کاربر:دانا/صفحه تمرین
ناهيد همت آبادي مرداد ماه 1319 در يكي از قديمترين محلات تهران ( ميدان حسن‌آباد) چشم به جهان گشود. پدر بزرگ ( آيتاله شيخ محمدعلي همت آبادي ) از جمله روحانيوني بود كه در نجف اشرف به درجه اجتهاد نايل آمده، صاحب دفتر ازدواج و طلاق و پيش‌نماز مسجد همت آباد در كوچه‌اي به همين نام در محله يادشده بالا بود.
پدر كارمند وزارت دارايي و مادر بانويي بسيار فرهيخته و در زمره بانواني بود كه در زمان خود پس از يازده سال تحصيل، به دريافت ديپلم متوسطه نايل مي‌شدند كه او نيز پس از پايان تحصيلات و اخذ ديپلم از ” درّه‌المدارس“ در تهران، مدتي نيز سمت ناظم را در همين دبيرستان بر عهده گرفت. اين دبيرستان بعداً آزرم ناميده شد. مادر در نواختن تار نيز دستي داشت و به گفته خودش تحت شرايط دوران و با ممنوعيت موسيقي براي بانوان، ساز را نيز بايد هنگام رفتن نزد استاد ناچار زير چادر و چاقچور پنهان و حمل نموده و آموزش و فراگيري آن هم نه با متد علمي متداول بلكه از طريق گوش و به اصطلاح، سينه به سينه بوده است. پدر نيز از صوتي بسيار خوش و دلنشين برخودار بود كه بستگان و خود او نيز به شوخي آن را حاصل روضه‌خواني پدر دانسته و به اين بهانه پدر بزرگ را نيز با دانش گسترده و تسلط بسيار او به علوم، معارف و شعر به طنزگويي درباره آخوندها ترغيب مي‌نمودند.
علاقه وافر مادر به موسيقي او را اما سرانجام واداشت تا يگانه دختر خود را نيز در يازده سالگي و با خريد ساز ويلن به معلم خصوصي موسيقي بسپارد و گرچه گذشت زمان نيز شاهد هيچ پيشرفت چشمگيري در آموختن يا خوشنوازي ساز فرزند نبود اما مادر بياندكي سرخوردگي و نوميدي چاره كار را تنها در انتخاب هنرآموزي جديد دانسته و موضوع را مصرانه پي گرفته به انجام رساند، البته همچنان بدون نتيجه و بي آنكه هنرجوي جوان حتي يكي از دستگاههاي موسيقي ايراني را به درستي فراگرفته يا به خوبي بنوازد.
ناهيد همت آبادي پس از اخذ ديپلم متوسطه با شركت در آزمون پذيرش هنرستان عالي موسيقي، بعنوان هنرآموز رشته آواز اپرا در كلاس ئولين باغچهبان پذيرفته و در كلاسهاي روزانه هنرستان مشغول تحصيل گرديد. پس از گذشت حدود دو سه سال و با افتتاح مركز راديو تلويزيون ملي ايران كه در ابتداي تأسيس به نام ” تلويزيون ثابت پاسال“ ناميده ميشد، در چندين برنامه تكخواني با همراهي پيانو يا به همراهي كُر و اركستر هنرستان عالي موسيقي در اين فرستنده ـ كه برنامههايش در دوران اوليه به طور زنده و بدون ضبط قبلي پخش ميشد ـ شركت نمود.
قطعه ” STABAT MATER رنجهاي حضرت مريم “ اثر معروف ” PERGOLEZI پرگولزي“ براي صداي سوپرانو و آلتو به همراهي آواز جمعي و اركستر سازهاي زهي از جمله برنامههايي بودند كه به همراهي كُر و اركستر سازهاي زهي هنرستان عالي موسيقي به رهبري ” واحه خوجايان “ هنرآموز ويلن در هنرستان، علاوه بر تلويزيون ملي ايران در دانشگاه تهران و باشگاه ارامنه نيز بارها به اجرا درآمده و مورد توجه بسيار و استقبال قرار گرفتند. تكخواني آوازها را در اين قطعه سودابه صفائيه ( سوپرانو ) و ناهيد همت آباي ( آلتو ) برعهده داشتند.
آبان ماه سال 1346 در مراسم افتتاح تالار رودكي ( اپراي تهران ) و طي اجراي اپراي” زال و رودابه“ اثر” ثمين باغچه بان“ ناهيد همت آبادي نيز فراز كوتاهي را خوانده و بعداً در اپراي ” آتوسا “ اثر توماس كريستيان داويد نيز كه علاوه بر منصوره قصري ( داويد ) كه نقش سوليست اول را در اين اپرا بر عهده داشت، وي نيز فرازهاي كوتاهي را از اين اپرا اجرا نمود. آشنايي پروفسور داويد و منصوره قصري با نوع صداي ناهيد همت آبادي موجب جلب توجه ايشان و سبب تداوم آشنايي بعدي، ايجاد علايق مشترك و همكاري خصوصي هنري تا سالها پس از آن در وين گرديد.
ناهيد همت آبادي پيوسته ياد و خاطره هنرآموزان و هنرمنداني را كه در مكتب هنري، علمي و فضيلت انساني آنان بر حسب درك و استعداد خويش كم يا بيش آموخته و توشه برداشته، بسيار گرامي داشته و ارج مينهد. هوشنگ استوار، شفيقه صدقي( استاد هنرآموز پيانو در هنرستان عالي موسيقي )، ئولين باغچه بان، مصطفي كمال پورتراب و يوسف يوسف زاده از جمله كساني هستند كه از جمع ديگران، در ياد و خاطرات او جايگاه خاصي را بهخود اختصاص دادهاند.
با افتتاح تالار رودكي و شركت ئولين باغچه بان در برنامههاي اپرا كه علاوه بر تدريس آواز، رهبري كُر هنرستان را نيز به عهده داشت و همچنين تقابل ساعات تشكيل كلاسهاي روزانه هنرستان با زمان كار دولتي كه ناهيد همت آبادي مدتي پس از شروع تحصيل موسيقي به آن پرداخته بود، وي را ناچار به انتقال به كلاسهاي شبانه نمود كه اين نيز با اشتغال روزافزون هنري و چند جانبه ئولين باغچه بان بهاضافه اختلاف نظرهاي موجود، عملاً موجب گرديد تا ناهيد همت آبادي هنرستان را كلاً ترك نمايد.
نابسامانيها و سرگردانيهاي ناخواسته در هنرستان اما روزهاي پيش رو را از جمله مطبوعترين دوران زندگي ناهيد همت آبادي برايش رقم زدند. آشنايي با علي اكبر رضازاده فرهمند خواننده ارزشمند تنور كه قبل و در زمان جنگ جهاني دوم در آلمان نزد بهترين معلمين آواز تحصيل و سپس در همان كشور پروسه خوانندگي خود را در تأترها، كنسرتها و با ضبط صفحات موسيقي آوازي به انجام رسانده بود، ناهيد همت آبادي را طي حدود هشت سال و ساعتهاي طولاني فراگيري تكنيك آواز همراه با تمرين و تكرار ترانه و آرياهاي اپرا نزد خواننده و استاد بزرگ، به پيشرفت چشمگيري در تكنيك آوازخواني رساند كه ضمن تحسين منقدين، سالها پس از آن در تبعيد ناگزير نيز پيشنهاد استخدام در چهار اپرا در شهرهاي بزرگ آلمان را برايش به ازمغان آورد گرچه اتفاقات ناخواسته پس از آن اما به اسف فرصت بهرهوري كامل هنري از آموختهها را از او دريغ داشت.
ناهيد همت آبادي همزمان با فراگيري زير و بم آوازخواني نزد هنرمند بزرگ علي اكبر رضازاده، در چندين برنامه تالار رودكي نيز شركت و نقشهايي را اجرا نمود.
با ايفاي نقش ” فئودور “ در اپراي” بوريس گودونوف“ اثر” مودست موسورسكي “ و در كنار خواننده باس معروف جهان” نيكلاي گيوزلف “ در نقش تزار، منقد روزنامه فرانسوي زبان ژورنال دو تهران ” دومينيك بلانش “ با انتشار مطلبي راجع بهاجراي اين اپرا همراه با چاپ عكسي از دو خواننده يادشده در صحنهاي از اپراي مزبور، درباره ناهيد همت آبادي نوشت: ” تزار جوان “ ( ناهيد همت آبادي ) نقش خود را با احساس فراوان، تكنيك عالي و موزيكاليته درخشان اجرا نمود “
محل عكس روزنامه ژورنال دو تهران
ناهيد همت آبادي با صدايي بسيار زيبا و كمياب به وسعت بيش از سه اكتاو اما با گراميداشت خاطره زنده ياد علي اكبر رضازاده پيوسته گفته و نوشته است كه: ” داشتن صداي زيبا، نعمتي خداداد، طبيعي يا هرچه اسمش را بگذاريد است و از آنجا كه عواملي مانند نوع تغذيه، زبان تكلم، شرايط آب و هوا و نظاير اينها نيز در كيفيت و نوع آن تأثير دارد بنابراين داشتن صداي خوب نه تنها امتيازي براي” اصحاب اصوات داودي“ محسوب نشده و جاي هيچگونه خود ”برجستهبيني“ نيز باقي نميگذارد بلكه آن را چون هديهاي آسماني و روحاني بايد قدر دانست و ارج نهاد. آنچه اما البته جاي ارزشگزاري و توجه دارد، وقت و زحمتيست كه بهپاي پرورش آن صرف ميشود تا آن را رنگ و جلاي هنري بخشد. صداي خوب ارثي و خداداد من نيز اگر به آوازي خوش تكامل يافته باشد، آن را تنها مديون استاد بيهمتاي از دست رفتهام علي اكبر رضازاده فرهمند ميدانم كه ( شيوه خواندن ) را در حد كمال ميدانست و به شاگردان نيز آن را مشتاقانه ميآموخت“
ناهيد همت آبادي نقش ميرابلّا ( براي صداي متزوسوپرانو ) را در اپراي” بارون كولي“ اثر يوهان اشتراوس (پسر) چندين بار بر عهده داشته و در اپراي” هنزل و گرتل“ اثر” هومپردينگ“ نيز به مدت نه شب نقش” هنزل“ ( متزوسوپرانو ) را اجرا نموده است. نقش ” گرتل“ ( سوپرانو ) را اما هر سه شب يكبار خواننده ( سوپرانو ) ديگري عهدهدار بوده است.
عكس صحنه اي از هنزل و گرتل
در اپراي كلاه قرمزي اثر جيري پاور آهنگساز چك ناهيد همت آبادي نقش مادر بزرگ ( صداي آلتو ) را بهاتفاق سودابه صفائيه ( سوپرانو ) در رل كلاه قرمزي به مدت چندين شب اجرا نمودند.
با انتخاب بيژن آصف جاه به مديريت اپراي تهران ـ كمي پيش از ايام انقلاب ـ و به پيشنهاد وي اكثر خوانندگان دائم و مهمان تالار رودكي براي ارزيابي چگونگي كارشان بايد قطعهاي را در برابر مدير اپراي برلين طي اقامت وي درتهران، اجرا ميكردند. ناهيد همت آبادي نيز با خواندن دو آريا، براي اجراي نقشهاي متزوسوپرانوي ليريك در اپراهاي موتسارت و سپس نقش اول ” سانتوزّا “ در اپراي ” شواليه روستايي“ پيشنهاد گرديد اما با هجوم ايلغار خميني به ايران كه قبل از تجاوز به ساير مراكز هنري و فرهنگي و قبل از همه اپراي تهران را هدف گرفت علاوه بر هنرمندان خارجي اعم از خواننده و نوازنده كه طبيعتاً بهكشورهاي خود بازگشتند، اكثر هنرمندان ايراني بهخصوص خوانندگان نيز با ممنوعيت آوازخواني زنان، ناچار بهمهاجرت گرديدند.
در آشوب ” بازار هنركشي“ ملايان، مديريت اپراي تهران نيز به مكري ( پسر سفير رژيم در آن زمان در شوروي ) سپرده شده و با ممنوعيت اجراي كامل اپراها و غيبت اكثر خوانندگان زن، بهمنظور عدم تعطيل مطلق برنامههاي موسيقي، نوازندگان اركستر تالار اجراي قطعات مذهبي مانند آثار باخ را با آواز ناهيد همت آبادي به سرپرست تالار پيشنهاد ميكنند اما پاسخ ” تراز نوين “ مكري به اين پيشنهاد نقل به مضمون چنين است: ” اين آثار به اندازه لازم در رژيم شاه اجرا شده و حال زمان موسيقي انقلابيست“ ؟!
سه ماه پس از خردادماه سال 1360 با شروع مقاومت مسلحانه و بهدنبال كشتار بي امان مبارزان و آزاديخواهان بهفرمان خميني خونآشام، منزل مسكوني ناهيد همت آبادي و بهرام عاليوندي ابتدا تا مرداد ماه سال 1361 بعنوان مخفيگاه در اختيار قهرمان شهيد مجاهد فرهاد فتح پور پاكزاد و در ادامه تا سال 1362 بهتناوب مخفيگاه ديگر مجاهدان و روزهاي پنجشنبه هر هفته نيز پذيراي مادران مجاهد و مسئول آنان بوده است.
ناهيد همت آبادي از سال 1373 عضو شوراي ملي مقاومت ايران ميباشد.
تبعيد ناگزير و حوادث ناخواسته برآمده از آن نيز گرچه امكان پذيرش پيشنهاد استخدام در چهار تأتر آلمان و شهر كلاگن فورت اتريش را از ناهيد همت آبادي دريغ داشت اما وي در اغلب نمايشگاه هاي نقاشي بهرام عاليوندي در اتريش، فرانسه و آلمان و طي برنامه هاي افتتاحيه آن با اجراي ترانههايي از آهنگسازان اروپايي و ايراني، ضمن معرفي آثار هنرمندان معروف ايراني به شنوندگان اروپايي، استقبال و توجه آنان را نيز به اين آثار جلب نموده است.
عكس برنامه در گالري منگ
طي برنامه فرهنگي ايران بهمناسبت افتتاح نمايشگاه نقاشي عاليوندي در گرفنبرگ آلمان كه توسط شهردار شهر ترتيب داده شده بود، روزنامه محلي استان در آور1974 علاوه بر نقد مفصلي راجع به آثار عاليوندي، ضمنا نوشت: ” ناهيد همت آبادي به همراهي پيانو اريش نيت ترانه ” تنها آن كس كه اشتياق را ميشناسد ميداند چگونه رنج ميبرم .... اثر شوبرت “ و نيز دو قطعه ايراني كه يكي از آنها بر اساس شعري از سعدي تصنيف شده است را اجرا نمود. اما تجربه هولناك در اين ميان، آگاهي بر اين امر بود كه خواننده ارزنده اپرا در ميهن خود تحت حاكميت رژيم خميني عملاً ممنوع الشغل است زيرا متعصبين مذهبي به زنان اجازه نميدهند به عنوان حرفه هنري يا به قصد كسب درآمد علناً آواز بخوانند“
عكس با اريش نيت حين برنامه
بزرگداشت فردوسي از زمان حكومت سابق تاكنون اغلب در شهرهاي مختلف جهان برگزار شده است. در بزرگداشت هزاره فردوسي در وين اما كه توسط دبيركل يونسكو و طي دو شب ترتيب داده شده بود علاوه بر دهها تابلوي نقاشي رنگ روغن و گرافيك اثر بهرام عاليوندي كه بنا بر افسانهها و اساطير شاهنامه خلق شدهاند، قطعه ” به ياد فردوسي كبير“ بر اساس اشعار شاهنامه براي آواز سلو و همراهي پيانو اثر مرتضي حنانه نيز براي اولين بار توسط ناهيد همت آبادي اجرا و مورد استقبال بسيار قرار گرفته و گزارش آن متعاقباً در بولتن ماهانه يونسكو منتشر و طي يك گزارش كوتاه تلويزيوني نيز پخش گرديد.
عكس اجراي قطعه حنانه
شهر تاريخي ـ هنري اورسوراواز در فرانسه نيز طي دو” شب فرهنگي ايران“ با حضور مريم رجوي و شهردار شهر، شاهد نمايشگاهي از آثار بهرام عاليوندي بود كه در شب اول آن ناهيد همت آبادي با اجراي سه ترانه بلبل و گل سرخ به زبان فرانسه، كاروان و جام و ماه به زبان فارسي از آثار امين اله حسين مورد استقبال فراوان شنوندگان قرار گرفت.
عكس برنامه