کاربر:Safa/صفحه تمرین
کوکتل مولوتف، (Molotov cocktail)، بمب آتشین دست‌سازی است که با پر کردن یک بطری بوسیله‌ی مخلوط روغن و بنزین و بستن درب آن با یک پارچه‌ی آغشته به بنزین (بعنوان فتیله) درست می‌شود و برای از کار انداختن وسایل نقلیه‌ی و زرهی دشمن و همچنین در جنگ‌های شهری بر علیه تجمع انبوه نیروهای دشمن استفاده می‌شود. در ساخت این بمب می‌شود از ترکیبات مختلف مواد آتش‌زا استفاده کرد. ساخت و استفاده سریع و راحت این بمب آن را به وسیله‌ای کاربردی در جنگ‌های شهری علیه نیروهای سراپا مسلح دشمن تبدیل کرده است که علاوه بر خسارت مادی تاثیر روانی کاهنده و موثری روی آنها دارد.
تاریخچه کوکتل مولوتف
پیش از این در جنگ‌های باستانی و قرون وسطی از بمب‌های آتشین که متشکل از کوزه‌های سفالی مملو از مواد آتش‌زا و نفت سیاه مشتعل بود و توسط منجنیق پرتاب می‌شد استفاده فراوانی برای فتح شهرها و قلعه‌ها می‌شد. اما بمب آتش‌زا در ابعاد کوچک از اوایل قرن بیستم در جنگ‌ها استفاده شد.
کوکتل مولوتوف ابتدا بین سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۶ در جنگ‌های داخلی اسپانیا توسط نیروهای فاشیست ژنرال فرانکو علیه تانکهای روسی جمهوریخواهان اسپانیایی استفاده شد که در ادامه‌ی همین نبردها جمهوریخواهان نیز با دیدن کارآمدی آن از این سلاح علیه فاشیستها استفاده کردند.
تام وینترینگهام از بریگادهای بین‌المللی که در جنگ داخلی اسپانیا بنفع جمهوریخواهان و علیه فاشیستها می‌جنگید این بمب را چنین توصیف می‌کند.
«یک شیشه‌ی مربای ۲ پوندی بردارید. آن را با بنزین پر کنید. یک پارچه‌ی ضخیم، یا تکه‌ای از یک پتو را برداشته دور دهانهی شیشه بپیچید، با یک نخ آن را تثبیت کنید و بگذارید انتهای آن آزاد بماند. هنگامی که می‌خواهید از آن استفاده کنید، نفری را کنار خود داشته باشید تا آن را شعله‌ور کند. پیش از آن باید فتیله را آغشته به سوخت کرده باشید. بطری را در دست راست خود نگه دارید، به‌گونه‌ای که بیشتر پتو در زیر بطری جمع شده باشد، با دست چپ خود پتو را از گوشه‌ای که به بنزین آغشته شده نگه دارید. منتظر تانک بمانید. هرگاه به اندازه‌ی کافی به شما نزدیک شد، رفیق شما گوشه‌ی پتو که به بنزین آغشته است را آتش می‌زند. بطری و پتو را همزمان که آن کوشه‌ی پتو در حال سوختن است، پرتاب کنید. (نمی‌توان آن را به فاصله‌ی دور پرتاب کرد) ببینید که پتو در جلو تانک بیافتد. پتو باید در چرخ‌دنده‌ها یا به دور محورهای تانک بپیچد. بطری خواهد شکست، اما بنزین باید پتو را به اندازه‌ای آغشته کند که بتواند آتشی مناسب و کافی را برای سوزاندن چرخ‌های لاستیکی زیر زنجیرهای محرک تانک، به آتش کشیدن کاربوراتور یا جزغاله کردن خدمه تولید کند. با این سلاح‌ها بازی نکنید. آنها بسیار خطرناک هستند.»[۱]
پس از جنگ‌های داخلی اسپانیا از این سلاح بصورت گسترده در جنگ بین فنلاند و شوروی استفاده شد. تا جاییکه دولت فنلاند دست به تولید کارخانه‌ای آن زد و در طول جنگ ۴۵۰۰۰۰ بطری کوکتل مولوتف تولید کرد. پس از این مرحله از کوکتل مولوتف در جنگ جهانی دوم استفاده شد که بطور عمده بر علیه تانکهای دشمن از آن استفاده می‌کردند. همچنین در مقاومت‌های شهری از جمله در مقاومت ورشو علیه نیروهای نازی از این سلاح استفاده شد.
در سالهای اخیر از کوکتل مولوتف بعنوان سلاح مکمل و موثر نیروی رزمنده در جنگ‌های شهری استفاده شد. بطور مثال: در جنگ ایرلندی‌های علیه استعمار انگلیس، در جنگ فلسطینیان علیه اشغال‌گری اسرائیل، در شورش‌های ۱۹۶۸ اروپا و در تمام کشورهای درگیر در خاورمیانه و آسیا و آفریقا کوکتل مولوتف یک وسیله متعارف نیروی مقاومت در برابر نیروی تهاجمی و سراپا مسلح دشمن است.
ریشه‌ی نام کوکتل مولوتف
این بمب به نام‌های مختلفی نامیده می‌شود از جمله: بمب آتشین، نارنجک فقرا، بمب بطری، و... اما نام کوکتل مولوتف پس از جنگ بین دولت شوروی و کشور فنلاند در اواخر نوامبر ۱۹۳۹ به بعد مرسوم شد. پس از آنکه ویاچسلاو مولوتوف در یک سخنرانی اعلام کرد ما برای مردم فنلاند با هواپیما غذا و دارو می‌ریزیم. نیروهای فنلاندی که از این بمب‌ها بر علیه تانکهای شوروی استفاده می‌کردند به کنایه نام آن را کوکتل مولوتف نامیدند. که طعنه به ارسال غذا از طرف شوروی بود یعنی اینکه اینهم کوکتل یا مکمل همان غذاهاست.
نحوه‌ی ساخت کوکتل مولوتف
روش ساخت یک کوکتل مولوتف ساده
- ابتدا یک بطری شیشه‌ای ساده مانند شیشه نوشابه و یا آبلیمو تهیه کنید.
- دو سوم شیشه را از مخلوط بنزین و روغن سوخته و یا گازوئیل به نسبت ۶۰ به ۴۰ پر کنید.
- یک تکه پارچه را طوری ببرید که وقتی آنرا گره زدید گلوی شیشه را بند بیاورد و محکم سر جای خود بماند و مقداری از سر پارچه از شیشه بیرون باشد.
- پارچه که الان بعنوان فتیله عمل می‌کند را به سوخت آغشته کنید.
- برای بیشتر شعله‌ور شدن کوکتل در ترکیب سوختی آن مقداری یونولیت یا پودر صابون اضافه کنید.
- کوکتل شما آماده است با آتش زدن فتیله آن را می‌توانید به سمت هدف پرتاب کنید.
- هنگام پرتاب باید طوری پرتاب کنید که سوخت آن روی خود شما نریزد و پس از برخود به هدف هم شیشه آن روی هدف بشکند و آنرا به آتش بکشد.
- کوکتل مولوتف سلاح کم تهدیدی است و می‌توان آن را مدتی طولانی در مکان‌های مشخص نگهداری کرد.
ناپالم
ناپالم (Napalm) نوع پیشرفته‌ی کوکتل مولوتف است که بدلیل پایداری بیشتر شعله‌ی آن ناپالم نامیده می‌شود.
طرز تهیه‌ی ناپالم
مخلوط ناپالم باید ترکیبی به نسبت ۶۰ به ۴۰ باشد.
ترکیب بنزین و قیر
ترکیب بنزین و استایروفوم (یونولیت)
ترکیب بنزین و چسب آهن
ترکیب تینر ۲۰درصد یونولیت ۲۰ درصد بنزین ۶۰ درصد، برای این ترکیب باید حساسیت بیشتری داشت بدلیل فرار بودن تینر، این ترکیب باید بدور از شعله‌ی آتش آماده شود و در محصول نهایی غلظت آن مانند شامپو باید باشد.
هشدار: پیش از استفاده از کوکتل مولوتف در صحنه‌ی درگیری بهتر است چند بار در خارج از شهر و اماکن خلوت پرتاب آن را تمرین کنید.
کوکتل مولوتف در ایران
در تاریخ معاصر ایران از کوکتل مولوتف بصورت وسیع در روزهای پایانی سلطنت پهلوی استفاده شد و بطور مشخص در حمله به تانک چیفتن ارتشی در میدان شهناز سابق بود که پس از انقلاب به میدان امام حسین تعییر نام داد.
شورشگران و کوکتل مولوتف
کوکتل مولوتف (Molotov cocktail) بطری حاوی مواد آتش زا است که در صورت پرتاب و شکسته شدن باعث ايجاد حجم وسيع آتش غير قابل مهار می‌شود. از این سلاح برای برگرداندن رعب و وحشت و سردرگمی بين نيروهای دشمن (مثل گارد ضد شورش و یگان‌های ویژه‌ی موتوری و پیاده) و متفرق کردن آنها و همچنین برای به آتش کشیدن مراکز حساس دولتی بخصوص در شب استفاده می‌شود. کوکتل مولوتف سلاح بسيار ساده، ارزان و کارآمد است و اگر بصورت همزمان توسط تعداد زیادی نیروی شورشی علیه تجمعات دشمن و یا اماکن آن استفاده شود بسرعت منجر به هزیمت دشمن و پیروزی نیروی شورشگر می‌شود.
منابع
- ↑ تام وینترینگهام درس‌های اسپانیا ۱۹۴۵