قیام ۳۰ تیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:
== زمینه‌های شکل‌گیری قیام  ۳۰ تیر ==
== زمینه‌های شکل‌گیری قیام  ۳۰ تیر ==
زمینه‌ی شروع قیام سی تیر در ماه‌ها کشمکش بین شاه و مصدق بر سر وزارت جنگ بود. البته حوادث دوران نخست وزیری [[دکتر محمد مصدق]] را نباید به‌دور از چالش‌های  دولتین ایران و بریتانیا بر سر نفت دانست. این حوادث هیچکدام پدیده‌هایی خلق الساعه نبودند. قیام  ۳۰ تیر ۱۳۳۱ هم یکی از این روزهای تاریخ ساز ایران در همین راستاست. یک سال و ۴ ماه پس از به ثمر نشستن نهضت ملی صنعت نفت قیامی شکل گرفت که همبستگی ملی را به نمایش گذاشت.  
زمینه‌ی شروع قیام سی تیر در ماه‌ها کشمکش بین شاه و مصدق بر سر وزارت جنگ بود. البته حوادث دوران نخست وزیری [[دکتر محمد مصدق]] را نباید به‌دور از چالش‌های  دولتین ایران و بریتانیا بر سر نفت دانست. این حوادث هیچکدام پدیده‌هایی خلق الساعه نبودند. قیام  ۳۰ تیر ۱۳۳۱ هم یکی از این روزهای تاریخ ساز ایران در همین راستاست. یک سال و ۴ ماه پس از به ثمر نشستن نهضت ملی صنعت نفت قیامی شکل گرفت که همبستگی ملی را به نمایش گذاشت.  
[[پرونده:قیام ۳۰ تیر (3).jpg|جایگزین=قیام ۳۰ تیر |بندانگشتی|قیام ۳۰ تیر ]]
 
نظامهای دیکتاتوری به خاطر عدم مشروعیتشان در جامعه همواره به نیروی نظامی و ارتش اتکاء دارند. از این رو ارتش و نیروی نظامی  همواره یکی از اهرم‌های اصلی دربار [[پهلوی]] برای دخالت در وجوه مختلف مملکتی بود. این اهرم فشار [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه]] هنگامی که در ۲۶ شهریورماه سال ۲۰ با سوگند در مجلس، جای پدر، بر تخت سلطنت تکیه میزند، تنها عنصر نفوذ و یکه‌تازی وی،  بود. که تا ابتدای دهه ۳۰ خورشیدی ادامه داشت. از این رو مصدق میخواست این اهرم فشار را که مانع پیشبرد اهداف ملی او بود از دست [[محمدرضا پهلوی|شاه]] خارج سازد. او خواستار وزارت جنگ بود تا دست شاه را از مداخلات از طریق ارتش کوتاه کند. اما   شاه حاضر به‌قبول اين پيشنهاد نمي‌شود.
نظامهای دیکتاتوری به خاطر عدم مشروعیتشان در جامعه همواره به نیروی نظامی و ارتش اتکاء دارند. از این رو ارتش و نیروی نظامی  همواره یکی از اهرم‌های اصلی دربار [[پهلوی]] برای دخالت در وجوه مختلف مملکتی بود. این اهرم فشار [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه]] هنگامی که در ۲۶ شهریورماه سال ۲۰ با سوگند در مجلس، جای پدر، بر تخت سلطنت تکیه میزند، تنها عنصر نفوذ و یکه‌تازی وی،  بود. که تا ابتدای دهه ۳۰ خورشیدی ادامه داشت. از این رو مصدق میخواست این اهرم فشار را که مانع پیشبرد اهداف ملی او بود از دست [[محمدرضا پهلوی|شاه]] خارج سازد. او خواستار وزارت جنگ بود تا دست شاه را از مداخلات از طریق ارتش کوتاه کند. اما   شاه حاضر به‌قبول اين پيشنهاد نمي‌شود.