۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه | اندازه جعبه = | عنوان =رئیس‌علی دلواری | نام...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| نماینده = | | نماینده = | ||
| شناخته‌شده برای =مردم ایران و مبارزان | | شناخته‌شده برای =مردم ایران و مبارزان | ||
| نقش‌های برجسته = | | نقش‌های برجسته =فرماندهی مقاومت مردم جنوب | ||
| سبک = | | سبک =مبارزه‌ی مسلحانه | ||
| تأثیرگذاران = | | تأثیرگذاران = | ||
| تأثیرپذیرفتگان = | | تأثیرپذیرفتگان = | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''رئیس‌علی دلواری'''، ( | '''رئیس‌علی دلواری'''، (زاده‌ی ۱۲۶۱، دلوار از توابع بوشهر – درگذشته ۱۲ شهریور ۱۲۹۴، بوشهر) از مبارزان و فرماندهان پیش‌گام مقاومت مردم جنوب بود. رئیس‌علی دلواری دوران کودکی خود را در زادگاهش دلوار، با فرا گرفتن فنون نظامی و رزمی، اسب سواری، تیراندازی و آموختن قرآن مجید و اشعار '''[[حافظ]]''' و '''[[سعدی]]''' و ادبیات فارسی سپری کرد. وی با آغاز انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵، در حالی‌که ۲۴ سال داشت؛ از جمله پیش‌گامان و پیش‌تازان مشروطه‌خواه در جنوب ایران بود. نهضت تنگستان و قیام مردمی جنوب ایران به پیش‌گامی رئیس‌علی دلواری، از جمله مقاومت‌های ضداستعماری در تاریخ ایران است که بر دو پایه‌ی دینی و ملّی استوار است. با کودتای ضدانقلابی لیاخوف روسی علیه مشروطه‌خواهان در سال ۱۸۷۸، و استقرار حکومت دیکتاتوری محمدعلی شاه قاجار، کانون مقاومت علیه استبداد صغیر در بوشهر تشکیل شد. رئیس‌علی دلواری و هم‌رزمان وی از تنگستان و دشتی، در یک یورش ناگهانی، بوشهر را از عناصر وابسته به دربار پاک‌سازی کرده و اداره‌ی امورگمرک و انتظامات را به‌عهده گرفتند. در آستانه‌ی جنگ جهانی اول نیروهای انگلیسی با ترفند حفظ نظم و امنیت، شروع به اشغال تدریجی جنوب ایران نمودند. رئیس‌علی آن را نقض آشکار حق حاکمیت ملی و استقلال ایران می‌دانست. از این‌رو مبارزین تنگستانی و دشتی، با فرماندهی رئیس‌علی دلواری به نیروهای انگلیس در بوشهر تهاجم کردند. رئیس‌علی در شبیخون‌های شبانه، ضربات و تلفات مؤثری بر قوای انگلیس وارد آورد. رئیس‌علی دلواری در تمامی نبردهایش با نیروهای انگلیسی، با ایمان دینی و اراده‌ی قلبی و با هوش نظامی و تجارب پارتیزانی خود، توانست موفقیت‌های چشم‌گیری را به دست آورد؛ و خود را در صدر نگرانی و نوک پیکان حمله‌ی دشمن قرار دهد. سرانجام در گیرو دار طرح حمله و آزادسازی بوشهر در دوازدهم شهریور ۱۲۹۴، هنگامی که رئیس‌علی در محلی به نام '' تنگگ صفر'' قصد شبیخون به قوای انگلیس را داشت؛ به هنگام وضو گرفتن از پشت مورد هدف گلوله یکی از هم‌راهان خائنش قرار گرفت و در دم جان باخت. رئیس‌علی دلواری هنگام شهادت حدود ۳۴ سال داشت. از او یک کودک خردسال به نام بهادر از او بر جا ماند. نوه‌ی او به نام ''گل‌اندام هم‌اکنون'' در قید حیات است. مزار رئیس‌علی دلواری در قبرستان وادی‌السلام در نجف اشرف قرار دارد. خانه‌ی رئیس‌علی اکنون تبدیل به موزه شده است. | ||
== شهر دلوار == | == شهر دلوار == | ||
شهر دلوار بندر کوچکی است در ۵۰ کیلومتری بوشهر که مرکز یکی از بخش‌های ساحلی شهرستان تنگستان است. واژه‌ی دلوار به معنای ''دلاور'' است که گاه ''دلبار'' هم گفته می‌شود. شغل مردم دلوار اغلب | شهر دلوار بندر کوچکی است در ۵۰ کیلومتری بوشهر که مرکز یکی از بخش‌های ساحلی شهرستان تنگستان است. واژه‌ی دلوار به معنای ''دلاور'' است که گاه ''دلبار'' هم گفته می‌شود. شغل مردم دلوار اغلب ماهیگیری و سفر به شیخ نشین‌ها است. موقعیت دلوار بگونه‌ای است که کشتی‌های بزرگ می‌توانند در ساحل آن پهلو بگیرند و به همین لحاظ در مقاطعی از تاریخ ایران نامی از آن ذکر شده است. بندر دلوار که جمعیت آن حدود ۷۰۰ نفر بوده است، بزرگترین نقش را در دفاع از خاک ایران در سال ۱۲۹۳، در برابر حمله‌ی دوم نیروهای انگلیس داشته است.<ref name=":0">[https://www.dana.ir/news/1185150.html/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF-%D8%AA%D8%A7-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA رئیس‌علی دلواری از تولد تا شهادت - پایگاه اطلاع‌رسانی دانا]</ref> | ||
تنگستان نیز منطقه‌ای کوهستانی در جنوب شرقی بوشهر است که از جنوب دشتستان بوشهر تا ساحل دریا امتداد دارد. شهرستان تنگستان شامل تنگستان شمالی با مرکزیت ''اهرم'' و تنگستان ساحلی با مرکزیت ''دلوار'' است.<ref name=":1">[http://tarikhirani.ir/fa/calendar/282/%DB%B1%DB%B2-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B1-%DB%B1%DB%B2%DB%B9%DB%B4-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF ۱۲ شهریور ۱۲۹۴، رئیس‌علی دلواری کشته شد - سایت تاریخ ایرانی]</ref> | تنگستان نیز منطقه‌ای کوهستانی در جنوب شرقی بوشهر است که از جنوب دشتستان بوشهر تا ساحل دریا امتداد دارد. شهرستان تنگستان شامل تنگستان شمالی با مرکزیت ''اهرم'' و تنگستان ساحلی با مرکزیت ''دلوار'' است.<ref name=":1">[http://tarikhirani.ir/fa/calendar/282/%DB%B1%DB%B2-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B1-%DB%B1%DB%B2%DB%B9%DB%B4-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF ۱۲ شهریور ۱۲۹۴، رئیس‌علی دلواری کشته شد - سایت تاریخ ایرانی]</ref> | ||