کاربر:Zarin/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''بی بی مریم بختیاری''' | |||
از زنان مبارز دوران مشروطه و جنگ جهانی اول (۱۲۵۱-۱۳۱۶) | از زنان مبارز دوران مشروطه و جنگ جهانی اول (۱۲۵۱-۱۳۱۶) | ||
بی بی مریم بختیاری که در میان بختیاری ها به «بی مریم» و سردار مریم معروف بود از زنان مبارز عصر | بی بی مریم بختیاری که در میان بختیاری ها به «بی مریم» و سردار مریم معروف بود از زنان مبارز عصر مشروطه او درسال ۱۲۵۱ هـ.ش در سرزمین بختیاری بدنیا آمدواز زنان تحصيلکرده و روشنفکر عصر خود بودو به طرفداری از حقوق زنان و ھمچنین آزادی خواھان جنبش مشروطه برخاست. در این راه از هیچ کاری دريغ نمی نمود.<ref>محسن حیدری مقدمه ای بر زندگی [https://www.google.al/search?q=حیدری،+محسن.+مقدمه+ای+بر+شناخت+زندگی+و+اندیشه+سردار+مریم+بختیاری.+تهران:+تمتی،+1393.+133.+شابک بی بی مریم بختیاری] </ref>بی بی مریم بختیاری پیش از اسلحه، قلم به دست گرفت او از معدود زنان مبارز ایرانی است که خاطرات زندگی خود را نوشته است و در آن به شرح زندگی خود پرداخته و رنج و عقب ماندگی زنان و مسائل سیاسی اجتماعی ایران در آن روزگار را نقدکرده است.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -بیوگرافی بی بی مریم بختیاری] </ref> . او مشوق اصلی برادرش سردار اسعد بختياري در فتح تهران بود.وي با نامه‌ها و تلگراف‌هاي مختلف به سران ايل وبا سخنراني‌هاي مهيج و گيرا، افراد ايل را به مبارزه با استبداد صغير (استبداد محمدعلي شاهي) فرا میخواند و يکي از شخصيت‌هاي ضداستعماري و ضداستبدادي محسوب میشد.<ref>خانه و خاطره[http://zinati.eu/Bibi_Mariam_Bakhtiari.htm بی بی مریم بختیاری زن مبارز عصرمشروطه] </ref>سردار مریم بختیاری هنگام جنگ جهانی اول سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها به نبرد با انگلیسی ها برخاست و در سخت ترین شرایط، خانه اودر سرزمین بختیاری، پناهگاه آزادی خواهان مشهور ایران زمین بود.<ref>[http://ammi.ir/اخبار-و-مقالات/مقالات-معماری-و-شهرسازی/زندگینامه-بی-بی-مریم-بختیاری اخبار و مقالات-زندگینامه بی بی مریم بختیاری] </ref> | ||
== زندگینامه == | == زندگینامه == | ||
بی بی مریم بختیاری در سال 1251 دیده به جهان گشود. او دختر حسینقلی خان ایلخانی، خواھر علیقلی خان سردار اسعد و ھمسر علی قلی خان بختیاری بود و مادرعلی مردان خان بختیاری قهرمان مبارزه با رژیم رضاشاه بود.<ref>[http://www.elbakhtiyari.loxblog.com/post/7/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%20%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%20%D8%A8%DB%8C%20%D8%A8%DB%8C%20%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85%20%D8%B3%D8%A7%D9%8A%D8%AA%20%D8%A8%D8%AE%D8%AA%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D9%8A وبلاگ بختیاری -بیوگرافی سردار بی بی مریم]</ref> وی در فنون تیراندازی و سوارکاری ماھر بود و چون ھمسر و جانشین خان بود سوارکارانی را در اختیار داشت که در مواقع ضروری با استفاده از آنها ، به مشروطه خواھان یاری میرساند. و به دلیل لیاقت و شجاعت وشخصیت ضداستعماری و ضد استبدادی اش ، در میان ایل بختیاری به «سردار مریم» معروف گردید.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری]</ref> او سه سال پس از تیرباران فرزندش علیمردان خان بختیاری به دستور رضاشاه، ، در سال ۱۳۱۶ هـ.ش در اصفهان درگذشت <ref> بختیاری، مریم: خاطرات سردار مریم بختیاری از کودکی تا آغاز انقلاب مشروطه (تهران، آنزان، ۱۳۸۲) ص۲۱</ref> و در آرامگاه تاریخی تخت پولاد تکیه میرفندرسکی به خاک سپرده شد. خانه او را در اصفهان بنابر وصیت خودش به اداره فرهنگ اهداء کردند که در محل آن مدرسه رودابه ساخته شد.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -زندگینامه بی بی مریم بختیاری] </ref> | |||
== نقش بی بی مریم بختیاری در فتح تهران == | == نقش بی بی مریم بختیاری در فتح تهران == | ||
براساس کتاب خاطرات سردار مریم، هنگامیکه سردار اسعد و بختیاری ها برای حمایت از مشروطه وفتح تهران اعزام میشدندوی با سخنان خود و تشویق سواران بختیاری به حمایت از مشروطیت پرداخت. سردار اسعد قبل از حرکت با وی هماهنگی های لازم را انجام داد. میگویند وی مخفیانه با عده‌ای سوار وارد تهران شده و در خانه پدری حسین ثقفی سکنی نمود و هنگامیکه سرداراسعد به تهران حمله کرد بی بی مریم، پشت بام خانه را که مشرف به میدان بهارستان بود سنگربندی کرد و با عده ای سوار بختیاری، از پشت سر به قزاق ها حمله کرد<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -سردار بی بی مریم بختیاری] </ref> و خود شخصا تفنگ به دست گرفت و با آنان جنگید. نقش او در فتح مشروطیت و مبارزات او در هنگامه جنگ جهانی اول، میزان محبوبیتش را افزایش داد و طرفداران بسیاری یافت و به لقب سردار مفتخر شد.<ref>[http://2khtarbakhtiari.blogfa.com/post-209.aspx حرفی از جنس زمان -سردار مریم بختیاری]</ref> | |||
== حامی و پشتیبان آزادیخواهان عصر مشروطه == | == حامی و پشتیبان آزادیخواهان عصر مشروطه == | ||
آوازه رشادت و آزادگی این زن بختیاری درسرتاسر میهن پیچید و خانهاو پناهگاه بسیاری از آزادیخواهان عصر مشروطه شد. <ref>[http://www.andishehha.com/view/17969/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C سایت خبری تحلیلی اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری]</ref>در هنگام فتح اصفهان توسط روسها (در جنگ جهانی اول)؛ فن کاردف، شارژ دافر سابق آلمان به خانه سردار مریم بختیاری پناه برد و مدت سه ماه و نیم در پناه او بود . به پاس کمکهای بیدریع بی بی مریم از فن کاردف و نجات جان آلمانی های مقیم ایران «ویلهلم امپراطور آلمان» ، کمان تمثال میناکاری و الماس نشان و همچنین صلیب آهنین خود را که مهمترین نشان دولت آلمان بود، برای او فرستاد. <ref>عبدالحسین سپهر کتاب ایران در جنگ بزرگ ص۳۰۸-۳۰۴</ref> برخی رجال سیاسی و آزادی خواهان دیگر همچون '''علامه دهخدا، ملک الشعرا بهار،''' که در خلال جنگ جهانی اول مورد تعقیب نیروهای متفقین قرار گرفته بودند به خانه بی بی مریم پناه آوردند.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری]</ref> دکتر محمد مصدق حاکم فارس در زمان کودتای ۱۲۹۹ پس از مخالفت و عزل از اصفهان راهی بختیاری شد و مدتها مهمان سردار مریم بود.<ref>[http://www.andishehha.com/view/17969/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C سایت خبری اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری]</ref> | |||
== جنگ جهانی اول ونقش بی بی مریم در مقابل روسها == | |||
سردار مریم بختیاری در جنگ جهانی اول با وجود آنکه ایل بختیاری از انگلیس ها حمایت می کرد به مخالفت با انگلیس ها پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود جانب متحدین را گرفت. او پاره ای از خوانین جزء بختیاری چون خوانین پشتکوه را با خود یار ساخت و در یورش های مداوم خود به انگلیس ها صدماتی وارد ساخت به طوری که پلیس جنوب مبارزات دائمی و پیگیری را با او شروع کرد. او از سربازان و افسران آلمانی و سرکوب و قلع و قمع راهزنان کهگیلویه و کنترل خوانین کوچک استفاده نمو'''این شیرزن بختیاری در حمایت از متحدین و آلمان ها به شعار و حرف اتکا ''' | |||
'''نکرده بلکه اسلحه به دست گرفته و با انگلیسی ها و روسها جنگید. او نیز همچون خیلی ''' | |||
'''از رجال ملی و وطن پرست دریافته بود که با بهره گیری از کمک متحدین به ویژه آلمان ''' | |||
'''می توان به منافع روسیه و انگلیس ضربه زده و آنها را از ایران اخراج نمود. نمی توان ''' | |||
'''بی بی مریم و دیگر میهن دوستان ایران طی جنگ جهانی اول را ژرمانوفیل و یا وابسته به ''' | |||
'''آلمان دانست. بلکه در آن روزگار عملی ترین راه جنگیدن با دشمنان دیرینه ی ایران ''' | |||
'''یعنی روس و انگلیس و رهایی از چنگال آنها همکاری با دشمن قدرتمند آنها یعنی آلمان ''' | |||
'''بوده است و سایر راه حل ها و شیوه ها برای دفاع از میهن کاربرد عملی نداشته است. ''' | |||
'''پروفسور گارثویت''' می نویسد: «این پیرزن برجسته روحی سرکش و فکری مستقل داشت و در تعیین سیاست بختیاری به ویژه در جنگ جهانی اول نقش مهمی ایفا کرد» | |||
''' دکتر باستانی پاریزی''' مورخ شهیر معاصر نیز می نویسد: «'''در همین کوهستان زنی می زیسته که برابر صد مرد در سرنوشت تاریخ معاصر ما دخیل بوده است'''. '''مقصودم «بی بی مریم بختیاری» است''' که وقتی در جنگ بین الملل اول، ایرانیان وطن خواه از اولتیماتوم روس، و بعداً از هجوم انگلیسی ها ناچار به مهاجرت شدند و آواره کوهستان بختیاری، این زن نامدار، همه آنها را پناه داد، و وسائل رفتن آنها را به غرب و کرمانشاه و بلاخره عثمانی فراهم ساخت | |||
== مبارزات بی بی مریم در مقابل انگلیس == | == مبارزات بی بی مریم در مقابل انگلیس == | ||
سردار مریم بختیاری در جنگ جهانی اول، سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها با انگلیسی ها نبرد می کند و در سخت ترین شرایط به آزادی خواهان مشهور ایران زمین در خانه خود در سرزمین بختیاری پناه می دهد. در جریان جنگ جهانی اول با وجود آنکه برخی از مقامات بختیاری در تهران از انگلیسی‌ها حمایت می‌کردند، سردار مریم به همراه دیگر سران بختیاری، به مخالفت با انگلیس‌ها پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود جانب متحدین را گرفت و با قوای انگلیس و روس نبرد می کند. | |||
== کتاب خاطرات بی بی مریم بختیاری == | |||
کتاب خاطرات بی بی مریم گنجینه ای گرانبهاست که او برای مردم ایران به ارمغان گذاشته است. کتاب خاطرات سردار مریم (از کودکی تا آغاز انقلاب مشروطه)- نویسنده: بی بی مریم بختیاری ( ۱۲۵۰-۱۳۱۶ش). ویرایش: غلام عباس نوروزی بختیاری. تهران، آنزان،۱۳۸۲. این کتاب در برگیرنده خاطرات سردار مریم بختیاری است که زندگی خود را از دوران کودکی، با کشته شدن پدرش توسط ظل السلطان آغاز و با فتح تهران توسط برادرش سردار اسعد به رشته تحریردرآورده است.کتاب او حکایت زندگی یک زن ایرانی و از ایل بختیاری وروایت شرایط سیاسی و اقتصادی ایران است او در این کتاب دردهای سردار بانویی دلاور را ترسیم می کند، که هرگز عدم تساوی حقوق میان زن و مرد در ایران، روح آزاده او را رها نکرد.<ref>[http://2khtarbakhtiari.blogfa.com/post-209.aspx حرف از جنس زمان -سردارمریم بختیاری] </ref>در کتاب خاطراتش آمده است که :عدم تساوی حقوق زن و مرد در ایران بزرگترین مشکل جامعه ایران و همه جوامع مردسالار مذهبی است. این امر باعث جلوگیری در پیشرفت نیمی از جامعه (زنان) می شود. همچنین اثرات نامطلوب پرورش نسل آینده ، به دست مادرانی که خود اجازه و امکان پیشرفت در جامعه را نداشته اند، کاملا در رشد علمی و اقتصادی و فرهنگی این جوامع، مشهود خواهد بود.<ref>کتاب خاطرات بی بی مریم بختیاری </ref> | |||
او در خاطراتش، سنت‌های پوسیده؛و اعتقادات خرافی و مذهبی در ایل را به نقد می کشد واز تعصبات واجبارات بر ضد زنان ابراز انزجار میکندودر قسمتی از کتاب خاطراتش مینویسد :«از آنجایی که زن‌های بدبخت در ایران ترقی نمی‌کنند و صفت‌های خوب آنها در پس پرده است، ایشان یک مرد بزرگ و متشخص شده (منظور برادرش است)، من یک زن پشت پرده‌نشین، او ترقی نموده است و من تنزل. در ایران زن‌های بدبخت یا باید بزک بکنند، شبانه روز در فکر لباس و پودر و سرخاب باشند یا خیاطی و ریسمان تابیدن، کار بزرگ همین است. افسوس که وجود چندین میلیون زن در خاک ایران از عدم علم برای هیچکس اهمیتی ندارد، کاری که به آنها می‌دهند، ترشی خیار و بادنجان انداختن است». <ref>کتاب خاطرات بی بی مریم بختیاری ص 42-43</ref> | |||
منابع | منابع | ||
جستارها | جستارها | ||
<references /> | |||
نسخهٔ ۹ فوریهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۲۷
بی بی مریم بختیاری
از زنان مبارز دوران مشروطه و جنگ جهانی اول (۱۲۵۱-۱۳۱۶)
بی بی مریم بختیاری که در میان بختیاری ها به «بی مریم» و سردار مریم معروف بود از زنان مبارز عصر مشروطه او درسال ۱۲۵۱ هـ.ش در سرزمین بختیاری بدنیا آمدواز زنان تحصيلکرده و روشنفکر عصر خود بودو به طرفداری از حقوق زنان و ھمچنین آزادی خواھان جنبش مشروطه برخاست. در این راه از هیچ کاری دريغ نمی نمود.[۱]بی بی مریم بختیاری پیش از اسلحه، قلم به دست گرفت او از معدود زنان مبارز ایرانی است که خاطرات زندگی خود را نوشته است و در آن به شرح زندگی خود پرداخته و رنج و عقب ماندگی زنان و مسائل سیاسی اجتماعی ایران در آن روزگار را نقدکرده است.[۲] . او مشوق اصلی برادرش سردار اسعد بختياري در فتح تهران بود.وي با نامه‌ها و تلگراف‌هاي مختلف به سران ايل وبا سخنراني‌هاي مهيج و گيرا، افراد ايل را به مبارزه با استبداد صغير (استبداد محمدعلي شاهي) فرا میخواند و يکي از شخصيت‌هاي ضداستعماري و ضداستبدادي محسوب میشد.[۳]سردار مریم بختیاری هنگام جنگ جهانی اول سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها به نبرد با انگلیسی ها برخاست و در سخت ترین شرایط، خانه اودر سرزمین بختیاری، پناهگاه آزادی خواهان مشهور ایران زمین بود.[۴]
زندگینامه
بی بی مریم بختیاری در سال 1251 دیده به جهان گشود. او دختر حسینقلی خان ایلخانی، خواھر علیقلی خان سردار اسعد و ھمسر علی قلی خان بختیاری بود و مادرعلی مردان خان بختیاری قهرمان مبارزه با رژیم رضاشاه بود.[۵] وی در فنون تیراندازی و سوارکاری ماھر بود و چون ھمسر و جانشین خان بود سوارکارانی را در اختیار داشت که در مواقع ضروری با استفاده از آنها ، به مشروطه خواھان یاری میرساند. و به دلیل لیاقت و شجاعت وشخصیت ضداستعماری و ضد استبدادی اش ، در میان ایل بختیاری به «سردار مریم» معروف گردید.[۶] او سه سال پس از تیرباران فرزندش علیمردان خان بختیاری به دستور رضاشاه، ، در سال ۱۳۱۶ هـ.ش در اصفهان درگذشت [۷] و در آرامگاه تاریخی تخت پولاد تکیه میرفندرسکی به خاک سپرده شد. خانه او را در اصفهان بنابر وصیت خودش به اداره فرهنگ اهداء کردند که در محل آن مدرسه رودابه ساخته شد.[۸]
نقش بی بی مریم بختیاری در فتح تهران
براساس کتاب خاطرات سردار مریم، هنگامیکه سردار اسعد و بختیاری ها برای حمایت از مشروطه وفتح تهران اعزام میشدندوی با سخنان خود و تشویق سواران بختیاری به حمایت از مشروطیت پرداخت. سردار اسعد قبل از حرکت با وی هماهنگی های لازم را انجام داد. میگویند وی مخفیانه با عده‌ای سوار وارد تهران شده و در خانه پدری حسین ثقفی سکنی نمود و هنگامیکه سرداراسعد به تهران حمله کرد بی بی مریم، پشت بام خانه را که مشرف به میدان بهارستان بود سنگربندی کرد و با عده ای سوار بختیاری، از پشت سر به قزاق ها حمله کرد[۹] و خود شخصا تفنگ به دست گرفت و با آنان جنگید. نقش او در فتح مشروطیت و مبارزات او در هنگامه جنگ جهانی اول، میزان محبوبیتش را افزایش داد و طرفداران بسیاری یافت و به لقب سردار مفتخر شد.[۱۰]
حامی و پشتیبان آزادیخواهان عصر مشروطه
آوازه رشادت و آزادگی این زن بختیاری درسرتاسر میهن پیچید و خانهاو پناهگاه بسیاری از آزادیخواهان عصر مشروطه شد. [۱۱]در هنگام فتح اصفهان توسط روسها (در جنگ جهانی اول)؛ فن کاردف، شارژ دافر سابق آلمان به خانه سردار مریم بختیاری پناه برد و مدت سه ماه و نیم در پناه او بود . به پاس کمکهای بیدریع بی بی مریم از فن کاردف و نجات جان آلمانی های مقیم ایران «ویلهلم امپراطور آلمان» ، کمان تمثال میناکاری و الماس نشان و همچنین صلیب آهنین خود را که مهمترین نشان دولت آلمان بود، برای او فرستاد. [۱۲] برخی رجال سیاسی و آزادی خواهان دیگر همچون علامه دهخدا، ملک الشعرا بهار، که در خلال جنگ جهانی اول مورد تعقیب نیروهای متفقین قرار گرفته بودند به خانه بی بی مریم پناه آوردند.[۱۳] دکتر محمد مصدق حاکم فارس در زمان کودتای ۱۲۹۹ پس از مخالفت و عزل از اصفهان راهی بختیاری شد و مدتها مهمان سردار مریم بود.[۱۴]
جنگ جهانی اول ونقش بی بی مریم در مقابل روسها
سردار مریم بختیاری در جنگ جهانی اول با وجود آنکه ایل بختیاری از انگلیس ها حمایت می کرد به مخالفت با انگلیس ها پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود جانب متحدین را گرفت. او پاره ای از خوانین جزء بختیاری چون خوانین پشتکوه را با خود یار ساخت و در یورش های مداوم خود به انگلیس ها صدماتی وارد ساخت به طوری که پلیس جنوب مبارزات دائمی و پیگیری را با او شروع کرد. او از سربازان و افسران آلمانی و سرکوب و قلع و قمع راهزنان کهگیلویه و کنترل خوانین کوچک استفاده نمواین شیرزن بختیاری در حمایت از متحدین و آلمان ها به شعار و حرف اتکا
نکرده بلکه اسلحه به دست گرفته و با انگلیسی ها و روسها جنگید. او نیز همچون خیلی
از رجال ملی و وطن پرست دریافته بود که با بهره گیری از کمک متحدین به ویژه آلمان
می توان به منافع روسیه و انگلیس ضربه زده و آنها را از ایران اخراج نمود. نمی توان
بی بی مریم و دیگر میهن دوستان ایران طی جنگ جهانی اول را ژرمانوفیل و یا وابسته به
آلمان دانست. بلکه در آن روزگار عملی ترین راه جنگیدن با دشمنان دیرینه ی ایران
یعنی روس و انگلیس و رهایی از چنگال آنها همکاری با دشمن قدرتمند آنها یعنی آلمان
بوده است و سایر راه حل ها و شیوه ها برای دفاع از میهن کاربرد عملی نداشته است.
پروفسور گارثویت می نویسد: «این پیرزن برجسته روحی سرکش و فکری مستقل داشت و در تعیین سیاست بختیاری به ویژه در جنگ جهانی اول نقش مهمی ایفا کرد»
دکتر باستانی پاریزی مورخ شهیر معاصر نیز می نویسد: «در همین کوهستان زنی می زیسته که برابر صد مرد در سرنوشت تاریخ معاصر ما دخیل بوده است. مقصودم «بی بی مریم بختیاری» است که وقتی در جنگ بین الملل اول، ایرانیان وطن خواه از اولتیماتوم روس، و بعداً از هجوم انگلیسی ها ناچار به مهاجرت شدند و آواره کوهستان بختیاری، این زن نامدار، همه آنها را پناه داد، و وسائل رفتن آنها را به غرب و کرمانشاه و بلاخره عثمانی فراهم ساخت
مبارزات بی بی مریم در مقابل انگلیس
سردار مریم بختیاری در جنگ جهانی اول، سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها با انگلیسی ها نبرد می کند و در سخت ترین شرایط به آزادی خواهان مشهور ایران زمین در خانه خود در سرزمین بختیاری پناه می دهد. در جریان جنگ جهانی اول با وجود آنکه برخی از مقامات بختیاری در تهران از انگلیسی‌ها حمایت می‌کردند، سردار مریم به همراه دیگر سران بختیاری، به مخالفت با انگلیس‌ها پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود جانب متحدین را گرفت و با قوای انگلیس و روس نبرد می کند.
کتاب خاطرات بی بی مریم بختیاری
کتاب خاطرات بی بی مریم گنجینه ای گرانبهاست که او برای مردم ایران به ارمغان گذاشته است. کتاب خاطرات سردار مریم (از کودکی تا آغاز انقلاب مشروطه)- نویسنده: بی بی مریم بختیاری ( ۱۲۵۰-۱۳۱۶ش). ویرایش: غلام عباس نوروزی بختیاری. تهران، آنزان،۱۳۸۲. این کتاب در برگیرنده خاطرات سردار مریم بختیاری است که زندگی خود را از دوران کودکی، با کشته شدن پدرش توسط ظل السلطان آغاز و با فتح تهران توسط برادرش سردار اسعد به رشته تحریردرآورده است.کتاب او حکایت زندگی یک زن ایرانی و از ایل بختیاری وروایت شرایط سیاسی و اقتصادی ایران است او در این کتاب دردهای سردار بانویی دلاور را ترسیم می کند، که هرگز عدم تساوی حقوق میان زن و مرد در ایران، روح آزاده او را رها نکرد.[۱۵]در کتاب خاطراتش آمده است که :عدم تساوی حقوق زن و مرد در ایران بزرگترین مشکل جامعه ایران و همه جوامع مردسالار مذهبی است. این امر باعث جلوگیری در پیشرفت نیمی از جامعه (زنان) می شود. همچنین اثرات نامطلوب پرورش نسل آینده ، به دست مادرانی که خود اجازه و امکان پیشرفت در جامعه را نداشته اند، کاملا در رشد علمی و اقتصادی و فرهنگی این جوامع، مشهود خواهد بود.[۱۶]
او در خاطراتش، سنت‌های پوسیده؛و اعتقادات خرافی و مذهبی در ایل را به نقد می کشد واز تعصبات واجبارات بر ضد زنان ابراز انزجار میکندودر قسمتی از کتاب خاطراتش مینویسد :«از آنجایی که زن‌های بدبخت در ایران ترقی نمی‌کنند و صفت‌های خوب آنها در پس پرده است، ایشان یک مرد بزرگ و متشخص شده (منظور برادرش است)، من یک زن پشت پرده‌نشین، او ترقی نموده است و من تنزل. در ایران زن‌های بدبخت یا باید بزک بکنند، شبانه روز در فکر لباس و پودر و سرخاب باشند یا خیاطی و ریسمان تابیدن، کار بزرگ همین است. افسوس که وجود چندین میلیون زن در خاک ایران از عدم علم برای هیچکس اهمیتی ندارد، کاری که به آنها می‌دهند، ترشی خیار و بادنجان انداختن است». [۱۷]
منابع جستارها
- ↑ محسن حیدری مقدمه ای بر زندگی بی بی مریم بختیاری
- ↑ سرزمین ما -بیوگرافی بی بی مریم بختیاری
- ↑ خانه و خاطرهبی بی مریم بختیاری زن مبارز عصرمشروطه
- ↑ اخبار و مقالات-زندگینامه بی بی مریم بختیاری
- ↑ وبلاگ بختیاری -بیوگرافی سردار بی بی مریم
- ↑ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری
- ↑ بختیاری، مریم: خاطرات سردار مریم بختیاری از کودکی تا آغاز انقلاب مشروطه (تهران، آنزان، ۱۳۸۲) ص۲۱
- ↑ سرزمین ما -زندگینامه بی بی مریم بختیاری
- ↑ سرزمین ما -سردار بی بی مریم بختیاری
- ↑ حرفی از جنس زمان -سردار مریم بختیاری
- ↑ سایت خبری تحلیلی اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری
- ↑ عبدالحسین سپهر کتاب ایران در جنگ بزرگ ص۳۰۸-۳۰۴
- ↑ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری
- ↑ سایت خبری اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری
- ↑ حرف از جنس زمان -سردارمریم بختیاری
- ↑ کتاب خاطرات بی بی مریم بختیاری
- ↑ کتاب خاطرات بی بی مریم بختیاری ص 42-43