عملیات فروغ جاویدان: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
|سازمان    =مجاهدین خلق ایران-ارتش آزادیبخش ملی ایران
|سازمان    =مجاهدین خلق ایران-ارتش آزادیبخش ملی ایران
}}
}}
عملیات فروغ جاویدان عملیات بزرگ ارتش آزادیبخش ملی ایران بود که در تاریخ سوم مرداد ۱۳۶۷ آغاز و ۴ روز بعد، در هفتم مرداد به پایان رسید. در عملیات فروغ جاویدان ارتش آزادیبخش ملی ایران توانست در تهاجمی برق‌آسا تا عمق ۱۵۰ کیلومتری خاک میهن پیشروی کرده و به ۱۵ کیلومتری کرمانشاه برسد. بنا به گزارش ستاد فرماندهی ارتش آزادیبخش ملی ایران در عملیات فروغ جاویدان ۱۳۰۴ تن از رزمندگان این ارتش جان باختند و ۵۵ هزار نفر از نیروهای رژیم خمینی نیز کشته یا زخمی شدند. در آن برحه از تاریخ، خمینی با پذیرش ناگهانی آتش‌بس بر آن بود که ارتش آزادیبخش ملی ایران را زاییده جنگ ایران و عراق معرفی کند و با پذیرش آتش‌بسی که تا آن زمان ازآن سرباز زده بود؛ از طریق کمک گرفتن از دولت عراق؛ مانع عملیات ارتش آزادیبخش علیه مراکز رژیم درداخل خاک کشور شود و راه ارتش آزادیبخش ملی ایران را سد کند اما ارتش آزادیبخش با اجرایی کردن عملیات فروغ جاویدان که پس از پذیرش آتش‌بس توسط رژیم خمینی انجام شد نشان داد که درخاک عراق استقلال سیاسی دارد و زاییده‌ی جنگ ایران و عراق نیست.
عملیات فروغ جاویدان عملیات بزرگ ارتش آزادیبخش ملی ایران بود که در تاریخ سوم مرداد ۱۳۶۷ آغاز و ۴ روز بعد، در هفتم مرداد به پایان رسید. در عملیات فروغ جاویدان ارتش آزادیبخش ملی ایران توانست در تهاجمی تا عمق ۱۵۰ کیلومتری خاک ایران پیشروی کند و به ۱۵ کیلومتری کرمانشاه برسد. بنا به گزارش ستاد فرماندهی ارتش آزادیبخش ملی ایران در عملیات فروغ جاویدان ۱۳۰۴ تن از رزمندگان این ارتش جان باختند و ۵۵ هزار نفر از نیروهای رژیم ایران کشته یا زخمی شدند. مجاهدین خلق درباره هدف و علت عملیات فروغ جاویدان در آن فاصله کوتاه زمانی معتقد بودند، خمینی با پذیرش ناگهانی آتش‌بس تلاش داشت تا ارتش آزادیبخش ملی ایران را زاییده جنگ ایران و عراق معرفی کند و با پذیرش آتش‌بسی که تا آن زمان ازآن سرباز زده بود؛ سعی در ایجاد مانع در برابر عملیات ارتش آزادیبخش علیه مراکز رژیم ایران درداخل خاک کشور شود. و به این وسیله راه ارتش آزادیبخش ملی ایران را سد کند. در این زمان بود که ارتش آزادیبخش ملی ایران با اجرایی کردن عملیات فروغ جاویدان، پس از پذیرش آتش‌بس توسط خمینی، به دنیا نشان دهد که، علیرغم تبلیغات منفی علیه مجاهدین خلق توسط رژیم ایران مبنی بر اینکه مجاهدین خلق و ارتش آزادیبخش ملی، زائیده جنگ در عراق هستند، استقلال سیاسی دارند و نه تنها زائیده جنگ ایران و عراق نیستند بلکه برای مجبور کردن رژیم ایران به صلح و نجات مردم ایران از دست رژیم ایران به عراق آمده‌اند.


== شرایط سیاسی و نظامی پیش از آغاز عملیات فروغ جاویدان ==
== پیش از آغاز عملیات فروغ جاویدان ==
[[پرونده:آرم ارتش آزادیبخش ملی ایران.jpg|جایگزین=آرم ارتش آزادیبخش ملی ایران.|بندانگشتی|آرم ارتش آزادیبخش ملی ایران.]]
[[پرونده:صحنه‌ای از عملیات فروغ جاویدان ارتش آزادیبخش ملی ایران.jpg|جایگزین=رزمندگان ارتش آزادیبخش ملی ایران رد عملیات فروغ جاویدان|بندانگشتی|رزمندگان ارتش آزادیبخش ملی ایران رد عملیات فروغ جاویدان]]
ارتش آزادیبخش ملی ایران عملیات چلچراغ را در سال ۱۳۶۷ با هدف تسخیر شهر مهران با پیروزی به پایان رساند. شعار رزمندگان ارتش آزادیبخش در این عملیات این بود: «امروز مهران، فردا تهران». در این عملیات دولشکر کامل ارتش رژیم ایران و همچنین یک تیبپ رزمی آن متلاشی شد. ۱۵۰۰ نفر از نیروهای رژیم ایران خود را به ارتش آزادیبخش تسلیم کردند و نزدیک به ۲ میلیارد دلار غنیمت نصیب ارتش آزادیبخش شد. عملیات چلچراغ زنگ خطر سرنگونی برای خمینی بود. او بیم آن داشت که شعار «امروز مهران فردا تهران» محقق شده و ارتش آزادیبخش در گام بعد، خود را به تهران برساند؛ به همین دلیل و بهرغم اینکه طی ۸سال جنگ ایران و عراق، صلح را به منزله‌ی دفن رژیم و جنگ را نعمت الهی توصیف می‌کرد و بارها گفته بود که تا خراب شدن آخرین خانه در تهران به جنگ ادامه خواهد داد؛ به سرعت آتش‌بس را پذیرفت. خمینی با پذیرش سریع آتش‌بس میخواست فرصت آمادگی برای عملیات فروغ جاویدان را از ارتش آزادیبخش گرفته و به این ترتیب آنها را از عملیاتی که می‌توانست به تسخیر تهران و سقوط حاکمیت او منجر شود، بازدارد. چرا که آماده‌سازی برای عملیات سرنگونی به چندین ماه زمان نیاز داشت. با امضای قرارداد آتش‌بس مرزهای ایران و عراق بسته میشد و ارتش آزادیبخش دیگر نمیتوانست برای عملیات فروغ جاویدان اقدام کند و به این ترتیب رژیم خمینی امان می‌یافت.
ارتش آزادیبخش ملی ایران عملیات چلچراغ را در سال ۱۳۶۷ با هدف تسخیر شهر مهران با پیروزی به پایان رساند. شعار رزمندگان ارتش آزادیبخش در این عملیات این بود: «امروز مهران، فردا تهران». در این عملیات دولشکر کامل ارتش رژیم ایران و همچنین یک تیبپ رزمی آن متلاشی شد. ۱۵۰۰ نفر از نیروهای رژیم ایران خود را به ارتش آزادیبخش تسلیم کردند و نزدیک به ۲ میلیارد دلار غنیمت نصیب ارتش آزادیبخش شد. عملیات چلچراغ زنگ خطر سرنگونی برای خمینی بود. او بیم آن داشت که شعار «امروز مهران فردا تهران» محقق شده و ارتش آزادیبخش در گام بعد، خود را به تهران برساند؛ به همین دلیل و بهرغم اینکه طی ۸سال جنگ ایران و عراق، صلح را به منزله‌ی دفن رژیم و جنگ را نعمت الهی توصیف می‌کرد و بارها گفته بود که تا خراب شدن آخرین خانه در تهران به جنگ ادامه خواهد داد؛ به سرعت آتش‌بس را پذیرفت. خمینی با پذیرش سریع آتش‌بس میخواست فرصت آمادگی برای عملیات فروغ جاویدان را از ارتش آزادیبخش گرفته و به این ترتیب آنها را از عملیاتی که می‌توانست به تسخیر تهران و سقوط حاکمیت او منجر شود، بازدارد. چرا که آماده‌سازی برای عملیات سرنگونی به چندین ماه زمان نیاز داشت. با امضای قرارداد آتش‌بس مرزهای ایران و عراق بسته میشد و ارتش آزادیبخش دیگر نمیتوانست برای عملیات فروغ جاویدان اقدام کند و به این ترتیب رژیم خمینی امان می‌یافت.


هنوز تا آن زمان ارتش آزادی بخش عملیاتی با هدف تسخیر تهران و براندازی رژیم ایران انجام نداده بود و در صورت بسته شدن راهش، به عنوان پدیده ای غیرموثر، ناکام و زاییدهٔ جنگ ایران و عراق معرفی می‌شد. چرا که پس از آتش‌بس عملیات ارتش آزادیبخش نیز پیش از آنکه اقدامی برای سرنگونی کرده وخود را به ثبت رسانده باشد، به پایان می‌رسید. اما ارتش آزادیخبش هوشیارانه و بهرغم فرصت بسیار کمی که برای تجدید قوا، آماده‌سازی وطراحی داشت، پیش از امضای قرارداد آتش‌بس بین طرفین، یعنی پس از اعلام آمادگی خمینی برای پذیرش آتش‌بس تا زمانی که حکومت سابق عراق برای امضای آن وارد مذاکره شود، عملیات فروغ جاویدان را آغاز کرد.
هنوز تا آن زمان ارتش آزادی بخش عملیاتی با هدف تسخیر تهران و براندازی رژیم ایران انجام نداده بود و در صورت بسته شدن راهش، به عنوان پدیده ای غیرموثر، ناکام و زاییدهٔ جنگ ایران و عراق معرفی می‌شد. چرا که پس از آتش‌بس عملیات ارتش آزادیبخش نیز پیش از آنکه اقدامی برای سرنگونی کرده وخود را به ثبت رسانده باشد، به پایان می‌رسید. اما ارتش آزادیخبش هوشیارانه و بهرغم فرصت بسیار کمی که برای تجدید قوا، آماده‌سازی وطراحی داشت، پیش از امضای قرارداد آتش‌بس بین طرفین، یعنی پس از اعلام آمادگی خمینی برای پذیرش آتش‌بس تا زمانی که حکومت سابق عراق برای امضای آن وارد مذاکره شود، عملیات فروغ جاویدان را آغاز کرد.[[پرونده:آرم ارتش آزادیبخش ملی ایران.jpg|جایگزین=آرم ارتش آزادیبخش ملی ایران.|بندانگشتی|آرم ارتش آزادیبخش ملی ایران.]]
 
== توجیه عملیات فروغ جاویدان ==
== توجیه عملیات فروغ جاویدان توسط مسعود رجوی ==
تصمیم‌گرفتن برای چنین عملیاتی، البته کار سهل و ساده‌ای نبود. زیرا که می‌باید تمام‌دار و ندار را در طبق اخلاص نهاد و به خلق قهرمان ایران تقدیم کرد. به‌خصوص که این تصمیم‌گیری، دارای بالاترین ریسک و خطر نیز هست و باید یک‌بار دیگر تمامی سازمان، آلترناتیو، ارتش آزادیبخش و همه چیز را مایه گذاشت. این تصمیم‌گیری برای خود من، تقریباً مشکلتر از تمامی تصمیم‌گیریهای از زمان شاه به بعد بود. زیرا که می‌باید یک‌بار دیگر از همه‌ی عزیزان، برادران، خواهران، سازمان، ارتش آزادیبخش دل بکنم تا خدا چه بخواهد…[[پرونده:صحنه‌ای از عملیات فروغ جاویدان ارتش آزادیبخش ملی ایران.jpg|جایگزین=رزمندگان ارتش آزادیبخش ملی ایران رد عملیات فروغ جاویدان|بندانگشتی|رزمندگان ارتش آزادیبخش ملی ایران رد عملیات فروغ جاویدان]]چون‌که شما، تک‌تک شما، چه آنهایی که قبل از سال۵۰ و چه آنهایی که از زندانهای شاه با یکدیگر همرزم و هم‌سنگر بودیم، چه آنهایی که در زمان حکومت خمینی به سازمان پیوستید، چه آنهایی که امروز از این یا آن کشور آمده‌اید و چه آنهایی که در بین راه، در محورها و شهرهای مختلف به ما خواهند پیوست، آری شما را من به‌سادگی پیدا نکرده‌ام، تک‌تک شما را از پس هفت دریای خون، و راهی چندساله، که آن را با کفش و کلاه آهنین و پولادین طی کردیم، از لابه‌لای انبوه ابتلائات، نشیب و فرازهای سیاسی و انبوه بالا و پایینیهای زمان، به‌مثابه رشیدترین پاکبازترین، قهرمان‌ترین، جانان‌ترین، شکوفاترین و آگاهترین فرزندان خلق ایران، پیدا کرده‌ام. اگر بهتر از شما و ارزشمندتر از شما می‌بود و اگر ستودنی‌تر از شما می‌بود، حتماً در جای دیگر تشکلش را می‌دیدیم. پس یک گنجینه‌ی عظیم و تاریخی و بزرگ و در بعضی موارد چه بسا غیرقابل جانشین‌سازی، گرانتر از همه‌ی مال‌التجاره‌های موجود در عالم، ذیقیمت‌تر، زیباتر، تحسین‌انگیزتر، این‌جا هست که من می‌بایستی، در این تصمیم‌گیری، یکبار از تک‌تک جواهرات بی‌همتای این گنجینه دل بکنم. اما اگر که مجاهدین به خدا و به خلق و تاریخ و به سرنوشت تابان و شکوفان خلق قهرمان ایران، بعد از این‌همه رزم و رنج، بعد از این‌همه خون و فدا، پاسخ نگویند، چه کسی پاسخ خواهد گفت؟ بنابراین فقط یک جمله می‌گویم و می‌گذرم. نه خطاب به شما، خطاب به خدا، و خطاب به خلق و تاریخ، که بار خدایا، شاهد باش، شاهد باش که تمامی سرمایه‌مان را که محصول ربع قرن رزم و رنج مستمر هست، تقدیم تو و خلقت کردیم. انک انت السمیع العلیم».
تصمیم‌گرفتن برای چنین عملیاتی، البته کار سهل و ساده‌ای نبود. زیرا که می‌باید تمام‌دار و ندار را در طبق اخلاص نهاد و به خلق قهرمان ایران تقدیم کرد. به‌خصوص که این تصمیم‌گیری، دارای بالاترین ریسک و خطر نیز هست و باید یک‌بار دیگر تمامی سازمان، آلترناتیو، ارتش آزادیبخش و همه چیز را مایه گذاشت. این تصمیم‌گیری برای خود من، تقریباً مشکلتر از تمامی تصمیم‌گیریهای از زمان شاه به بعد بود. زیرا که می‌باید یک‌بار دیگر از همه‌ی عزیزان، برادران، خواهران، سازمان، ارتش آزادیبخش دل بکنم تا خدا چه بخواهد…
 
چون‌که شما، تک‌تک شما، چه آنهایی که قبل از سال۵۰ و چه آنهایی که از زندانهای شاه با یکدیگر همرزم و هم‌سنگر بودیم، چه آنهایی که در زمان حکومت خمینی به سازمان پیوستید، چه آنهایی که امروز از این یا آن کشور آمده‌اید و چه آنهایی که در بین راه، در محورها و شهرهای مختلف به ما خواهند پیوست، آری شما را من به‌سادگی پیدا نکرده‌ام، تک‌تک شما را از پس هفت دریای خون، و راهی چندساله، که آن را با کفش و کلاه آهنین و پولادین طی کردیم، از لابه‌لای انبوه ابتلائات، نشیب و فرازهای سیاسی و انبوه بالا و پایینیهای زمان، به‌مثابه رشیدترین پاکبازترین، قهرمان‌ترین، جانان‌ترین، شکوفاترین و آگاهترین فرزندان خلق ایران، پیدا کرده‌ام. اگر بهتر از شما و ارزشمندتر از شما می‌بود و اگر ستودنی‌تر از شما می‌بود، حتماً در جای دیگر تشکلش را می‌دیدیم. پس یک گنجینه‌ی عظیم و تاریخی و بزرگ و در بعضی موارد چه بسا غیرقابل جانشین‌سازی، گرانتر از همه‌ی مال‌التجاره‌های موجود در عالم، ذیقیمت‌تر، زیباتر، تحسین‌انگیزتر، این‌جا هست که من می‌بایستی، در این تصمیم‌گیری، یکبار از تک‌تک جواهرات بی‌همتای این گنجینه دل بکنم. اما اگر که مجاهدین به خدا و به خلق و تاریخ و به سرنوشت تابان و شکوفان خلق قهرمان ایران، بعد از این‌همه رزم و رنج، بعد از این‌همه خون و فدا، پاسخ نگویند، چه کسی پاسخ خواهد گفت؟ بنابراین فقط یک جمله می‌گویم و می‌گذرم. نه خطاب به شما، خطاب به خدا، و خطاب به خلق و تاریخ، که بار خدایا، شاهد باش، شاهد باش که تمامی سرمایه‌مان را که محصول ربع قرن رزم و رنج مستمر هست، تقدیم تو و خلقت کردیم. انک انت السمیع العلیم».
[[پرونده:زنان در عملیات فروغ جاویدان ارتش آزادیبخش ملی ایران.jpg|جایگزین=زنان رزمنده در عملیات فروغ جاویدان |بندانگشتی|زنان رزمنده در عملیات فروغ جاویدان ]]
[[پرونده:زنان در عملیات فروغ جاویدان ارتش آزادیبخش ملی ایران.jpg|جایگزین=زنان رزمنده در عملیات فروغ جاویدان |بندانگشتی|زنان رزمنده در عملیات فروغ جاویدان ]]
مسعود رجوی ـ اول مرداد ۶۷
مسعود رجوی ـ اول مرداد ۶۷
خط ۲۹: خط ۲۴:
قرارگاه اشرف ـ گردهمایی بزرگ رزمندگان برای توجیه و تصمیم‌گیری نهایی عملیات فروغ جاویدان
قرارگاه اشرف ـ گردهمایی بزرگ رزمندگان برای توجیه و تصمیم‌گیری نهایی عملیات فروغ جاویدان


== مراحل مختلف عملیات فروغ جاویدان ==
== مراحل عملیات فروغ جاویدان ==
در عملیات فروغ جاویدان، در مجموع ۱۰لشکر ارتش آزادیبخش شامل ۳۵تیپ رزمی و پشتیبانی (مرکب از تیپهای پیاده‌ـ مکانیزه و زرهی و گردانهای آتشبار و مهندسی و واحدهای پدافند هوایی) در ۵محور شرکت داشتند. آتش و پیشروی نیروهای ارتش آزادیبخش در ساعت سه و نیم بعدازظهر روز دوشنبه سوم مرداد۱۳۶۷ مطابق با عید قربان ـ دقیقاً یک‌هفته پس‌از تسلیم رژیم ایران به قطعنامه۵۹۸ شورای امنیت ملل متحد آغاز شد و مراحل زیر را طی کرد.
در عملیات فروغ جاویدان، در مجموع ۱۰لشکر ارتش آزادیبخش شامل ۳۵تیپ رزمی و پشتیبانی (مرکب از تیپهای پیاده‌ـ مکانیزه و زرهی و گردانهای آتشبار و مهندسی و واحدهای پدافند هوایی) در ۵محور شرکت داشتند. آتش و پیشروی نیروهای ارتش آزادیبخش در ساعت سه و نیم بعدازظهر روز دوشنبه سوم مرداد۱۳۶۷ مطابق با عید قربان ـ دقیقاً یک‌هفته پس‌از تسلیم رژیم ایران به قطعنامه۵۹۸ شورای امنیت ملل متحد آغاز شد و مراحل زیر را طی کرد.
* تسخیر گل داوود و پاتاق
* تسخیر گل داوود و پاتاق
خط ۴۸: خط ۴۳:
علاوه بر درگیریهای پراکنده و جزئی، از گل‌داوود تا شهر کرند در مجموع ۵رشته درگیری عمده بین نیروهای ارتش آزادیبخش و ستونهای پاسداران و بسیجیان و نیروهای ژاندارمری و ارتش رژیم ایران به‌وقوع پیوست. تلفات نیروهای رژیم ایران در این درگیریها بیش‌از ۲۵۰۰تن بود. آنها در این درگیریها دست‌کم یکصد خودرو نظامی و خودروهای زرهی ازقبیل تانک، زرهپوش، توپ ۱۵۵میلیمتری خودکششی، کاتیوشا، مینی‌کاتیوشا، جیپ‌های حامل تفنگ ۱۰۶میلیمتری و اس.پی.جی. ۹، جیپهای فرماندهی و انواع نفربر را از دست دادند.
علاوه بر درگیریهای پراکنده و جزئی، از گل‌داوود تا شهر کرند در مجموع ۵رشته درگیری عمده بین نیروهای ارتش آزادیبخش و ستونهای پاسداران و بسیجیان و نیروهای ژاندارمری و ارتش رژیم ایران به‌وقوع پیوست. تلفات نیروهای رژیم ایران در این درگیریها بیش‌از ۲۵۰۰تن بود. آنها در این درگیریها دست‌کم یکصد خودرو نظامی و خودروهای زرهی ازقبیل تانک، زرهپوش، توپ ۱۵۵میلیمتری خودکششی، کاتیوشا، مینی‌کاتیوشا، جیپ‌های حامل تفنگ ۱۰۶میلیمتری و اس.پی.جی. ۹، جیپهای فرماندهی و انواع نفربر را از دست دادند.


=== تسخیر شهر کرند ===
=== تسخیر شهر کِرِند ===
ارتش آزادیبخش شهر کرند را در حالی که با استقبال اهالی آنجا مواجه بود حوالی ساعت ۷بعدازظهر دوشنبه سوم‌مرداد تسخیر کرد.
ارتش آزادیبخش شهر کرند را در حالی که با استقبال اهالی آنجا مواجه بود حوالی ساعت ۷بعدازظهر دوشنبه سوم‌مرداد تسخیر کرد.


۱٬۶۶۴

ویرایش

منوی ناوبری