۸٬۸۸۷
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین اسماعیل خویی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
== بنیانگذاری کانون نویسندگان == | == بنیانگذاری کانون نویسندگان == | ||
دکتر اسماعیل خویی از بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران است؛ و دو دوره نیز عضو هیأت دبیران این کانون بوده است . وی که از همان آغازِ در کنار دیگر آزاداندیشان هم‌رزم خویش، در مرکز ِجنبش روشنفکری ایران قرار داشت. اسماعیل خویی پس از اعدام رفیق و هم‌سنگرش، زنده یاد [[سعید سلطان‌پور]] در سال ۱۳۶۰، که توسط نظام جمهوری اسلامی تیرباران شد، به ناچار رو به زندگی مخفی آورد؛ و پس از سه سال، یعنی در سال ۱۳۶۳، راهی تبعید شد؛ و در لندن زندگی کرد.<ref>زندگینامه اسماعیل خویی ـ سایت مردان پارس</ref> | دکتر اسماعیل خویی از بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران است؛ و دو دوره نیز عضو هیأت دبیران این کانون بوده است . وی که از همان آغازِ در کنار دیگر آزاداندیشان هم‌رزم خویش، در مرکز ِجنبش روشنفکری ایران قرار داشت. اسماعیل خویی پس از اعدام رفیق و هم‌سنگرش، زنده یاد [[سعید سلطان‌پور]] در سال ۱۳۶۰، که توسط نظام جمهوری اسلامی تیرباران شد، به ناچار رو به زندگی مخفی آورد؛ و پس از سه سال، یعنی در سال ۱۳۶۳، راهی تبعید شد؛ و در لندن زندگی کرد.<ref name=":2">[https://persian-man.ir/senior/poets/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84-%D8%AE%D9%88%D9%8A%DB%8C%E2%80%8C/ زندگینامه اسماعیل خویی ـ سایت مردان پارس]</ref> | ||
کانون نویسندگان ایران، نهادی برای همبستگی نویسندگان و روشنفکران ایرانی در برابر سانسور و پاسداشت آزادی بیان تشکیل شد. اسماعیل خویی در مجمع مؤسسان کانون نویسندگان ایران به عنوان عضوی از اولیت هیأت دبیران این مجموعه انتخاب شد. علاوه بر اسماعیل خویی شاعران و نویسندگان دیگری از جمله '''[[سیمین دانشور]]'''، نادر نادرپور، '''[[سیاوش کسرایی]]'''، محمود اعتماد‌زاده و داریوش آشوری نیز به عنوان اعضاء اصلی و '''[[غلامحسین ساعدی]]''' و بهرام بیضایی هم به عنوان عضو جایگزین انتخاب شدند. | کانون نویسندگان ایران، نهادی برای همبستگی نویسندگان و روشنفکران ایرانی در برابر سانسور و پاسداشت آزادی بیان تشکیل شد. اسماعیل خویی در مجمع مؤسسان کانون نویسندگان ایران به عنوان عضوی از اولیت هیأت دبیران این مجموعه انتخاب شد. علاوه بر اسماعیل خویی شاعران و نویسندگان دیگری از جمله '''[[سیمین دانشور]]'''، نادر نادرپور، '''[[سیاوش کسرایی]]'''، محمود اعتماد‌زاده و داریوش آشوری نیز به عنوان اعضاء اصلی و '''[[غلامحسین ساعدی]]''' و بهرام بیضایی هم به عنوان عضو جایگزین انتخاب شدند.<ref>[https://www.independentpersian.com/node/149251/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1-%D9%88-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87-%D اسماعی خویی، شاعر و نویسنده ایرانی درگذشت ـ سایت اینداپند]</ref> | ||
اسماعیل خویی هم‌چنین از بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران در تبعید و از پایه‌گذاران انجمن قلم در تبعید است. وی همراه با [[احمد شاملو]] به عنوان مهمترین نمایندگان شعر فارسی با ''زیگفرید اونزلد'' که به دعوت انستیتو گوته به ایران آمده بود، ملاقات کرد.<ref name=":1">[http://www.shereiran.ir/site/page/56?userid=959&articleid=1513 اسماعیل خویی ـ سایت شعر ایران]</ref> | اسماعیل خویی هم‌چنین از بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران در تبعید و از پایه‌گذاران انجمن قلم در تبعید است. وی همراه با [[احمد شاملو]] به عنوان مهمترین نمایندگان شعر فارسی با ''زیگفرید اونزلد'' که به دعوت انستیتو گوته به ایران آمده بود، ملاقات کرد.<ref name=":1">[http://www.shereiran.ir/site/page/56?userid=959&articleid=1513 اسماعیل خویی ـ سایت شعر ایران]</ref> | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
== همسر و فرزندان == | == همسر و فرزندان == | ||
اسماعیل خویی دو بار ازدواج کرد که هر دو بار از همسر خود جدا شد. نخستین بار با یک خانم ایتالیایی به نام ''فرانکا گالیو'' ازدواج کرد؛ و از او دو فرزند به نام‌های آتوسا و هومن داشت. پس از آن با رکسانا صبا، دختر موسیقی‌دان مشهور، ابوالحسن صبا ازدواج کرد که نتیجه‌ی این ازدواج نیز دو دختر بنام‌های سبا و سُرایه بود.<ref>بیوگرافی اسماعیل | اسماعیل خویی دو بار ازدواج کرد که هر دو بار از همسر خود جدا شد. نخستین بار با یک خانم ایتالیایی به نام ''فرانکا گالیو'' ازدواج کرد؛ و از او دو فرزند به نام‌های آتوسا و هومن داشت. پس از آن با رکسانا صبا، دختر موسیقی‌دان مشهور، ابوالحسن صبا ازدواج کرد که نتیجه‌ی این ازدواج نیز دو دختر بنام‌های سبا و سُرایه بود.<ref>[https://namnamak.com/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9 بیوگرافی اسماعیل خویی شاعر و همسرش ـ سایت نم‌نمک]</ref> <ref name=":1" /> | ||
== فعالیت در تبعید == | == فعالیت در تبعید == | ||
اسماعیل خویی شاعری است که به هرجا رفته باشد، شعر آن‌جاست. وی یکی از معدود نمادها و نمودهایی است که ادبیات ایرانی در خارج از کشور را در سال‌های سردِ غربت ایرانیان مهاجر و پناهنده، زنده نگه داشته‌است. اسماعیل خویی در خارج از ایران و در تبعید، یکی از فعالان راهِ آزادی بیان و عقیده بوده است . وی یکی از نخستین کسانی بود که در راستای اعتقاد راستین خود، به فـتوای روح‌الله '''خمینی''' مبنی بر به قتل رساندن سلمان رشدی را آشکارا محکوم کرد؛ و به همین خاطر آخوندهای حکومتی که از او هیچ دل خوشی نداشتند، آثار او را از کتاب‌خانه‌های ایران جمع‌آوری کردند؛ و رسماً وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی به همه‌ی ناشرهای ایرانی دستور داد تا از نشر کتاب‌های او بپرهیزند. اما صدای رسای اسماعیل خویی از هر طریقی به گوش ایرانیان می‌رسید. | اسماعیل خویی شاعری است که به هرجا رفته باشد، شعر آن‌جاست. وی یکی از معدود نمادها و نمودهایی است که ادبیات ایرانی در خارج از کشور را در سال‌های سردِ غربت ایرانیان مهاجر و پناهنده، زنده نگه داشته‌است. اسماعیل خویی در خارج از ایران و در تبعید، یکی از فعالان راهِ آزادی بیان و عقیده بوده است . وی یکی از نخستین کسانی بود که در راستای اعتقاد راستین خود، به فـتوای [[روح‌الله خمینی|'''روح‌الله خمینی''']] مبنی بر به قتل رساندن سلمان رشدی را آشکارا محکوم کرد؛ و به همین خاطر آخوندهای حکومتی که از او هیچ دل خوشی نداشتند، آثار او را از کتاب‌خانه‌های ایران جمع‌آوری کردند؛ و رسماً وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی به همه‌ی ناشرهای ایرانی دستور داد تا از نشر کتاب‌های او بپرهیزند. اما صدای رسای اسماعیل خویی از هر طریقی به گوش ایرانیان می‌رسید.<ref name=":3">[https://vista.ir/m/a/8x8v3 اسماعیل خویی و گلچین اشعار او ـ سایت ویستا] </ref> | ||
=== '''بی در کجا''' === | === '''بی در کجا''' === | ||
اسماعیل خویی در انتهای بیشتر اشعارش که در تبعید و خارج از کشور سروده است، نوشته است ''بی در کجا'' که منظورش همان لندن است. وی از غربت به ''بی در کجا'' یاد می‌کند. | اسماعیل خویی در انتهای بیشتر اشعارش که در تبعید و خارج از کشور سروده است، نوشته است ''بی در کجا'' که منظورش همان لندن است. وی از غربت به ''بی در کجا'' یاد می‌کند.<ref name=":0" /> | ||
اسماعیل خویی در طول دوران فعالیت‌های ادبی خود، اشعار زیبای زیادی سروده است. وی به عنوان یکی از مهمترین نمایندگان شعر فارسی در در دهه ۱۳۶۰، بود. اشعار اسماعیل خویی در کشورها و شهرهای مختلفی نظیر: آمریکا، کانادا، انگلستان، سوئد، آلمان و کراواسی به چاپ رسیده‌اند. | اسماعیل خویی در طول دوران فعالیت‌های ادبی خود، اشعار زیبای زیادی سروده است. وی به عنوان یکی از مهمترین نمایندگان شعر فارسی در در دهه ۱۳۶۰، بود. اشعار اسماعیل خویی در کشورها و شهرهای مختلفی نظیر: آمریکا، کانادا، انگلستان، سوئد، آلمان و کراواسی به چاپ رسیده‌اند.<ref>[https://matlabnew.ir/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C/ بیوگرافی و علت درگذشت اسماعیل خویی ـ مجله اینترنتی مطلب‌نیوز]</ref> | ||
=== '''جایزه‌ی ادبی فریدریش روکرت''' === | === '''جایزه‌ی ادبی فریدریش روکرت''' === | ||
اسماعیل خویی در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) موفق به دریافت جایزه‌ی ادبی ''فریدریش روکرت'' شد. جایزه ادبی شهر کوبورگ، که هر دو سال یک بار به نویسنده و ادیبی از خاورمیانه و خاور نزدیک تعلق می‌گیرد. | اسماعیل خویی در سال ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) موفق به دریافت جایزه‌ی ادبی ''فریدریش روکرت'' شد. جایزه ادبی شهر کوبورگ، که هر دو سال یک بار به نویسنده و ادیبی از خاورمیانه و خاور نزدیک تعلق می‌گیرد.<ref name=":4">[https://www.bbc.com/persian/iran-57237855 اسماعیل خویی شاعر و نویسنده ایرانی ـ سایت بی‌بی‌سی فارسی]</ref> | ||
=== '''دفاع از''' [[مبارزه مسلحانه]] === | === '''دفاع از''' [[مبارزه مسلحانه]] === | ||
اسماعیل خویی که از مخالفان نظام جمهوری اسلامی، معتقد به شیوه '''[[مبارزه مسلحانه]]''' است، در بحث تکامل یا انقلاب می‌گوید:<blockquote>«تکامل یا انقلاب، اگر قرار باشد ما از راه تکامل از شرّ جمهوری اسلامی آزاد شویم یک پانصد سالی طول دارد؛ و راهش هم آموزش و پرورش است. ولی اگر قرار باشد با شیوه‌های انقلابی با آن روبه‌رو شویم طبعاً باز جوانان ما باید همان شیوه‌های مبارزه مسلحانه را پیش ببرند... من گمان می‌کنم در زمان شاه این شیوه مبارزه نابهنگام به کار بسته شد ولی اگر از من بپرسید، هم‌اکنون به هنگام‌تر است.» | اسماعیل خویی که از مخالفان نظام جمهوری اسلامی، معتقد به شیوه '''[[مبارزه مسلحانه]]''' است، در بحث تکامل یا انقلاب می‌گوید:<blockquote>«تکامل یا انقلاب، اگر قرار باشد ما از راه تکامل از شرّ جمهوری اسلامی آزاد شویم یک پانصد سالی طول دارد؛ و راهش هم آموزش و پرورش است. ولی اگر قرار باشد با شیوه‌های انقلابی با آن روبه‌رو شویم طبعاً باز جوانان ما باید همان شیوه‌های مبارزه مسلحانه را پیش ببرند... من گمان می‌کنم در زمان شاه این شیوه مبارزه نابهنگام به کار بسته شد ولی اگر از من بپرسید، هم‌اکنون به هنگام‌تر است.»<ref>[https://www.radiofarda.com/a/f7-mizban-e1-esmaeil-khoei/27900671.html اسماعیل خویی... ـ رادیو فردا] </ref> </blockquote> | ||
== ترجمه اشعار به زبان‌های مختلف == | == ترجمه اشعار به زبان‌های مختلف == | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
وی به زبان انگلیسی تسلط داشت؛ و به این زبان نیز اشعار زیادی سروده است. نخستین مجموعه‌ی اشعار انگلیسی او با نام | وی به زبان انگلیسی تسلط داشت؛ و به این زبان نیز اشعار زیادی سروده است. نخستین مجموعه‌ی اشعار انگلیسی او با نام | ||
Voice of Exile است. | Voice of Exile است.<ref>[https://shayanews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-24/88887-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C% علت درگذشت اسماعیل خویی چه بود؟ و بیوگرافی ـ سایت شیانیوز]</ref> | ||
== سبک شعری == | == سبک شعری == | ||
شعر اسماعیل خویی قالب، سبک و نفوذ ویژه‌ی خود را دارد. شعرِ وی آن‌جا که اعماقِ جهانِ درون و انسانِ خویش را کاوش می‌کند، نو و زنده و امروزی است. اشعار او در این جایگاه، هم نیمایی و هم مابعد نیمایی است؛ همان‌گونه که هم کلاسیک و هم مدرن است. | شعر اسماعیل خویی قالب، سبک و نفوذ ویژه‌ی خود را دارد. شعرِ وی آن‌جا که اعماقِ جهانِ درون و انسانِ خویش را کاوش می‌کند، نو و زنده و امروزی است. اشعار او در این جایگاه، هم نیمایی و هم مابعد نیمایی است؛ همان‌گونه که هم کلاسیک و هم مدرن است.<ref name=":3" /> | ||
اسماعیل خویی از معدود شاعران ماست که از شعر تعریف روشنی دارد، وی در تعریف شعر می‌گوید: <blockquote>«شعر همانا گره‌خوردگی عاطفی اندیشه و خیال است در زبانی فشرده و آهنگین»</blockquote>اسماعیل خویی درباره دسته‌بندی شاعرها می‌گوید:<blockquote>«شاعر ها را می‌توان در سه گروه دسته بندی کرد؛</blockquote><blockquote>گروه نخست: آن‌هایی که شاعر به دنیا می‌آیند، سپس با خون ِدل خوردن و آموختن و تلاش کردن شاعرتر می‌شوند.</blockquote><blockquote>گروه دوم: شاعرهایی که شاعر به دنیا آمده‌اند اما با درجا زدن ِ خود، شاعر نشده‌اند.</blockquote><blockquote>گروه آخر: آن‌هایی که با دانستن قواعد شعری، شعر می‌سرایند و به خاطر نداشتن بینش شاعرانه شعرشان مثل انار سرمازده می‌ماند.» | اسماعیل خویی از معدود شاعران ماست که از شعر تعریف روشنی دارد، وی در تعریف شعر می‌گوید: <blockquote>«شعر همانا گره‌خوردگی عاطفی اندیشه و خیال است در زبانی فشرده و آهنگین»</blockquote>اسماعیل خویی درباره دسته‌بندی شاعرها می‌گوید:<blockquote>«شاعر ها را می‌توان در سه گروه دسته بندی کرد؛</blockquote><blockquote>گروه نخست: آن‌هایی که شاعر به دنیا می‌آیند، سپس با خون ِدل خوردن و آموختن و تلاش کردن شاعرتر می‌شوند.</blockquote><blockquote>گروه دوم: شاعرهایی که شاعر به دنیا آمده‌اند اما با درجا زدن ِ خود، شاعر نشده‌اند.</blockquote><blockquote>گروه آخر: آن‌هایی که با دانستن قواعد شعری، شعر می‌سرایند و به خاطر نداشتن بینش شاعرانه شعرشان مثل انار سرمازده می‌ماند.»<ref name=":2" /> </blockquote> | ||
=== '''محتوای اشعار''' === | === '''محتوای اشعار''' === | ||
اشعار اسماعیل خویی در زبان یک انقلابی مخالف و ناراضی از بی‌عدالتی به شکل تعهد اجتماعی جاری می‌شود؛ و غزل‌های انتقادی او با اندیشه‌های فلسفی روزگارش در هم می‌آمیزد. استاد اسماعیل خویی از چیزهای روزمره، زبان تصویری بسیار ظریفی را به‌کار می‌گیرد که غیرمنتظره‌ترین استعاره‌ها را در اشعار خود جای داده‌است. | اشعار اسماعیل خویی در زبان یک انقلابی مخالف و ناراضی از بی‌عدالتی به شکل تعهد اجتماعی جاری می‌شود؛ و غزل‌های انتقادی او با اندیشه‌های فلسفی روزگارش در هم می‌آمیزد. استاد اسماعیل خویی از چیزهای روزمره، زبان تصویری بسیار ظریفی را به‌کار می‌گیرد که غیرمنتظره‌ترین استعاره‌ها را در اشعار خود جای داده‌است. | ||
اسماعیل خویی در دوران نظام شاهنشاهی، در شعرهایش برای دور زدن سانسور، زبان سمبولیک ویژه‌ای انتخاب کرده بود. او با اقتباس و برگرفتن تصاویر شاعران کلاسیک فارسی، محتوایی جدید خلق می‌کرد. در واقع اسماعیل خویی از نسل شاعران متعهد معاصر ایران است که علیه سرکوب‌های اجتماعی و سیاسی شعر سرود و با هنرش برای آزادی اندیشه و رهایی ادبیات از استبداد مبارزه کرد. | اسماعیل خویی در دوران نظام شاهنشاهی، در شعرهایش برای دور زدن سانسور، زبان سمبولیک ویژه‌ای انتخاب کرده بود. او با اقتباس و برگرفتن تصاویر شاعران کلاسیک فارسی، محتوایی جدید خلق می‌کرد. در واقع اسماعیل خویی از نسل شاعران متعهد معاصر ایران است که علیه سرکوب‌های اجتماعی و سیاسی شعر سرود و با هنرش برای آزادی اندیشه و رهایی ادبیات از استبداد مبارزه کرد.<ref>[https://echolalia.ir/%d8%a7%d8%b3%d9%85%d8%a7%d8%b9%db%8c%d9%84-%d8%ae%d9%88%db%8c%db%8c%d8%9b-%d8%b4%d8%b1%d8%ad-%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d9%88-%d8%a2%d8%ab%d8%a7%d8%b1%d8%b4/#more-11014 اسماعیل خویی؛ شرح زندگی و آثارش ـ سایت اکولالیا]</ref> | ||
== بیماری و درگذشت == | == بیماری و درگذشت == | ||
به نقل از سبا خویی، دختر دکتر اسماعیل خویی، از جمعه صبح در بیمارستان بستری شد؛ و به خاطر ذات‌الریه شدید خونش عفونی و ریه ها آسیب دیدند، و همین باعث ایجاد نارسایی قلبی و آسیب دیدن کلیه‌ها نیز شد. | به نقل از سبا خویی، دختر دکتر اسماعیل خویی، از جمعه صبح در بیمارستان بستری شد؛ و به خاطر ذات‌الریه شدید خونش عفونی و ریه ها آسیب دیدند، و همین باعث ایجاد نارسایی قلبی و آسیب دیدن کلیه‌ها نیز شد.<ref name=":4" /> | ||
اسماعیل خویی سرانجام در ۴ خردادماه ۱۴۰۰، در سن ۸۳ سالگی به علت ابتلا به بیماری ذات‌الریه، نارسایی قلب و کلیه در لندن درگذشت. | اسماعیل خویی سرانجام در ۴ خردادماه ۱۴۰۰، در سن ۸۳ سالگی به علت ابتلا به بیماری ذات‌الریه، نارسایی قلب و کلیه در لندن درگذشت.<ref name=":0" /> | ||
== آثار اسماعیل خویی == | == آثار اسماعیل خویی == | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
* مجموعه‌ی چهار دفتر: کیهان درد، سنگ بر یخ، ازبام آه، جانانه‌ی شعر و جان زیبایی در یک کتاب (۱۳۸۲) | * مجموعه‌ی چهار دفتر: کیهان درد، سنگ بر یخ، ازبام آه، جانانه‌ی شعر و جان زیبایی در یک کتاب (۱۳۸۲) | ||
* مجموعه رباعیات به زبان انگلیسی | * مجموعه رباعیات به زبان انگلیسی | ||
* من با منِ من بگو مگویی دارم (مجموعه رباعی) | * من با منِ من بگو مگویی دارم (مجموعه رباعی)<ref name=":2" /> <ref name=":1" /> | ||
== گلچینی از اشعار اسماعیل خویی == | == گلچینی از اشعار اسماعیل خویی == | ||
| خط ۳۳۲: | خط ۳۳۲: | ||
== منابع: == | == منابع: == | ||
<references /> | |||