۸٬۶۷۰
ویرایش
نادرشاه افشار: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
| data31 = | | data31 = | ||
}} | }} | ||
''' | '''نادرشاه''' '''افشار،''' (زاده ۲ آذر ۱۰۶۷ خورشیدی، درگز در شمال خراسان - مقتول در ۲۸ خرداد ۱۱۲۶ خورشیدی، قوچان)<ref name=":1">برترینها - [http://www.bartarinha.ir/fa/news/269023/از-نادر-شاه-افشار-چه-می-دانید از نادر شاه افشار چه می‌دانید؟]</ref> ۱۲سال از ۱۱۱۴ خورشیدی تا ۱۱۲۶ پادشاه [[ایران]] و بنیانگذار دودمان افشاریه بود. او از مشهورترین پادشاهان ایران پس از اسلام است که سرکوب افغانها و بیرون راندن عثمانی و روسیه از کشور و تجدید استقلال ایران و نیز فتح هندوستان و ترکستان و جنگهای پیرزومندانه او سبب شهرت بسیارش گشت. به او در اروپا لقب «آخرین جهانگشای شرق» و «ناپلئون ایران» نیز داده‌اند.<ref name=":0">آی ایران - [http://www.akairan.com/biography/daneshmandan1/2012106105251.html زندگینامه نادر شاه افشار]</ref> | ||
برخی مورخین او را قدرتمندترین پادشاه ایرانی بعد از اسلام و در ردیف کورش کبیر می‌دانند.<ref>نمناک - [http://namnak.com/جمجمه-نادرشاه-افشار.p25503 جمجمه نادر شاه پس از نبش قبر + عکس]</ref>برخی دیگر نیز لقبی مثل «اسکندر دوم» به او داده‌اند.<ref>تاریخ ایران - [http://www.persianhistory.blogfa.com/post-34.aspx نادر شاه افشار]</ref> | برخی مورخین او را قدرتمندترین پادشاه ایرانی بعد از اسلام و در ردیف کورش کبیر می‌دانند.<ref>نمناک - [http://namnak.com/جمجمه-نادرشاه-افشار.p25503 جمجمه نادر شاه پس از نبش قبر + عکس]</ref>برخی دیگر نیز لقبی مثل «اسکندر دوم» به او داده‌اند.<ref>تاریخ ایران - [http://www.persianhistory.blogfa.com/post-34.aspx نادر شاه افشار]</ref> | ||
== کودکی نادرشاه تا مشهور شدن در خراسان == | == کودکی نادرشاه تا مشهور شدن در خراسان == | ||
ندرقلی یا نادرقلی در حدود سال ۱۰۶۷ خورشیدی در ایل افشار در خراسان به دنیا آمد. این ایل به دو شعبه بزرگ تقسیم می‌شد: یکی قاسملو و دیگری قرقلو. | ندرقلی یا نادرقلی در حدود سال ۱۰۶۷ خورشیدی در ایل افشار در خراسان به دنیا آمد. این ایل به دو شعبه بزرگ تقسیم می‌شد: یکی قاسملو و دیگری قرقلو. نادرشاه افشار از شعبه قرقلو بود. طایفه قرقلو را شاه اسماعیل از آذربایجان – تکاب به خراسان کوچاند و در شمال آن سرزمین، در نواحی ابیورد و درگز و باخرز تا حدود مرو مسکن داد تا در برابر هجوم ازبکان و ترکمانان سد باشند. تعداد بسیاری از این ایلها در زمان شاه عباس اول در ایل شاهسون ادغام گشته بودند. | ||
نام اصلی او «نادرقلی» بود و به روایت غیرمستندی، هنگامی که هنوز به ۱۸ سالگی نرسیده بود همراه با مادرش در یکی از یورشهای ازبک‌های خوارزم به اسارت آنها درآمد. بعد از مدت کوتاهی از اسارت گریخت و به خراسان برگشت و در خدمت حکمران ابیورد، باباعلی بیگ، بود. او گروه کوچکی را به دور خود جمع کرد و بعد از کنترل چند ناحیه خراسان خود را «نادرقلی بیگ» نامید. | نام اصلی او «نادرقلی» بود و به روایت غیرمستندی، هنگامی که هنوز به ۱۸ سالگی نرسیده بود همراه با مادرش در یکی از یورشهای ازبک‌های خوارزم به اسارت آنها درآمد. بعد از مدت کوتاهی از اسارت گریخت و به خراسان برگشت و در خدمت حکمران ابیورد، باباعلی بیگ، بود. او گروه کوچکی را به دور خود جمع کرد و بعد از کنترل چند ناحیه خراسان خود را «نادرقلی بیگ» نامید. | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
محمود افغان که تنها بر اصفهان و نواحی اطراف آن حکومت می‌کرد کمی بعد به‌دست پسر عمویش به‌نام اشرف افغان در ۱۱۳۷ هجری قمری به‌قتل رسید. همزمان با این اوضاع، نادر که از میزان نفوذ [[صفویان|خاندان صفوی]] در میان مردم آگاه بود، به شاه تهماسب دوم پیوست و در ۱۱۳۹ هجری قمری سردار سپاه او شد. سپس خراسان را به تصرف خود درآورد. | محمود افغان که تنها بر اصفهان و نواحی اطراف آن حکومت می‌کرد کمی بعد به‌دست پسر عمویش به‌نام اشرف افغان در ۱۱۳۷ هجری قمری به‌قتل رسید. همزمان با این اوضاع، نادر که از میزان نفوذ [[صفویان|خاندان صفوی]] در میان مردم آگاه بود، به شاه تهماسب دوم پیوست و در ۱۱۳۹ هجری قمری سردار سپاه او شد. سپس خراسان را به تصرف خود درآورد. | ||
مالک بزرگ ملک محمود سیستانی (حاکم سیستان) تا حدی مانع قدرت‌گیری نادر شد ولی نادر در سال ۱۱۳۷ هجری قمری پشتیبانی شاه تهماسب دوم صفوی و فتحعلی خان قاجار (پسر شاه | مالک بزرگ ملک محمود سیستانی (حاکم سیستان) تا حدی مانع قدرت‌گیری نادر شد ولی نادر در سال ۱۱۳۷ هجری قمری پشتیبانی شاه تهماسب دوم صفوی و فتحعلی خان قاجار (پسر شاه قلی‌خان قاجار و پدربزرگ آقا محمدخان قاجار) را جلب کرد و توانست ملک محمود را شکست دهد و حاکمیت شاه ایران را در خراسان برپا نماید. شاه تهماسب نیز، نادر قلی را والی خود در خراسان اعلام کرد و پس از آن نادر نام خود را به «طهماسب قلی» تغییر داد. سال بعد او پس از سرکوب چند ایل ترک و کرد به حکمرانی کامل خراسان رسید. | ||
[[پرونده:نقشه ایران در زمان نادرشاه.jpg|بندانگشتی|نقشه ایران در زمان نادرشاه]] | [[پرونده:نقشه ایران در زمان نادرشاه.jpg|بندانگشتی|نقشه ایران در زمان نادرشاه]] | ||
وی پس از آن برای به‌قدرت رساندن شاه تهماسب با افغانها وارد جنگ شد. در ۱۷۲۹ (احتمالا میلادی) رئیس افغانها یعنی اشرف افغان را در مهماندوست در نزدیکی دامغان (طی نبرد دامغان) و سپس در مورچه خورت اصفهان و برای بار سوم در زرقان فارس شکست داد. او سپس در تعقیب اشرف، افغانستان را مورد تاخت و تاز قرار داد و قبایل این دیار را مطیع خود نمود. بدین ترتیب پس از هفت سال شورش افغانها در ۱۱۴۲ هجری قمری به پایان می‌رسد. | وی پس از آن برای به‌قدرت رساندن شاه تهماسب با افغانها وارد جنگ شد. در ۱۷۲۹ (احتمالا میلادی) رئیس افغانها یعنی اشرف افغان را در مهماندوست در نزدیکی دامغان (طی نبرد دامغان) و سپس در مورچه خورت اصفهان و برای بار سوم در زرقان فارس شکست داد. او سپس در تعقیب اشرف، افغانستان را مورد تاخت و تاز قرار داد و قبایل این دیار را مطیع خود نمود. بدین ترتیب پس از هفت سال شورش افغانها در ۱۱۴۲ هجری قمری به پایان می‌رسد. | ||