طرح ده ماده‌ای مریم رجوی برای ایران فردا: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹۵: خط ۱۹۵:
اژدهای هفت سر فساد در حاکمیت ولایت فقیه همچنان جولان می دهد. مریم رجوی در این قسمت از ماده هشتم برنامه ده ماده ای در پی پایه ریزی یک نظام اقتصادی سالم و کارآمد برای آینده‌ی ایران است.  
اژدهای هفت سر فساد در حاکمیت ولایت فقیه همچنان جولان می دهد. مریم رجوی در این قسمت از ماده هشتم برنامه ده ماده ای در پی پایه ریزی یک نظام اقتصادی سالم و کارآمد برای آینده‌ی ایران است.  


==== محیط زیست در ایران ====
==== نگاهی به وضعیت محیط زیست در ایران ====
قسمت دوم ماده 8 برنامه ۱۰ ماده‌ای مریم رجوی به حفاظت از محیط‌زیست ایران اختصاص دارد. شناخت وضعیت کنونی محیط‌زیست ایران، نیازمند یک بررسی علمی و همه‌جانبه است که طبعاً در مجال این مقاله نیست، ما تنها به نمونه‌هایی برای فهم بحث اشاره می‌کنیم.
قسمت دوم ماده 8 برنامه ۱۰ ماده‌ای مریم رجوی به حفاظت از محیط‌زیست ایران اختصاص دارد. شناخت وضعیت کنونی محیط‌زیست ایران، نیازمند یک بررسی علمی و همه‌جانبه است که طبعاً در مجال این مقاله نیست، تنها به نمونه‌هایی از آثار حاکمیت جمهوری اسلامی در محیط زیست اشاره می‌کنیم.


روند شتابان و رو به قهقرای انهدام میراث طبیعی چندمیلیون ساله میهن چنان گسترده و وسیع است که خبرگزاری حکومتی برنا ۱۸خرداد ۹۶ در توصیف آن با صراحت این‌چنین اعتراف می‌کند: «آن‌گونه که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد، ادامه روند کنونی باعث می‌شود ایران در ۵۰سال آینده به سرزمینی بدل شود، فاقد خاک حاصلخیز و آب و جنگل و مرغزار، سرزمینی برهوت و لم یزرع، عرصه‌یی تفته و سوزان مشابه چاد که به قلب مرده آفریقا مشهور است. آیا آن روز فرا خواهد رسید که ایران قلب مرده خاورمیانه لقب بگیرد؟!».<ref>[https://www.borna.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-86/569353-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7 بحران تالابها - خبرگزاری برنا]</ref>
روند شتابان و رو به قهقرای انهدام میراث طبیعی چندمیلیون ساله میهن چنان گسترده و وسیع است که خبرگزاری حکومتی برنا ۱۸خرداد ۹۶ در توصیف آن با صراحت این‌چنین اعتراف می‌کند: «آن‌گونه که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد، ادامه روند کنونی باعث می‌شود ایران در ۵۰سال آینده به سرزمینی بدل شود، فاقد خاک حاصلخیز و آب و جنگل و مرغزار، سرزمینی برهوت و لم یزرع، عرصه‌یی تفته و سوزان مشابه چاد که به قلب مرده آفریقا مشهور است. آیا آن روز فرا خواهد رسید که ایران قلب مرده خاورمیانه لقب بگیرد؟!».<ref>[https://www.borna.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-86/569353-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7 بحران تالابها - خبرگزاری برنا]</ref>
خط ۲۰۴: خط ۲۰۴:


دریاچه ارومیه در حالی که توسط ۶۰رودخانه فصلی و دایم از جمله رودهای زرینه‌رود و سمینه و تلخه‌رود سیرآب می‌شد از اواسط دهه ۱۳۸۰ در نتیجه سیاستهای ضدملی و وطن‌فروشانه باندهای غارتگر مافیای آب رژیم که عمدتاً توسط سپاه پاسداران ضد‌مردمی کنترل می‌شود شروع به خشک‌شدن کرد به‌صورتی‌که در حال حاضر بیش از ۹۰درصد دریاچه تبدیل به کویر نمک شده است.
دریاچه ارومیه در حالی که توسط ۶۰رودخانه فصلی و دایم از جمله رودهای زرینه‌رود و سمینه و تلخه‌رود سیرآب می‌شد از اواسط دهه ۱۳۸۰ در نتیجه سیاستهای ضدملی و وطن‌فروشانه باندهای غارتگر مافیای آب رژیم که عمدتاً توسط سپاه پاسداران ضد‌مردمی کنترل می‌شود شروع به خشک‌شدن کرد به‌صورتی‌که در حال حاضر بیش از ۹۰درصد دریاچه تبدیل به کویر نمک شده است.
خشک شدن دریاچه ارومیه در حالی است که آخوند روحانی در تبریز اعلام کرده بود  که ارتفاع آب دریاچه ارومیه تا پایان دولت دوازدهم یک متر افزایش می یابد<ref>[http://www.pana.ir/news/816202 خبرگزاری پانا - وعده های روحانی]</ref>
براساس آمار اعلامی ستاد احیای دریاچه ارومیه، تراز سطح آب دریاچه ارومیهدر چهارم اردیبهشت سال گذشته 1270.87 متر بوده که این میزان در چهارم اردیبهشت سال‌جاری به  1270.75 متر رسیده است، به عبارتی تراز سطح آب دریاچه ارومیه نسبت به مشابه سال گذشته 12 سانتی‌متر و نسبت به میانگین درازمدت 3.92 متر کاهش پیدا کرده است.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/850343/%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%88%D8%B9%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B4-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9 روحانی و وعده افسانه ای اش برای دریاچه ارومیه]</ref>
کارگزاران نظام ولایت فقیه به خشکی دریاچه‌ی ارومیه نیز از دید منافع اقتصادی خودشان نگاه می کنند. قاضی پور، عضو مجلس نظام می گوید:‌«هرچند دیگر دریاچه ارومیه آب ندارد اما با شروع کار ستاد احیا برای خیلی‌ها نان داشته است.»<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/848392/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B1-%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A2%D8%A8-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8 قاضی پور: اگر دریاچه ارومیه آب ندارد اما برای برخی نان دارد]</ref>


===== دریاچه بختگان =====
===== دریاچه بختگان =====
از دریاچه بختگان که دومین دریاچه بزرگ بعد از ارومیه محسوب می‌شد به‌جز گنبدهای نمک چیزی باقی نمانده است. سایر دریاچه‌های استان فارس مانند مهارلو، طشک و هیرم، پریشان، تالاب ارژن، برم‌شور و کافتر نیز رو به خشکی رفته‌اند.
از دریاچه بختگان که دومین دریاچه بزرگ بعد از ارومیه محسوب می‌شد به‌جز گنبدهای نمک چیزی باقی نمانده است. سایر دریاچه‌های استان فارس مانند مهارلو، طشک و هیرم، پریشان، تالاب ارژن، برم‌شور و کافتر نیز رو به خشکی رفته‌اند.


به‌دلیل مرگ زاینده‌رود که مهمترین رودخانه فلات مرکزی ایران که آبگیر باتلاق گاوخونی بود مرداب یا باتلاق گاوخونی در اصفهان به برهوت بدل شده است. کارشناسان محیط‌زیست ابعاد و آثار خسارت‌های ناشی از خشکی زاینده رود و باتلاق گاوخونی را یک فاجعه در ابعاد کلان‌زیست‌محیط کشور محسوب نموده‌اند.
دکتر حمزه ولوی کمدیر کل حفاظت محیط زیست فارس میگوید : «روزگاری نه چندان دور این دریاچه مامن پرندگان مهاجر و تامین کننده بخشی از اقتصاد مردم محلی بود و اکنون به نمکزاری غمزده تبدیل شده و خشکسالی مانند سرطانی تمام وجودش را احاطه کرده است» <ref>[http://www.sobheshiraz.ir/news/10612 فاجعه زیست محیطی و اقلیمی درانتظار دریاچه بختگان - وبسایت صبح شیراز]</ref>


===== باتلاق گاوخونی =====
===== باتلاق گاوخونی =====
روزنامه حکومتی مهر ۱۶اردیبهشت ۹۶ تحت عنوان غبار گاوخونی در چشم مردم ورزنه به تبعات خشکی زاینده رود و باتلاق گاوخونی این‌گونه اعتراف می‌کند:
به‌دلیل مرگ زاینده‌رود که مهمترین رودخانه فلات مرکزی ایران که آبگیر باتلاق گاوخونی بود مرداب یا باتلاق گاوخونی در اصفهان به برهوت بدل شده است. کارشناسان محیط‌زیست ابعاد و آثار خسارت‌های ناشی از خشکی زاینده رود و باتلاق گاوخونی را یک فاجعه در ابعاد کلان‌زیست‌محیط کشور محسوب نموده‌اند. خبرگزاری مهر ۱۶اردیبهشت ۹۶ تحت عنوان غبار گاوخونی در چشم مردم ورزنه به تبعات خشکی زاینده رود و باتلاق گاوخونی می نویسد:


«بیش از ۱۲سال است این تالاب قطره آبی از زاینده‌رود را بر تن خود حس نکرده است و اگر آبی در طول این مدت وارد تالاب گاوخونی شده است فقط شامل ذهاب و پساب بوده است. گاوخونی اکنون تقریباً خشک شده است و فصل گرما که آغاز شود عرض تالاب را می‌توان با موتور سیکلت پیمود».
«بیش از ۱۲سال است این تالاب قطره آبی از زاینده‌رود را بر تن خود حس نکرده است و اگر آبی در طول این مدت وارد تالاب گاوخونی شده است فقط شامل ذهاب و پساب بوده است. گاوخونی اکنون تقریباً خشک شده است و فصل گرما که آغاز شود عرض تالاب را می‌توان با موتور سیکلت پیمود».<ref>[https://www.mehrnews.com/news/3970901/%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87%D9%85-%D8%B3%D9%87%D9%85-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D8%B4%D8%AF-%D8%BA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%AE%D9%88%D9%86 غبار گاوخونی در چشم مردم ورزنه - خبرگزاری مهر]</ref>


===== دریاچه هامون =====
===== دریاچه هامون =====
دریاچه‌ هامون سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و دریاچه ارومیه به‌عنوان هفتمین تالاب بین‌المللی جهان و بزرگترین دریاچه آب شیرین کشور با وسعت ۲۴۰هزار هکتار در حال حاضر به بیابانی خشک و لم‌یزرع تبدیل شده است. این دریاچه که از ۳دریاچه کوچک به نام‌های هامون پوزک، هامون سابوری و هامون هیرمند تشکیل می‌شد در زمان فراوانی آب به یکدیگر متصل می‌شدند و دریاچه مشترک هامون بین افغانستان و ایران را تشکیل می‌دادند.
دریاچه‌ هامون سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و دریاچه ارومیه به‌عنوان هفتمین تالاب بین‌المللی جهان و بزرگترین دریاچه آب شیرین کشور با وسعت ۲۴۰هزار هکتار در حال حاضر به بیابانی خشک و لم‌یزرع تبدیل شده است.<ref>[http://www.salamatnews.com/news/228084/%C2%AB%D9%87%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86%C2%BB-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «هامون» کاملا خشک شد - وبسایت سلامت نیوز]</ref> این دریاچه که از ۳دریاچه کوچک به نام‌های هامون پوزک، هامون سابوری و هامون هیرمند تشکیل می‌شد در زمان فراوانی آب به یکدیگر متصل می‌شدند و دریاچه مشترک هامون بین افغانستان و ایران را تشکیل می‌دادند.


===== مرداب انزلی =====
===== مرداب انزلی =====
تالاب یا مرداب انزلی معروف به «تالاب لاله‌مردابی» با مساحت حدود ۲۱هزار هکتار واقع در استان گیلان از سال ۱۳۵۴ جزو تالابهای بین‌المللی تحت حفاظت به‌شمار می‌رفت و مهمترین منبع تکثیر و تولید ماهیان خاویاری و استخوانی دریای خزر بود. اما امروز بعد از گذشت نزدیک به ۴دهه از حاکمیت منحوس ولایت ضمن نابود شدن عرصه زیادی از این اکوسیستم بی‌نظیر طبیعت، عمق آن از ١١متر به کمتر از ٢متر کاهش یافته و از این تالاب غارت‌شده لجن زاری بیش نمانده است.
تالاب یا مرداب انزلی معروف به «تالاب لاله‌مردابی» با مساحت حدود ۲۱هزار هکتار واقع در استان گیلان از سال ۱۳۵۴ جزو تالابهای بین‌المللی تحت حفاظت به‌شمار می‌رفت و مهمترین منبع تکثیر و تولید ماهیان خاویاری و استخوانی دریای خزر بود. اما امروز بعد از گذشت نزدیک به ۴دهه از حاکمیت منحوس ولایت ضمن نابود شدن عرصه زیادی از این اکوسیستم بی‌نظیر طبیعت، عمق آن از ١١متر به کمتر از۰.۵ متر کاهش یافته است.<ref>[http://www.ana.ir/news/347945 علت خشک شدن تالاب انزلی چیست؟ - خبرگزاری آنا] </ref>


===== تالاب شادگان =====
===== تالاب شادگان =====
تالاب بین‌المللی شادگان، پنجمین تالاب جهان از مهمترین سرمایه‌های طبیعی منطقه و جهان و از معدود تالاب‌های جهانی است که در سازمان بین‌المللی یونسکو ثبت شده است. اما در نتیجه سیاستهای ضد‌مردمی و غارتگرانه رژیم فاسد آخوندی از قبیل سدسازی، کم‌شدن آب ورودی به کارون و ذخیره و انتقال آب این رودخانه به مناطق دیگر، تخلیه پساب‌های آلوده‌‌یی چون مزارع نیشکر، پرورش ماهی و فولاد خوزستان، عبور لوله‌های نفتی، فعالیت ۳۰واحد پتروشیمی و تخلیه و دفن زباله‌های شهر در وسط هور، باعث شده است که این تالاب منحصربه‌فرد از سال ۱۳۷۲ وارد فهرست قرمز تالاب‌های بین‌المللی(لیست مونترو) شده است و در حالی که معیشت حدود ۱۰۰هزار نفر اهالی منطقه به تالاب شادگان و حیات آن وابسته است هم‌اکنون در حال خشک شدن می‌باشد.
تالاب بین‌المللی شادگان، پنجمین تالاب جهان از مهمترین سرمایه‌های طبیعی منطقه و جهان و از معدود تالاب‌های جهانی است که در سازمان بین‌المللی یونسکو ثبت شده است. اما در نتیجه سیاستهای ضد‌مردمی و غارتگرانه رژیم حاکم از قبیل سدسازی، کم‌شدن آب ورودی به کارون و ذخیره و انتقال آب این رودخانه به مناطق دیگر، تخلیه پساب‌های آلوده‌‌یی چون مزارع نیشکر، پرورش ماهی و فولاد خوزستان، عبور لوله‌های نفتی، فعالیت ۳۰واحد پتروشیمی و تخلیه و دفن زباله‌های شهر در وسط هور، باعث شده است که این تالاب منحصربه‌فرد از سال ۱۳۷۲ وارد فهرست قرمز تالاب‌های بین‌المللی(لیست مونترو) شده است و در حالی که معیشت حدود ۱۰۰هزار نفر اهالی منطقه به تالاب شادگان و حیات آن وابسته است هم‌اکنون در حال خشک شدن می‌باشد.<ref>[https://www.isna.ir/news/97032210221/%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D9%88-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA خشک شدن تالاب شادگان - خبرگزاری ایسنا]</ref>


===== تالابهای استان همدان =====
===== تالابهای استان همدان =====
در استان همدان ۳تالاب طبیعی به نام‌های «چم‌شور»، «آق‌گل» و «پیرسلمان» و ۴تالاب مصنوعی به نام‌های «اکباتان»، «شیرین سو»، «آبشینه» و «سدکلان» ملایر وجود دارد، در این میان تالاب «آق‌گل» با وسعت ۸۳۰هکتار در جنوب شرقی روستای اسلام‌آباد از توابع شهرستان ملایر، مهمترین تالاب‌ غرب کشور و بزرگ‌ترین تالاب طبیعی استان همدان می‌باشد که از محل رودخانه قره‌چای از زیر حوزه کمیجان و از طریق بارندگی‌های زمستانه تغذیه می‌شود. حجم آب این تالاب اکنون به ۳۰درصد کاهش یافته و در معرض خشک شدن قرار گرفته است.
در استان همدان ۳تالاب طبیعی به نام‌های «چم‌شور»، «آق‌گل» و «پیرسلمان» و ۴تالاب مصنوعی به نام‌های «اکباتان»، «شیرین سو»، «آبشینه» و «سدکلان» ملایر وجود دارد، در این میان تالاب «آق‌گل» با وسعت ۸۳۰هکتار در جنوب شرقی روستای اسلام‌آباد از توابع شهرستان ملایر، مهمترین تالاب‌ غرب کشور و بزرگ‌ترین تالاب طبیعی استان همدان می‌باشد که از محل رودخانه قره‌چای از زیر حوزه کمیجان و از طریق بارندگی‌های زمستانه تغذیه می‌شود. حجم آب این تالاب اکنون به ۳۰درصد کاهش یافته و در معرض خشک شدن قرار گرفته است.<ref>[https://www.isna.ir/news/96101005172/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C-%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA وضعیت تالابهای استان همدان - خبرگزاری ایسنا]</ref>


===== هوا برای تنفس =====
===== هوا برای تنفس =====
وضعیت هوای نفس کشیدن بهتر از آب نیست. در ۹خرداد امسال(۹۷) سایت حکومتی خبرگزاری پانا نوشت: «مرکز پایش آلودگی هوا، شاخص آلودگی هوای پایتخت را ۱۱۵ و در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس اعلام کرد.
وضعیت هوای نفس کشیدن بهتر از آب نیست.   خبرگزاری پانا در ۹خرداد۹۷ نوشت: «مرکز پایش آلودگی هوا، شاخص آلودگی هوای پایتخت را ۱۱۵ و در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس اعلام کرد.


محمد رستگاری، معاون پایش و نظارت اداره کل محیط‌زیست رژیم در استان تهران، گفت: وضعیت کیفی هوای تهران در ۲۴ساعت گذشته منتهی به ساعت ١١ مورخ ۹۷/۳/۹ در وضعیت سالم بوده است.
محمد رستگاری، معاون پایش و نظارت اداره کل محیط‌زیست رژیم در استان تهران، گفت: وضعیت کیفی هوای تهران در ۲۴ساعت گذشته منتهی به ساعت ١١ مورخ ۹۷/۳/۹ در وضعیت سالم بوده است.


وی تأکید کرد: در این بازه زمانی وضعیت آلاینده منواکسید کربن پاک(۲۰)، ازن ناسالم برای گروه‌های حساس(۱۱۵)، دی‌اکسید نیتروژن سالم(۷۵)، دی‌اکسید گوگرد پاک(۵)، ذرات معلق با قطر کمتر از ۱۰میکرون سالم(۷۹) و ذرات معلق با قطر کمتر از ۲/۵میکرون سالم(۷۹) بوده است».
وی تأکید کرد: در این بازه زمانی وضعیت آلاینده منواکسید کربن پاک(۲۰)، ازن ناسالم برای گروه‌های حساس(۱۱۵)، دی‌اکسید نیتروژن سالم(۷۵)، دی‌اکسید گوگرد پاک(۵)، ذرات معلق با قطر کمتر از ۱۰میکرون سالم(۷۹) و ذرات معلق با قطر کمتر از ۲/۵میکرون سالم(۷۹) بوده است».<ref>[http://www.pana.ir/news/826236 وضعیت هوا - خبرگزاری پاما]</ref>


===== طوفان ریزگردها =====
===== طوفان ریزگردها =====
در رابطه با طوفان ریزگردها، معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط‌زیست در دولت قبلی آخوند روحانی، پیش‌تر طی گزارشی به اعضای مجلس ارتجاع اعلام کرده بود ۸۰درصد ایران «کم و بیش» تحت تاثیر موضوع گردوغبار است و مقابله با کانونهای این پدیده، با بودجه فعلی ۳۰سال زمان می‌برد.
در رابطه با طوفان ریزگردها، معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط‌زیست در دولت قبلی آخوند روحانی، پیش‌تر طی گزارشی به اعضای مجلس ارتجاع اعلام کرده بود ۸۰درصد ایران «کم و بیش» تحت تاثیر موضوع گردوغبار است و مقابله با کانونهای این پدیده، با بودجه فعلی ۳۰سال زمان می‌برد.


این عضو دولت روحانی هم‌چنین گفته بود که ۲۳استان در فصول مختلف درگیر ریزگرد‌ها هستند. 
این عضو دولت روحانی هم‌چنین گفته بود که ۲۳استان در فصول مختلف درگیر ریزگرد‌ها هستند. <ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/603146/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D8%A7-%DB%B3%DB%B0%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF ریزگردها تا ۳۰ سال دیگر مهمان کشور هستند - خبرگزاری تابناک]</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
۱۵۵

ویرایش

منوی ناوبری