کاربر:Safa/1صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
قیام یعنی: انقلاب، خیزش، رستاخیز، شورش، نهضت، در فرهنگ علوم سیاسی و روابط بین‌الملل به اقدام جمعی غالباً مسلحانۀ مردم علیه قدرت حاکم قیام می‌گویند | |||
وقتی مردمی به جان آمده از دست حکومت‌های جبار بر‌می‌خیزند و دست به شورش وعصیان می‌زنند قیامی صورت گرفته است زمانی این قیامها به پیروزی منجر می‌گردند مانند قیام مردم پاریس و فتح زندان باستیل که انقلاب کبیر فرانسه را الگوی انقلابات جهان کرد و قیام مردم ایران بر علیه نظام پادشاهی و گاهی با سرکوب و شکست مواجه می‌شوند مانند قیام مسکو در سال ۱۹۰۵ و قیام ورشو در سال ۱۹۴۴ در لهستان | وقتی مردمی به جان آمده از دست حکومت‌های جبار بر‌می‌خیزند و دست به شورش وعصیان می‌زنند قیامی صورت گرفته است زمانی این قیامها به پیروزی منجر می‌گردند مانند قیام مردم پاریس و فتح زندان باستیل که انقلاب کبیر فرانسه را الگوی انقلابات جهان کرد و قیام مردم ایران بر علیه نظام پادشاهی و گاهی با سرکوب و شکست مواجه می‌شوند مانند قیام مسکو در سال ۱۹۰۵ و قیام ورشو در سال ۱۹۴۴ در لهستان | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
=== مبانی نظری قیامها === | === مبانی نظری قیامها === | ||
قیامها در اعتراض به یک ستم طبقاتی یا سیاسی و یا ایدئولوژیک شکل می‌گیرند و گاهی چند عامل پیشین در شکل‌گیری یک قیام بطور همزمان موثرند مانند قیام | قیامها در اعتراض به یک ستم طبقاتی (قیام اسپارتاکوس) یا سیاسی (قیام ورشو) و یا ایدئولوژیک (قیام امام حسین در فرهنگ شیعیان) شکل می‌گیرند و گاهی چند عامل پیشین در شکل‌گیری یک قیام بطور همزمان موثرند مانند قیام میرزا کوچک‌خان جنگلی در ایران | ||
=== شکل قیامها === | === شکل قیامها === | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
=== قیام ویلیام والاس === | === قیام ویلیام والاس === | ||
قیام ویلیام والاس در اسکاتلند بر علیه ستم طبقاتی و سیاسی حاکمان انگلستان که پس از پیروزی‌هایی به دلیل خیانت یکی از فئودال‌های اسکاتلند والاس دستگیر و پس از شکنجه به قتل رسید | قیام ویلیام والاس در اسکاتلند بر علیه ستم طبقاتی و سیاسی حاکمان انگلستان که پس از پیروزی‌هایی به دلیل خیانت یکی از فئودال‌های اسکاتلند شکست خورد و ویلیام والاس دستگیر و پس از شکنجه به قتل رسید | ||
=== قیام پاریس === | === قیام پاریس === | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
=== قیام سیمون بولیوار === | === قیام سیمون بولیوار === | ||
قیام سیمون بولیوار بر علیه ستم استعمارگران اسپانیایی در امریکای لاتین بود که منجر به آزادی چندین کشور در امریکای لاتین شد | |||
=== قیام مسکو === | === قیام مسکو === | ||
قیام مردم و کارگران مسکو در سال ۱۹۰۵ بر علیه دیکتاتوری تزار نیکلای دوم بود که به دست ماموران تزار سرکوب شد و قیام کنندگان شکست خوردند و با جمع‌بندی تجزبیات این قیام توسط لنین در قیام سال ۱۹۱۷ انقلابیون موفق به تسخیر مراکز حساس نظام حاکم و تغییر حکومت شدند | |||
=== قیام ورشو === | === قیام ورشو === | ||
قیام یهودیان ورشو بر علیه ستم اشغالگران نازی بود که در سالهای پایانی جنگ شکل گرفت و با شدت تمام توسط نازیها سرکوب شد | |||
=== قیام سربداران === | === قیام سربداران === | ||
قیام سربداران بر علیه ستم مغولان اشغالگر در استان خراسان شکل گرفت و بخش‌هایی از میهن توسط مردم از دست مغولان آزاد گردید | |||
=== قیام تبریز در مشروطه === | === قیام تبریز در مشروطه === | ||
قیام تبریز بر علیه نیروهای سرکوبگر که از تهران به تبریز اعزام شده بودند به فرماندهی ستارخان شکل گرفت و نهایتا منجر به فتح تهران توسط انقلابیون شد | |||
=== قیام جنگل === | === قیام جنگل === | ||
قیام جنگل به فرماندهی میرزا کوچک‌خان جنگلی که از انقلابیون مشروطه بود در جنگلهای شمال ایران شکل گرفت و این مناطق سالیان آزاد شده بود که در نهایت توسط قوای اعزامی از تهران و با همکاری نظامیان انگلیس سرکوب گردید | |||
=== قیام کلنل پسیان === | === قیام کلنل پسیان === | ||
قیام کلنل محمدتقی‌خان پسیان از خراسان و بر علیه حکومت رضاخان و قوام السلطنه والی خراسان شکل گرفت و با تهاجم ارتش و مزدوران محلی سرکوب گردید | |||
== روزشمار قیام آب خوزستان == | == روزشمار قیام آب خوزستان == | ||
<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span> | <span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span> | ||
<references /> | <references /> | ||
نسخهٔ ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۴۳
قیام یعنی: انقلاب، خیزش، رستاخیز، شورش، نهضت، در فرهنگ علوم سیاسی و روابط بین‌الملل به اقدام جمعی غالباً مسلحانۀ مردم علیه قدرت حاکم قیام می‌گویند
وقتی مردمی به جان آمده از دست حکومت‌های جبار بر‌می‌خیزند و دست به شورش وعصیان می‌زنند قیامی صورت گرفته است زمانی این قیامها به پیروزی منجر می‌گردند مانند قیام مردم پاریس و فتح زندان باستیل که انقلاب کبیر فرانسه را الگوی انقلابات جهان کرد و قیام مردم ایران بر علیه نظام پادشاهی و گاهی با سرکوب و شکست مواجه می‌شوند مانند قیام مسکو در سال ۱۹۰۵ و قیام ورشو در سال ۱۹۴۴ در لهستان
این قیامها گاهی محدود به قشر خاصی مانند روستاییان و یا بردگان و یا شهرنشینان می‌شود و یا محدود به منطقه و گروه مذهبی خاصی و زمانی از نظر محدوده جغرافیایی محدود می‌باشد و گاهی سراسری می‌باشند
مبانی نظری قیامها
قیامها در اعتراض به یک ستم طبقاتی (قیام اسپارتاکوس) یا سیاسی (قیام ورشو) و یا ایدئولوژیک (قیام امام حسین در فرهنگ شیعیان) شکل می‌گیرند و گاهی چند عامل پیشین در شکل‌گیری یک قیام بطور همزمان موثرند مانند قیام میرزا کوچک‌خان جنگلی در ایران
شکل قیامها
قیام مردمی یا توده‌ای
قیام مسلحانه
تاریخچه‌ی قیامها
قیام اسپارتاکوس
یکی از قدیمی‌ترین قیامها قیام اسپارتاکوس است که فرماندهی چندین نبرد موفق بر علیه برده‌داری رمی‌ها را بر عهده داشت که سر مشقی برای عصیان علیه زندگی برده‌وار انسانها شد این قیام نهایتا با بسیج نیرو توسط رمی‌ها به فرماندهی کراسوس به شکست انجامید
قیام ویلیام والاس
قیام ویلیام والاس در اسکاتلند بر علیه ستم طبقاتی و سیاسی حاکمان انگلستان که پس از پیروزی‌هایی به دلیل خیانت یکی از فئودال‌های اسکاتلند شکست خورد و ویلیام والاس دستگیر و پس از شکنجه به قتل رسید
قیام پاریس
قیام پاریس به دلیل ستم طبقاتی هانری ششم پس از فتح زندان باستیل به انقلاب کبیر فرانسه منجر شد که الگوی بسیاری از انقلابات پس از خود بود
قیام سیمون بولیوار
قیام سیمون بولیوار بر علیه ستم استعمارگران اسپانیایی در امریکای لاتین بود که منجر به آزادی چندین کشور در امریکای لاتین شد
قیام مسکو
قیام مردم و کارگران مسکو در سال ۱۹۰۵ بر علیه دیکتاتوری تزار نیکلای دوم بود که به دست ماموران تزار سرکوب شد و قیام کنندگان شکست خوردند و با جمع‌بندی تجزبیات این قیام توسط لنین در قیام سال ۱۹۱۷ انقلابیون موفق به تسخیر مراکز حساس نظام حاکم و تغییر حکومت شدند
قیام ورشو
قیام یهودیان ورشو بر علیه ستم اشغالگران نازی بود که در سالهای پایانی جنگ شکل گرفت و با شدت تمام توسط نازیها سرکوب شد
قیام سربداران
قیام سربداران بر علیه ستم مغولان اشغالگر در استان خراسان شکل گرفت و بخش‌هایی از میهن توسط مردم از دست مغولان آزاد گردید
قیام تبریز در مشروطه
قیام تبریز بر علیه نیروهای سرکوبگر که از تهران به تبریز اعزام شده بودند به فرماندهی ستارخان شکل گرفت و نهایتا منجر به فتح تهران توسط انقلابیون شد
قیام جنگل
قیام جنگل به فرماندهی میرزا کوچک‌خان جنگلی که از انقلابیون مشروطه بود در جنگلهای شمال ایران شکل گرفت و این مناطق سالیان آزاد شده بود که در نهایت توسط قوای اعزامی از تهران و با همکاری نظامیان انگلیس سرکوب گردید
قیام کلنل پسیان
قیام کلنل محمدتقی‌خان پسیان از خراسان و بر علیه حکومت رضاخان و قوام السلطنه والی خراسان شکل گرفت و با تهاجم ارتش و مزدوران محلی سرکوب گردید
روزشمار قیام آب خوزستان