه‌ای در اول خرداد ۱۳۸۴ در ابلاغیه‌ای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ را  تعیین کرد.

در این ابلاغیه دولت  موظف شد که تا پایان برنامه‌‌ی چهارم یعنی  تا سال ۱۳۸۸، ۸۰ درصد فعالیت‌های اقتصادی خود را به بخش‌های تعاونی و خصوصی و عمومی غیر دولتی واگذار کند.

این واگذاری‌ها شامل حوزه‌های زیر است:

• معادن بزرگ

• صنایع بزرگ و مادر (از جمله بخش پایین دستی نفت و گاز)،

• بازرگانی خارجی،

• بانکداری،

• بیمه،

• تأمین نیرو،

• پست، راه و راه‌آهن،

• هواپیمایی و کشتیرانی.

گزارش وزارت اقتصاد و دارایی دولت ایران تأیید می‌کند که اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ راه  را برای علی خامنه‌ای برای ثروت‌اندوزی فراهم می‌کند. در این گزارش آمده است:

«سیاستهای کلی اصل ۴۴، ... سنگ‌بنای اقتصاد کشور، ... منشور اداره اقتصاد کشور... و مهم‌ترین اولویت مدیریت کلان اقتصاد کشور است».

براساس گزارش وزارت اقتصاد و دارایی ایران،‌ سهام واگذار شده قبل از ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، از سال ۱۳۷۰ تا سال ۱۳۸۳ کمی بیش از ۲۷ هزار سهم بوده است، اما از سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۸۷ یعنی بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ سهام واگذار شده به بیش از ۳۷۰ هزار سهم رسید.

این گزارش نشان می‌دهد، که ۹۲ تا ۹۳ درصد واگذاری‌ها در دورة دولت اول احمدی‌نژاد انجام شد.

در تحقیقی که در سال۱۳۹۱ به عمل آمد، نشان داد که عملکرد سیاست خصوصی‌سازی در ارتباط با «بنگاههای واگذار‌ شده تحت عنوان واگذاری به بخش خصوصی» در دوره یازده ‌ساله منتهی به پایان سال ۱۳۹۰، به‌گونه‌یی بوده است که بخش عمومی غیردولتی با ۷۸/ ۳۵ درصد، بیشترین سهم از ارزش جاری بنگاه‌های مذکور را در اختیار دارد. بخش دولتی با سهم ۲۷/ ۲۵ درصد در جایگاه دوم، بخش تعاون و سهام عدالت در مجموع با سهم ۱۱/ ۲۱ درصد در جایگاه سوم و در نهایت بخش خصوصی با سهم ۹۱/ ۴ درصد در جایگاه آخر قرار گرفته است.

بر طبق تحقیق بالا، نزدیک به ۳۶ درصد بنگاه‌‌‌های اقتصادی را اهرم‌های ولایت فقیه نظیر ستاد اجرایی، قوای مسلح و بنیاد‌های وابسته به آن به کنترل خود در‌آورده‌اند. و به دلیل نفوذ تقریباً مطلق خود بر روند‌های قانون‌گذاری، تصمیم‌گیری و اطلاعاتی به لحاظ کمی و کیفی برترین نیروی اقتصاد ایران محسوب می‌شوند.

قطب‌های ۱۴ گانة اقتصاد ایران

علی خامنه‌ای به عنوان بالاترین مقام این حکومت، بخشی از ثروت‌های مردم را  با استفاده از قدرت خودش مصادره کرده و به ثروت خودش افزوده است که این بخش از ثروت و دارایی علی خامنه‌ای ربطی به خصوصی سازی ندارد.

به عنوان نمونه رویتر درسال ۱۳۹۲ در گزارشی به نمونه‌‌هایی از تصرف عدوانی خانه‌‌ها و املاک مردم اشاره می‌‌کند که این کار به بهانة متروکه بودن یا  تعلق آن به بهاییان و اقلیت‌های دینی انجام شده است. این مصادرة اموال توسط «ستاد اجرایی فرمان خمینی» انجام شده است.

طبق یک تحقیق دیگر «از حدود ده‌هزار پرونده پیگیری شده در ستاد اجرایی در هفده سال گذشته، … حدود ۵۰ درصد به ایرانیان مسلمان سفرکرده مربوط می‌شد که… صرفاً به‌دلیل اقامت در خارج از کشور، همه یا بخشی از اموال آنان، مصادره شده است».

آرایش جدید بنگاه‌های اقتصادی ایران (بدون در نظر گرفتن آنچه که در اختیار دولت است) عمدتاً در قطب‌های ۱۴ گانه زیر سازمان‌یافته است:

یک ـ «ستاد اجرایی فرمان امام»

دو ـ بنیاد مستضعفان

سه ـ آستان قدس رضوی

چهار ـ بنیاد شهید

پنج ـ کمیته امداد

شش ـ بنیاد تعاونی سپاه پاسداران

هفت ـ قرارگاه خاتم‌الانبیا

هشت ـ بنیاد تعاونی بسیج

نه ـ شرکت سرمایه‌گذاری غدیر

ده ـ سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح (ساتا)

یازده ـ قرارگاه خاتم‌الاوصیا

دوازده ـ بنیاد تعاون نیروی انتظامی (ناجا)

سیزده ـ بنیاد تعاون ارتش (بتاجا)

چهارده ـ بنیاد تعاون ستاد کل نیروهای مسلح (ودجا)

در بین بنگا‌ه‌‌های اقتصادی خامنه‌ای ۴ مجموعة، گروه توسعه اقتصادی تدبیر (مربوط به «ستاد اجرایی فرمان امام» )، تعاونی سپاه (و مشخصاً بانک انصار)، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر و شرکت سرمایه‌گذاری مهر اقتصاد ایرانیان (جریان اصلی تعاونی بسیج) نقش مهم و تعیین کننده‌ای دارند به نحوی که آنها را می‌توان پیشران بقیه‌ی بنگاه‌‌ها و دارایی‌های علی خامنه‌ای دانست.

«ستاد اجرایی فرمان امام»

بخشی از شرکت‌‌ها و کارخانه‌‌هایی که تحت کنترل این ستاد است به شرح زیر است:

یکم ـ گروه توسعه اقتصادی تدبیر

شامل هلدینگ‌های(هلدینگ یا شرکت مادر شرکتی است که دارنده سهام شرکت دیگری باشد یا مالک شرکت‌های دیگر است.) زیر:

ـ هلدینگ «توسعه انرژی تدبیر»

حوزه کار این مجموعه اکتشاف و تولید نفت و گاز، پالایشگاه، پتروشیمی و بازرگانی است. پروژه ساخت پالایشگاه هرمز (۸۰% ) و قرارداد توسعه «میدان نفتی منصوری» را برعهده دارد.

شرکتهای تابعه این هلدینگ عبارتند از:

ـ نفت پارس (۷۵٫۵% )

ـ بازرگانی نفت پارس (۱۰۰% )

ـ حفاری شمال (۱۰% )

ـ نفت و گاز پرشیا (۱۰۰% )  این شرکت در اولین قراردادش، قرارداد ۶۰۰ میلیون ‌دلاری توسعه «میدان نفتی یاران» را منعقد کرد

ـ «شیمیایی مدیران شیمی» (صددرصد)

ـ «پالایش نفت هرمز» (۸۰ درصد)

ـ «پتروشیمی قائد بصیر» (۸۰ درصد)

ـ «حفاری تدبیر» (صددرصد)

ـ «ری نیرو» (صددرصد)

هلدینگ شرکت «گسترش الکترونیک مبین ایران»

ـ مخابرات (۱۹% )

ـ شرکت‌ «توسعه اعتماد مبین»

ـ «تالیا» (اپراتور تلفن همراه) که بخشی از آن در سال ۹۱ توسط شر کت مبین ایران خریداری شده

ـ «ارتباطات جامعه مبین»

ـ «مبین وان»

ـ شرکت ارتباطات سیار

این شرکت ارائه دهنده سرویس همراه اول است. بخشی از آن متعلق به تعاونی سپاه نیز می‌باشد.

ـ هلدینگ «توسعه صنعت و معدن تدبیر»

ـ هلدینگ «شرکت دارویی برکت»

دارای ۶۰٫۶% سهام گروه سرمایه‌گذاری البرز، دومین دومین هلدینگ برزگ دارویی کشور است. شرکتهای تابعه این مجموعه عبارتند از:

شرکت البرز دارو

شرکت سبحان دارو (تولید کننده قرص)

شرکت ایران دارو

شرکت داروسازی تولید دارو

شرکت سبحان انکولوژی

این شرکت داروی پاکلی تاکسل را تحت لیسانس شرکت استراژن سوئیس تولید می‌کند.

شرکت کی بی‌سی (واردات)

شرکت پخش البرز (توزیع دارو)

شرکت سرمایه‌گذاری اعتلا البرز

شرکت البرز بالک

داروسازی فارابی (۱۷ درصد)

داروسازی رازک (۱۲ درصد)

شرکت آتی فارمد (۵۱ درصد)

این شرکت در سال ۱۳۹۰ تحت سرمایه‌گذاری مشترک با شرکت استراژن STRAGEN سوئیس برای تولید داروهای هورمونی ایجاد شد.

شرکت بیوسان (۲۰ درصد)

شرکت البرز ـ زاگرس

ـ هلدینگ «گروه مشاوران مدیریت و مطالعات راهبردی تدبیر»

ـ هلدینگ «گروه توسعه ساختمان تدبیر»

ساخت و ساز پروژه‌های مسکونی، تجاری اداری و توریستی را انجام می‌دهد و چهار شرکت بزرگ و فعال ساختمانی را تحت پوشش خود دارد.

دوم ـ سازمان اموال و املاک ستاد اجرایی

این سازمان، مستغلات، اراضی، املاک‌، خانه‌ها، مجموعه‌های تاریخی و فرهنگی، و اموال بسیاری را به‌خصوص در یک دهه اخیر تصاحب کرده است.

سوم ـ بازار مالی

ـ بانک برکت

ـ بیمه ملت (۱۵ درصد)

ـ بانک کارآفرین (۱۱ درصد)

ـ بانک پارسیان (۱۶ درصد)

سهامدار اصلی این بانک ایران خودرو است. بخشی از ایران خودرو نیز متعلق به «ستاد اجرایی»... است.

ـ هلدینگ «شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر»

این مجموعه در زمینه بورس، واسطه‌گری مالی و اوراق بهادار فعالیت می‌کند و دارای ۶ شرکت است.

چهارم ـ سایر شرکت‌‌ها

ـ ایران خودرو (۵ درصد)

ـ شرکت سرمایه‌گذاری ری

ـ شرکت مبین ایران

ـ شرکت سرمایه‌گذاری مدبر

ـ بنیاد برکت

بنیاد مستضعفان

بنیاد مستضعفان، زیر نظر مستقیم علی خامنه‌ای اداره می‌شود. در سال ۱۳۷۶ محسن  رفیق‌دوست رئیس پیشین این مجموعه گفت: بنیاد مستضعفان، حدود ۴۰۰ شرکت بازرگانی و تجاری دارد و ۲۸ درصد نساجی کشور، ۲۲ درصد سیمان، حدود ۴۵ درصد نوشابه غیرالکلی، ۲۸ درصد لاستیک و ۲۵ درصد شکر ایران را تولید می‌کند.

بخشی از مهم‌ترین بنگاههای این بنیاد از این قرار است.

هلدینگ‌ها

گسترش کشاورزی پیوند فردوس پارس

گسترش صنایع معدنی کاوه پارس

خدمات مهندسی و شهرسازی علوی

گسترش پایا صنعت سینا

صنایع مادر تخصصی انرژی گستر سینا

صنایع برق و انرژی صبا

مادر تخصصی پایا سامان پارس

عمران و مسکن ایران

تخصصی مالی و سرمایه‌گذاری سینا

تخصصی سیاحتی و مراکز تفریحی پارسیان

بنیاد علوی

فناوری و ارتباطات سینا

تخصصی گسترش صنایع غذایی سینا

موسسات

ـ مؤسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد

ـ مؤسسه تحقیق و توسعه نوین دانشمند

ـ مؤسسه حسابرسی و بازرسی هادی بینات

ـ مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران

ـ مؤسسه سینمایی نور تابان

سایر شرکت‌ها

ـ کشت و صنعت شهید مطهری

ـ آزاد راه تهران شمال

ـ سیمان تهران

بازار پولی

بانک سینا (با ۲۷۰ شعبه)

مؤسسه مالی و اعتباری آینده