مسمومیت سریالی دانش‌آموزان مدارس دخترانه در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:


== آغاز مسمومیت‌ها ==
== آغاز مسمومیت‌ها ==
مسمومیت سریالی در مدارس دخترانه ایران که آغاز آن ۲ ماه پس از شروع اعتراضات سراسری در ایران گزارش شد، نخست صدها دانشجو از دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه خوارزمی اراک دچار مسمومیت شدند. روز ۹ آذرماه آغاز نخستین موج مسمومیت دانش‌آموزان دختر بود؛ و در یکی از هنرستان‌های شهر قم، ۱۸ نفر از دانش‌آموزان دختر مسموم شدند.<ref name=":0">[https://parsi.euronews.com/2023/02/26/iran-students-poisoned-to-close-girls-schools وزارت بهداشت ایران مسمومیت دانش‌آموزان مدارس دخترانه قم را عمدی خواند - یورو نیوز]</ref>  
مسمومیت سریالی در مدارس دخترانه ایران که آغاز آن ۲ ماه پس از شروع اعتراضات سراسری در ایران گزارش شد، نخست صدها دانشجو از دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه خوارزمی اراک دچار مسمومیت شدند. روز ۹ آذرماه آغاز نخستین موج مسمومیت دانش‌آموزان دختر بود؛ و در یکی از هنرستان‌های شهر قم، ۱۸ نفر از دانش‌آموزان دختر مسموم شدند.<ref name=":0">[https://parsi.euronews.com/2023/02/26/iran-students-poisoned-to-close-girls-schools وزارت بهداشت ایران مسمومیت دانش‌آموزان مدارس دخترانه قم را عمدی خواند - یورو نیوز]</ref>
[[پرونده:دخترانه قم.JPG|جایگزین=حمله شیمیای به مدرسه‌ای در قم|بندانگشتی|269x269پیکسل|حمله شیمیای به مدرسه‌ای در قم]]


=== '''مسمومیت دانش‌آموزان در قم''' ===
=== '''مسمومیت دانش‌آموزان در قم''' ===
خط ۱۹: خط ۲۰:
مطابق اسناد اعلام شده از سوی فرمانداری بروجرد، فقط در روز ۷ اسفندماه ۱۴۰۱، در مدرسه دخترانه ۱۵ خرداد بروجرد ۱۰۷ دانش‌آموز مسموم شدند. در مدرسه متوسطه دخترانه احمدیه، طی سه روز ۱۱۳ دانش‌آموز مسموم شدند.<ref name=":3">[https://aftabnews.ir/fa/news/826904/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D9%85%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%AF-%D9%88- روایت تکاندهنده از مسمومیت دانش‌آموزان - پایگاه خبری آفتاب]</ref>
مطابق اسناد اعلام شده از سوی فرمانداری بروجرد، فقط در روز ۷ اسفندماه ۱۴۰۱، در مدرسه دخترانه ۱۵ خرداد بروجرد ۱۰۷ دانش‌آموز مسموم شدند. در مدرسه متوسطه دخترانه احمدیه، طی سه روز ۱۱۳ دانش‌آموز مسموم شدند.<ref name=":3">[https://aftabnews.ir/fa/news/826904/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D9%85%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%AF-%D9%88- روایت تکاندهنده از مسمومیت دانش‌آموزان - پایگاه خبری آفتاب]</ref>


هم‌چنین شماری از دانش‌آموزان دبیرستان احمدیه بروجرد بر اثر مسمومیت قسمت‌هایی از بدنشان فلج شده است. به‌نقل از برخی از دانش‌آموزان مدرسه ۱۵ خرداد در بروجرد، یک شیء مانند بمب کوچک از بیرون به حیاط مدرسه پرتاب شده است و ماده‌‌ی متصاعد شده از آن، دانش‌آموزان را مسموم کرده است. فاطمه مقصودی، نماینده بروجرد در مجلس رژیم ایران اذعان کرد که این مسمومیت‌ها قطعاً عمدی است.<ref name=":10">[https://www.iranintl.com/202302279458 مسمومیت زنجیره‌ای دختران دانش‌آموزان ـ سایت ایران اینترنشنال] (۲)</ref>  
هم‌چنین شماری از دانش‌آموزان دبیرستان احمدیه بروجرد بر اثر مسمومیت قسمت‌هایی از بدنشان فلج شده است. به‌نقل از برخی از دانش‌آموزان مدرسه ۱۵ خرداد در بروجرد، یک شیء مانند بمب کوچک از بیرون به حیاط مدرسه پرتاب شده است و ماده‌‌ی متصاعد شده از آن، دانش‌آموزان را مسموم کرده است. فاطمه مقصودی، نماینده بروجرد در مجلس رژیم ایران اذعان کرد که این مسمومیت‌ها قطعاً عمدی است.<ref name=":10">[https://www.iranintl.com/202302279458 مسمومیت زنجیره‌ای دختران دانش‌آموزان ـ سایت ایران اینترنشنال] (۲)</ref>
[[پرونده:دانش‌آموزان دخترانه.JPG|جایگزین=مسمومیت دانش‌آموزان دخترانه|بندانگشتی|290x290پیکسل|مسمومیت دانش‌آموزان دخترانه]]


== مسمومیت در ۲۵ استان ==
== مسمومیت در ۲۵ استان ==
خط ۲۵: خط ۲۷:


=== '''عامل مسمومیت‌ دانش آموزان''' ===
=== '''عامل مسمومیت‌ دانش آموزان''' ===
علیرضا منادی‌سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش مجلس در روز ۹ اسفندماه، اعلام کرد که مسمومیت دانش‌آموزان ناشی از گاز ان2 بوده است.<ref name=":4">[https://tejaratnews.com/%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86-9-%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF-1401 علت مسمومیت دانش آموزان اعلام شد - سایت تجارت نیوز]</ref>  
علیرضا منادی‌سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش مجلس در روز ۹ اسفندماه، اعلام کرد که مسمومیت دانش‌آموزان ناشی از گاز ان2 بوده است.<ref name=":4">[https://tejaratnews.com/%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86-9-%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF-1401 علت مسمومیت دانش آموزان اعلام شد - سایت تجارت نیوز]</ref>
[[پرونده:شهرهای مسموم شده.JPG|جایگزین=شهرهایی که مدارس دخترانه مورد حمله شیمیایی قرار گرفتند|بندانگشتی|249x249پیکسل|شهرهایی که مدارس دخترانه مورد حمله شیمیایی قرار گرفتند]]


== گسترش سریالی مسمومیت‌ها ==
== گسترش سریالی مسمومیت‌ها ==
خط ۳۵: خط ۳۸:


=== '''۹ و ۱۰ اسفندماه''' ===
=== '''۹ و ۱۰ اسفندماه''' ===
[[پرونده:دبیرستان دخترانه خیام،پردیس.JPG|جایگزین=مسمومیت دبیرستان دخترانه خیام،پردیس|بندانگشتی|254x254پیکسل|مسمومیت دبیرستان دخترانه خیام،پردیس]]
روز سه‌شنبه ۹ اسفندماه ۱۴۰۱، دبیرستان دخترانه خیام در پردیس تهران مورد حمله شیمیایی قرار گرفت؛ و ۳۵ نفر از دانش‌آموزان این دبیرستان دچار مسمومیت شدند. هم‌چنین در مدرسه راه زینب، همه‌ی دانش‌آموزان یک کلاس مسموم گردیدند. در روز چهارشنبه ۱۰ اسفندماه، دانش‌آموزان دبیرستان دخترانه امت در تهرانپارس در شرق تهران نیز دچار مسمومیت شدند. دانش‌آموزان یک مدرسه دخترانه در نارمک تهران هم مورد مسمومیت قرار گرفتند.  
روز سه‌شنبه ۹ اسفندماه ۱۴۰۱، دبیرستان دخترانه خیام در پردیس تهران مورد حمله شیمیایی قرار گرفت؛ و ۳۵ نفر از دانش‌آموزان این دبیرستان دچار مسمومیت شدند. هم‌چنین در مدرسه راه زینب، همه‌ی دانش‌آموزان یک کلاس مسموم گردیدند. در روز چهارشنبه ۱۰ اسفندماه، دانش‌آموزان دبیرستان دخترانه امت در تهرانپارس در شرق تهران نیز دچار مسمومیت شدند. دانش‌آموزان یک مدرسه دخترانه در نارمک تهران هم مورد مسمومیت قرار گرفتند.  
 
[[پرونده:دخترانه عصمت، تهران.JPG|جایگزین=مسمومیت دانش‌آموزان مدرسه عصمت|بندانگشتی|256x256پیکسل|مسمومیت دانش‌آموزان مدرسه عصمت]]
شایان ذکر است که بسیاری از دانشجویان و دانش‌آموزان دختر در جریان قیام سراسری علیه خامنه‌ای و نظام جمهوری اسلامی شعار داده‌اند.
شایان ذکر است که بسیاری از دانشجویان و دانش‌آموزان دختر در جریان قیام سراسری علیه خامنه‌ای و نظام جمهوری اسلامی شعار داده‌اند.


خط ۵۰: خط ۵۴:


=== '''۱۱ و ۱۳ اسفندماه''' ===
=== '''۱۱ و ۱۳ اسفندماه''' ===
[[پرونده:مسمومیت دختران دانش‌آموز.JPG|جایگزین=بستری شدن دختران مسموم‌شده|بندانگشتی|258x258پیکسل|بستری شدن دختران مسموم‌شده]]
براساس گزارشات در روز پنجشنبه ۱۱ اسفندماه، ۳۰ مدرسه دخترانه مورد حمله با گاز سمی قرار گرفتند؛ و بسیاری از دانش‌آموزان مسموم شدند.<ref>[https://www.etemadonline.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%81%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9-11/600572-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86 اینفوگرافی مسمومیت دانش‌آموزان - سایت اعتماد آنلاین]</ref>  
براساس گزارشات در روز پنجشنبه ۱۱ اسفندماه، ۳۰ مدرسه دخترانه مورد حمله با گاز سمی قرار گرفتند؛ و بسیاری از دانش‌آموزان مسموم شدند.<ref>[https://www.etemadonline.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%81%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9-11/600572-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86 اینفوگرافی مسمومیت دانش‌آموزان - سایت اعتماد آنلاین]</ref>  


خط ۵۷: خط ۶۲:


=== '''۱۴ اسفندماه''' ===
=== '''۱۴ اسفندماه''' ===
[[پرونده:مسمومیت مدارس دخترانه.JPG|جایگزین=مسمومیت دانش‌آموزان دخترانه|بندانگشتی|250x250پیکسل]]
روز یک‌شنبه ۱۴ اسفند، حملات شیمیایی به مدارس دخترانه در شهرهای تهران، مشهد، اهواز، رامهرمز، اصفهان، فولادشهر، آبادان، خرمشهر، خلخال، هفتگل، تبریز، شیراز، کرج، شهریار، یاسوج، ابهر، گیلان‌غرب، بوشهر، زنجان،  بندرعباس، همدان، یزد، نیشابور، اسفراین، کاشان، و گنبد کاووس و ایوان صورت گرفت.<ref>[https://ir.voanews.com/a/6991320.html واکنش علی خامنه‌ای به مسمومیت سریالی دانش‌آموزان - صدای آمریکا] (۱)</ref>  
روز یک‌شنبه ۱۴ اسفند، حملات شیمیایی به مدارس دخترانه در شهرهای تهران، مشهد، اهواز، رامهرمز، اصفهان، فولادشهر، آبادان، خرمشهر، خلخال، هفتگل، تبریز، شیراز، کرج، شهریار، یاسوج، ابهر، گیلان‌غرب، بوشهر، زنجان،  بندرعباس، همدان، یزد، نیشابور، اسفراین، کاشان، و گنبد کاووس و ایوان صورت گرفت.<ref>[https://ir.voanews.com/a/6991320.html واکنش علی خامنه‌ای به مسمومیت سریالی دانش‌آموزان - صدای آمریکا] (۱)</ref>  


خط ۶۶: خط ۷۲:


== اعتراض خانواده دانش‌آموزان ==
== اعتراض خانواده دانش‌آموزان ==
[[پرونده:تجمع اعتراضی خانواده ها.JPG|جایگزین=تجمع اعتراضی خانواده‌های دانش‌آموزان مسموم‌شده|بندانگشتی|267x267پیکسل|تجمع اعتراضی خانواده‌های دانش‌آموزان مسموم‌شده]]
والدین دختران دانش‌آموز که مورد مسمومیت قرار گرفته بودند، روز ۲۳ بهمن‌ماه ۱۴۰۱، در مقابل فرمانداری شهر قم تجمع اعتراضی برپا کردند؛ و خواستار توضیحات مقامات جمهوری اسلامی شدند.<ref name=":0" />  
والدین دختران دانش‌آموز که مورد مسمومیت قرار گرفته بودند، روز ۲۳ بهمن‌ماه ۱۴۰۱، در مقابل فرمانداری شهر قم تجمع اعتراضی برپا کردند؛ و خواستار توضیحات مقامات جمهوری اسلامی شدند.<ref name=":0" />  


خط ۷۷: خط ۸۴:


== اعتراض معلمان و فرهنگیان ==
== اعتراض معلمان و فرهنگیان ==
[[پرونده:تجمع اعتراضی مشهد-۱۶ اسفند.JPG|جایگزین=تجمع اعتراضی ۱۶ اسفندماه ۱۴۰۱|بندانگشتی|274x274پیکسل|تجمع اعتراضی ۱۶ اسفندماه ۱۴۰۱]]
روز سه‌شنبه ۱۶ اسفندماه، معلمان و فرهنگیان در بیش از ۲۰ شهر از جمله اصفهان، رشت، مشهد، لاهیجان، سنندج، مریوان، شیراز، اهواز، بابل، کرج، کازرون، بوشهر، الگیودرز، جلفا، نورآباد ممسنی، سقز، زنجان، کاشمر و آبدانان در اعتراض به مسمومیت زنجیره‌ای دانش‌آموزان مدارس دخترانه دست به تجمع اعتراضی زدند؛ و علیه حکومت شعار دادند.<ref>[https://www.bbc.com/persian/64872562 تجمع معلمان در دستکم ۲۰ شهر ایران در حمایت از دانش‌آموزان - بی‌بی‌سی فارسی] (۲)</ref>  
روز سه‌شنبه ۱۶ اسفندماه، معلمان و فرهنگیان در بیش از ۲۰ شهر از جمله اصفهان، رشت، مشهد، لاهیجان، سنندج، مریوان، شیراز، اهواز، بابل، کرج، کازرون، بوشهر، الگیودرز، جلفا، نورآباد ممسنی، سقز، زنجان، کاشمر و آبدانان در اعتراض به مسمومیت زنجیره‌ای دانش‌آموزان مدارس دخترانه دست به تجمع اعتراضی زدند؛ و علیه حکومت شعار دادند.<ref>[https://www.bbc.com/persian/64872562 تجمع معلمان در دستکم ۲۰ شهر ایران در حمایت از دانش‌آموزان - بی‌بی‌سی فارسی] (۲)</ref>  


خط ۱۱۱: خط ۱۱۹:
فاضل میبدی در روز ۸ اسفندماه، به دنبال انتشار خبر کشته شدن یک دختر یازده ساله مسموم شده در شهر قم به نام فاطمه رضایی، اظهارات روز گذشته‌ی خود را تکذیب کرد. اما شبکه شرق که مصاحبه با او را انجام داده بود، تصریح کرد که اظهارات فاضل میبدی ظبط شده است؛ و هیچ‌گونه دخل و تصرفی در صحبت‌های ایشان صورت نگرفته است.<ref name=":5" />  
فاضل میبدی در روز ۸ اسفندماه، به دنبال انتشار خبر کشته شدن یک دختر یازده ساله مسموم شده در شهر قم به نام فاطمه رضایی، اظهارات روز گذشته‌ی خود را تکذیب کرد. اما شبکه شرق که مصاحبه با او را انجام داده بود، تصریح کرد که اظهارات فاضل میبدی ظبط شده است؛ و هیچ‌گونه دخل و تصرفی در صحبت‌های ایشان صورت نگرفته است.<ref name=":5" />  


منقدین می‌گویند حکومت جموری اسلامی بجای پاسخ‌گویی به مردم و خانواده‌ی دانش‌آموزان مسموم‌شده، همواره تهدید می‌کند؛ و از پاسخگویی طفره می‌رود. نظام جمهوری اسلامی تا کنون توضیح قانع‌کننده‌ای در رابطه با علل و عوامل حملات شیمیایی و موج مسمومیت‌های زنجیره‌ای دانش‌آموزان مدارس دخترانه نداده است.<ref name=":13">[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B1%DB%B0%DB%B0-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%DB%B5-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2/a-64903360 حمله شیمیایی به بیش از ۱۰۰ مدرسه - دویچه‌وله فارسی] (۲)</ref>  
منقدین می‌گویند حکومت جموری اسلامی بجای پاسخ‌گویی به مردم و خانواده‌ی دانش‌آموزان مسموم‌شده، همواره تهدید می‌کند؛ و از پاسخگویی طفره می‌رود. نظام جمهوری اسلامی تا کنون توضیح قانع‌کننده‌ای در رابطه با علل و عوامل حملات شیمیایی و موج مسمومیت‌های زنجیره‌ای دانش‌آموزان مدارس دخترانه نداده است.<ref name=":13">[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B1%DB%B0%DB%B0-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%DB%B5-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2/a-64903360 حمله شیمیایی به بیش از ۱۰۰ مدرسه - دویچه‌وله فارسی] (۲)</ref>
[[پرونده:خامنه‌ای آفتابه.JPG|جایگزین=واکنش خامنه‌ای نسبت به مسمویت دانش‌آموزان دختر در حاشیه درختکاری|بندانگشتی|224x224پیکسل|واکنش خامنه‌ای نسبت به مسمویت دانش‌آموزان دختر در حاشیه درختکاری]]


=== '''واکنش خامنه‌ای پس از سه ماه سکوت''' ===
=== '''واکنش خامنه‌ای پس از سه ماه سکوت''' ===
خط ۱۴۷: خط ۱۵۶:


== بیانیه کانون صنفی معلمان ==
== بیانیه کانون صنفی معلمان ==
[[پرونده:کانون صنفی معلمان.JPG|جایگزین=کانون صنفی معلمان ایران|بندانگشتی|271x271پیکسل|کانون صنفی معلمان ایران]]
روز پنجشنبه ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۱، کانون صنفی معلمان در بیانیه‌ای مسمومیت دختران دانش‌آموز را مسموم‌سازی عمدی و بیوتروریسم خواند؛ و شخص [[سید علی خامنه ای|خامنه‌ای]] و نهادها و ارگان‌های تحت امر او را مسئول این ترورها دانستند. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان نیز به برپا کردن تجمع اعتراضی در روز ۱۶ اسفندماه، فراخوان دادند.<ref name=":14">[https://www.iranintl.com/202303028733 بیانیه تشکل‌ها درباره مسمومیت دانش‌آموزان: رهبر مسئول این ترورهاست - ایران اینترنشنال] (۴)</ref>  
روز پنجشنبه ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۱، کانون صنفی معلمان در بیانیه‌ای مسمومیت دختران دانش‌آموز را مسموم‌سازی عمدی و بیوتروریسم خواند؛ و شخص [[سید علی خامنه ای|خامنه‌ای]] و نهادها و ارگان‌های تحت امر او را مسئول این ترورها دانستند. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان نیز به برپا کردن تجمع اعتراضی در روز ۱۶ اسفندماه، فراخوان دادند.<ref name=":14">[https://www.iranintl.com/202303028733 بیانیه تشکل‌ها درباره مسمومیت دانش‌آموزان: رهبر مسئول این ترورهاست - ایران اینترنشنال] (۴)</ref>  


۵٬۷۷۰

ویرایش

منوی ناوبری