کاربر:Safa/5صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۸: خط ۷۸:


== تاریخچه زندگی چائوشسکو ==
== تاریخچه زندگی چائوشسکو ==
چائوشسکو، سیاستمدار کمونیست و رهبر جمهوری سوسیالیستی رومانی، از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۹، یکی از بحث‌برانگیزترین چهره‌های قرن بیستم بود. وی در تاریخ ۲۶ ژانویه ۱۹۱۸ در روستای اسکورنیچشتی در جنوب رومانی متولد شد. چائوشسکو از یک خانواده روستایی فقیر برخاست و در جوانی به حزب کمونیست رومانی پیوست.
چائوشسکو، سیاستمدار کمونیست و رهبر جمهوری سوسیالیستی رومانی، از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۹، یکی از بحث‌برانگیزترین چهره‌های قرن بیستم بود. وی در تاریخ ۲۶ ژانویه ۱۹۱۸ در روستای اسکورنیچشتی در جنوب رومانی متولد شد. چائوشسکو از یک خانواده روستایی فقیر برخاست و در جوانی به حزب کمونیست رومانی پیوست.<ref>مقاله چائوشسکو دایره‌المعارف بریتانیکا
 
Encyclopedia Britannica: مقاله "Nicolae Ceaușescu"</ref>


=== آغاز فعالیت‌های سیاسی ===
=== آغاز فعالیت‌های سیاسی ===
خط ۹۳: خط ۹۵:


== سرانجام چائوشسکو ==
== سرانجام چائوشسکو ==
در اواخر دهه ۱۹۸۰، با گسترش نارضایتی عمومی و موج اصلاحات در بلوک شرق، رژیم چائوشسکو در معرض تهدید قرار گرفت. در دسامبر ۱۹۸۹، تظاهرات گسترده‌ای در شهر تیمیشوارا آغاز شد که به سرعت به سراسر کشور گسترش یافت. چائوشسکو تلاش کرد اعتراضات را سرکوب کند، اما نیروهای نظامی به صف معترضان پیوستند.
در اواخر دهه ۱۹۸۰، با گسترش نارضایتی عمومی و موج اصلاحات در بلوک شرق، رژیم چائوشسکو در معرض تهدید قرار گرفت. در دسامبر ۱۹۸۹، تظاهرات گسترده‌ای در شهر تیمی‌شوآرا آغاز شد که به سرعت به سراسر کشور گسترش یافت. چائوشسکو تلاش کرد اعتراضات را سرکوب کند، اما نیروهای نظامی به صف معترضان پیوستند.<ref>دانشنامه آکسفورد مدخل مربوط به تاریخ رومانی
 
Oxford Reference</ref>


=== جرقه انقلاب رومانی ===
=== جرقه انقلاب رومانی ===
جرقه انقلاب، در یک شهر کوچک مرزی، در شهر «تیمی شوآرا». در این شهر لاسلو توکس، کشیش وابسته به کلیسای مجارستان روز دهم دسامبر سال ۱۹۸۹، زیر فشار مسئولان حکومت کمونیستی اعلام کرد که ناگزیر از مهاجرت است. لاسلو توکس ماموران امنیتی کمونیست را به نفوذ در کلیسا و به مداخله دین جهانی در امور دینی و معنوی متهم کرده بود.
جرقه انقلاب، در یک شهر کوچک مرزی، در شهر «تیمی‌شوآرا». در این شهر لاسلو توئکس، کشیش وابسته به کلیسای مجارستان روز دهم دسامبر سال ۱۹۸۹، زیر فشار مسئولان حکومت کمونیستی اعلام کرد که ناگزیر از مهاجرت است. لاسلو توئکس ماموران امنیتی کمونیست را به نفوذ در کلیسا و به مداخله دین جهانی در امور دینی و معنوی متهم کرده بود.[[پرونده:چائوشسکو و خامنه‌ای.JPG|جایگزین=چائوشسکو و خامنه‌ای.JPG|بندانگشتی|'''چائوشسکو و خامنه‌ای''']]
[[پرونده:چائوشسکو و خامنه‌ای.JPG|جایگزین=چائوشسکو و خامنه‌ای.JPG|بندانگشتی|'''چائوشسکو و خامنه‌ای''']]
اعتراضات آغاز شد. روز بعد یعنی یازدهم دسامبر مسئولان حکومتی از جمله شهردار «تیمی شوآرا» به کلیسای کشیش توئکس آمدند و از اجتماع‌کنندگان خواستند که پراکنده شوند. معترضان، آنان را هو کردند و تمامی راه‌های مجاور کلیسا را بستند. آنها فریاد میزدند: «آزادی! آزادی!» به گفته لاسلو توئکس مردم سرنگونی نظام را می‌خواستند.  
اعتراضات آغاز شد. روز بعد یعنی یازدهم دسامبر مسئولان حکومتی از جمله شهردار «تیمی شوآرا» به کلیسای کشیش توکس آمدند و از اجتماع‌کنندگان خواستند که پراکنده شوند. معترضان، آنان را هو کردند و تمامی راه‌های مجاور کلیسا را بستند. آنها فریاد میزدند: «آزادی! آزادی!» به گفته لاسلو توکس مردم سرنگونی نظام را می‌خواستند. مردم «تیمی‌ شوآرا» به اعتراضات خود ادامه دادند و این درحالی بود که نیکولای چائوشسکو در بازدید رسمی از ایران در تهران بسر می‌برد و بعنوان اولین رئیس‌جمهور یک کشور خارجی بر روی مقبره  خمینی تاج گل نهاد. «النا چائوشسکو» همسر وی و البته معاون نخست وزیر, در حالیکه چائوشسکو در ایران مشغول یک دیدار رسمی بود دستور کشتار و سرکوب معترضین آزادی‌خواه شهر ««تیمی شوآرا»» را صادر کرد. به گفته‌ای بیش از هزارتن از تظاهرکنندگان در این سرکوب جان باختند.
 
همان شب نیروهای نظامی و انتظامی در خیابان‌های تیمی‌شوآرا مستقر شده و ژنرال‌های برجسته سکوریتانه، ارتش و پلیس از جمله واسیله میلا وزیر دفاع، تئودر پوستل نیکو وزیر کشور و یولیان ولاد رئیس سکوریتانه اوضاع را از نزدیک تحت نظر گرفتند.


چائوشسکو پس از بازگشت از مسافرت رسمی از ایران، ضمن حمایت از کشتار تظاهرکنندگان شهر «تیمی شوآرا» آنان را «خرابکاران خارجی»، «نفوذی» و «دشمن» خواند که «قادر به دیدن پیشرفت‌های مردم رومانی نیستند.» صبح روز ۲۱ دسامبر سال ۱۹۸۹ چائوشسکو و همسرش النا، در حالی که بیش از ۱۱۰ هزار نفر از مردم با در دست داشتن عکس‌های خود آنها و نشان‌های حزب کمونیست رومانی در مرکز شهر بخارست ایستاده بودند مانند همیشه خطاب به مردم از پیشرفت‌های سوسیالیستی سخن راند. درحالی‌که مردم در آغاز عکس‌العملی نسبت به این سخنان از خود نشان ندادند، اما ناگهان نیکلای و النا با هو کردن‌های مردم و شعار «مرگ بر دیکتاتور» روبرو شدند. چائوشسکو که غافلگیر شده بود، دیر هنگام و بدون هیچ برنامهٔ از پیش تعیین شده‌ای اعلام کرد که ۱۰۰ لئو بر حقوق کارگران خواهد افزود.
مردم «تیمی‌‌شوآرا» به اعتراضات خود ادامه دادند و این درحالی بود که نیکولای چائوشسکو در بازدید رسمی از ایران در تهران بسر می‌برد و بعنوان اولین رئیس‌جمهور یک کشور خارجی بر روی مقبره  خمینی تاج گل نهاد. «النا چائوشسکو» همسر وی و البته معاون نخست‌وزیر, در حالیکه چائوشسکو در ایران مشغول یک دیدار رسمی بود دستور کشتار و سرکوب معترضین آزادی‌خواه شهر ««تیمی‌شوآرا»» را صادر کرد. روز ۱۷ دسامبر تیمی‌شوآرا نا آرام بود و درگیری پلیس با معترضین شدت گرفته بیش از ۳۰ نفر در سانسور شدید خبری کشته و تعدادی نیز زخمی شدند. <ref>[http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/1926185/%DA%86%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B4%D8%B3%DA%A9%D9%88-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C سایت دیپلماسی ایرانی مقاله چائوشسکو]</ref>


چائوشسکو سعی کرد به سخنرانیش ادامه دهد. بار دیگر فریادهای خشم صدای او را خاموش کرد. «مرگ بر قدرت مطلقه!»… «تیمی شوارا»…«آزادی! آزادی!». نیکلای چائوشسکو ناگزیر و ناگهان جایگاه سخنرانی را ترک کرد. بعد از ظهر همان روز، مرکز بخارست، پایتخت رومانی، انباشته از مردمی بود که یک صدا سرنگونی حکومت نیکلای چائوشسکو را می‌خواستند.  
چائوشسکو پس از بازگشت از تهران در یک نطق زنده رادیو و تلویزیونی عوامل ناآرامی در تیمی‌شوارا را گروهی اخلالگر و عوامل امپریالیست خواند و برگزاری تجمعی بزرگ در حمایت از سوسیالیست و رهبر محبوب در بخارست را برای روز ۲۱ دسامبر ۱۹۸۹ اعلام می نماید. وی ضمن حمایت از سرکوب تظاهرکنندگان شهر «تیمی‌شوآرا» آنان را «خرابکاران خارجی»، «نفوذی» و «دشمن» خواند که «قادر به دیدن پیشرفت‌های مردم رومانی نیستند.» 
 
صبح روز ۲۱ دسامبر سال ۱۹۸۹ چائوشسکو و همسرش النا، در حالی که بیش از ۱۱۰ هزار نفر از مردم با در دست داشتن عکس‌های خود آنها و نشان‌های حزب کمونیست رومانی در مرکز شهر بخارست ایستاده بودند مانند همیشه خطاب به مردم از پیشرفت‌های سوسیالیستی سخن راند. درحالی‌که مردم در آغاز عکس‌العملی نسبت به این سخنان از خود نشان ندادند، اما ناگهان نیکلای و النا با هو کردن‌های مردم و شعار «مرگ بر دیکتاتور» روبرو شدند. چائوشسکو که غافلگیر شده بود، دیر هنگام و بدون هیچ برنامهٔ از پیش تعیین شده‌ای اعلام کرد که ۱۰۰ لئو بر حقوق کارگران خواهد افزود.
 
چائوشسکو سعی کرد به سخنرانیش ادامه دهد. بار دیگر فریادهای خشم صدای او را خاموش کرد. «مرگ بر قدرت مطلقه!»… «تیمی‌شوآرا»…«آزادی! آزادی!». نیکلای چائوشسکو ناگزیر و ناگهان جایگاه سخنرانی را ترک کرد. بعد از ظهر همان روز، مرکز بخارست، پایتخت رومانی، انباشته از مردمی بود که یک صدا سرنگونی حکومت نیکلای چائوشسکو را می‌خواستند.  
[[پرونده:آخرین سخنرانی چائوشسکو.jpg|جایگزین=آخرین سخنرانی چائوشسکو.jpg|بندانگشتی|355x355پیکسل|'''آخرین سخنرانی چائوشسکو''']]
[[پرونده:آخرین سخنرانی چائوشسکو.jpg|جایگزین=آخرین سخنرانی چائوشسکو.jpg|بندانگشتی|355x355پیکسل|'''آخرین سخنرانی چائوشسکو''']]
سراسر بخارست به عرصه درگیری ماموران رسمی و غیر رسمی حکومت با مردم بدل شد. درگیری‌هایی که تا بامداد روز بعد ادامه یافت. در سپیده‌دم پس از همین درگیری‌ها، رادیوی دولتی رومانی از برقراری حکومت نظامی و حالت فوق‌العاده در سراسر آن کشور خبر داد. اندکی بعد، همین رادیو گزارش داد که «واسیله میله آ» وزیر دفاع، بر اثر افشای خائن بودنش خودکشی کرده است. تا امروز هنوز روشن نیست که «واسیله میله آ» را کشتند یا به خودکشی واداشتند اما به نظر می‌رسد که این دست راست نیکلای چائوشسکو فرمان او را برای تیراندازی بی‌محابا و مرگبار به مردم نادیده گرفته بود. با اعلام این خبر ارتش نیز به مردم پیوست.  
سراسر بخارست به عرصه درگیری ماموران رسمی و غیر رسمی حکومت با مردم بدل شد. درگیری‌هایی که تا بامداد روز بعد ادامه یافت. در سپیده‌دم پس از همین درگیری‌ها، رادیوی دولتی رومانی از برقراری حکومت نظامی و حالت فوق‌العاده در سراسر آن کشور خبر داد. اندکی بعد، همین رادیو گزارش داد که «واسیله میله آ» وزیر دفاع، بر اثر افشای خائن بودنش خودکشی کرده است. تا امروز هنوز روشن نیست که «واسیله میله آ» را کشتند یا به خودکشی واداشتند اما به نظر می‌رسد که این دست راست نیکلای چائوشسکو فرمان او را برای تیراندازی بی‌محابا و مرگبار به مردم نادیده گرفته بود. با اعلام این خبر ارتش نیز به مردم پیوست.<ref>آرشیو ملی رومانی (National Archives of Romania)</ref>
[[پرونده:تظاهرات مردم رومانی.jpg|جایگزین=تظاهرات مردم رومانی.jpg|بندانگشتی|'''تظاهرات مردم رومانی''']]
[[پرونده:تظاهرات مردم رومانی.jpg|جایگزین=تظاهرات مردم رومانی.jpg|بندانگشتی|'''تظاهرات مردم رومانی''']]
روز بعد یعنی ۲۲ دسامبر مردم با نیروهای امنیتی درگیر شدند و سرانجام وارد ساختمان کاخ ریاست جمهوری شدند و آن را به تصرف خود در آوردند. چائشوسکو و النا با وحشت و از پشت بام قصر با هلیکوپتر از دست مردم فرار کردند و به سمت کاخ تابستانی خود رفتند. ساعت ۱۳ رادیو و تلویزیون به دست مردم افتاد و «میرسا دنیسکو» شاعر دگراندیشی که در حبس خانگی بسر می‌برد در یک سخنرانی خبر فرار دیکتاتور را اعلام کرد. یک ساعت بعد ایون ایلیسکو خبر تشکیل «جبهه نجات ملی» را اعلام کرد. مردم تشنه آزادی در خیابان‌ها جشن گرفتند و سرانجام دیکتاتور توسط ارتش دستگیر شد. در روز ۲۴ دسامبر «جبهه‌ی نجات» تصمیم به محاکمه چائوشسکو گرفت. فردای آن روز، ۲۵ دسامبر، دادگاه نظامی تشکیل و زوج دیکتاتور در آن به جرم «سوء استفاده از قدرت, خیانت به‌ملت رومانی و سرکوب و کشتار شهروندانی که تنها خواسته‌شان آزادی بود!» به اعدام محکوم شدند. ساعت ۳ بعد ازظهر همان‌روز حکم از طریق تیرباران به اجرا درآمد و دو روز بعد فیلم اجرای حکم از تلویزیون های سراسر جهان پخش شد!
روز بعد یعنی ۲۲ دسامبر مردم با نیروهای امنیتی درگیر شدند و سرانجام وارد ساختمان کاخ ریاست جمهوری شدند و آن را به تصرف خود در آوردند. چائشوسکو و النا با وحشت و از پشت بام قصر با هلیکوپتر از دست مردم فرار کردند و به سمت کاخ تابستانی خود رفتند. ساعت ۱۳ رادیو و تلویزیون به دست مردم افتاد و «میرسا دنیسکو» شاعر دگراندیشی که در حبس خانگی بسر می‌برد در یک سخنرانی خبر فرار دیکتاتور را اعلام کرد. یک ساعت بعد ایون ایلیسکو خبر تشکیل «جبهه نجات ملی» را اعلام کرد. مردم تشنه آزادی در خیابان‌ها جشن گرفتند و سرانجام دیکتاتور توسط ارتش دستگیر شد. در روز ۲۴ دسامبر «جبهه‌ی نجات» تصمیم به محاکمه چائوشسکو گرفت. فردای آن روز، ۲۵ دسامبر، دادگاه نظامی تشکیل و زوج دیکتاتور در آن به جرم «سوء استفاده از قدرت, خیانت به‌ملت رومانی و سرکوب و کشتار شهروندانی که تنها خواسته‌شان آزادی بود!» به اعدام محکوم شدند. ساعت ۳ بعد ازظهر همان‌روز حکم در پادگانی در نزدیکی شهر تیرگوویشته از طریق تیرباران به اجرا درآمد و دو روز بعد فیلم اجرای حکم از تلویزیون‌های سراسر جهان پخش شد.<ref>سایت رسمی «Romanian Academy»  بخش تاریخ معاصر</ref>


'''دادستان در خلال دادگاه به چائوشسکو گفته بود: «تو بهتر بود در همان ایران می ماندی، جای تو در همان جا بود!».'''  
'''دادستان در خلال دادگاه به چائوشسکو گفته بود: «تو بهتر بود در همان ایران می ماندی، جای تو در همان جا بود!».'''  
خط ۱۱۲: خط ۱۲۱:
سه روز پس از فرار چائوشسکو و النا، مردم نیروهای مجروح امنیتی «سکوریتاته» که خلع سلاح شده بودند را تحویل بیمارستان‌ها می دادند، اما برای جلوگیری از فرارشان دست‌هایشان را به تخت‌های بیمارستان می‌بستند.
سه روز پس از فرار چائوشسکو و النا، مردم نیروهای مجروح امنیتی «سکوریتاته» که خلع سلاح شده بودند را تحویل بیمارستان‌ها می دادند، اما برای جلوگیری از فرارشان دست‌هایشان را به تخت‌های بیمارستان می‌بستند.


==منابع==
علی صالح‌آبادی، نماینده مشهد در مجلس سوم پس از اعدام چائوشسکو در مصاحبه‌ای گفت:


* '''کتاب‌ها و آثار تاریخی:'''
«ما آن زمان به‌شدت با دستگاه دیپلماسی کشور مشکل پیدا کردیم، خب اتفاق کمی نبود، رئیس‌جمهوری به تهران بیاید و پس از بازگشت برکنار و اعدام شود. این اتفاق به‌شدت حیثیت جهانی ما را خدشه‌دار کرد.
** Dennis Deletant, ''Ceaușescu and the Securitate: Coercion and Dissent in Romania, 1965-1989''
** Vladimir Tismăneanu, ''The Revolutionary Ideas of Nicolae Ceaușescu''
** Catherine Durandin, ''Romania Since 1989: Politics, Economics, and Society''
* '''دانشنامه‌ها:'''
** '''Encyclopedia Britannica''': مقاله "Nicolae Ceaușescu"
** '''Oxford Reference''': مدخل مربوط به تاریخ رومانی و دیکتاتوری چائوشسکو
* '''مقالات آنلاین:'''
** BBC History: مقالات مرتبط با سقوط رژیم چائوشسکو
** History.com: مقاله‌ای در مورد دیکتاتوری‌های کمونیستی و چائوشسکو
** سایت رسمی "Romanian Academy" و بخش تاریخ معاصر
* '''اسناد تاریخی و آرشیوها:'''
** آرشیو ملی رومانی (National Archives of Romania)


«ما آن زمان که کاری نمی‌توانستیم بکنیم ولی اخبار ملاقات‌هایش را کاملا پیگیری می‌کردیم. آن زمان شنیدیم چائوشسکو طی دیداری که با رفسنجانی داشته است، وقتی هاشمی به او گفته بود یکسری مخالفت‌هایی در رومانی علیه شما در حال شکل‌گیری است، چائوشسکو پاسخ داده بود مخالفین هیچ غلطی نمی‌توانند بکنند و ما بر اوضاع مسلط هستیم و آن‌ها عددی نیستند که به چشم بیایند.»<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/1025014/%D8%B3%D9%81%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%DA%86%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B4%D8%B3%DA%A9%D9%88-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C سایت عصر ایران مقاله سفر تاریخی چائوشسکو به ایران]</ref>


==منابع==


<references />
<references />
۱۳٬۱۴۰

ویرایش

منوی ناوبری