۴۱۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا، اصلاح نویسههای عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت | {{جعبه اطلاعات شخصیت | ||
|نام =اشرف پهلوی | |نام =اشرف پهلوی | ||
|تصویر = | |تصویر = | ||
[[پرونده:اشرف پهلوی.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:اشرف پهلوی.jpg|بندانگشتی]] | ||
|توضیحات = | |توضیحات = | ||
|سری = | |سری = | ||
|اولین_حضور =۲۶ آذر ۱۳۰۴ در مراسم تاجگذاری پدرش به شاهدختی منصوب شد | |اولین_حضور =۲۶ آذر ۱۳۰۴ در مراسم تاجگذاری پدرش به شاهدختی منصوب شد | ||
|آخرین_حضور = | |آخرین_حضور = | ||
|هدف = | |هدف = | ||
|ساخته_شده_توسط= | |ساخته_شده_توسط= | ||
|ایفای_نقش_توسط= | |ایفای_نقش_توسط= | ||
|قسمتها = | |قسمتها = | ||
|لقب =شاهدخت اشرف پهلوی | |لقب =شاهدخت اشرف پهلوی | ||
|نام_مستعار = | |نام_مستعار = | ||
|نوع = | |نوع = | ||
|جنسیت = | |جنسیت = | ||
|سن =۹۶ سال هنگام مرگ | |سن =۹۶ سال هنگام مرگ | ||
|تاریخ_تولد =۴ آبان ۱۲۹۸ | |تاریخ_تولد =۴ آبان ۱۲۹۸ | ||
|تاریخ_مرگ =۱۷دی ۱۳۹۴ | |تاریخ_مرگ =۱۷دی ۱۳۹۴ | ||
|ویژگی = | |ویژگی = | ||
|شغل = | |شغل = | ||
|عنوان = | |عنوان = | ||
|callsign = | |callsign = | ||
|خانواده = | |خانواده = | ||
|همسر/ همسران=علی قوام احمد شفیق مهدی بوشهری | |همسر/ همسران =علی قوام احمد شفیق مهدی بوشهری | ||
|significantother= | |significantother= | ||
| | |فرزند =شهرام شهناز شهریار | ||
|خویشاوند = | |خویشاوند = | ||
|آدرس = | |آدرس = | ||
|مذهب =اسلام- شیعه | |مذهب =اسلام- شیعه | ||
|ملیت =ایرانی | |ملیت =ایرانی | ||
|lbl21 = | |lbl21 = | ||
|data21 = | |data21 = | ||
|lbl22 = | |lbl22 = | ||
|data22 = | |data22 = | ||
|lbl23 = | |lbl23 = | ||
|data23 = | |data23 = | ||
|lbl24 = | |lbl24 = | ||
|data24 = | |data24 = | ||
|lbl25 = | |lbl25 = | ||
|data25 = | |data25 = | ||
|extra-hdr = | |extra-hdr = | ||
|lbl31 = | |lbl31 = | ||
|data31 = | |data31 = | ||
|lbl32 = | |lbl32 = | ||
|data32 = | |data32 = | ||
|lbl33 = | |lbl33 = | ||
|data33 = | |data33 = | ||
|lbl34 = | |lbl34 = | ||
|data34 = | |data34 = | ||
|lbl35 = | |lbl35 = | ||
|data35 = | |data35 = | ||
|زادگاه=محله دروازه قزوین تهران}}اشرف پهلوی (۱۲۹۸–۱۳۹۴)، خواهر دوقلوی محمدرضا شاه پهلوی، از مهمترین چهرههای خاندان پهلوی است که به دلیل نفوذ سیاسی، جنجالهای اخلاقی و اتهامات مالی به یکی از چهرههای بحثبرانگیز تاریخ معاصر ایران تبدیل | |زادگاه=محله دروازه قزوین تهران}}اشرف پهلوی (۱۲۹۸–۱۳۹۴)، خواهر دوقلوی محمدرضا شاه پهلوی، از مهمترین چهرههای خاندان پهلوی است که به دلیل نفوذ سیاسی، جنجالهای اخلاقی و اتهامات مالی به یکی از چهرههای بحثبرانگیز تاریخ معاصر ایران تبدیل شدهاست. با آغاز سلطنت محمدرضا پهلوی و پس از تبعید رضاشاه در سال ۱۳۲۰، اشرف پهلوی به یکی از اصلیترین مشاوران و حامیان برادرش تبدیل شد. در دوران نخستوزیری دکتر محمد مصدق، اشرف پهلوی به یکی از سرسختترین مخالفان او تبدیل شد. مصدق در سال ۱۳۳۱، برای کاهش نفوذ او در دربار، دستور اخراج اشرف از ایران را صادر کرد. اشرف پهلوی در طول کودتا در اروپا حضور داشت، اما نقش او در هماهنگی بین نیروهای کودتا و شاه بسیار برجسته بود. بر اساس گزارشها، او در دیداری مخفیانه با کرمیت روزولت، نماینده سازمان سیا، به برنامهریزی عملیات کودتا کمک کرد. اشرف پهلوی به دلیل سبک زندگی تجملی و ارتباط با افراد پرنفوذ، به فساد اخلاقی و مالی متهم شد. او بارها به داشتن روابط عاشقانه با شخصیتهای سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی متهم گردید. از نظر مالی، اشرف به دخالت در معاملات نفتی و سوءاستفاده از خزانه ملی ایران شهرت داشت. حسابهای بانکی او در اروپا، به گفته مخالفان، حاوی میلیاردها دلار پول غیرقانونی بود که از طریق رشوهگیری و معاملات پشتپرده به دست آمده بود. یکی از جنجالیترین اتهامات مطرحشده علیه اشرف پهلوی، سوءاستفاده مالی گسترده از بودجههای ملی تحت پوشش فعالیتهای مربوط به کمیسیون زنان و حقوق بشر بود. این فعالیتها که در ظاهر با هدف حمایت از حقوق زنان و گسترش حقوق بشر انجام میشد، از دید بسیاری از منتقدان، به منبعی برای تأمین منافع شخصی و افزایش ثروت اشرف پهلوی تبدیل شده بود. اشرف پهلوی در طول زندگی خود ۳بار ازدواج کرد که هر یک از این ازدواجها، به دلیل ماهیت سیاسی، اجتماعی و شخصی او، جنجالها و پیامدهای خاص خود را داشت. اشرف پهلوی در طول ۳ازدواج خود، صاحب ۳فرزند شد. هر یک از این فرزندان، سرنوشت متفاوتی داشتند | ||
== | == اشرف پهلوی، دوران کودکی و تربیت == | ||
اشرف پهلوی در ۴ آبان ۱۲۹۸ در تهران به دنیا آمد. پدرش رضاشاه پهلوی، بنیانگذار سلسله پهلوی، و مادرش تاجالملوک آیرملو بود. او در کنار برادر دوقلویش، محمدرضا، در کاخی بزرگ شد که قوانین و نظم پدرش بر تمام جنبههای زندگی حاکم بود. | اشرف پهلوی در ۴ آبان ۱۲۹۸ در تهران به دنیا آمد. پدرش رضاشاه پهلوی، بنیانگذار سلسله پهلوی، و مادرش تاجالملوک آیرملو بود. او در کنار برادر دوقلویش، محمدرضا، در کاخی بزرگ شد که قوانین و نظم پدرش بر تمام جنبههای زندگی حاکم بود. | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
=== ورود به عرصه سیاست === | === ورود به عرصه سیاست === | ||
با آغاز سلطنت محمدرضا | با آغاز سلطنت محمدرضا پهلوی و پس از تبعید رضاشاه در سال ۱۳۲۰، اشرف پهلوی به یکی از اصلیترین مشاوران و حامیان برادرش تبدیل شد. | ||
او در دهه ۱۳۲۰ شمسی، به دلیل جاهطلبی و موقعیت سیاسی، در بسیاری از تصمیمگیریهای حساس نقش داشت. در این دوران، او روابط نزدیکی با سیاستمداران و مقامات کشورهای خارجی برقرار کرد. | او در دهه ۱۳۲۰ شمسی، به دلیل جاهطلبی و موقعیت سیاسی، در بسیاری از تصمیمگیریهای حساس نقش داشت. در این دوران، او روابط نزدیکی با سیاستمداران و مقامات کشورهای خارجی برقرار کرد. | ||
اشرف همچنین با زد و | اشرف همچنین با زد و بندهای سیاسی، توانست جایگاه ویژهای در سیاستهای داخلی و خارجی ایران پیدا کند. به عقیده برخی مورخان، نفوذ او در تصمیمات سیاسی شاه به حدی بود که بسیاری او را «دولت در سایه» میدانستند.<ref>[https://ketablazem.com/product/%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C/ چهرههایی در آینه ـ اشرف پهلوی]</ref> | ||
=== مخالفت با مصدق و تبعید موقت از ایران === | === مخالفت با مصدق و تبعید موقت از ایران === | ||
خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
یکی از جنجالیترین اتهامات علیه اشرف پهلوی، دست داشتن در قتل و آتش زدن کریمپور شیرازی، روزنامهنگار و نویسندهای بود که با انتقادهای شدید خود، به یکی از دشمنان دربار تبدیل شده بود. | یکی از جنجالیترین اتهامات علیه اشرف پهلوی، دست داشتن در قتل و آتش زدن کریمپور شیرازی، روزنامهنگار و نویسندهای بود که با انتقادهای شدید خود، به یکی از دشمنان دربار تبدیل شده بود. | ||
کریمپور در زندان به طرز وحشیانهای کشته شد و گزارشها حاکی از آن است که | کریمپور در زندان به طرز وحشیانهای کشته شد و گزارشها حاکی از آن است که اشرف شخصاً بر روند قتل و آتش زدن او نظارت داشتهاست. | ||
== اتهامات فساد مالی و اخلاقی == | == اتهامات فساد مالی و اخلاقی == | ||
خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
=== روابط جنجالی اشرف با شخصیتهای سیاسی: رزمآرا و هژیر === | === روابط جنجالی اشرف با شخصیتهای سیاسی: رزمآرا و هژیر === | ||
یکی از مواردی که زندگی اشرف پهلوی را به موضوعی جنجالی تبدیل کرد، روابط او با شخصیتهای سیاسی برجسته ایران بود. گفته میشود که اشرف پهلوی با حاجعلی رزمآرا، نخستوزیر ایران، و عبدالحسین هژیر، وزیر دربار، روابطی نزدیک و فراتر از حدود رسمی و بیشتر عاشقانه | یکی از مواردی که زندگی اشرف پهلوی را به موضوعی جنجالی تبدیل کرد، روابط او با شخصیتهای سیاسی برجسته ایران بود. گفته میشود که اشرف پهلوی با حاجعلی رزمآرا، نخستوزیر ایران، و عبدالحسین هژیر، وزیر دربار، روابطی نزدیک و فراتر از حدود رسمی و بیشتر عاشقانه داشتهاست. | ||
رزمآرا به عنوان یکی از نزدیکترین متحدان محمدرضا شاه، در بسیاری از تصمیمات مهم دربار نقش داشت. برخی گزارشها حاکی از آن است که اشرف، علاوه بر رابطه شخصی با رزمآرا، از نفوذ او برای دستیابی به منافع اقتصادی و سیاسی بهرهبرداری میکرد. | رزمآرا به عنوان یکی از نزدیکترین متحدان محمدرضا شاه، در بسیاری از تصمیمات مهم دربار نقش داشت. برخی گزارشها حاکی از آن است که اشرف، علاوه بر رابطه شخصی با رزمآرا، از نفوذ او برای دستیابی به منافع اقتصادی و سیاسی بهرهبرداری میکرد. | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
بودجه این کمیسیونها و سازمانها، که از محل درآمدهای ملی، از جمله درآمدهای نفتی تأمین میشد، به مبالغ هنگفتی بالغ میشد. اشرف پهلوی و تیم نزدیک به او از این بودجهها برای سفرهای شخصی، خرید املاک در اروپا و آمریکا، و سرمایهگذاریهای خارجی استفاده میکردند. | بودجه این کمیسیونها و سازمانها، که از محل درآمدهای ملی، از جمله درآمدهای نفتی تأمین میشد، به مبالغ هنگفتی بالغ میشد. اشرف پهلوی و تیم نزدیک به او از این بودجهها برای سفرهای شخصی، خرید املاک در اروپا و آمریکا، و سرمایهگذاریهای خارجی استفاده میکردند. | ||
یکی از نمونههای بارز این سوءاستفادهها، گزارشهایی بود که نشان میداد اشرف پهلوی بخش زیادی از بودجه کمیسیون حقوق بشر را به حسابهای شخصی خود در بانکهای سوئیس و آمریکا منتقل | یکی از نمونههای بارز این سوءاستفادهها، گزارشهایی بود که نشان میداد اشرف پهلوی بخش زیادی از بودجه کمیسیون حقوق بشر را به حسابهای شخصی خود در بانکهای سوئیس و آمریکا منتقل کردهاست. برخی از این حسابها پس از انقلاب، در تحقیقات بینالمللی شناسایی شد.<ref name=":1" /> | ||
=== شواهد و افشاگریها === | === شواهد و افشاگریها === | ||
==== | ==== ۱. گزارشهای رسانهای بینالمللی ==== | ||
بسیاری از رسانههای غربی، از جمله لوموندو نیویورک تایمز ''گز''ارشهایی | بسیاری از رسانههای غربی، از جمله لوموندو نیویورک تایمز ''گز''ارشهایی دربارهٔ سوءاستفادههای مالی اشرف پهلوی منتشر کردند. این گزارشها حاکی از آن بود که بودجه اختصاصیافته به برنامههای اجتماعی و خیریه، به طور مداوم برای اهداف شخصی مورد استفاده قرار میگرفت. | ||
==== | ==== ۲. اسناد منتشرشده پس از انقلاب اسلامی ==== | ||
پس از انقلاب ۱۳۵۷، اسنادی منتشر شد که نشاندهنده جابهجاییهای مالی بزرگ توسط اشرف پهلوی و تیم مدیریتیاش بود. این اسناد نشان داد که بسیاری از قراردادها و کمکهای مالی خارجی، تنها به صورت اسمی برای فعالیتهای کمیسیونهای اجتماعی هزینه شدهاند. | پس از انقلاب ۱۳۵۷، اسنادی منتشر شد که نشاندهنده جابهجاییهای مالی بزرگ توسط اشرف پهلوی و تیم مدیریتیاش بود. این اسناد نشان داد که بسیاری از قراردادها و کمکهای مالی خارجی، تنها به صورت اسمی برای فعالیتهای کمیسیونهای اجتماعی هزینه شدهاند. | ||
==== | ==== ۳. گزارشهای داخلی از مخالفان پهلوی ==== | ||
مخالفان رژیم پهلوی، از جمله اعضای جبهه ملی و روحانیون مخالف شاه، بارها به این سوءاستفادهها اشاره کرده و خواستار شفافسازی در مورد عملکرد این کمیسیونها شده بودند. اما در دوران سلطنت پهلوی، این انتقادات هرگز به نتیجه نرسید. | مخالفان رژیم پهلوی، از جمله اعضای جبهه ملی و روحانیون مخالف شاه، بارها به این سوءاستفادهها اشاره کرده و خواستار شفافسازی در مورد عملکرد این کمیسیونها شده بودند. اما در دوران سلطنت پهلوی، این انتقادات هرگز به نتیجه نرسید. | ||
=== تأثیرات سوءاستفادههای مالی بر چهره اشرف پهلوی === | === تأثیرات سوءاستفادههای مالی بر چهره اشرف پهلوی === | ||
اتهام سوءاستفاده از بودجه ملی تحت پوشش فعالیتهای اجتماعی و حقوق بشری، به شدت به وجهه اشرف پهلوی و در کل به مشروعیت رژیم پهلوی آسیب رساند. این اقدامات نهتنها موجب بیاعتمادی مردم به فعالیتهای خیرخواهانه و اجتماعی در آن دوران شد، بلکه یکی از دلایل اصلی شکلگیری تصویر فساد دربار در ذهن مردم بود. | اتهام سوءاستفاده از بودجه ملی تحت پوشش فعالیتهای اجتماعی و حقوق بشری، به شدت به وجهه اشرف پهلوی و در کل به مشروعیت رژیم پهلوی آسیب رساند. این اقدامات نهتنها موجب بیاعتمادی مردم به فعالیتهای خیرخواهانه و اجتماعی در آن دوران شد، بلکه یکی از دلایل اصلی شکلگیری تصویر فساد دربار در ذهن مردم بود. | ||
فعالیتهای اجتماعی و حقوق بشری اشرف پهلوی، اگرچه در ظاهر با اهداف خیرخواهانه صورت میگرفت، در عمل به ابزاری برای تأمین منافع مالی و شخصی او تبدیل شد. این اقدامات، در کنار سایر اتهامات مالی و اخلاقی، نقش مهمی در افزایش نارضایتی عمومی از رژیم پهلوی و سقوط آن داشت.<ref>[https://www.youtube.com/playlist?list=PLXFB_eLV9LJVHgpve-4ySnGZRficurS3u نگاهی به شاه ـ عباس میلانی]</ref> | فعالیتهای اجتماعی و حقوق بشری اشرف پهلوی، اگرچه در ظاهر با اهداف خیرخواهانه صورت میگرفت، در عمل به ابزاری برای تأمین منافع مالی و شخصی او تبدیل شد. این اقدامات، در کنار سایر اتهامات مالی و اخلاقی، نقش مهمی در افزایش نارضایتی عمومی از رژیم پهلوی و سقوط آن داشت.<ref>[https://www.youtube.com/playlist?list=PLXFB_eLV9LJVHgpve-4ySnGZRficurS3u نگاهی به شاه ـ عباس میلانی]</ref> | ||
خط ۱۶۹: | خط ۱۶۸: | ||
او متهم بود که با استفاده از نفوذ مادرش، در تجارت مواد مخدر و همچنین قاچاق آثار باستانی فعالیت میکرد. این اتهامات، هرچند هرگز بهصورت رسمی اثبات نشدند، اما تا پایان عمر، لکهای بر شهرت او باقی ماند. | او متهم بود که با استفاده از نفوذ مادرش، در تجارت مواد مخدر و همچنین قاچاق آثار باستانی فعالیت میکرد. این اتهامات، هرچند هرگز بهصورت رسمی اثبات نشدند، اما تا پایان عمر، لکهای بر شهرت او باقی ماند. | ||
شهرام پس از انقلاب، مانند بسیاری از اعضای خاندان پهلوی، ایران را ترک کرد. او در اروپا زندگی میکرد و عمدتاً به دور از رسانهها بود. شهرام سرانجام در انزوا درگذشت و اطلاعات دقیق | شهرام پس از انقلاب، مانند بسیاری از اعضای خاندان پهلوی، ایران را ترک کرد. او در اروپا زندگی میکرد و عمدتاً به دور از رسانهها بود. شهرام سرانجام در انزوا درگذشت و اطلاعات دقیق دربارهٔ تاریخ و مکان مرگ او کمتر منتشر شدهاست.<ref name=":1" /> | ||
=== شهناز شفیق (فرزند احمد شفیق) === | === شهناز شفیق (فرزند احمد شفیق) === | ||
خط ۱۸۰: | خط ۱۷۹: | ||
==== زندگی نظامی و حرفهای ==== | ==== زندگی نظامی و حرفهای ==== | ||
شهریار در نیروی دریایی بود و به درجه ناخدایی رسید. او به دلیل شجاعت و تواناییهای نظامیاش، یکی از افسران برجسته نیروی دریایی ایران | شهریار در نیروی دریایی بود و به درجه ناخدایی رسید. او به دلیل شجاعت و تواناییهای نظامیاش، یکی از افسران برجسته نیروی دریایی ایران بهشمار میرفت. | ||
شهریار شفیق در سال ۱۳۵۸، در پاریس توسط افراد ناشناس مورد حمله قرار گرفت و به ضرب گلوله کشته شد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این ترور توسط عوامل جمهوری اسلامی ترتیب داده شده بود.<ref name=":1" /> | شهریار شفیق در سال ۱۳۵۸، در پاریس توسط افراد ناشناس مورد حمله قرار گرفت و به ضرب گلوله کشته شد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این ترور توسط عوامل جمهوری اسلامی ترتیب داده شده بود.<ref name=":1" /> |
ویرایش