کاربر:Sayfe/۵صفحه تمرین
| فرهاد مِهراد | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات | |
| نام اصلی | فرهاد مِهراد |
| تولد | ۲۹ دی ۱۳۲۲ در تهران |
| ملیت | ایرانی |
| مرگ | ۹ شهریور ۱۳۸۱ پاریس |
| علت مرگ | بیماری کبدی |
| سبک(ها) | راک |
| حرفه(ها) | خواننده، آهنگ‌ساز، نوازندهٔ پیانو، گیتار و نخستین آلبوم راک اند رول ایران را منتشر کرد |
| ساز(ها) | گیتار پیانو |
| سال‌های فعالیت | (۱۳۴۲-۱۳۵۷) – (۱۳۷۲-۱۳۸۱) |
| آلبوم معروف | «جمعه»، «کودکانه»، «وحدت»، «گنجشکک اشی مشی»، «شبانه» |
فرهاد مهراد (زاده ۲۹ دی‌ماه ۱۳۲۲- درگذشته در 9 شهریور ۱۳۸۱) خواننده، آهنگ‌ساز و نوازنده پاپ راک بود. او در در تهران چشم به جهان گشود. ترانه‌های فرهاد در فضای سیاسی پیش از انقلاب و پس از آن به دلیل محتوای اشعار و سبک اجرا به ترانه‌های محبوب روشنفکران و فعالان سیاسی دهه‌ی ۶۰ تبدیل شد. فرهاد به دلیل اشعار سیاسی که در ترانه‌های استفاده می‌کرد مدتی را نیز در زندان به سر برد. از وی قعطه‌های بیاد‌ماندنی چون «جمعه» «کودکانه»، «والا پیامدار محمد» و «گنجشکک اشی مشی» و بسیاری ترانه‌های دیگر برجای مانده است.[۱]
فرهاد مهراد در سال‌های پس از انقلاب فعالیت‌های کمتری داشت و تا سال ۱۳۶۹ رسما ممنوع الکار بود. سرانجام دو آلبوم وی یکی با نام خواب در بیداری (سال ۶۹) و دیگری آلبوم برف (سال ۷۶) توانست از سد سانسور عبور کند که ترانه‌هایی چون «مرغ سحر»، «گل یخ»[۲] ، «کوچ بنفشه‌ها»[۳] با شعر استاد شفعیی کدکنی از جمله‌ی ترانه‌های منتشر در این آلبوم‌هاست. فرهاد مهراد در ۹ شهریور ۱۳۸۱ بر اثر بیماری کبد درگذشت. جمهوری اسلامی اجازه انتقال جسد وی به ایران و دفن وی در ایران را نداد. وی در گورستانی در پاریس دفن شد.[۴]
دوران کودکی و نوجوانی فرهاد
فرهاد مهراد روز بیست و نهم دی‌ماه ۱۳۲۲ در تهران دیده به جهان گشود. وی نهمین فرزند شاد روان رضا مهراد، کاردار وزارت امورخارجه‌ی دولت ایران در کشورهای عربی بود، خانواده‌اش تا ۸ سالگی فرهاد درعراق زندگی می‌کردند و پس از آن به تهران بازگشتند.
برادر بزرگ‌تر فرهاد ویولن می‌نواخت، همین موضوع زمینه‌ی بروز استعدادهای هنری فرهاد شد. او همواره به تمرینات هنری برادرش گوش می‌کرد و تحت تأثیر آن قرار داشت.
یکی از دوستان برادر فرهاد متوجه علاقه‌ی زیاد وی به موسیقی می‌شود و از خانواده‌اش درخواست می‌کنند که سازی برای فرهاد تهیه نمایند، برادر بزرگ‌ترش نیز این موضوع را به‌صورت جدی دنبال کرده و برایش یک ویلون سل تهیه می‌کنند و فرهاد با آن ساز تمریناتش را شروع می‌کند. ولی چرخ روزگار با وی یاری نکرد و سازش را شکست. به‌قول فرهاد: «ساز صد تکه و روح من هزار تکه شد.»
پس از آن داشتن ساز برای فرهاد تبدیل به یک رویا می‌شود. در دوران تحصیل استعدادهایش در زمینه‌ی ادبیات پدیدار می‌شود و در آغاز ورود به دبیرستان علاقه‌مند به تحصیل در این رشته می‌شود. ولی در غیاب پدر، مخالفت عموی بزرگش او را وادار به ادامه دادن به تحصیل در رشته طبیعی می‌کند. نتیجه این‌که؛ بی‌علاقه‌گی به رشته مورد نظر عمویش از یک‌سو و دل‌بسته‌گی‌اش به ادبیات از سوی دیگر باعث ترک تحصیل وی در کلاس یازدهم می‌شود.[۵]
فعالیت‌های هنری
پس از ترک تحصیل، فرهاد با یک گروه نوازنده‌ی ارمنی آشنا می‌شود و آموزش
نواختن با سازهای آنها را در عمل تجربه می‌کند. پس از مدتی در همان گروه به‌عنوان نوازنده‌ی گیتار کارش را شروع می‌کند. گروه برای اجرای برنامه در باشگاه شرکت نفت روانه‌ی جنوب می‌شود. به علت غیبت خواننده‌ی گروه در اولین شب اجرای برنامه، رهبر گروه از فرهاد می‌خواهد که جای خالی خواننده را پر کند. آشنایی فرهاد با ادبیات ملل و وسواس و حساسیت شدید وی در ادای درست کلمات باعث درخشش گروه و تمدید برنامه کار گروه هنری ارمنی شد.
فرهاد پس از گذشت مدتی به‌صورت انفرادی شروع به فعالیت کرد. در سال ۱۳۴۲ برای نخستین بار برای اجرای چند ترانهی انگلیسی به برنامه‌ی تلویزیونی «واریته استودیو ب» رفت و مخاطبان بیشتری پیدا کرد.
در سال ۱۳۴۵ کار مشترک خود را با گروه بلاک کتس آغاز کرد و در آن گروه به نغمه‌سرایی آوازهایی از گرو‌ه‌های معروف موسیقی آن دوران روی آورد. آوازهایی چون: بیتل‌ها، انیمالز، بی‌جیز، فورتاپس و خوانندگان سرشناسی مانند: الویس پریسلی، ری چارلز، تام جونز، نینا سیمون، فرانک سیناترا و بسیاری دیگر. در آن بود که از مخاطبانش لقب «ری چارلز» ایران را گرفت.
فرهاد در سال ۱۳۴۸ جهت اجرای ترانهی «مرد تنها» (با آهنگ‌سازی اسفندیار منفردزاده و شعر شهیار قنبری) در فیلم رضا موتوری (به کارگردانی مسعود کیمیایی) انتخاب شد.
در سال۱۳۵۰ ترانهی «جمعه»، (کار منفردزاده و قنبری) را برای فیلم «خداحافظ رفیق»، (به کارگردانی امیر نادری) را خواند. «مرد تنها» آن‌چنان پرطرفدار شد که فرهاد را تبدیل به یک ستاره کرد.
فعالیت‌های سیاسی
همزمان با بالا گرفتن تنش‌های سیاسی ایران در دهه‌ی پنجاه، ترانه‌هایی چون: شبانه۱، خسته، سقف، گنجشگک اشی مشی، آوار و شبانه۲ با اشعاری از احمد شاملو، شهیار قنبری و ایرج جنتی عطایی و صدای فرهاد منتشر و به سرود اتحاد مرم تبدیل شدند.
فرهاد تا سال ۱۳۵۷ و انقلاب ایران کنسرت‌های فراوانی اجرا کرد. در بهمن ۱۳۵۷ همزمان با انقلاب ترانهی معروفش با عنوان «وحدت» یا همان «والا پیمامدار محمد »، (آهنگ از منفردزاده، شعر از سیاوش کسرایی) را ضبط کرد.
سال‌های انزوا
فرهاد پس از انقلاب از ادامه کارش منع و تقاضای چندباره‌اش برای بازنشر دوباره‌ی آثارش با مخالفت رو به رو شد.
بالاخره پس از چندین سال در سال ۱۳۷۳ آلبوم «خواب در بیداری» از فرهاد به انتشار رسید، این آلبوم چند ترانه فارسی-انگلیسی را شامل می‌شد. او آهنگ‌سازی این آلبوم را تنها با نواختن پیانو بر عهده گرفته بود.
حضور دوباره
فرهاد مهراد نخستین کنسرت بعد از انقلاب خود را در سال ۱۳۷۴ در شهر کلن آلمان به اجرا در آورد. این اولین کنسرت پاپی به حساب می‌آمد که بعد از انقلاب در خارج از کشور مجوز گرفت. آلبوم «وحدت» که شامل ترانه‌های دهه ۱۳۵۰ فرهاد بود، در سال ۱۳۷۶ توسط فرد ناشناسی انتشار یافت.
مهراد در سال ۱۳۷۷ در یکی از هتل‌های شرق تهران ضمن اجرای کنسرتی، آلبوم «برف» را منتشر کرد. پس از آن او درصدد تهیه آلبومی با عنوان «آمین» بود که ترانه‌هایی از کشورها و زبان‌های مختلف را شامل می‌شد.
درگذشت
فرهاد به بیماری هپاتیت نوع سی مبتلا بود و از مهرماه ۱۳۷۹ بیماری او شدت پیدا کرد.
وی در بهار سال ۱۳۸۱ درنتیجه عوارض کبدی ، برای مداوا به شهر لیل فرانسه رفت و در نهم شهریور همان سال، در سن ۵۹ ساله‌گی در پاریس درگذشت. پس از درگذشت جمهوری اسلامی اجازه انتقال پیکر او به ایران را نداد و لاجرم خانواده‌ی وی فرهاد را در گورستان تیه در پاریس به‌خاک سپردند.
همسر فرهاد مهراد
فرهاد در سرآغاز دهه‌ی ۱۳۵۰ با دختری به نام مونیکا آشنا شد و با او ازدواج کرد ولی سرانجام این پیوند جدایی بود. مهراد در پایانه‌های دهه‌ی هفتاد با پوران گلفام ازدواج و تا پایان عمر خویش با او زندگی کرد.
موزه خانه‌ی فرهاد
با تلاش و کوشش پوران گلفام (همسر آن هنرمند) در سال ۱۳۹۱ موزه‌ای از وسایل شخصی فرهاد مهراد زیر نام خانه فرهاد در موزه خانه سینما واقع در خیابان ولی‌عصر تهران به گردش در‌آمد.
آثار و آلبوم‌ها
منابع