یعقوب لیث: تفاوت میان نسخه‌ها

یعقوب لیث (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۱۹:۳۶

۶٬۱۸۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۷ مارس ۲۰۱۸

بدون خلاصۀ ویرایش

اکباتان90

۱٬۰۴۴

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+'''یعقوب لیث''' یا '''یعقوب لیث صفاری''' یا '''رادمان پسر ماهک سیستانی''' یکی از پادشاهان ایران و از دودمان صفاری بود که در سیستان حکومت میکرد و مرکز آن در زرنج بود که اکنون در افغانستان امروزی قرار دارد. از آنجایی که او یک مس‌گر بود، به «صفار» معروف شد. یعقوب لیث صفار نخستین کسی بود که زبان پارسی را ۲۰۰ سال پس از ورود اسلام به ایران، به عنوان زبان رسمی ایران اعلام کرد و پس از آن دیگر کسی حق نداشت در دربار او به زبانی غیر از پارسی سخن بگوید. او کوشش کرد خلافت عباسی را سرنگون کند و حتی تا نزدیکی بغداد نیز پیش رفت، ولی روزگار به او امان نداد و در ماه شوال ۲۶۵هـ. ق به بیماری قولنج مبتلا و در سرانجام در گندی شاپور درگذشت.<ref>سایت گردشگری ایران - [http://tripyar.com/iran/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/%D8%AF%D8%B2%D9%81%D9%88%D9%84/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C/%D8%A7%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8-%D9%84%DB%8C%D8%AB-%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C.html آرامگاه یعقوب لیث صفاری]</ref>
+اگر یعقوب ليث صفاری چنین کار عظیمی برای زبان و ادب پارسی انجام نمی داد کشور ما هم امروز مانند تمامی کشورهای شمال آفریقا عرب زبان بودند.<ref name=":2">گرگینه - [http://gorgineh.ir/2017/09/03/%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8-%D9%84%DB%8C%D8%AB-%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ قیام یعقوب لیث صفاری، سردار شجاع ایران]</ref>
 == اصل و نسب و زندگی‌نامه  ==
 درباره‌ی اصل و نسب یعقوب لیث در کتاب‌های تاریخی، روایات‌های متفاوتی است. حمدالله مستوفی در تاریخ گزیده، درباره‌ی لیث، پدر یعقوب چنین می‌نویسد: «لیث رویگر بچه سیستانی بود چون در خود نخوتی می‌دید به رویگری ملتفت نشد و به سلاح‌ورزی و عیاری افتاد».
@@ خط ۶۲: / خط ۶۶: @@
 در معجم‌البلدان و در حدودالعالم نیز مزار یعقوب ‌لیث را در جندی‌شاپور دانسته‌اند، شهری در 150-140 کیلومتری اهواز میان اندیمشک و دزفول که تپه‌های باستانی آن باقی است.
-[[پرونده:آرامگاه یعقوب لیث.jpg|بندانگشتی|آرامگاه یعقوب لیث]]
 هرچند امروزه اثری از آن مزار موجود نیست اما گویند در روستای شاه‌آباد مزار امامزاده شاه‌ابوالقاسم است که بنا به اظهار مردم محل حدود 30 تا 35 سال پیش کتیبه‌ای به خط عربی بر آن گنبد وجود داشته که در آن نام یعقوب لیث، نخستین شهریار ایران پس از اسلام نوشته بوده است. به احتمال بسیار قوی این بنا همان آرامگاه یعقوب است.<ref name=":0" />
+== نامه کوبنده یعقوب لیث به خلیفه عباسی ==
+به خلیفه مسلمین ؛ المعتمد بالله عباسیان
+هنگامیکه ما درباره بخشش و کار شما شنیدیم که استانهای بسیاری از ایران را بخود ما ایرانیان بخشیده اید ؛ بسیار فریفته شدیم اما به برادرانمان گفتیم که خلیفه بغداد تا چه اندازه بخشنده و بزرگوار است که اداره استانهای خودمان را بخودمان واگذار میکند ! از کجا خلیفه قدرت چنین دهشی را بدست آورده ؟
+خلیفه هرگز دارای استانهای ایران نبوده که اینک اداره شان را به ما ببخشد !
+اما براستی بغداد ـ زمانی در بین النهرین که نخستین استان ایران بود بر روی خاکستر تیسفون و بر پشته ای از کشته شدگان سدها و هزاران هم میهن ما ساخته شد و شما روح سرگردان نیاکان کشته شده ما را شبها در حال گام زدن در کنار بارگه با شکوه خود میتوانید ببینید . آنها چشم در چشم شما میدوزند و چشم را پریشان میکنند .
+آیا راست نیست که بغداد به بهای خون ایرانیان ساخته شده ؟ خلیفه باید پاسخ این پرسش را به جهانیان بدهد .
+آیا آنچه که خلیفه ونیاکانش برای ایران کرده اند ؛ میتواند نشانی از دادگستری داشته باشد ؟
+من یعقوب لیث ، پسر لیث سیستانی ”
+، یک مسگر ساده ، یک کارگر ساده ، یک فرزند ایران ، با قدرت مردم ایران ، با این نوشته هر دو اختیارات خلیفه را رد میکنم :
+ـ نفرین و محکومیت خود ، برادرانم و یاران ایران ام را
+ـ بخشش و برگرداندن استانهای خودمان بخودمان را .
+هرگونه میان آیی ( دخالت) بغدادیان در کار ایرانیان را رد میکنم . ما بخلیفه بغداد نیاز نداریم که استانهای خودمان را که پیشاپیش پس گرفته ایم و برای ایران است و نه هیچ کس دیگر ؛ بما ببخشد . خلیفه شاید خلیفه باشد ، اما هرگز خلیفه ایران نمیتواند باشد .<ref>نی‌زار - [null][http://www.neyzarnews.ir/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1-%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8-%D9%84%DB%8C%D8%AB-%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D9%88-%DA%86%D9%87/ به بهانه نزدیکی به روز ملی بزرگداشت امیر یعقوب لیث؛]</ref>
+در روایت دیگری درباره نامه یعقوب به خلیفه آمده است:
+خلیفه عباسی که تجربه برافتادن خاندان بنی اميه بدست ایرانیان راداشت هراسان پیکی بسوی یعقوب می فرستد و می گوید تمامی نقاطی که در ايران تصرف کردید از آن تو باشد ولی مرا به خلافت مسلمین بپذیرید.
+يعقوب ليث صفاری نان و پیاز وشمشیری را در یک سینی مي گذارد و در پاسخ به خلیفه چنين می گوید :
+تو یک متجاوز به خاک ایران هستی و در مقامی نیستی که ملک ایران را به ایرانی ببخشی من یک رویگر زاده ایرانی هستم غذای من ساده است نان و پیاز ولی پاسخ من به متجاوزی مانند تو به خاک ایران هرچند خود را خلیفه مسلمین بخوانی این شمشیر است…<ref name=":2" />[[پرونده:آرامگاه یعقوب لیث.jpg|بندانگشتی|آرامگاه یعقوب لیث]]
 == آرامگاه یعقوب لیث ==
 آرامگاه یعقوب لیث صفاری با گنبد مخروطی شکل دندانه‌دار در قسمت شمال‌شرقی روستای شاه‌آباد در ۱۰ کیلومتری جاده دزفول به شوشتر در استان خوزستان، در میان یکی از مهم‌ترین محوطه‌های تاریخی ایران یعنی خرابه‌های شهر جندی شاپور قرار دارد، وجود گورستانی با سنگ قبرهای باستانی در اطراف مقبره گواهی بر قدمت این اثر دارد. گنبد مخروطی شکل آرامگاه از بهترین نوع گنبدهای مخروطی واقع در خوزستان است. جلال و زیبایی نمای گنبد از دور کاملا جلوه‌گر این است که روزی این بقعه برای شخصی بزرگ بنا شده است. بنای آرامگاه از یک ورودی برخوردار است و سطح داخلی آرامگاه را از سطح بیرونی آن جدا می‌کند. سازه اصلی بنا خشت خام است و نقوش برجسته و ملات گچ و خاک دارد.