۸٬۶۷۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
همچنین از دیدگاه روانشناسان انتقاد میتواند تأثیرات بسیار پربار و غنی و سازندهای داشته باشد اما اگر تبدیل به حملات شخصی شود به دیگران آسیب خواهد زد. روانشناسان و مشاوران روانپزشکی در این رابطه توصیه میکنند که همیشه برای انتقاد خود کلمات مناسبی انتخاب کنیم. به عبارتی حتی اگر محتوای انتقاد کاملاً معتبر باشد اما به شکل مناسبی بیان نشود، تأثیر سازنده نخواهد داشت. | همچنین از دیدگاه روانشناسان انتقاد میتواند تأثیرات بسیار پربار و غنی و سازندهای داشته باشد اما اگر تبدیل به حملات شخصی شود به دیگران آسیب خواهد زد. روانشناسان و مشاوران روانپزشکی در این رابطه توصیه میکنند که همیشه برای انتقاد خود کلمات مناسبی انتخاب کنیم. به عبارتی حتی اگر محتوای انتقاد کاملاً معتبر باشد اما به شکل مناسبی بیان نشود، تأثیر سازنده نخواهد داشت. | ||
== تعریف انتقاد | == تعریف انتقاد == | ||
[[پرونده:Criticism.jpg|جایگزین=انتقاد و انتقاد از خود- عملیات جاری|بندانگشتی|انتقاد]] | [[پرونده:Criticism.jpg|جایگزین=انتقاد و انتقاد از خود- عملیات جاری|بندانگشتی|انتقاد]] | ||
واژهٔ انتقاد در زبان انگلیسی «criticism» در قرن ۱۶ در این کشور رواج یافت. این واژه برگرفته از از واژهٔ فرانسوی «critique» بود که از اوایل قرن ۱۴ در این زبان رایج شد.<ref>[[wikipedia:Raymond_Williams|Raymond Williams]] ''- ریموند ویلیامز-دایرة المعارف فرهنگی- ص ۷۴–۷۶''</ref> ریشهٔ این کلمه در زبان فرانسه به معنی غربال کردن و تمیز دادن است. همچنین واژه فارسی «نقد» که برگرفته از زبان عربی است به معنی جدا کردن سکهٔ تقلبی از سکه واقعی است.<ref>المعجم العربی- جذر لغة النقد</ref> | واژهٔ انتقاد در زبان انگلیسی «criticism» در قرن ۱۶ در این کشور رواج یافت. این واژه برگرفته از از واژهٔ فرانسوی «critique» بود که از اوایل قرن ۱۴ در این زبان رایج شد.<ref>[[wikipedia:Raymond_Williams|Raymond Williams]] ''- ریموند ویلیامز-دایرة المعارف فرهنگی- ص ۷۴–۷۶''</ref> ریشهٔ این کلمه در زبان فرانسه به معنی غربال کردن و تمیز دادن است. همچنین واژه فارسی «نقد» که برگرفته از زبان عربی است به معنی جدا کردن سکهٔ تقلبی از سکه واقعی است.<ref>المعجم العربی- جذر لغة النقد</ref> | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
انتقاد کردن یعنی محکوم کردن آنچه انجام شدهاست در قبال آنچه میباید انجام میشد. ملاحظه میشود که انتقاد یک مقایسه ساده نبوده در عمق خود مبین این نکته است که در آنچه انجام شده (در آن بخشی که مورد انتقاد قرر میگیرد) اختیاری وجود داشته و میتوانسته آنطور نشود. بدیهی است که بدون اختیار و مسئولیت انتقاد کردن ابداً پوچ و بیمفهوم است. انتقاد و انتقاد از خود (عملیات جاری) وسیله قوام تشکیلاتی و پایداری ایدئولوژیک همه احزاب و سازمانهای انقلابی است. به این وسیله حزب یا سازمان از اشتباه و خطا مصون میماند و یا هر چه زودتر تصحیح میشود. اعضای آن از گرایشات نادرست و انحرافی تزکیه میشوند و راه تعالی روانی و تکامل شخصیت آنها هموار میگردد. بدون شک انتقاد میتواند در موارد لزوم به قاطعانهترین صورت تیز و برنده باشد و یا شکل نرم وملایم به خود بگیرد. لیکن در هر حال بایستی همراه با حسن نیت و در مجموع سازنده باشد.<ref>تحلیل آموزشی بیانیه اپورتونیستی صفحهٔ ۱۲۵</ref> | انتقاد کردن یعنی محکوم کردن آنچه انجام شدهاست در قبال آنچه میباید انجام میشد. ملاحظه میشود که انتقاد یک مقایسه ساده نبوده در عمق خود مبین این نکته است که در آنچه انجام شده (در آن بخشی که مورد انتقاد قرر میگیرد) اختیاری وجود داشته و میتوانسته آنطور نشود. بدیهی است که بدون اختیار و مسئولیت انتقاد کردن ابداً پوچ و بیمفهوم است. انتقاد و انتقاد از خود (عملیات جاری) وسیله قوام تشکیلاتی و پایداری ایدئولوژیک همه احزاب و سازمانهای انقلابی است. به این وسیله حزب یا سازمان از اشتباه و خطا مصون میماند و یا هر چه زودتر تصحیح میشود. اعضای آن از گرایشات نادرست و انحرافی تزکیه میشوند و راه تعالی روانی و تکامل شخصیت آنها هموار میگردد. بدون شک انتقاد میتواند در موارد لزوم به قاطعانهترین صورت تیز و برنده باشد و یا شکل نرم وملایم به خود بگیرد. لیکن در هر حال بایستی همراه با حسن نیت و در مجموع سازنده باشد.<ref>تحلیل آموزشی بیانیه اپورتونیستی صفحهٔ ۱۲۵</ref> | ||
== عملیات جاری | == عملیات جاری حل تعارض میان فرد و جمع == | ||
فردگرایی همانطور که از نام آن پیداست در مقابل جمع گرایی قرار دارد. هر فرد دارای ویژگیها، عادات و تمایلاتی است که ممکن است با جمع پیرامون او در تعارض قرار گیرد. این موضوع را در سادهترین رفتارهای زندگی معمول نیز میتوان دید. | فردگرایی همانطور که از نام آن پیداست در مقابل جمع گرایی قرار دارد. هر فرد دارای ویژگیها، عادات و تمایلاتی است که ممکن است با جمع پیرامون او در تعارض قرار گیرد. این موضوع را در سادهترین رفتارهای زندگی معمول نیز میتوان دید. | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
هوشی مین در کتاب اخلاق انقلابی در مورد تعارض فرد و جمع میگوید:<blockquote>همه ما با تولد و پرورشی که در جامعه کهن پیدا کردهایم، در سطوح مختلف بقایای آن جامعه را در تفکر و عادات خود به همراه داریم. بدترین و خطرناکترین بقایای جامعه کهن فردگرایی است که بر ضد اخلاق انقلابی عمل میکند. کمترین اثری از بقایای فرد گرایی در اولین فرصت رشد مییابد، روی پاکدامنی انقلابی را با گرد و خاک میپوشاند و اجازه نمیدهد که ما از صمیم قلب برای منظور و هدف انقلابی خود مبارزه کنیم. برای رهایی از بقایا و اثرات بد جامعه کهن و جایگزین کردن معرفت انقلابی، ما باید سخت مطالعه کنیم، بیاموزیم و خود را اصلاح کنیم تا پیوسته ترقی نماییم<ref>[http://enghelabema.blog.ir/1392/04/16/از-یک-کمونیست-انقلابی-بودن-را-فرا-بگیریم اخلاق انقلابی- هوشی مین]</ref></blockquote> | هوشی مین در کتاب اخلاق انقلابی در مورد تعارض فرد و جمع میگوید:<blockquote>همه ما با تولد و پرورشی که در جامعه کهن پیدا کردهایم، در سطوح مختلف بقایای آن جامعه را در تفکر و عادات خود به همراه داریم. بدترین و خطرناکترین بقایای جامعه کهن فردگرایی است که بر ضد اخلاق انقلابی عمل میکند. کمترین اثری از بقایای فرد گرایی در اولین فرصت رشد مییابد، روی پاکدامنی انقلابی را با گرد و خاک میپوشاند و اجازه نمیدهد که ما از صمیم قلب برای منظور و هدف انقلابی خود مبارزه کنیم. برای رهایی از بقایا و اثرات بد جامعه کهن و جایگزین کردن معرفت انقلابی، ما باید سخت مطالعه کنیم، بیاموزیم و خود را اصلاح کنیم تا پیوسته ترقی نماییم<ref>[http://enghelabema.blog.ir/1392/04/16/از-یک-کمونیست-انقلابی-بودن-را-فرا-بگیریم اخلاق انقلابی- هوشی مین]</ref></blockquote> | ||
=== | === راه حلهای دیگر برای تعارض فرد و جمع === | ||
البته این پدیده یعنی تعارض ما بین فردگرایی و جمع گرایی، پدیده ایست که نه تنها در یک حزب یا سازمان انقلابی بلکه در تمامی ارگانهایی که دستکم بخشی از فعالیت آنها جمعی است، مورد چاره جویی قرار میگیرد. به این ترتیب راه حلهایی نیز برای حل این مشکل در نظر میگیرند. مثلا در یک پادگان و ارتش که یک محیط جمعی است، تنبیه کردن یکی از شیوه هاست. یا در یک اداره، جریمه کردن و … به عنوان راه حلهایی برای حل این تعارض مرسومند. | البته این پدیده یعنی تعارض ما بین فردگرایی و جمع گرایی، پدیده ایست که نه تنها در یک حزب یا سازمان انقلابی بلکه در تمامی ارگانهایی که دستکم بخشی از فعالیت آنها جمعی است، مورد چاره جویی قرار میگیرد. به این ترتیب راه حلهایی نیز برای حل این مشکل در نظر میگیرند. مثلا در یک پادگان و ارتش که یک محیط جمعی است، تنبیه کردن یکی از شیوه هاست. یا در یک اداره، جریمه کردن و … به عنوان راه حلهایی برای حل این تعارض مرسومند. | ||
خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
* در انتقاد اگر همیشه نوعی حسن نیت و دادن اعتماد به نفس وجود داشته باشد، انتقاد بهتر درک شده و جدی گرفته میشود | * در انتقاد اگر همیشه نوعی حسن نیت و دادن اعتماد به نفس وجود داشته باشد، انتقاد بهتر درک شده و جدی گرفته میشود | ||
=== | === ویژگی انتقاد درست از نظر روانشناسان === | ||
همچنین ویژگیهای یک انتقاد خوب و درست را میتوان بصورت زیر خلاصه کرد: | همچنین ویژگیهای یک انتقاد خوب و درست را میتوان بصورت زیر خلاصه کرد: | ||
ویرایش