کاربر:Safa/5صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
با این همه مواردی اندک‌شمار از زنانی که لیبرال یا مسیحی بوده‌اند وجود دارد که در نبردهای مجاهدین خلق علیه رژیم ایران شرکت کرده‌اند، در حالی که دارای حجاب مرسوم مجاهدین نبوده‌اند. از جمله‌ی آنها آنی ازبرت است که دارای حجاب اسلامی نبود. تصاویر او در عملیات مجاهدین بدون حجاب دیده می‌شود. همچنین مرضیه هنرمند مشهور به رغم پیوستن به ارتش‌آزادی‌بخش دارای حجاب نبود و همان پوشش سابق خود را حفظ کرد. | با این همه مواردی اندک‌شمار از زنانی که لیبرال یا مسیحی بوده‌اند وجود دارد که در نبردهای مجاهدین خلق علیه رژیم ایران شرکت کرده‌اند، در حالی که دارای حجاب مرسوم مجاهدین نبوده‌اند. از جمله‌ی آنها آنی ازبرت است که دارای حجاب اسلامی نبود. تصاویر او در عملیات مجاهدین بدون حجاب دیده می‌شود. همچنین مرضیه هنرمند مشهور به رغم پیوستن به ارتش‌آزادی‌بخش دارای حجاب نبود و همان پوشش سابق خود را حفظ کرد. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> | ||
نسخهٔ ۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۱:۵۳
حجاب در سازمان مجاهدین خلق یک فرم شناخته شده برای عموم است. پوشش زنان در سازمان مجاهدین خلق به طور عام، روسری، پیراهن و شلوار است اما سازمان مجاهدین خلق ایران از اولین سازمان‌هایی بود که در ابتدای انقلاب به اجباری شدن حجاب اعتراض کرد. سازمان مجاهدین پس از انقلاب ضدسلطنتی با مطرح شدن موضوع حجاب اجباری در تاریخ ۲۱ اسفند ۱۳۵۷ در اطلاعیه‌ای در این رابطه اعلام کرد:
هر موضع گيري خصمانه، براي تحميل جبري هر شكلي ازحجاب برزنان اين ميهن آن هم درجامعه اي كه تازه مي خواهد نظم فاسدومنحط آريامهري را كه در آن هيچ مرزي بين آزادي وبي بندوباري وجودنداشت ، پشت سر بگذارد، نامعقول ونامقبول است...انقلاب ما طبيعتا همچنان كه از روز نخست نيز مكررا مورد تائيد بوده است، نمي‌نواند جز مبشر آزادي و رهايي تمام اقشار و طبقات و نبروهاي مردم صرف نظر از هر اختلاف و تمايز جنسي، نژاد ي، طبقاتي وعقيدتي باشد.
همچنین زنان مجاهدین در حالی خود که روسری بر سر داشتند در تظاهرات علیه حجاب اجباری در ایران شرکت کردند.
هم اکنون بسیاری از هواداران سازمان مجاهدین خلق ایران بی‌حجاب هستند، هر چند کادرهای مجاهدین، حجاب را در اشکال متعارف در سازمانشان رعایت می‌کنند. یکی از هفت شرط عضویت در سازمان مجاهدین اعتقاد به اسلام و شعائر آن است. کادرهای سازمان مجاهدین، کسانی هستند که این هفت شرط را پیش از ورود داوطلبانه پذیرفته‌اند و به آن معتقدند و در نتیجه همگی از روسری استفاده می‌کنند.
داشتن روسری در سازمان مجاهدین نه به دلیل اجباری بودن آن، بلکه برآمده از اعتقاد آنها است. کما اینکه اعتقاد به مبارزه قهرآمیز در برابر رژیم ایران، از جمله مبانی فکری و شرط عضویت در این سازمان است و اعتقاد همگانی به آن، نه برآمده از اجبار، بلکه برآمده پذیرش و انتخاب فرد فرد اعضاء پیش از ورود به صفوف این سازمان است.
سازمان مجاهدین خلق تشکیل دهنده‌ی ارتش آزادی‌بخش ملی ایران نیز هست. این ارتش از همه‌ی کسانی که به مبانی ایدئولوژیک مجاهدین معتقد نیستند اما به خطوط سیاسی آن باور دارند، برای مبارزه دعوت به عمل آورد. زنانی که تحت این چارچوب به ارتش آزادی‌بخش ملی ایران پیوستند، بدون حجاب بودند.
تعریف حجاب
حجاب به عربی به معنای پرده است و چون ویژگی پرده، پوشاندن و ایجاد حریم است، حجاب هم به معنای پوشاننده بکار میرود.
حجاب پوششی پارچه‌ای برای پوشاندن بخشی از بدن و سر و صورت است. اولین نمونه ثبت شده از حجاب برای زنان در کتاب مقدس فصل ۲۴، آیه ۶۵ ثبت شده است که در آن ربکا در اولین دیدار با اسحاق خود را با حجاب می‌پوشاند. نمونه دیگر آن از یک متن قانونی آشوری از قرن ۱۳ قبل از میلاد است که استفاده از آن به زنان نجیب‌زاده محدود می‌شد.
آزادی پوشش از حقوق بنیادین بشر
آزادی پوشش یکی از حقوق به رسمیت شناخته شده‌ی بشر در جهان امروز است. از این منظر هم حجاب اجباری و هم بی‌حجابی اجباری نقض حقوق اولیه انسان به شمار میرود.
در ماده‌ی دوم اعلامیه جهانی حقوق بشر هر گونه تبعیض و تمایز بر افراد به دلیل جنسیت آنها نفی شده است. همچنین آزادی پوشش بخشی از آزادی بیان افراد به شمار میرود که در ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر ذکر شده است
در اسناد بین المللی کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان که در سال ۱۹۷۹ به تصویب رسید، هرگونه تبعیض و اعمال محدودیت بر زنان به واسطه‌ی جنسیت آنها را ممنوع اعلام می‌کند. ماده یک این کنوانسیون تبعیض علیه زنان را این‌چنین شرح می دهد:
«تبعيض عليه زنان به معنی قائل شدن هر گونه تمايز، استثناء يا محدوديت براساس جنسيت است كه بر به رسميت شناختن حقوق بشر زنان و آزادی‌های اساسی آنها و بهره‌مندی و اعمال آن حقوق، برپايه مساوات با مردان، صرف‌نظر از وضعيت تأهل آنها، در تمام زمينه‌های سياسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدنی و ديگر زمينه‌ها اثر مخرب دارد يا اصولاً، هدفش از بين بردن اين وضعيت است.»[۱]
از آن‌جا که با وجود قوانین تضمین کننده ی آزادی پوشش برای زنان، کلیشه‌های فرهنگی و سنت‌های موجود در یک جامعه همواره محدودیت‌هایی را بر زنان اعمال می‌کند، کنوانسیون‌های حقوق بشر نه تنها اعمال محدودیت قانونی بر زنان را مجاز نمی‌شمرد بلکه از تمامی کشورها می‌خواهد تا این شرایط را اصلاح کنند و فرصت‌های اجتماعی مناسبی را برای زنان جهت دستیابی به حقوق خود ایجاد کنند.
حجاب اجباری
در طول تاریخ حجاب امری اختیاری بوده و در برخی جوامع به صورت فرهنگ جاری از طرف افراد جوامع مختلف به‌کار گرفته شده است.
اما اجباری کردن حجاب در تاریخ نمونه‌ای ندارد، و برای اول بار در جمهوری اسلامی با شعار یا روسری یا تو‌سری به عنوان اهرم فشاری در جهت کنترل سیاسی جامعه به‌کار گرفته شد.
دو هفته پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ دفتر خمینی تصمیم به لغو قانون حمایت خانواده و اجباری شدن حجاب اسلامی گرفت. همچنین یک روز پیش از برگزاری مراسم بزرگداشت روز جهانی زنان، خمینی در سخنرانی مدرسه رفاه اعلام کرد زنان کارمند اداره‌های دولتی باید حجاب اسلامی را برای حفظ آبروی‌شان رعایت کنند.
روز بعد زنان کارمند بدون حجاب اجازه ورود به محل کارشان را نیافتند. تعداد زیادی از زنان کارمند از رفتن به سر کار سر باز زدند و زنانی که کارمند وزارت امور خارجه بودند بیرون وزارتخانه دست به تظاهرات زدند.
حدود ۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰ زن در دانشگاه تهران تجمع کرده و شعار دادند. همچنین تعداد زیادی از دانش آموزان مدرسه‌های دخترانه به تظاهرات زنان در تهران پیوستند.
روزنامه کیهان در آن روزها نوشت،
《گروه‌ها و دسته‌جات مختلف زنان از صبح امروز در خیابان‌های تهران به مناسبت روز جهانی زن و به خاطر ابراز نظریات خود درباره حجاب زنان دست به راهپیمائی زدند. در راهپیمائیهای امروز زنان، تعداد زیادی از دانش آموزان مدارس دخترانه نیز شرکت داشتند. آنها ضمناً علیه کسانی که به زنان بی حجاب در روزهای اخیر حمله کرده‌اند، شعار می‌دادند… راهپیمائی امروز در حالی انجام شد که ریزش برف بی وقفه از اولین ساعات بامداد آغاز شده است.》[۲]
در روز ۱۶ اسفند ۱۳۵۷ یعنی سه هفته پس از انقلاب روزنامه کیهان به نقل از خمینی نوشت:
«در وزارتخانه اسلامی نباید معصیت بشود. در وزارتخانه‌های اسلامی نباید زنهای لخت بیایند. زن‌ها بروند اما باحجاب باشند. مانعی ندارد بروند کار کنند لیکن با حجاب شرعی باشند.»[۳]
با این همه آیت‌الله طالقانی که با اجباری شدن حجاب مخالف بود، بدون آن‌که علنا سخنان خمینی را نفی کند در روز ۲۰ اسفند ۱۳۵۷ در روزنامه اطلاعات حجاب را در اسلام آزاد دانست. تیتر درشت روزنامه اطلاعات از قول آیت‌الله طالقانی چنین بود: در مورد حجاب اجبار در کار نیست. آیت الله طالقانی اگر چه به استفاده از روسری برای زنان توصیه می‌کرد آن را یک توصیه اخلاقی دانسته و مخالف تبدیل شدن آن به قانون بود.[۴]
بی حجابی اجباری
سازمان ملل قانون اجبار در نپوشیدن یک نوع خاص از لباس و به ویژه بی‌حجابی اجباری را نقض حقوق بشر زنان می‌داند. همچنین بر اساس کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان، تمامی کشورها ملزم به اصلاح کلیشه‌هایی هستند که برای زنان در برگزیدن حجاب دلخواهشان، ایجاد محدودیت کند.
در سال ۱۹۶۵ گروهی از دانش‌آموزان در ایالت لوا در اعتراض به جنگ ویتنام با بازوبندهای مشکلی در مدرسه ظاهر شدند. مدیر مدرسه از حضورشان در مدرسه به خاطر پوشش آنها جلوگیری کرد. یک دادگاه ایالتی پس از تشکیل دادگاه به نفع دانش‌آموزان رأی داد و اعلام کرد:
«هر چند بازوبند دانش‌آموزان باعث ایجاد بحث و گفتگوهایی خارج از کلاس شده بود ولی به دلیل اینکه مخالفتی با قوانین و نظم مدسه نداشت، باید حق انتخاب نوع پوشش که به نوعی بیانگر حق آزادی ابراز عقیده است، محترم شمرده می‌شد.»
امروزه سازمان ملل ممنوعیت استفاده از روبند (برقع) برای زنان در فرانسه مغایر با حق آزادی پوشش و آزادی ادیان می‌داند. گروهی از کارشناسان کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد از دولت فرانسه خواسته‌اند این قانون را بازبینی کند.[۵]
یک نمونه دیگر از بی‌حجابی اجباری در زمان رضاخان بود. در روز ۱۷ دی ماه ۱۳۱۴ بخشنامه‌ای به فرمان رضاخان صادر شد که بر مبنای آن زنان حق استفاده از روسری و چادر نداشتند. رضاخان پس از تصویب این قانون با اقدامات سرکوب‌گرانه تلاش کرد سیاست خود را اجرا کند. به فرمان او از ورود زنان با حجاب به حمامها، مراکز عبور و مرور شهر، بازارها، اتوبوسها ممانعت شد. پاسبانها باید به زنان چادری اخطار می‌کردند و همچنین در زیارتگاهها مأمورینی برای جلوگیری از ورود زنان با حجاب گمارده شد. رستورانها، ادارات دولتی و برخی مغازه مجبور شدند اطلاعیه‌هایی مبنی بر عدم تعامل با زنان چادری در اماکن خود نصب کنند.
مانعت از رفتن زنان با حجاب به حمامها و نظارت بر کار حمامیها که مبادا آنها زنان با حجاب را به حمام راه دهند، گماردن پاسبانها در مراکز عبور و مرور شهر مخصوصاً بازارها، اخطار به زنان چادری، گرفتن التزام از گاراژدارها که زنان چادری را سوار نکنند، همچنین گماردن مأمور در زیارتگاهها که زنهای با چادر را اجازه ورود ندهند، جلوگیری از سوار کردن بانوان چادری در اتوبوسها و اتومبیلها و راه ندادن به سینماها و رستورانها و ادارات دولتی و نصب اطلاعیه‌های بدین مضمون که به چادری‌ها جنس نمی‌فروشیم بر سردر مغازه‌ها از شیوه‌های سرکوبگرایانهٔ پلیسی رضا خانی بود.[۶]
این اقدامات رضا شاه سرانجام جز برخی موارد در میان زنان طبقه متوسط تأثیری مثبتی در جامعه ایران نگذاشت. اعمال خشونت‌آمیز وی در اجرای این قوانین موجب نارضایتی و مهجوریت زنان را فراهم کرد. در بسیاری مناطق خانواده‌ها به دلیل اجباری شدن بی‌حجابی در مدارس، از تحصیل دخترانشان به طور کامل جلوگیری کردند. رساندن زنان به حمام گاه از طریق پشت بام انجام می شد و این فشارها بر روی زنان در مواردی خودکشی آنها انجامید.
دیدگاه مجاهدین در باره حجاب
توضیح کلی
اعتراض به قانون حجاب اجباری
طرح ده ماده ای مریم رجوی
حجاب در هواداران سازمان مجاهدین
بسیار از هوادارها که تمام وقت هم هستن بی حجابن
تصاویر جلسات
زنان بی‌حجاب
حجاب فقط خاص کادرهای حرفه‌ای است که خودشون آگاهانه پذیرفتن
حجاب در سیمای آزادی
سیمای آزادی تلویزیون ملی ایرانه اما اغلب کادرهای اون مجاهدین هستن. چون این تلویزیون دواطلبانه اداره میشه و کارکنان اون پولی نمیگیرن. با حجاب بودن اغلب مجری ها به همین دلیله
با این حال در بین زنان مجری در سیمای آزادی مجری بی حجاب وجود داره
عکسش هست.
همچنین در تلویزیون سیمای آزادی هر روز تصاویر زنان با حجاب و بی حجاب از هوادارا در جلسات هست و مجاهدین منعی در آن نمی بینن
مجری
حجاب در مناسبات درونی مجاهدین
مجاهدین مسلمان هستند و در نتیجه دارای حجاب...
حجاب در مجاهدین؛مختارانه و آگاهانه
چون عضویت مخاتارانه است....
به عنوان مثال کسی که عضو یک حزب مارکسیست یا ماتریالیست می‌شود نماز نمی‌خواند و برعکس. کسی که نماز می‌خواند به یک حزب ماتریالیست نخواهد پیوست اگر چه اهداف سیاسی یا عدالت‌جویانه ی آن‌را قبول داشته باشد. حزب نیز از پذیرفتن او به اغلب احتمال معذور خواهد بود در حالی که این بیانگر عدم وجود آزادی در حزب نیست....
با این همه مواردی اندک‌شمار از زنانی که لیبرال یا مسیحی بوده‌اند وجود دارد که در نبردهای مجاهدین خلق علیه رژیم ایران شرکت کرده‌اند، در حالی که دارای حجاب مرسوم مجاهدین نبوده‌اند. از جمله‌ی آنها آنی ازبرت است که دارای حجاب اسلامی نبود. تصاویر او در عملیات مجاهدین بدون حجاب دیده می‌شود. همچنین مرضیه هنرمند مشهور به رغم پیوستن به ارتش‌آزادی‌بخش دارای حجاب نبود و همان پوشش سابق خود را حفظ کرد.
منابع
- ↑ حق انتخاب پوشش، حق بنیادین حقوق بشر
- ↑ روزنامه کیهان ۱۷ اسفند ۱۳۵۷
- ↑ کیهان ۱۶ اسفند ۵۷ شماره ۱۰۶۵۵ صفحه ۱
- ↑ زمزمه های حجاب اجباری از کجا آغاز شد؟
- ↑ سازمان ملل قانون منع پوشش کامل در فرانسه را مخالف آزادی مذهب دانست
- ↑ کشف حجاب به کوشش امیر قربانی