۱۳٬۵۳۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
قیام یعنی: انقلاب، خیزش، رستاخیز، شورش، نهضت، در فرهنگ علوم سیاسی و روابط بینالملل به اقدام جمعی غالباً مسلحانۀ مردم علیه قدرت حاکم قیام میگویند | |||
وقتی مردمی به جان آمده از دست حکومتهای جبار برمیخیزند و دست به شورش وعصیان میزنند قیامی صورت گرفته است زمانی این قیامها به پیروزی منجر میگردند مانند قیام مردم پاریس و فتح زندان باستیل که انقلاب کبیر فرانسه را الگوی انقلابات جهان کرد و قیام مردم ایران بر علیه نظام پادشاهی و گاهی با سرکوب و شکست مواجه میشوند مانند قیام مسکو در سال ۱۹۰۵ و قیام ورشو در سال ۱۹۴۴ در لهستان | وقتی مردمی به جان آمده از دست حکومتهای جبار برمیخیزند و دست به شورش وعصیان میزنند قیامی صورت گرفته است زمانی این قیامها به پیروزی منجر میگردند مانند قیام مردم پاریس و فتح زندان باستیل که انقلاب کبیر فرانسه را الگوی انقلابات جهان کرد و قیام مردم ایران بر علیه نظام پادشاهی و گاهی با سرکوب و شکست مواجه میشوند مانند قیام مسکو در سال ۱۹۰۵ و قیام ورشو در سال ۱۹۴۴ در لهستان | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
=== مبانی نظری قیامها === | === مبانی نظری قیامها === | ||
قیامها در اعتراض به یک ستم طبقاتی یا سیاسی و یا ایدئولوژیک شکل میگیرند و گاهی چند عامل پیشین در شکلگیری یک قیام بطور همزمان موثرند مانند قیام | قیامها در اعتراض به یک ستم طبقاتی (قیام اسپارتاکوس) یا سیاسی (قیام ورشو) و یا ایدئولوژیک (قیام امام حسین در فرهنگ شیعیان) شکل میگیرند و گاهی چند عامل پیشین در شکلگیری یک قیام بطور همزمان موثرند مانند قیام میرزا کوچکخان جنگلی در ایران | ||
=== شکل قیامها === | === شکل قیامها === | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
=== قیام ویلیام والاس === | === قیام ویلیام والاس === | ||
قیام ویلیام والاس در اسکاتلند بر علیه ستم طبقاتی و سیاسی حاکمان انگلستان که پس از پیروزیهایی به دلیل خیانت یکی از فئودالهای اسکاتلند والاس دستگیر و پس از شکنجه به قتل رسید | قیام ویلیام والاس در اسکاتلند بر علیه ستم طبقاتی و سیاسی حاکمان انگلستان که پس از پیروزیهایی به دلیل خیانت یکی از فئودالهای اسکاتلند شکست خورد و ویلیام والاس دستگیر و پس از شکنجه به قتل رسید | ||
=== قیام پاریس === | === قیام پاریس === | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
=== قیام سیمون بولیوار === | === قیام سیمون بولیوار === | ||
قیام سیمون بولیوار بر علیه ستم استعمارگران اسپانیایی در امریکای لاتین بود که منجر به آزادی چندین کشور در امریکای لاتین شد | |||
=== قیام مسکو === | === قیام مسکو === | ||
قیام مردم و کارگران مسکو در سال ۱۹۰۵ بر علیه دیکتاتوری تزار نیکلای دوم بود که به دست ماموران تزار سرکوب شد و قیام کنندگان شکست خوردند و با جمعبندی تجزبیات این قیام توسط لنین در قیام سال ۱۹۱۷ انقلابیون موفق به تسخیر مراکز حساس نظام حاکم و تغییر حکومت شدند | |||
=== قیام ورشو === | === قیام ورشو === | ||
قیام یهودیان ورشو بر علیه ستم اشغالگران نازی بود که در سالهای پایانی جنگ شکل گرفت و با شدت تمام توسط نازیها سرکوب شد | |||
=== قیام سربداران === | === قیام سربداران === | ||
قیام سربداران بر علیه ستم مغولان اشغالگر در استان خراسان شکل گرفت و بخشهایی از میهن توسط مردم از دست مغولان آزاد گردید | |||
=== قیام تبریز در مشروطه === | === قیام تبریز در مشروطه === | ||
قیام تبریز بر علیه نیروهای سرکوبگر که از تهران به تبریز اعزام شده بودند به فرماندهی ستارخان شکل گرفت و نهایتا منجر به فتح تهران توسط انقلابیون شد | |||
=== قیام جنگل === | === قیام جنگل === | ||
قیام جنگل به فرماندهی میرزا کوچکخان جنگلی که از انقلابیون مشروطه بود در جنگلهای شمال ایران شکل گرفت و این مناطق سالیان آزاد شده بود که در نهایت توسط قوای اعزامی از تهران و با همکاری نظامیان انگلیس سرکوب گردید | |||
=== قیام کلنل پسیان === | === قیام کلنل پسیان === | ||
قیام کلنل محمدتقیخان پسیان از خراسان و بر علیه حکومت رضاخان و قوام السلطنه والی خراسان شکل گرفت و با تهاجم ارتش و مزدوران محلی سرکوب گردید | |||
== روزشمار قیام آب خوزستان == | == روزشمار قیام آب خوزستان == | ||
<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span> | <span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span> | ||
<references /> | <references /> | ||
ویرایش