کاربر:Navid/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
خجیر پارچین | خجیر پارچین | ||
https://www.radiofarda.com/a/tehran-lighting-orang/30690983.html | |||
رسانه ها و کاربران شبکه های اجتماعی بامداد جمعه ششم تیرماه از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند. اما یک سخنگوی وزارت دفاع ایران می گوید، این نور شدید ناشی از انفجار یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین بوده و «تلفاتی در بر نداشت.» | رسانه ها و کاربران شبکه های اجتماعی بامداد جمعه ششم تیرماه از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند. اما یک سخنگوی وزارت دفاع ایران می گوید، این نور شدید ناشی از انفجار یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین بوده و «تلفاتی در بر نداشت.» | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۲: | ||
سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع گفته است: انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد. | سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع گفته است: انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد. | ||
سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع گفته است: انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد. | |||
وی اضافه کرده است٬ این انفجار «هیچ تلفاتی» نداشته است و تحقیق در خصوص علت این انفجار آغاز شده است. | |||
پیشتر «نور نیوز» نوشت٬ «تصاویری که از بامداد روز جمعه در فضای مجازی با عنوان وقوع انفجار در منطقه شرق تهران منتشر شده مربوط به انفجار یک مخزن گاز صنعتی در حاشیه یکی از مراکز وزارت دفاع بوده و هیچ ارتباطی به تاسیسات نظامی واقع در منطقه فوق ندارد.» | |||
خبرگزاری مهر پیشتر نوشته بود، بامداد جمعه همزمان با مشاهده نور بزرگ نارنجی در آسمان، صدای مهیب در شرق تهران شنیده شد. | |||
این خبرگزاری اضافه کرده است، این صدا در پردیس، بومهن و مناطق اطراف به وضوح شنیده شد. | |||
خبرگزاری فارس نیز می‌گوید، در ویدئوهای ارسالی مخاطبان این نور نارنجی به مدت چند ثانیه مشاهده می‌شود. | |||
نام تاسیسات نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران پیشتر در گزارش‌های مرتبط با بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین آزمايش‌های مربوط به تسليحات هسته‌ای مطرح شده بود. | |||
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۱ در گزارشی گفته بود که ممکن است در یک دهه گذشته، ایران در تاسیسات نظامی پارچین، دست به آزمایش چاشنی انفجاری بمب اتمی زده باشد. | |||
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در همان زمان در خصوص مشخصات آشيانه انفجاری در تاسيسات پارچين نوشته بود که در اوایل سالهای ۲۰۰۰ میلادی این آشیانه توسط شرکت تاسیسات صنعتی آذر( آذرآب) در شهر اراک ساخته شده و به تاسيسات پارچين منتقل شده است. | |||
https://www.radiofarda.com/a/what-happened-in-Tehran-northeast-explosion-and-what-authorities-hid-about-it/30693746.html | |||
آن‌چه مقامات ایران درباره انفجار بزرگ شرق تهران مخفی کردند | |||
۲۵ ژوئن (ششم تیرماه) شهروندان تهرانی با صحنه‌ای بسیار غیرعادی رو‌به‌رو شدند؛ یک نور قوی نارنجی‌رنگ که آسمان شب شرق تهران را روشن کرد. مقام‌های ایرانی خیلی زود مدعی شدند که آن‌چه رخ داده، انفجار تانکرهای گاز صنعتی در منطقه عمومی پارچین بوده است. | |||
این منطقه محل تولید گسترده مواد منفجره، راکت و مهمات است. اما با بررسی ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود، به نظر آمد که محل انفجار منطقه خجیر تهران باشد. یک روز بعد، تصاویر ماهواره‌ای این حدس را تأیید کرد. | |||
پارچین به دلیل نقشی که از پیش از سال ۲۰۰۳ در برنامه هسته‌ای ایران دارد، منطقه خوشنامی نیست، درحالی‌که خجیر علی‌رغم اهمیت بسزایش در برنامه موشک‌های بالیستیک ایران، تقریباً از کانون توجه عمومی در امان مانده است. | |||
این منطقه محوطه‌ای بسیار عظیم در میان کوه‌های شرق تهران است و محل استقرار بخش‌های مختلف سازمان صنایع فضایی که خود از زیرمجموعه‌های وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح محسوب می‌شود. | |||
دو بخش مهم در این مجموعه، «گروه صنعتی شهید باکری» و «گروه صنعتی شهید همت» هستند. اولی مسئول تولید پیشران‌های سوخت جامد موشک و دومی تولیدکننده موشک‌های بالیستیک با سوخت مایع است. هر دوی این‌ها شرکت‌های زیرمجموعه‌ای در خجیر و دیگر نقاط ایران دارند که در روند تولید موشک فعالیت می‌کنند. | |||
در تأسیسات گوناگونی که در خجیر وجود دارد، می‌توان نوعی چینش سازمانی را دید. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که چگونه فضایی برای پیشران جامد و پیشران مایع در نظر گرفته شده و همچنین جایگاه‌های آزمایش پیشران موتور مایع و جامد کجاست. خجیر همچنین محل استقرار چندین تأسیسات زیرزمینی است که دقیقاً مشخص نیست به چه منظوری استفاده می‌شوند. | |||
اما ماجرای انفجار نارنجی نیمه‌شب در تهران چه بود؟ تصاویر ماهواره‌ای و ویدئوی کوتاهی که از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد، محل دقیق این انفجار را یک تأسیسات کوچک نشان می‌دهد که دو ساختمان و دو ساختار مسقف دارد که در محدوده‌ای حصارکشی‌شده واقع شده‌اند. | |||
این‌که این تأسیسات به چه منظور استفاده می‌شود، دقیقاً مشخص نیست. با این حال، تعداد زیادی بشکه‌های پلاستیکی صنعتی آبی‌رنگ در تصاویر ماهواره‌ای دیده می‌شود که نشان می‌دهد نوعی از تولید شیمیایی یا کار بر روی مواد شیمیایی در این بخش انجام می‌شود. | |||
تأسیساتی که در جنب محل انفجار است، همه نشانه‌های واضح یک محل تولید پیشران سوخت جامد را دارد؛ نشانه‌هایی مثل خاکریز‌هایی که از ساختمان‌ها در مقابل انفجار‌های اتفاقی محافظت می‌کنند، ساختمان‌هایی با طراحی و زاویه‌های غیرمعمول که برای تجهیزات تولیدات شیمیایی در آنها کاربرد دارند، و محلی برای سوزاندن پسماندهای خطرناک سوخت. | |||
از همین رو نیز حدس اصلی این است که محل وقوع انفجار در ارتباط با تأسیسات تولید پیشران با سوخت جامد (شهید باکری) باشد. هنوز تصاویر باکیفیت‌تر از این مکان منتشر نشده، اما به نظر می‌آید آسیب‌هایی که به محل وارد شده، نسبتاً محدود بوده است. | |||
دقیقاً در مرکز محل انفجار، دو ساختار مسقف شبیه همان تصاویری دیده می‌شود که از تلویزیون جمهوری اسلامی از محل وقوع انفجار پخش شد. در تصاویر ماهواره‌ای قدیمی از این مکان، تانکرهایی برای انبار کردن و همچنین یک کامیون برای حمل تانکر دیده می‌شود. با توجه به چنین تصاویری است که موضوع انفجار در محل ذخیره یک ماده مایع یا گاز می‌تواند محتمل‌ترین دلیل این رخداد تلقی شود. | |||
این موضوع اظهارات مقام‌های جمهوری اسلامی را به‌نوعی تأیید می‌کند، اما در عین حال مشخص نیست که چه گازی و یا مایعی در این مکان ذخیره شده بوده و البته، برخلاف ادعای این مقام‌ها، این انبار مشخصاً مربوط به یک تأسیسات نظامی است. | |||
مشخص نیست چرا مقام‌های ایران تصمیم گرفتند پارچین را به عنوان محل انفجار اعلام کنند که حدود ۲۰ کیلومتر با محل اصلی انفجار فاصله دارد. شاید یک دلیل آن این باشد که به دلیل مخفی‌کاری‌های عملیاتی نمی‌خواهند درباره خجیر صحبت شود. از پارچین به صورت رسمی در رسانه‌های داخلی حرف زده می‌شود و حتی رهبر جمهوری اسلامی هم دو دهه پیش، از این تأسیسات بازدید کرده است. | |||
اما مانند هر انفجار بزرگی در خاورمیانه، سؤال دیگری که در اذهان وجود دارد این است که آیا این انفجار نتیجه یک تصادف بود یا خرابکاری خارجی؟ متأسفانه جواب دادن به این سؤال بسیار سخت است. این‌که در ایران چنین خرابکاری‌هایی در تأسیسات حساس رخ دهد، سابقه دارد؛ چه حمله سایبری در تأسیسات هسته‌ای و یا وارد کردن اجزای خراب در چرخه توزیع موشکی. اما ایران سابقه اشتباهات نظامی نیز کم ندارد. دو نمونه اخیر این موضوع، سرنگون کردن هواپیمای ۷۵۲ اوکراینی و هدف گرفتن شناور کنارک است. | |||
در همین حال، این‌که وضعیت وخیم اقتصادی در ایران هم بر رسیدگی مداوم، اِعمال احتیاط و رعایت ایمنی تأثیر گذاشته باشد، موضوعی است که بسیاری به آن فکر می‌کنند. | |||
انفجار سال ۲۰۱۱ در بیدگنه داستانی هشدارآمیز درباره دشواری‌های یافتن دلیل یک انفجار است. آن رخداد که انفجاری بسیار مخرب‌تر از انفجار اخیر در خجیر بود، همه تأسیسات توسعه پیشران با سوخت جامد را از بین برد و به مرگ «پدر برنامه موشکی جمهوری اسلامی»، حسن طهرانی مقدم، و ده‌ها همکارش منجر شد. اما امروز، یک دهه بعد از آن رخداد، هنوز عمدی یا سهوی بودن آن انفجار عظیم مشخص نشده است. خود مقام‌های جمهوری اسلامی هم ضدونقیض درباره آن صحبت می‌کنند. | |||
به همین دلیل، مثل بسیاری از اتفاقات دیگر که مربوط به زیربنای نظامی ایران می‌شود، شاید هیچ‌وقت نفهمیم که دلیل اصلی انفجار خجیر چه بود. | |||
https://www.radiofarda.com/a/iran-kamalvandi-accident-in-natanz-enrichment-facility-no-casualties/30701966.html | |||
= وقوع «حادثه» در تاسیسات غنی‌سازی نطنز؛ محل حادثه «مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران» بوده است = | |||
۱۲/تیر/۱۳۹۹ | |||
* رادیو فردا | |||
----سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز پنجشنبه، ۱۲ تیرماه، از وقوع «حادثه» در تاسیسات غنی‌سازی اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد. | |||
خبرگزاری ایسنا به نقل از بهروز کمالوندی، سخنگوی این سازمان، خبر داد که این «حادثه» در یکی از سوله‌های «محوطه باز» تاسیسات نطنز رخ داده است. | |||
هنوز از ماهیت رخدادی که این مقام جمهوری اسلامی از آن به عنوان «حادثه» یاد می‌کند و علت وقوع آن اطلاعی در دست نیست. | |||
به گفته آقای کمالوندی، سوله محل وقوع حادثه «در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز» بوده است. | |||
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «این رخداد هیچ‌گونه تلفات جانی نداشته و لطمه‌ای به فعالیت‌های جاری این مجموعه نیز وارد نکرده است». | |||
آقای کمالوندی ادامه داد: «از نظر احتمال ایجاد آلودگی نیز با توجه به غیر فعال بودن مجموعه ذکر شده جای هیچ‌گونه نگرانی نیست». | |||
او افزود: «تیم بررسی برای علت حادثه در محل حضور دارند. البته دکتر صالحی رئیس سازمان انرژی هسته‌ای هم در این محل بودند». | |||
رمضانعلی فردوسی، فرماندار نطنز، نیز به خبرگزاری تسنیم گفته که «به محض وصول خبر آتش‌سوزی، عوامل آتش‌نشانی و امدادی به محل حادثه اعزام شدند». | |||
او جزئیات دیگری در این زمینه ارائه نکرد. | |||
در همین حال، فابین هینتس، کارشناس برنامه موشکی ایران در مؤسسه میدلبری کالیفرنیا، در این زمینه توئیت کرده است: تصویر اولیه‌ای که سازمان انرژی اتمی ایران منتشر کرده است، نشان می‌دهد که محل «حادثه» مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران بوده است. | |||
او گفته که این ارزیابی را با تطبیق موقعیت جغرافیایی عکس منتشر شده و تصاویر ماهواره‌ای گوگل انجام داده است. | |||
تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز مساحتی بالغ بر ۱۰۰ هزار متر مربع دارد و در عمق هشت متری زمین ساخته شده است. این سایت اصلی‌ترین مرکز غنی‌سازی اورانیوم ایران است که زیر نظر بازرسان آژانس انرژی اتمی قرار دارد. | |||
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اواخر فروردین‌ماه اعلام کرده بود که به‌زودی نسلی جدید از سانتریفوژها در تأسیسات غنی‌سازی نطنز رونمایی می‌شود و کار بر روی ساخت تعدادی از مجتمع‌های سوخت رآکتورهای اراک و رآکتورهای قدرت در حال انجام است. | |||
تاسیسات نطنز آذرماه پارسال هم زمانی به صدر اخبار آمد که ایران یک بازرس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اخراج و سپس او را متهم کرد که قصد «خرابکاری صنعتی» در تاسیسات هسته‌ای نطنز را داشته است. | |||
بیشتر در این باره: | |||
«حادثه» نطنز کمتر از یک هفته پس از آن رخ می‌دهد که مشاهده نور و انفجاری مهیب در شرق تهران به سرخط خبرهای کشور بدل شد. | |||
رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران بامداد جمعه، ششم تیرماه، از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند. | |||
ساعتی بعد یک سخنگوی وزارت دفاع ایران خبر داد که این نور شدید ناشی از انفجار «یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین» بوده و «تلفاتی در بر نداشت». | |||
با این حال بررسی ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود چنین نشان می‌داد که محل انفجار منطقه خجیر تهران است، نه پارچین. یک روز بعد، تصاویر ماهواره‌ای این حدس را تأیید کرد. | |||
شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی هم می‌گوید که ساعاتی پیش از انتشار خبر وقوع حادثه نطنز در بامداد پنجشنبه، گروهی به نام «یوزپلنگان وطن» در ای‌میلی به خبرنگاران این شبکه مسئولیت حادثه یاد شده را به عهده گرفت. | |||
به گفته یکی از خبرنگاران بی‌بی‌سی فارسی، در این ای‌میل ادعا شده است که اعضای «یوزپلنگان وطن» در دستگاه‌های امنیتی ایران حضور و فعالیت دارند. | |||
https://www.radiofarda.com/a/israeli-officials-insist-they-had-nothing-to-do-with-the-blast-at-a-missile-production-facility/30702392.html | |||
= نیویورک‌تایمز: اسرائیل در انفجار بزرگ شرق تهران نقش نداشته است = | |||
۱۲/تیر/۱۳۹۹ | |||
* رادیو فردا | |||
----مقامات اسرائیلی به روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز گفته‌اند کشورشان با انفجار جمعه گذشته در شرق تهران «هیچ ارتباطی» نداشته است. | |||
وزارت دفاع ایران روز ششم تیرماه و پس از انتشار ویدئوهایی در شبکه‌های اجتماعی از مشاهده نورهای انفجاری شدید در شرق تهران، با تأیید وقوع انفجار در بخشِ به‌گفته ایران «غیرنظامی» در منطقه عمومی پارچین، پیاپی تأکید کرد که انفجار مخازن گاز باعث این رخداد شد و «تلفاتی نداشت». | |||
کارشناسانی در غرب از جمله با استناد به تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از انفجار شرق تهران، احتمال دادند که انفجار نه در سایت هسته‌ای پارچین بلکه در صنایع موشکی ایران در منطقه «خجیر» در فاصله بیش از ۲۰ کیلومتری از تأسیسات پارچین رخ داده است. | |||
بیشتر در این باره: | |||
خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن یادآوری یک سلسله انفجارها در مراکز موشکی و هوایی ایران در سالهای اخیر، با بازتاب نظر کارشناسان، نوشته بود که انفجار در تونل‌های زیرزمینی منطقه خجیر اتفاق افتاده که ساختمان‌های صنعتی بزرگ آن ممکن است محل مونتاژ موشک باشد. | |||
ایران اما ارزیابی‌های کارشناسان یک مؤسسه مطالعاتی غربی در این باره را رد کرد. | |||
روزنامه «نیویورک‌تایمز» در شماره روز ۱۰ تیرماه خود با اشاره به مطرح شدن طیف وسیعی از گمانه‌زنی‌ها در مورد آن انفجار، ضمن رد دخالت آمریکا، نوشت که «مقامات اسرائیل» نیز ارتباط با این رویداد را تکذیب کرده‌اند. نام این «مقامات اسرائیل» ذکر نشده است. | |||
پیش از آن انفجار، روزنامه «اسرائیل هیوم» با طرح این پرسش که «آیا اسرائیل در پشت پرده انفجار در نزدیکی تهران بود؟» نوشت یک «مقام غربی» به سایت خبری سعودی «عرب نیوز» گفته است که این رویداد احتمالاً حمله سایبری اسرائیل علیه ایران بوده است. | |||
اسرائیل هیوم با استناد به مدعیات اثبات‌نشده تئودور کاراسیک، «مشاور ارشد» در یک مؤسسه تحلیلی امور امیرنشین‌های خلیج فارس در واشینگتن، افزوده بود که «در جامعه اطلاعاتی غرب این تفاهم وجود دارد که انفجار، خرابکاری اسرائیلی از نوع سایبری بوده است». | |||
با گذشت شش روز از انفجار در شرق تهران، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، از بروز «سانحه» در «محوطه باز» در سایت اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد و با تأکید بر این‌که این رویداد «هیچ‌گونه تلفات جانی نداشته و به فعالیت‌های جاری در آن لطمه نزده» افزود که این رویداد «در دست بررسی است» و «جای نگرانی نیست». | |||
در سالهای گذشته نام اسرائیل در یک سری گمانه‌زنی‌های رسانه‌ها در سطح بین‌المللی در ارتباط با رویدادهای پشت پرده مربوط به خرابکاری در برنامه‌های اتمی و موشکی ایران و هدف قرار دادن دانشمندان هسته‌ای ایران مطرح بوده است. | |||
ایران نیز کشتن نیروهای هسته‌ای خود را به اسرائیل نسبت داده و از دخالت اسرائیل با یاری نهادهای اطلاعاتی چند کشور غربی در رخنه دادن ویروس موسوم به استاکس‌نت در برنامه اتمی ایران سخن گفته، اما اسرائیل هیچ‌گاه رسماً به دخالت خود در این عرصه‌ها اذعان نکرده است. | |||
اسرائیل سیاست‌های گسترش نفوذ منطقه‌ای، توسعه برنامه موشکی و تلاش ایران برای دستیابی به بمب اتمی را خطری جدی برای خود، منطقه و نیز جهان می‌داند. | |||
علت حوادث | علت حوادث | ||
نسخهٔ ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۹:۲۴
انفجارها و آتش‌سوزی‌های زنجیره‌ای در ایران
مناطقی که در آنها انفجار صورت گرفته‌است
خجیر پارچین
https://www.radiofarda.com/a/tehran-lighting-orang/30690983.html
رسانه ها و کاربران شبکه های اجتماعی بامداد جمعه ششم تیرماه از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند. اما یک سخنگوی وزارت دفاع ایران می گوید، این نور شدید ناشی از انفجار یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین بوده و «تلفاتی در بر نداشت.»
به گزارش ایرنا، این انفجار ساعت ۳۰ دقیقه بامداد روی داده است.
سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع گفته است: انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد.
سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع گفته است: انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد.
وی اضافه کرده است٬ این انفجار «هیچ تلفاتی» نداشته است و تحقیق در خصوص علت این انفجار آغاز شده است.
پیشتر «نور نیوز» نوشت٬ «تصاویری که از بامداد روز جمعه در فضای مجازی با عنوان وقوع انفجار در منطقه شرق تهران منتشر شده مربوط به انفجار یک مخزن گاز صنعتی در حاشیه یکی از مراکز وزارت دفاع بوده و هیچ ارتباطی به تاسیسات نظامی واقع در منطقه فوق ندارد.»
خبرگزاری مهر پیشتر نوشته بود، بامداد جمعه همزمان با مشاهده نور بزرگ نارنجی در آسمان، صدای مهیب در شرق تهران شنیده شد.
این خبرگزاری اضافه کرده است، این صدا در پردیس، بومهن و مناطق اطراف به وضوح شنیده شد.
خبرگزاری فارس نیز می‌گوید، در ویدئوهای ارسالی مخاطبان این نور نارنجی به مدت چند ثانیه مشاهده می‌شود.
نام تاسیسات نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران پیشتر در گزارش‌های مرتبط با بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین آزمايش‌های مربوط به تسليحات هسته‌ای مطرح شده بود.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۱ در گزارشی گفته بود که ممکن است در یک دهه گذشته، ایران در تاسیسات نظامی پارچین، دست به آزمایش چاشنی انفجاری بمب اتمی زده باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در همان زمان در خصوص مشخصات آشيانه انفجاری در تاسيسات پارچين نوشته بود که در اوایل سالهای ۲۰۰۰ میلادی این آشیانه توسط شرکت تاسیسات صنعتی آذر( آذرآب) در شهر اراک ساخته شده و به تاسيسات پارچين منتقل شده است.
آن‌چه مقامات ایران درباره انفجار بزرگ شرق تهران مخفی کردند
۲۵ ژوئن (ششم تیرماه) شهروندان تهرانی با صحنه‌ای بسیار غیرعادی رو‌به‌رو شدند؛ یک نور قوی نارنجی‌رنگ که آسمان شب شرق تهران را روشن کرد. مقام‌های ایرانی خیلی زود مدعی شدند که آن‌چه رخ داده، انفجار تانکرهای گاز صنعتی در منطقه عمومی پارچین بوده است.
این منطقه محل تولید گسترده مواد منفجره، راکت و مهمات است. اما با بررسی ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود، به نظر آمد که محل انفجار منطقه خجیر تهران باشد. یک روز بعد، تصاویر ماهواره‌ای این حدس را تأیید کرد.
پارچین به دلیل نقشی که از پیش از سال ۲۰۰۳ در برنامه هسته‌ای ایران دارد، منطقه خوشنامی نیست، درحالی‌که خجیر علی‌رغم اهمیت بسزایش در برنامه موشک‌های بالیستیک ایران، تقریباً از کانون توجه عمومی در امان مانده است.
این منطقه محوطه‌ای بسیار عظیم در میان کوه‌های شرق تهران است و محل استقرار بخش‌های مختلف سازمان صنایع فضایی که خود از زیرمجموعه‌های وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح محسوب می‌شود.
دو بخش مهم در این مجموعه، «گروه صنعتی شهید باکری» و «گروه صنعتی شهید همت» هستند. اولی مسئول تولید پیشران‌های سوخت جامد موشک و دومی تولیدکننده موشک‌های بالیستیک با سوخت مایع است. هر دوی این‌ها شرکت‌های زیرمجموعه‌ای در خجیر و دیگر نقاط ایران دارند که در روند تولید موشک فعالیت می‌کنند.
در تأسیسات گوناگونی که در خجیر وجود دارد، می‌توان نوعی چینش سازمانی را دید. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که چگونه فضایی برای پیشران جامد و پیشران مایع در نظر گرفته شده و همچنین جایگاه‌های آزمایش پیشران موتور مایع و جامد کجاست. خجیر همچنین محل استقرار چندین تأسیسات زیرزمینی است که دقیقاً مشخص نیست به چه منظوری استفاده می‌شوند.
اما ماجرای انفجار نارنجی نیمه‌شب در تهران چه بود؟ تصاویر ماهواره‌ای و ویدئوی کوتاهی که از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد، محل دقیق این انفجار را یک تأسیسات کوچک نشان می‌دهد که دو ساختمان و دو ساختار مسقف دارد که در محدوده‌ای حصارکشی‌شده واقع شده‌اند.
این‌که این تأسیسات به چه منظور استفاده می‌شود، دقیقاً مشخص نیست. با این حال، تعداد زیادی بشکه‌های پلاستیکی صنعتی آبی‌رنگ در تصاویر ماهواره‌ای دیده می‌شود که نشان می‌دهد نوعی از تولید شیمیایی یا کار بر روی مواد شیمیایی در این بخش انجام می‌شود.
تأسیساتی که در جنب محل انفجار است، همه نشانه‌های واضح یک محل تولید پیشران سوخت جامد را دارد؛ نشانه‌هایی مثل خاکریز‌هایی که از ساختمان‌ها در مقابل انفجار‌های اتفاقی محافظت می‌کنند، ساختمان‌هایی با طراحی و زاویه‌های غیرمعمول که برای تجهیزات تولیدات شیمیایی در آنها کاربرد دارند، و محلی برای سوزاندن پسماندهای خطرناک سوخت.
از همین رو نیز حدس اصلی این است که محل وقوع انفجار در ارتباط با تأسیسات تولید پیشران با سوخت جامد (شهید باکری) باشد. هنوز تصاویر باکیفیت‌تر از این مکان منتشر نشده، اما به نظر می‌آید آسیب‌هایی که به محل وارد شده، نسبتاً محدود بوده است.
دقیقاً در مرکز محل انفجار، دو ساختار مسقف شبیه همان تصاویری دیده می‌شود که از تلویزیون جمهوری اسلامی از محل وقوع انفجار پخش شد. در تصاویر ماهواره‌ای قدیمی از این مکان، تانکرهایی برای انبار کردن و همچنین یک کامیون برای حمل تانکر دیده می‌شود. با توجه به چنین تصاویری است که موضوع انفجار در محل ذخیره یک ماده مایع یا گاز می‌تواند محتمل‌ترین دلیل این رخداد تلقی شود.
این موضوع اظهارات مقام‌های جمهوری اسلامی را به‌نوعی تأیید می‌کند، اما در عین حال مشخص نیست که چه گازی و یا مایعی در این مکان ذخیره شده بوده و البته، برخلاف ادعای این مقام‌ها، این انبار مشخصاً مربوط به یک تأسیسات نظامی است.
مشخص نیست چرا مقام‌های ایران تصمیم گرفتند پارچین را به عنوان محل انفجار اعلام کنند که حدود ۲۰ کیلومتر با محل اصلی انفجار فاصله دارد. شاید یک دلیل آن این باشد که به دلیل مخفی‌کاری‌های عملیاتی نمی‌خواهند درباره خجیر صحبت شود. از پارچین به صورت رسمی در رسانه‌های داخلی حرف زده می‌شود و حتی رهبر جمهوری اسلامی هم دو دهه پیش، از این تأسیسات بازدید کرده است.
اما مانند هر انفجار بزرگی در خاورمیانه، سؤال دیگری که در اذهان وجود دارد این است که آیا این انفجار نتیجه یک تصادف بود یا خرابکاری خارجی؟ متأسفانه جواب دادن به این سؤال بسیار سخت است. این‌که در ایران چنین خرابکاری‌هایی در تأسیسات حساس رخ دهد، سابقه دارد؛ چه حمله سایبری در تأسیسات هسته‌ای و یا وارد کردن اجزای خراب در چرخه توزیع موشکی. اما ایران سابقه اشتباهات نظامی نیز کم ندارد. دو نمونه اخیر این موضوع، سرنگون کردن هواپیمای ۷۵۲ اوکراینی و هدف گرفتن شناور کنارک است.
در همین حال، این‌که وضعیت وخیم اقتصادی در ایران هم بر رسیدگی مداوم، اِعمال احتیاط و رعایت ایمنی تأثیر گذاشته باشد، موضوعی است که بسیاری به آن فکر می‌کنند.
انفجار سال ۲۰۱۱ در بیدگنه داستانی هشدارآمیز درباره دشواری‌های یافتن دلیل یک انفجار است. آن رخداد که انفجاری بسیار مخرب‌تر از انفجار اخیر در خجیر بود، همه تأسیسات توسعه پیشران با سوخت جامد را از بین برد و به مرگ «پدر برنامه موشکی جمهوری اسلامی»، حسن طهرانی مقدم، و ده‌ها همکارش منجر شد. اما امروز، یک دهه بعد از آن رخداد، هنوز عمدی یا سهوی بودن آن انفجار عظیم مشخص نشده است. خود مقام‌های جمهوری اسلامی هم ضدونقیض درباره آن صحبت می‌کنند.
به همین دلیل، مثل بسیاری از اتفاقات دیگر که مربوط به زیربنای نظامی ایران می‌شود، شاید هیچ‌وقت نفهمیم که دلیل اصلی انفجار خجیر چه بود.
وقوع «حادثه» در تاسیسات غنی‌سازی نطنز؛ محل حادثه «مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران» بوده است
۱۲/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز پنجشنبه، ۱۲ تیرماه، از وقوع «حادثه» در تاسیسات غنی‌سازی اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد.
خبرگزاری ایسنا به نقل از بهروز کمالوندی، سخنگوی این سازمان، خبر داد که این «حادثه» در یکی از سوله‌های «محوطه باز» تاسیسات نطنز رخ داده است.
هنوز از ماهیت رخدادی که این مقام جمهوری اسلامی از آن به عنوان «حادثه» یاد می‌کند و علت وقوع آن اطلاعی در دست نیست.
به گفته آقای کمالوندی، سوله محل وقوع حادثه «در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز» بوده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «این رخداد هیچ‌گونه تلفات جانی نداشته و لطمه‌ای به فعالیت‌های جاری این مجموعه نیز وارد نکرده است».
آقای کمالوندی ادامه داد: «از نظر احتمال ایجاد آلودگی نیز با توجه به غیر فعال بودن مجموعه ذکر شده جای هیچ‌گونه نگرانی نیست».
او افزود: «تیم بررسی برای علت حادثه در محل حضور دارند. البته دکتر صالحی رئیس سازمان انرژی هسته‌ای هم در این محل بودند».
رمضانعلی فردوسی، فرماندار نطنز، نیز به خبرگزاری تسنیم گفته که «به محض وصول خبر آتش‌سوزی، عوامل آتش‌نشانی و امدادی به محل حادثه اعزام شدند».
او جزئیات دیگری در این زمینه ارائه نکرد.
در همین حال، فابین هینتس، کارشناس برنامه موشکی ایران در مؤسسه میدلبری کالیفرنیا، در این زمینه توئیت کرده است: تصویر اولیه‌ای که سازمان انرژی اتمی ایران منتشر کرده است، نشان می‌دهد که محل «حادثه» مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران بوده است.
او گفته که این ارزیابی را با تطبیق موقعیت جغرافیایی عکس منتشر شده و تصاویر ماهواره‌ای گوگل انجام داده است.
تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز مساحتی بالغ بر ۱۰۰ هزار متر مربع دارد و در عمق هشت متری زمین ساخته شده است. این سایت اصلی‌ترین مرکز غنی‌سازی اورانیوم ایران است که زیر نظر بازرسان آژانس انرژی اتمی قرار دارد.
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اواخر فروردین‌ماه اعلام کرده بود که به‌زودی نسلی جدید از سانتریفوژها در تأسیسات غنی‌سازی نطنز رونمایی می‌شود و کار بر روی ساخت تعدادی از مجتمع‌های سوخت رآکتورهای اراک و رآکتورهای قدرت در حال انجام است.
تاسیسات نطنز آذرماه پارسال هم زمانی به صدر اخبار آمد که ایران یک بازرس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اخراج و سپس او را متهم کرد که قصد «خرابکاری صنعتی» در تاسیسات هسته‌ای نطنز را داشته است.
بیشتر در این باره:
«حادثه» نطنز کمتر از یک هفته پس از آن رخ می‌دهد که مشاهده نور و انفجاری مهیب در شرق تهران به سرخط خبرهای کشور بدل شد.
رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران بامداد جمعه، ششم تیرماه، از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند.
ساعتی بعد یک سخنگوی وزارت دفاع ایران خبر داد که این نور شدید ناشی از انفجار «یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین» بوده و «تلفاتی در بر نداشت».
با این حال بررسی ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود چنین نشان می‌داد که محل انفجار منطقه خجیر تهران است، نه پارچین. یک روز بعد، تصاویر ماهواره‌ای این حدس را تأیید کرد.
شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی هم می‌گوید که ساعاتی پیش از انتشار خبر وقوع حادثه نطنز در بامداد پنجشنبه، گروهی به نام «یوزپلنگان وطن» در ای‌میلی به خبرنگاران این شبکه مسئولیت حادثه یاد شده را به عهده گرفت.
به گفته یکی از خبرنگاران بی‌بی‌سی فارسی، در این ای‌میل ادعا شده است که اعضای «یوزپلنگان وطن» در دستگاه‌های امنیتی ایران حضور و فعالیت دارند.
نیویورک‌تایمز: اسرائیل در انفجار بزرگ شرق تهران نقش نداشته است
۱۲/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
مقامات اسرائیلی به روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز گفته‌اند کشورشان با انفجار جمعه گذشته در شرق تهران «هیچ ارتباطی» نداشته است.
وزارت دفاع ایران روز ششم تیرماه و پس از انتشار ویدئوهایی در شبکه‌های اجتماعی از مشاهده نورهای انفجاری شدید در شرق تهران، با تأیید وقوع انفجار در بخشِ به‌گفته ایران «غیرنظامی» در منطقه عمومی پارچین، پیاپی تأکید کرد که انفجار مخازن گاز باعث این رخداد شد و «تلفاتی نداشت».
کارشناسانی در غرب از جمله با استناد به تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از انفجار شرق تهران، احتمال دادند که انفجار نه در سایت هسته‌ای پارچین بلکه در صنایع موشکی ایران در منطقه «خجیر» در فاصله بیش از ۲۰ کیلومتری از تأسیسات پارچین رخ داده است.
بیشتر در این باره:
خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن یادآوری یک سلسله انفجارها در مراکز موشکی و هوایی ایران در سالهای اخیر، با بازتاب نظر کارشناسان، نوشته بود که انفجار در تونل‌های زیرزمینی منطقه خجیر اتفاق افتاده که ساختمان‌های صنعتی بزرگ آن ممکن است محل مونتاژ موشک باشد.
ایران اما ارزیابی‌های کارشناسان یک مؤسسه مطالعاتی غربی در این باره را رد کرد.
روزنامه «نیویورک‌تایمز» در شماره روز ۱۰ تیرماه خود با اشاره به مطرح شدن طیف وسیعی از گمانه‌زنی‌ها در مورد آن انفجار، ضمن رد دخالت آمریکا، نوشت که «مقامات اسرائیل» نیز ارتباط با این رویداد را تکذیب کرده‌اند. نام این «مقامات اسرائیل» ذکر نشده است.
پیش از آن انفجار، روزنامه «اسرائیل هیوم» با طرح این پرسش که «آیا اسرائیل در پشت پرده انفجار در نزدیکی تهران بود؟» نوشت یک «مقام غربی» به سایت خبری سعودی «عرب نیوز» گفته است که این رویداد احتمالاً حمله سایبری اسرائیل علیه ایران بوده است.
اسرائیل هیوم با استناد به مدعیات اثبات‌نشده تئودور کاراسیک، «مشاور ارشد» در یک مؤسسه تحلیلی امور امیرنشین‌های خلیج فارس در واشینگتن، افزوده بود که «در جامعه اطلاعاتی غرب این تفاهم وجود دارد که انفجار، خرابکاری اسرائیلی از نوع سایبری بوده است».
با گذشت شش روز از انفجار در شرق تهران، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، از بروز «سانحه» در «محوطه باز» در سایت اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد و با تأکید بر این‌که این رویداد «هیچ‌گونه تلفات جانی نداشته و به فعالیت‌های جاری در آن لطمه نزده» افزود که این رویداد «در دست بررسی است» و «جای نگرانی نیست».
در سالهای گذشته نام اسرائیل در یک سری گمانه‌زنی‌های رسانه‌ها در سطح بین‌المللی در ارتباط با رویدادهای پشت پرده مربوط به خرابکاری در برنامه‌های اتمی و موشکی ایران و هدف قرار دادن دانشمندان هسته‌ای ایران مطرح بوده است.
ایران نیز کشتن نیروهای هسته‌ای خود را به اسرائیل نسبت داده و از دخالت اسرائیل با یاری نهادهای اطلاعاتی چند کشور غربی در رخنه دادن ویروس موسوم به استاکس‌نت در برنامه اتمی ایران سخن گفته، اما اسرائیل هیچ‌گاه رسماً به دخالت خود در این عرصه‌ها اذعان نکرده است.
اسرائیل سیاست‌های گسترش نفوذ منطقه‌ای، توسعه برنامه موشکی و تلاش ایران برای دستیابی به بمب اتمی را خطری جدی برای خود، منطقه و نیز جهان می‌داند.
علت حوادث
واکنش‌های سران جمهوری اسلامی ایران
واکنش‌های بین‌المللی
واکنش‌های رسانه‌ای